KONTEKSTY SPOŁECZNE 2013
•
Tom I (1)•
103-104Kultura w horyzoncie stałych i płynnych to ˙zsamo´sci
Ostróg, Ukraina, 12-13 kwietnia 2013 r.
W dniach 12-13 kwietnia 2013 roku w Ostrogu odbyła si ˛e mi ˛edzynarodowa interdyscyplinarna konferencja naukowa pt.: „Culture in the Horizon of Stable and Liquid Identities”. Konferencja została zorganizowana po raz szósty przez Katedr ˛e Kulturoznawstwa i Filozofii Narodowego Uniwersytetu „Akademia Ostrogska” w ramach cyklu konferencji zatytułowanego „Problemy to ˙zsamo´sci kulturowej w sytuacji współczesnego dialogu kultur”.
W obradach uczestniczyło bardzo liczne grono uczonych z Ukrainy, Rosji, Polski, Gruzji i Rumunii. Dominowali w´sród nich filozofowie, historycy, kulturoznawcy i socjologowie. Mo ˙zna było równie ˙z spotka´c filologów, politologów, a nawet pracowników administracji samorz ˛adowej. W sumie na konferencj ˛e zgłoszono blisko 200 referatów, które mo ˙zna było przeczyta´c w przygotowanych przed konferencj ˛a trzech zbiorczych publikacjach rozdawanych wraz z pozostałymi materiałami konferencyjnymi. J ˛ezykami roboczymi konferencji był ukrai ´nski, rosyjski, polski i angielski.
Obok cz ˛e´sci naukowej konferencja była równie ˙z okazj ˛a do bli ˙zszego poznania miejscowo´sci, w której zebrali si ˛e badacze. Zaproponowane przez organizatorów fakultatywne wycieczki po Ostrogu i Akademii Ostrogskiej cieszyły si ˛e du ˙z ˛a popularno´sci ˛a, zwłaszcza w´sród Polaków.
Obrady plenarne, po oficjalnych powitaniach uczestników przez rektora Akademii Ostrogskiej Igora Pasicznika i dziekana Wydziału Humanistycznego Wasyla ˙Zukowskiego, obejmowały dwa wykłady Mariny Sawieliewej z Ukrai ´nskiej Akademii Nauk nt. procesów tworzenia, podtrzymywania i zaniku to ˙zsamo´sci kulturowej oraz Pietro Kraliuka z Akademii Ostrogskiej nt. to ˙zsamo´sci kulturowej Ukrai ´nców, Polaków i Rosjan w XIX wieku.
Pozostałe wyst ˛apienia badaczy pogrupowano w 7 sekcji roboczych. Koncentrowały si ˛e one wokół takich zagadnie ´n jak: współczesne strategie to ˙zsamo´sci, nowoczesne i postnowoczesne poszukiwania to ˙zsamo´sci, to ˙zsamo´s´c polityczna, to ˙zsamo´s´c religijna, to ˙zsamo´s´c mniejszo´sci narodowych i etnicznych we współczesnych społecze ´nstwach wielokulturowych, to ˙zsamo´s´c „Obcego” a „obce” to ˙zsamo´sci Europy, problemy to ˙zsamo´sci na Ukrainie.
Ponad pi ˛e´cdziesi ˛at referatów zostało zgłoszonych do sekcji pierwszej dotycz ˛acej ogólnych, współczesnych problemów to ˙zsamo´sci. Referenci zaproponowali całe spektrum zagadnie ´n, które dostarczyły sposobno´s´c szerokiego spojrzenia na mo ˙zliwo´sci, jakie daje dzi´s korzystanie z poj ˛ecia to ˙zsamo´sci do analizy zjawisk ró ˙znej natury – społecznej, psychologicznej, kulturowej czy politycznej. Uczestnicy mogli wi ˛ec wysłucha´c wyst ˛apie ´n na temat wszelkich odmian to ˙zsamo´sci jednostkowej i społecznej, a w innej konfiguracji – kulturowej, religijnej, etnicznej, narodowej, politycznej, wielokulturowej. Poj ˛ecie to ˙zsamo´sci u ˙zywano w odniesieniu do zbiorowo´sci, miejsc, Internetu, w wymiarze globalnym, europejskim i lokalnym, wobec mniejszo´sci i grup dyskryminowanych. Tak wielkie zainteresowanie to ˙zsamo´sci ˛a, pomijaj ˛ac w ˛atpliwo´sciami zwi ˛azane z realn ˛a http://kontekstyspoleczne.umcs.lublin.pl
Kultura w horyzoncie stałych i płynnych tożsamości 104 u ˙zyteczno´sci ˛a tak wewn ˛etrznie zró ˙znicowanego poj ˛ecia, utwierdza jedynie w przekonaniu, ˙ze znajduje si ˛e ona w centrum zagadnie ´n współczesnej humanistyki.
Szczególnie ˙zywo w´sród uczestników konferencji dyskutowany był tytuł sekcji drugiej „Problemy to ˙zsamo´sci na Ukrainie”. Dla cz ˛e´sci słuchaczy, zwłaszcza Ukrai ´nców, tytuł sugerował, ˙ze współczesna Ukraina prze ˙zywa co´s w rodzaju kryzysu to ˙zsamo´sci, a sama kwestia identyfikacji, zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych, staje si ˛e wła´snie „problemem”. Przysłuchuj ˛ac si ˛e tym dyskusjom mo ˙zna było odnie´s´c wra ˙zenie, ˙ze nauka uprawiana przez naszych wschodnich s ˛asiadów wci ˛a˙z uwikłana bywa w oficjaln ˛a ideologi ˛e, a pewne tezy s ˛a ´zle widziane nie ze wzgl ˛edu na ich naukow ˛a warto´s´c, lecz niezgodno´s´c z polityk ˛a pa ´nstwa.
Artur Wysocki
