A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S
FOLIA OECONOMICA 217, 2008
Beata B ugajska-Jaszczolt, Monika Czajkowska
* *PLATFORMA MOOD LE JAKO ELEMENT WSPIERANIA
PROCESU NAUCZANIA PRZEDMIOTÓW ILOŚCIOWYCH
NA STUDIACH EKONOMICZNYCH
1. WSTĘP
Z dużym praw dopodobieństw em m ożna przyjąć, że w perspektyw ie kilku lub kilkunastu najbliższych lat technologia inform acyjna stanie się nieodłącz nym elem entem życia pryw atnego i zaw odow ego zdecydow anej w iększości ludzi. Dziś pow szechne w ykorzystanie IT w procesie nauczania - uczenia się (na w szystkich poziom ach edukacji) je st faktem, koniecznością, sym bolem na szych czasów.
XXI w. okazał się początkiem upow szechniania w Polsce nowej for e-learningiem. O kreślenie to stało się w ostatnich latach popularne głów nie za spraw ą uczelni (publicznych i niepublicznych), które j ą w drożyły. N ależy jed n ak zauważyć, że e-learning w swojej czystej postaci, czyli kształcenie w yłącznie na odległość, praktycznie w Polsce nie występuje. Znacznie częściej m am y do czy nienia z o rganizacją procesu nauczania o charakterze kom plem entarnym , co odpow iada znaczeniu pojęcia blended learning. Ten rodzaj edukacji łączy kla syczny model kształcenia stacjonarnego (obecność w ykładow cy i studenta na zorganizow anych zajęciach w siedzibie uczelni) oraz zdalny kontakt, w którym pośredniczy Internet. R óżnice w proporcjach obu system ów kształcenia m ogą być różne. W ynikają one z co najm niej dwóch pow odów - stopnia zaaw ansow a nia w drażania e-learningu, a także staw ianych celów dydaktycznych. N iew ąt pliw ą zaletą kształcenia blended learning jest m ożliw ość stopniow ego osw ajania zarówno studentów , ja k i nauczycieli akadem ickich z regułam i uczestniczenia w zajęciach na odległość.
t>dr, Uniw ersytet H um anistyczno-Przyrodniczy w Kielcach,
E-learning może być realizow any za pom ocą różnych środków technicz nych, tzw. platform , z których najpopularniejszą je st platform a dostępna w ra m ach bezpłatnego oprogram ow ania, tzw. open sources - moodle.
Spraw ne korzystanie z tej formy zajęć w ym aga ze strony studenta jed yn ie dostępu do kom putera i Internetu. Kontakty z w ykładow cam i m ogą się odbyw ać za pom ocą podstaw ow ych narzędzi sieciow ych, takich ja k poczta elektroniczna, czy forum dyskusyjne.
Korzyści z e-kształcenia (zob. St. Juszczyk, 2005) m ożna rozpatryw ać z różnych punktów w idzenia, m.in. uczelni, w ykładow cy, studenta; analizow ać w różnych płaszczyznach, m.in. efektyw ności nauczania, szans rozwoju.
N iew ątpliw ie tego typu rozw iązania m ają w iele zalet, m.in.: dostęp do kur sów i m ateriałów szkoleniow ych, zdalne prow adzenie konsultacji, pracę grupo w ą studentów przebyw ających w różnych m iejscach. S tw arzają naturalną okazję do kształcenia um iejętności w ykorzystania różnych narzędzi inform atycznych, kom unikacji interpersonalnej oraz elektronicznej, a najw ażniejsze - kreatyw no ści uczących się. Uczenie się na odległość stanow i przyjazną form ę kształcenia dla osób o utrudnionym dostępie do edukacji, m.in. niepełnospraw nych. Pozwala na indyw idualizację procesu nauczania - uczenia się (zob. Zastosowanie, 2006).
Praktyka i badania pokazują jednak (zob. M. D ąbrowski, M. Zając, 2006), że potencjalne m ożliw ości korzystania z tej formy kształcenia byw ają niedoce niane przez sam ych studentów . Tw ierdzą oni m .in., że kształcenie na odległość generuje w stosunku do tradycyjnego dodatkow ą pracę. W przypadku klasycz nego stylu uczenia się niem alże praktyką jest, że student zapoznaje się z treścia mi przedmiotu tuż przed zaliczeniem lub egzaminem. Natomiast w e-learningu konieczność udziału w dyskusjach na forum w ram ach konkretnych kursów przedm iotow ych, wym aga w iększego zaangażow ania i pośw ięcenia większej ilości czasu na naukę, co dla osób pracujących m oże okazać się pow ażną barie rą. Jako jeden z pow odów oporów przed e-edukacją w ym ieniają rów nież obaw y przed szybkim upublicznianiem różnego rodzaju w łasnych błędów i nieporadno ści, poczynając od tych natury m erytorycznej, a kończąc na braku um iejętności form ułow ania pytań, dyskutow ania, prezentow ania w łasnego stanow iska.
2. KONSTRUKCJA KURSÓW PRZEDM IOTÓW ILOŚCIOW YCH NA PLATFORM IE MOODLE
W yższa Szkoła Ekonom ii i Prawa im. Prof. Edw arda L ipińskiego1 w Kiel cach w 2004 r. rozpoczęła prace nad przygotow aniem i adaptacją portalu moodle do prow adzenia studiów na odległość. U ruchom ienie platform y w 2006 roku
D o 20 grudnia 2007r. W yższa Szkoła Ekonomii i Administracji im. Prof. Edwarda Lipiń sk iego.
możliwe było dzięki koordynacji pracy zespołu inform atycznego oraz pracow ni ków naukow o - dydaktycznych, którzy przygotow ali i udostępnili (pod adresem http://m oodle.w seip.edu.pl.) studentom kierunku ekonom ia (studia I i II stopnia) 62 kursy, w tym 8 z przedm iotów ilościow ych. Przygotow yw ały je zespoły spe cjalistów - nauczycieli akadem ickich o dużej wiedzy m erytorycznej, dobrym przygotow aniu m etodycznym oraz w ieloletnim dośw iadczeniu dydaktycznym (zob. Zastosowanie, 2006).
Studenci po założeniu konta i zalogowaniu się do witryny moodle.wseip.edu.pl w kategorii e-Ekonom ia m ają do wyboru trzy grupy kursów : „Studia pierw szego stopnia - licencjackie”, „Studia drugiego stopnia - m agisterskie” i „K ursy uzu pełniające” . Po w ybraniu odpow iedniej grupy pojaw ia się okno ze spisem wszystkich kursów należących do w ybranej kategorii. Dla przykładu na rysunku
1. prezentujem y kursy z kategorii „Studia drugiego stopnia - m agisterskie” .
W S E łP К д Ьд опе kuf sów
Po w ybraniu przedm iotu pojaw ia się strona z odpow iednim kursem . Zaw iera °na następujące elem enty:
• nazw ę przedm iotu i nagłów ek inform acyjny (zob. rys. 2.), w tym :
Kategorie kursów •f S t u d ia d ru g ie g o s t o p n ia m a g is te rs k ie * * n a l e » f m a n » o . \ a p r z e d s i ę b i o r s t w E k o n o m e t r i a k o p H f 1 E k o n o m i a m a t e m a t y c z n a E k o n o m i k a s e k t o r a p u b l i a n e ę o F i l o z o f i a R n a r s * i b a n k o w o ś ć k o p i ý 1 G o s p o d a r k i a ś r o d o w i * o I n t o r m a t y a n t s y s t e m y w b a n k u M i k r o * i © n o r m a z a a w a n s o w a n a t a r h o n ę s p o ł e c z n y k o p i u j 1 M ą d z y n a r o d o w e S o u n k l G o s p o c a r c e k o p i u j 1 M kroekonom ia a w a n s o w a n a t a d z ó r b a n k o w y P o l i t y k a f i s k a l n a i m o n e t a r n a P o l i t y k a f i s k a l n a i m c n e t a r n a k o p i u ] 1 P n w o o c h r o n y ś r o d o w i ś c a P i z e ć s i f b i o r c z o ś ć Psycho log a R a c h u n k o w o ś ć b a n k o w a R y n e k i f ł a w o f r a c y R y n i o i m s t y t u q e f i n a n s ó w e S t a t y s t y k a a k c n o n u c n a k o p i u j 1 T e o n a r o z w o j u r e g i o n a l n e g o Z a r z ą d z a n i e a k t y w a m i i p a s у w a m b a n k u Z a r z ą d z a n i e p r z e c s i f v . u f a a m i z w i ę k s z o n e g o r y z y k a Z a r z ą c z a n i e * r * t e ę t c n e « a a a a a a a a o o o o e a a a a a a a a a a a a
o cele e-kursu, um iejętności jak ie student powinien posiadać po je g o ukoń czeniu,
o w ym agania wstępne - obszary wiedzy i um iejętności, które student pow i nien posiadać student przystępując do kursu,
o literaturę podstaw ow ą, uzupełniającą oraz źródła internetow e,
o link do forum - m iejsca, w którym użytkow nicy (studenci oraz w ykła dow cy) m ogą dyskutow ać na tem at kursu, przedstaw iać w łasne pom ysły, szukać rozw iązania trudnych zagadnień,
Osoby ifczestmcy JUtrwMtti £ :cra ayskusyjne t Zasoby Wytorjj Z a a w a n s o w a n e j AliMtneraqa 4 W łą e tiyb edycji ? Ustawienia J|J ^тгурвг role ij Supy J fonia тапаепла T e m a ty k a
STA TYSTYKA E К Oil OM ICZH A
studia 11 stopnia, rok 1, s e m e s t ri
wykład
Statystyka je s t przedm iotem z grupy p o d staw o w y * określon y* w standardach nau czana d a td eiu ik u ekonom ia. Jest rieodzow na w toku studiow ania przedm iotów M ennkow ych i specjalnośdow ych . Prezentow ary kurs je s t drugą c z ę ś d ą k u su stetystyM . utó eturkow aną na je j zasto sow aria ekonom iczne. Omowiono w rim zagadanienia zw iązane ze s ta ty s b a n ą analizą w spółzależności zjaw isk oraz analizą dynamiki zjaw isk. Po k ir a e stu dent pow in ien być przygotow any do sam odzielnego p ro je k to w an a eksperym entów statysV czrycn,
f j Cele nauczania Q Program Q L ie ra n jra £ Forum a liu a ln o s a
Rys. 2. N agłów ek informacyjny kursu „Statystyka ekonomiczna"
UHMłlua m tantia Dedí nowy te nut...
(N e umieszczone j e s : c e żadnytłi n o w o id ) Njflchcizące terminy Braknidchodzącydi spotkań ós toirftrta.., Siny Itm r.., Ce Uąoit atnto i t l i o ) AKyftxií :3 i t i i 12 mrze: 2008. GB. 14 topsitoiUtn«,' i S i t n r : : n № i ; : a e s : « r n
• treści program ow e - m ateriał podzielony na kilka bloków tem atycznych, a w ram ach bloku moduły zaw ierające teorię i m odelow e rozw iązania zadań, problem y do dyskusji na forach, zadania kontrolne, testy i quizy służące utrw a leniu i sam oocenie przysw ojenia w iadom ości i nabycia um iejętności przez stu denta (zob. rys. 3.),
3 Szeregi c z a s o w e
n
Sz e re g c u i o w y przed staw ia zmiany bad an e j zbiorow ości w czasie. W sz* re ja c h czasow ych zm ienną niezależną je s t czas, n e o m ia s t zm ienną zależną - w a rto ś c i licab ow e b a d a n e jo zjawiska. W yróżniam y d*ra rodzaje szeregów c i a s w ^ h : szeregi cz a s o w e o k r eó * (z w ie rają śnformac ý o rozmiarach zjawiska w krótszych tub dłuższych o kresach c s s u , np . m iesiąca, r o k u lo r a z szeregi cz a so w e m o m en tó w (ujm ujące wielkość zjawiska w d » iy m m o m e n c ie ;n a jc z y ś c ie j na początek tub koniec m ie s ią c a ).O 3.1 P o ję c ie sz e re g u c z a s o w e g o O Przy kład
O 3.2 Miary średnte i m iary d y s p e rs ji w s z e re g a c h c z a s o w y c h Q 3.3 Z a d a n ia ko ntro lne
A nalizą dyn am iki z ja w is k p rz e p ro w a d z a s ią na p o d s ta w ie s z e re g ó w c z a s o w y c h (m o m a n tó w lub oto-esów). Ich an a liz a p o w in n a p o z w o lić na u d z ie le n ie o d p o w ie d z i na p y ta n ia i ja k a j e s t d yn am ik a b a d a n e g o z ja w is k a ? ja k ie cz yn n ik i w p ły w a j ą na z m ien n o ść b a d a n e g o z ja w is k a ? M e to d y an aliz y s z e re g ó w c z a s o w y c h dzielim y na m e to d y in d e k s o w e , k tó ra słu ż ą do lic z b o w e g o o k re ś la n ia te m p a i in te n s y w n o ś ci zm ian z ja w is k a w c z a s ie , i m e to d y w y o d r ę b n ia n ia t e n d e n c ji r o z w o jo w e j , w ah a ii o k r e s o w y c h i w a h a ń p r z y p a d k o w y c h .
n 4.1 K lasy fik acja m a r d yn am ik i agaw i»к П 4.2 P rz y ro sty a b s o lu tn e i p rz y ro sty w zg lęd ne
n Prz y Wad
f i 4.3 In d y w id u a ln a ind eksy d ynam iki П Przy Wad
f i 4.4 Ś re d n ie tem p o zm ian z ja w is k a w s z e r e g u cz a s o w y m . Ś re d n io o k ę s o w y indeks łańcuch ow у
O Przykład
Q 4.5 A g re g a tó w e indeksy d yn am ik i w ielk o ści a b so lu tn y ch Przy kład
Q 4.6 Z a d a n ia k o ntrolne
Rys.3. Przykładowe bloki kursu ..Statystyka ekonomiczna” - moduły zawierające część materiału kursu
« Metody i n d e k s o w e
n
test kontrolny (egzam inacyjny) w raz z rozw iązaniam i2 (zob. rys. 4.).
6 Test e g za m in a cy jn y
Q Q
Rys. 4. Test egzam inacyjny kursu „Statystyka ekonom iczna”
2 Testy kontrolne m ogą być wykorzystyw ane przez studenta do sam okontroli i oceny p o zio mu własnej wiedzy'. Z aliczenia i egzam iny odbyw ają się w tradycyjny sp osób w siedzibie uczelni.
O becnie system realizuje, poza funkcjam i dydaktycznym i, także rolę w irtu alnego dziekanatu, gdzie studenci m ogą spraw dzać plany zajęć, godziny konsul tacji pracow ników , wyniki egzam inów itp.
3. PODSTAWY METODOLOGICZNE BADAN 3.1 Cele badań
W niniejszym artykule prezentujem y wyniki badań w stępnych, przeprow a dzonych wśród studentów studiów II stopnia kierunku Ekonom ia W SEiP w Kielcach.
G łów nym celem było określenie przydatności kursów z przedm iotów ilo ściow ych zam ieszczonych na platform ie m oodle do sam okształcenia studentów .
Cel ten rozłożono na cele szczegółow e odnoszące się do dw óch płaszczyzn. Pierwsza dotyczyła określenia zalet i wad pracy z w ykorzystaniem platform y moodle. Dążono do:
• rozpoznania i charakterystyki m otyw ów korzystania z platform y m oodle, • rozpoznania opinii studentów na tem at w alorów i niedoskonałości kursów na platform ie,
• określenia oczekiw ań studentów zw iązanych z organizacją pracy z w yko rzystaniem platform y.
Druga płaszczyzna dotyczyła oceny przydatności kursów z przedm iotów ilo ściow ych do sam okształcenia studentów kierunku Ekonom ia. Poszukiw ano od pow iedzi m.in. na następujące pytania:
• jakie są powody studentów korzystania z kursów przedmiotów ilościowych, • czy struktura kursów pozw ala realizow ać indyw idualne potrzeby z zakre su przygotow ania do zajęć i egzam inów ,
• jaki jest stopień przydatności kursów z przedm iotów ilościow ych do sa m odzielnego pogłębiania wiedzy przez studentów , ze szczególnym uw zględnie niem zadań i testów przeznaczonych do sam odzielnego rozw iązania.
Do badań w ykorzystano dwie, specjalnie skonstruow ane w tym celu ankiety, z których każda odnosiła się do jednej z w ym ienionych powyżej płaszczyzn. A nkieta A była skierow ana do w szystkich studentów . A nkietę В w ypełniali ty l ko Ci, którzy korzystali z kursów przedm iotów ilościow ych zam ieszczonych na platform ie m oodle.
Uzyskane wyniki nie pretendują rzecz jasna do ogólnych wniosków, a jedynie wskazują na występowanie pewnego zjawiska związanego z upowszechnianiem e-learningu i wytyczają kierunki dalszych dociekań.
3.2. C harakterystyka badanych osób
Badaniem została objęta grupa 58 studentów kierunku Ekonom ia studiów niestacjonarnych II stopnia. W ybór takiej grupy badawczej był celow y. Studenci zakończyli ju ż w iele kursów określonych planam i studiów i w ielokrotnie mieli okazję w ykorzystyw ania platform y m oodle do w spierania procesu uczenia się. Ponadto, z założenia, w kształceniu studentów studiów niestacjonarnych duży nacisk kładzie się na sam okształcenie i sam odzielne zdobyw anie wiedzy przez studentów , w tym rów nież w ykorzystanie e-learningu. D odatkow ym kryterium była zgoda studenta na udział w badaniu.
W badanej grupie przeważali ludzie m łodzi - ponad 78% stanow iły osoby, które nie przekroczyły 36 lat. Szczegółow e inform acje dotyczące w ieku bada nych osób zam ieszczono na rys. 5.
50%
□ 1 8 - 2 5 ■ 2 6 - 3 5 □ 3 6 - 4 5 □ 46 - 55
Rys. 5. W iek badanych osób
4. A N A LIZ A W Y N IK Ó W BADAŃ
4. 1 Powody korzystania z platform y m oodle przez studentów W SEiP D w udziestu dw óch badanych studentów nie korzysta z platform y moodle. Spośród nich aż 16 tłum aczyło, że nie m a dostępu do kom putera, przy czym uzasadnienie dotyczyło dw óch płaszczyzn. Pierwsza, na którą w skazało 11 stu dentów, zw iązana była z brakiem sieci Internet w ogóle, albo utrudnionym , z powodu odległości m iejsca zam ieszkania, dostępem do pracow ni kom putero wych znajdujących się na uczelni. D ruga ujawniała trudności techniczne, zw łaszcza z logow aniem do system u (choć każdy student otrzym ał stosow ną
instrukcję w form ie papierow ej). Kolejnym i pow odam i, na jak ie w skazyw ali studenci były: niechęć do pracy z kom puterem i brak obow iązku korzystania z platform y.
Trzydzieści sześć osób podało, że korzysta z platform y m oodle z różną czę stotliw ością. Inform acje na ten tem at zaw iera rys. 6.
□ brak odpowiedzi □ sporadycznie □ raz na miesiąc □ raz na dwa tygodnie ■ raz na tydzień □ kilka razy w tygodniu
Rys. 6. C zęstotliw ość korzystania z platformy m oodle
W szyscy zaznaczali, iż korzystają z platform y w celu uzyskania inform acji dotyczących organizacji studiów - term inów zajęć, konsultacji, egzam inów , etc. K olejnym i pow odam i, na które w skazyw ali badani, były: lepsze przygotow anie do zajęć, m ożliw ość wym iany poglądów na tem at problem ów m erytorycznych sygnalizow anych przez prow adzących zajęcia oraz chęć pogłębienia lub posze rzenia wiedzy. Jako głów ną zaletę platform y m oodle podaw ano m ożliw ość ko m unikacji między:
• jednostkam i organizacyjnym i uczelni (dziekanatem , działem nauczania, kw esturą) a studentam i i uzyskiw anie inform acji (np. o planach zajęć, konsulta cjach, ocenach, czesnym ) o dowolnej porze i bez konieczności „w ychodzenia z dom u”,
• innymi studentam i, w ym iany poglądów , w tym rów nież na problem y po ruszane lub sygnalizow ane na zajęciach odbyw ających się w sposób tradycyjny.
Ponadto podkreślano m ożliw ość uzupełnienia, poszerzenia lub pogłębienia wiedzy, uzyskania pomocy w nauce i dotarcia do odpow iednich m ateriałów dy daktycznych o dowolnej, dogodnej dla studenta porze (w tym rów nież w nocy).
N ajpow ażniejszą wadą, k tórą zdaniem studentów należałoby szybko usunąć, było zbyt późne zam ieszczanie informacji o zm ianach w planach zajęć oraz w y
ników zaliczeń i egzam inów . Inną, często w ym ienianą, był brak przejrzystej instrukcji korzystania z kursów zam ieszczonych na platform ie.
4.2 O cena przydatności kursów z przedm iotów ilościowych w św ietle opinii studentów
Spośród 36 studentów korzystających z platform y m oodle 10 zna zaw artość kursów z przedm iotów ilościow ych, w tym przynajm niej trzech spośród nastę pujących przedm iotów : ekonom etria (studia I i II stopnia), ekonom ia m atem a tyczna, m atem atyka, metody w yceny projektów gospodarczych, prognozow anie i sym ulacja, statystyka, statystyka ekonom iczna (zob. rys. 7.).
Rys. 7. Znajom ość kursów przedm iotów ilościow ych
D ziew ięć osób uw ażało, że kursy z przedm iotów ilościow ych dostępne na platform ie są przydatne w sam odzielnym pogłębianiu wiedzy i że korzystali lub korzystają z nich nadal przygotow ując się do zajęć. Podkreślali, że pracując z kursami zam ieszczonym i na platform ie m ogą uczyć się swoim własnym tem pem i zaspokajać indyw idualne potrzeby poznaw cze. Jedni w ykorzystyw ali kur sy głów nie w celu uzupełnienia braków i luk w swojej wiedzy. Podkreślali, że w tych kursach analizow ane s ą najprostsze sytuacje, zazw yczaj pom ijane na zajęciach i określane przez prow adzących ja k o tryw ialne. Doceniali prezentację
m odelow ych rozw iązań typow ych zadań i bardziej skom plikow anych proble mów. Inni dzięki kursom poszerzali sw oją w iedzę o te treści, które nie pojawiały się na w ykładach i ćw iczeniach. N iektórzy podkreślali, że na platform ie treści przekazyw ane są w sposób dynam iczny a nie statyczny, co w pływ a na percepcję i w znacznym stopniu ułatw ia ich zrozum ienie i przysw ojenie. W iększość bada nych podała, że dzięki kursom nie trzeba sięgać do innej literatury, często trudno dostępnej i nie w pełni odpow iadającej im potrzebom (np. języ k w podręczni kach tradycyjnych je st zbyt trudny, nie są rozpatryw ane tryw ialne przykłady). Powody korzystania z kursów z przedm iotów ilościow ych zam ieszczonych na platform ie m oodle w ym ienione przez studentów i częstość ich pojaw iania się podano na rys. 8.
□ anlizowane są sytuacje pomijane na zajęciach jako trywialne ■ nie trzeba sięgać do
literatury □ treści przekazywane są w sposób dynamiczny, a nie statyczny □ zawiera modelowe rozwiązania zadań
■ zawiera treści, których nie było na zajęciach
Rys. 8. Pow ody korzystania z kursów z przedm iotów ilościow ych wskazane przez studentów
Tylko jed en ze studentów podał, że nie korzysta z kursów zam ieszczonych na platform ie, gdyż woli uczyć się „z w łasnych notatek”.
Wśród osób deklarujących znajom ość kursów przedm iotów ilościowych pięcioro z nich rozw iązuje zarów no zadania kontrolne ja k i testy, dwoje tylko zadania, a dw oje tylko testy. Zadania kontrolne lub testy są rozw ażane przez badanych głów nie przed kolokw iam i i egzam inam i w celu sam okontroli. Po rozw iązaniu zadania studenci często spraw dzają wynik lub porów nują swój spo sób postępow ania z rozw iązaniem w zorcow ym . Z psychologii w iadom o, że w pełni popraw ne rozw iązanie w iększości zadań podnosi sam oocenę studenta i wiarę we własne m ożliwości. Rodzi też pozytyw ne em ocje (uczucie satysfak cji, zadow olenia). Jeżeli naw et w trakcie rozw iązyw ania zadań student napotyka trudności, to nikt nie je s t tego św iadkiem . Porażka m oże mieć w ym iar jed y n ie osobisty.
G łów nym pow odem braku rozw iązania zadań kontrolnych je st to, że nie są one obow iązkow e. Studenci, którzy nie rozw iązują testów , swoje postępow anie uzasadniali stopniem ich trudności; tw ierdzili, że w zależności od kursu, pytania testow e są zbyt trudne lub zbyt łatwe.
W iększość badanych sporadycznie korzysta z literatury lub odsyłaczy do In ternetu zam ieszczonych w kursach. Dwie osoby podały, że robią to często. Sw o je zachow anie uzasadniały chęcią rozszerzenia wiedzy o nowe elem enty, jed yn ie
sygnalizow ane w kursach.
5. W N I O S K I
1. O koło 38% badanych studentów nie korzysta z platform y m oodle, przy czym głów nym pow odem je st brak dostępu do sieci Internet w m iejscu zam iesz kania lub trudności techniczne zw iązane z logow aniem się do system u.
2. Platform a m oodle je s t w ykorzystyw ana głów nie do kom unikacji m iędzy jednostkam i organizacyjnym i uczelni i studentam i, a w dalszej kolejności do
kom unikacji m iędzystudenckiej i w spom agania procesu w łasnego uczenia się. 3. W iększość badanych studentów , którzy co najm niej raz w ykorzystyw ali kursy przedm iotów ilościow ych zam ieszczonych na platform ie m oodle do w spierania procesu uczenia się ocenia je pozytyw nie, podkreślając, że pozw alają one na indyw idualizację nauczania. D oceniają znaczenie kursu w sam odzielnym uzupełnianiu, rozszerzaniu lub pogłębianiu wiedzy. Studenci, którzy poznali co najmniej jed en kurs chętnie korzystają z innych; w badanej grupie jeżeli student korzystał z kursów z przedm iotów ilościow ych, to przynajm niej z trzech.
4. Badani korzystający z kursów na platform ie m oodle doceniają kom fort zdobyw ania wiedzy tą drogą. To, co prow adzący określają jak o proste, łatw e, tryw ialne, dla wielu studentów takim nie jest. N a zajęciach nie zadają oni pytań, celem uniknięcia ośm ieszenia na forum grupy. U cząc się w dom u, w sam otności nikt nie je st św iadkiem ich niew iedzy. W kursach są m odelow e rozw iązania zadań o różnym stopniu trudności. Uczący się m oże zatem naw et w ielokrotnie rozważać przypadki tryw ialne, a po uzupełnieniu luk w w iadom ościach i um ie jętnościach stopniow o badać coraz trudniejsze i bardziej skom plikow ane. Do skonaleniu um iejętności zdobytych w sam otności m ogą sprzyjać tradycyjne zajęcia w grupie. W ydaje się, że nauczanie blended learnig w znacznym stopniu wpływa na efektyw ność procesu nauczania - uczenia się.
5. Badani studenci m ają zbyt m ałą w iedzę na tem at m ożliw ości korzystania z kursów zam ieszczonych na platform ie m oodle, w tym kursów z przedm iotów ilościowych. Nie otrzym ali szczegółow ego instruktażu um ożliw iającego korzy stanie z konkretnego kursu. W ystępujące ju ż na początku trudności natury tech nicznej i pojaw iające się na ich tle em ocje natury negatyw nej (zakłopotanie,
niepew ność, złość) zniechęciły ich do tej formy zdobyw ania wiedzy. Z drugiej strony nauczyciele akadem iccy nie w skazyw ali kursów zam ieszczonych na plat form ie m oodle jak o drogi do zdobycia w iedzy, nie zachęcali do korzystania z nich, nie odw oływ ali się do zam ieszczonych tam treści, nie proponow ali roz w iązyw ania testów jak o sposobu przygotow ania się do zaliczeń i egzam inów .
LITERATURA
Dąbrowski M., Zając M., E-learning w kształceniu akademickim, Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonom icznych, W arszawa, 2006.
Juszczyk S., Edukacja na odległość. Kodyfikacja pojęć, reguł i procesów. W ydaw nictw o A. Mar szałek, Toruń 2005.
Zastosowanie e-learningu w kształceniu ekonomistów. Materiały z realizacji projektu „Opraco wanie programów nauczania do kształcenia na odległość na kierunku ekonomia" - publika cja podsum owująca, W SEiA, K ielce 2006.
Beata Bugajska-Jaszczołt, Monika Czajkowska
" M O O D L E P L A T F O R M ” AS A S U P P O R T I N G E L E M E N T F O R T H E T E A C H I N G P R O C E S S O F Q U A N T I T A T I V E S U B J E C T S O N E C O N O M I C S F A C U L T Y
T his article treats about som e issu es concerning “M oodle platform” as a supporting elem ent for the teaching process o f quantitative subjects on econ om ics faculty. There are presented the results o f empirical research carried am ong econ om ics students o f W SEiP in K ielce which aimed to define the usefulness o f self-teaching courses on M oodle platform.
