ROCZNIKI PEDAGOGICZNE Tom 8(44), numer 4 2016
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-1
OD KOMITETU REDAKCYJNEGO
Czowiek to istota niezmiernie zozona, a jego egzystencja zwi azana jest z róznymi uwarunkowaniami. W pedagogicznym ujeciu waznym zagadnieniem jest inspirowanie jednostki do poznawania samego siebie oraz rozpoznania czynników zwi azanych z ludzkim istnieniem i rozwojem. Czowiek zyj acy s´wiadomie pyta sie o sens swego istnienia, o swoje miejsce w s´wiecie oraz wasny stosunek do innych. W s´wiadomos´ci poszczególnych osób pojawiaj a sie róznorodne dylematy egzystencjalne. Nauki spoeczne (pedagogika, psy-chologia, socjologia) dostarczaj a wiedzy dotycz acej zycia osobowego i spo-ecznego ludzi. Pedagodzy usiuj a rozpoznawac´ i zgebiac´ czynniki warunku-j ace zycie i rozwój czowieka, a takze formuuj a wci az nowe pytania dotycz a-ce warunków ludzkiego rozwoju. Was´nie tego rodzaju zagadnienia s a tema-tem artykuów zamieszczonych w tym numerze „Roczników Pedagogicznych”. Szczególnie interesuj acy jest artyku pt. Optymizm i odpowiedzialnos´c´
w wychowaniu (Andrzej uczyn´ski). Niew atpliwie suszne jest stwierdzenie o swoistym kryzysie wspóczesnej cywilizacji, obejmuj acym cay szereg aspektów zycia, przyczyn i nastepstw zwi azanych ze zmian a mentalnos´ci zycia czowieka w sferze jego kontaktów spoecznych. Perspektywe rozwoju osobowego czowieka wyznacza wspóczes´nie chaos aksjologiczny i destruk-cyjne koncepcje antropologiczne. Wspóczes´nie najbardziej upowszechniana jest koncepcja, w której dominuje skrajny indywidualizm i hedonizm. Skraj-nie indywidualistyczne podejs´cie czowieka do zycia prowadzi go w praktyce do naduzywania wolnos´ci i pozbywania sie odpowiedzialnos´ci. Skrajny indy-widualizm zawsze pozostaje egocentryczny i jest pozbawiony optymizmu, stanowi ac zagrozenie dla rozwoju osobowego czowieka. Natomiast chrzes´ci-jan´ska antropologia przyjmuje duchowy wymiar ludzkiej egzystencji (czo-wiek jest stworzony przez Boga i posiada nies´mierteln a dusze), jest istot a nieskon´czon a (wykraczaj ac a ponad s´wiat natury), ma predyspozycje do roz-woju (moze sie udoskonalac´ i osi agac´ s´wietos´c´). Dokonuje sie to na drodze permanentnego udoskonalania wasnych relacji z innymi osobami. Antropolo-gia ta ma wymiar s´cis´le naukowy, ale jednoczes´nie najbardziej osobisty, dotycz acy bowiem czowieka i jego relacji z innymi. W tym aspekcie ma ona
6 OD KOMITETU REDAKCYJNEGO
niezwykle praktyczny charakter, poniewaz czowiek przyjmuj ac j a, moze sie rozwijac´ i tworzyc´ doskonalsze relacje z innymi, a wiec niejako tworzyc´ nowy, piekny s´wiat. Jezeli istnieje solidarnos´c´ oraz odpowiedzialnos´c´, to wi aze sie z tym optymistyczne spojrzenie w przyszos´c´, a spoeczen´stwo takie staje sie dla swych czonków s´rodowiskiem, w którym odnajduj a oni racje swego osobowego rozwoju, jednoczes´nie urzeczywistniaj a prawde, ze od jakos´ci i stylu zycia poszczególnych osób zalezy jakos´c´ zycia spoecznego.
Opracowanie pt. Pojecie profilaktyki (Agnieszka Salamucha) to analiza semiotyczna dotycz aca zagadnienia profilaktyki. Istniej a rózne rozumienia profilaktyki. Jest to bowiem proces wysoce zozony, ale tez bardzo wazny w zyciu spoecznym. Proces ten zmierza do wsparcia czowieka w prawido-wym rozwoju i zdroprawido-wym zyciu, przez zapewnienie pomocy potrzebnej mu w konfrontacji ze zozonymi, stresuj acymi warunkami zycia, a w efekcie umozliwienie mu osi agania subiektywnie satysfakcjonuj acego, spoecznie akceptowanego, bogatego zycia. Godne zainteresowania s a równiez inne stu-dia: Systemowa oferta profilaktyczno-resocjalizacyjna wobec wybranych
uwa-runkowan´ i okolicznos´ci rozwojowych (Tomasz Wach), Postawy ojcowskie a zachowania agresywne modziezy (Magorzata Sitarczyk) i Rodzicielstwo bliskos´ci wedug Williama i Marthy Searsów próba pedagogicznej oceny modelu (Marta Samoran´ska), Aksjologiczne zaozenia dziaalnos´ci katolickich uniwersytetów ludowych w Polsce w latach 1989-2004 (Agnieszka Jaworska).
W numerze zamieszczono takze recenzje waznych ksi azek znanych naukow-ców: Marian Surdacki, Opieka spoeczna w Polsce do kon´ca XVIII wieku; Cze-saw Kepski, Pedagogika porównawcza. Podrecznik akademicki; Lidia Pietruszka,
Opieka wychowanie wsparcie. Wspóczesne wyzwania dla teorii i praktyki peda-gogicznej; Zofia Kawczyn´ska-Butrym, Elzbieta Czapka, Opieka nad dziec´mi i starszymi rodzicami w rodzinach migruj acych kobiet; Danuta Opozda, s. Maria
L. Opiela, Dorota Bis, Ewelina S´widrak (red.), Rodzina miejscem integralnego
rozwoju i wychowania. Bardzo waznym i interesuj acym dopenieniem caos´ci s a zamieszczone sprawozdania dotycz ace waznych wydarzen´ i aktywnos´ci naukowej pracowników Instytutu Pedagogiki KUL.
