Olga Lipińska
Łączany, gm. Wierzbica, woj.
radomskie. Stanowisko I "Stara Wieś"
Informator Archeologiczny : badania 15, 188-190
188
LUBLIN - STARE MIASTO P P P raco w n ie K onserw acji
P la c po F a r z e Zabytków
P racow n ia A r c h e o lo g lc z a o - Kons e rwat orsk a
Oddział w L ublinie
B adania p row ad ził m g r Edmund M ltrus /a u to r s p r a w o z d a n ia / oraz m gr Andrzej Hunie z . F in an sow ał Z arząd R e w a lo ry za c ji Zabytkow ego Z eep ołu M iasta Lublina. T r z e c i se z o n badań. Zabudowa m iejsk a . P rz eło m w c zesn eg o 1 późnego â red n iow iecza Х Д П / XIV w, .
Kontynuowano badania relik tów k o śc io ła św . M ichała /p o p rzed n ie p ra ce prowadzono w la ta ch 1 9 7 7 /1 9 7 8 /.
O dsłon ięto fragm enty fundamentów w ieży k o ścieln ej 1 z a k r y stii. P rzebadano ró w n ież d a ls z ą c z ę ś ć cm en ta rza p rzy północnym fundam encie z a k r y s tii. S tw ierdzono, że pochówki w ystępu ją na kilku p oziom ach z r ó ż n i cow an ych 'ch ro n o lo g iczn ie. G órne w arstw y z n isz c z o n e zo etafy p r z e z l i c z ne w kopy. C z ę ś ć pochówków, z w ła s z c z a w n iż sz y c h w arstw ach p rzecin a wkop pod fundam ent z a k r y stii.
Z m a rli u ło ż en i b y li na o s i E -W , głow am i na zachód, w p o zycji w y prostow an ej. W kilku wypadkach udało s i ę zaob serw ow ać b ru n atn o-b rązo w e za r y sy w ok ół sz k ie le tó w - zapew ne ślad y drew nianych tru m ien , W je d nym z grobów zn a lezion o dwa b rązow e k a b łą czk i sk ron iow e o ok rągłych p rzek ro ja ch l esow atych zak oń czen iach , sp o czy w a jącą na kręgach szyjnych
żela zn ą zapinkę oraz rozsyp an e w okół c z a sz k i lic z n e g lin ia n e i szk la n e p acio rk i. W arstwy grobow e z a w ie r a ły zn aczn ą Ilo ść fragm entów ce ra m ik i.
M ateria ły p otw ierd zają użytkowanie cm en ta rza ju ż w późnej fa z ie w c z e sn e g o śre d n io w iecz a /Х Ш w. / ,
Ł&CZANY, gm . W ierzb ica Państwowe M uzeum w oj. rad o m sk ie A rch eo lo g iczn e Stanow isko I "Stara W ieś" w W arszaw ie
Badania p row ad ziła m g r Olga L ip iń sk a. Finansow ało P aństw ow e M uzeum A r ch eo lo g ic zn e w W arszaw ie. D rugi se z o n badań. Siady osad nictw a z ok resu
w c zesn o la teń sk ie g o / ? / , osad a w c z e sn o śr e d n io w ie c z na /ХЫ-ХШ w . / .
P r a c e na stan ow isk u I b yły kontynuacją badań sondażow ych o ch arak t e r z e rozp ozn aw czym , podjętych w 1972 r. Otwarto wykop obejm ujący 6 d ziałek o w ym iarach S i S m , d ow iązując g o (ίο Istn ieją cej sia tk i arow ej.
189
W w a rstw ie kulturow ej, o n iew ielk iej m ią ż s z o ś c i, znajdowały s i ę skorupy w c zesn o śred n io w iecz n e i śre d n io w iecz n e p r z e m ie sz a n e z n ie w ie l ką ilo ś c ią c e r a m ik i r ę c z n ie lep ion ej pochodzącej z fa zy o sa d n icz ej s t a r s z e j n iż w c zesn o śr e d n io w ie c z n a . Odpowiadająca jej w arstw a kulturowa zo sta ła p raw ie ca łk o w icie z n is z c z o n a . Jed yn ie w n ieliczn y ch partiach w y kopu zachow ała s i ę jaeno-brunatna z ie m ia z ułam kam i naczyń g ru b o ścien - nych z e sch rop ow acon ą p ow ierzchnią; zn alezio n o w niej rów n ież n iew ielk i kubek z odtrąconym u szk ie m .
Ma За Ilo ś ć c e r a m ik i r ę c z n ie lep ion ej i jej duże rozdrobn ien ie utrud n ia poprawne od czytanie ch ro n o lo g ii. Wydaje s i ę , że w stęp n ie n ależałoby o d n ieść om aw iany m a te r ia ł do ok resu w c zesn o la teń sk le g o .
Z osad n ictw em sta r sz y m n iż w c zesn o śred n io w iecz n e w iąże s i ę prawdopodobnie d o ść regu larn a, owalna jam a, w której znajdowały s i ę dwa sz k ie le ty z w ie r z ę c e . Z w ierz ęta /o so b n ik i m ło d e / z o s ta ły u łożone w p ozycji su g eru jącej Intencjonalny pochów ek. H ip otezę p o w yższą n ależałoby zw eryfikow ać na d rod ze a n alizy z o o lo g ic z n e j. Ponadto w ja m ie zn a lezion o ce ra m ik ę r ę c z n ie lep io n ą oraz p ojed yn cze k o ści n a le żą ce do innych z w ie rz ą t.
Na obiekt z e sz c z ą tk a m i z w ie r z ę c y m i n ałożyła s ię c z ę śc io w o jam a o d o ść ciem nym zab arw ieniu , bardzo uboga pod w zględ em a rch eo lo g iczn y m . Z o sta ła ona odkryta jedyn ie cz ęścio w o ; pochodzi prawdopodobnie z o k resu w c zesn o śred n io w iecz n e g o .
Ponadto o d sło n ięto j e s z c z e w c a ło ś c i dwie jam y, a c z te r y d a lsz e obiekty rozpoznano fr a g m en ta ry c zn ie. Jedna z jam o p ow ierzch n i około 6 m^, p rze ciętn ej g łę b o k o śc i 50 cm , m iała k szta łt zb liżon y do owalu. P o sia d a ła ona n iew ielk ą p iw niczkę, zagłęb ion ą w z ie m i do około 35 cm . / l i cz ą c od poziom u dna ja m y /, W ciem nej z ie m i z w ęglem drzew nym I gru d k am i polepy, stan ow iącej w yp ełn isk o jam y. znajdow ała e i ę ceram ik a w c z e sn o śred n io w ieczn a l k o ś c i z w ie r z ę c e oraz duża Ilo ść kam ieni polnych ze ślad am i p rzep a len ia , p och odzących z rozrzu con eg o p alen isk a . W śród ka m ien i zn alezio n o g lin ian ą grzech o tk ę z z ie lo n ą polew ą.
Przebadana jam a, będąca zapew ne p o z o s ta ło ś c ią ob iek tu o charak t e r z e m ieszk a ln y m , z o s ta ła c z ę śc io w o z n is z c z o n a p rze z wkopy nowożytne. Z jam ą łą c z y ła s i ę niew ielk a jam ka o d o ść regu larn ym , owalnym k s z ta ł c ie , praw ie jałow a pod w zględ em a rc h eo lo g iczn y m . Jej pierw otna funkcja je s t trudna do o k r e śle n ia .
2
Druga jam a, o p ow ierzch ni około 5 m , m iała k sz ta łt zb liżon y do prostok ąta. G łęb ok ość je j n ie p rze k r a cza ła 40 cm . W w ypełnisku jam y, 0 d o ść p rze m iesza n y m ch a ra k terze znajdow ały s i ę p o z o sta ło ś c i r o z w le c z o nego s iln ie p alenisk a, k o śc i z w ie r z ę c e , ceram ik a , ułam any nożyk żelazny 1 c z ę ś ć o se łk i kam iennej. P ierw otn a str a ty g ra fia obiektu zo sta ła w pewnym stopniu zakłócona p rze z wkopy i w tręty now ożytne. Z teg o w zględu dokład n ie jsz e u stalen ie funkcji i ch ron ologii tego obiektu b ęd zie m o żliw e d opiero po w n ikliw szej a n a liz ie m ateriału i dokum entacji.
190
P o śró d c z te r e c h obiektów w czesn o śred n io w iecz n y c h od słon iętych fr a g m en ta ry c zn ie na uw agę zasłu gu je jam a z ob szern ym , d ob rze za ch o wanym p a le n isk iem .
W śród c e r a m ik i w c z e sn o śr e d n io w ie c z n e j stan ow iącej główny w y z nacznik ch ron ologiczn y, dają s i ę za o b serw o w a ć istotn e ró ż n ice , Z dają s i ę one św ia d czy ć , że na stan ow isk u I m ia ły m ie js c e zapew ne dwie fazy o sa d nictw a w c ze sn o śr e d n io w ie c z n e g o . F a za s ta r s z a je s t jednak dotąd sła b o reprezentow ana w m a te r ia le , który w w ię k s z o ś c i pochodzi z e sch yłku o k r e su w c zesn o śred n io w iecz n e g o z ХН-ХШ w ieku.
Ł.UPOWO, g m , B ogdan iec patrz
w oj. g o rzo w sk ie o k res h a lszta ck i
MROCZKÖW ŚLEPY U n iw ersytet Łódzki
w oj. p iotrk ow sk ie K atedra A r ch eo lo g ii Stanow isko 1
Badania p row ad ziła m gr Lubom ira T y s z le r , O piekę naukową spraw ow ał d oc, dr J e r z y K m ieciń sk i. F i n ansow ał WKZ w P iotrk o w ie T ryb un alskim , Drugi sez o n badań. C m en tarzy sk o w c zesn o śred n io w iecz n e /Х11-ХП1 w. / .
C elem kontynuowanych badań ratow niczych było rozpoznan ie stanu z n is z c z e n ia stan ow isk a o ra z o k r e śle n ia z a s ię g u cm en ta rzy sk a .
2
Przebadano około 200 m p ow ierzch ni- Odkryto dwa groby s z k ie le tow e: pochów ek kobiety z w yp osażen iem w p o sta ci dwóch esow atych k a b łą cz- ków sk ron iow ych /w y m . 9, 5 c m / o ra z pochówek d z ie c ię c y bez w yp osażen ia. Z m a rli u ło żen i b y li na wznak, z ręk a m i w zd łu ż c ia ła , głow y sk ierow an e na zachód.
U zyskane dane p ozw alają s tw ie r d z ić , że p od czas k ilk u n astoletn iego użytkowania w zg ó rza , jako żw irow ni, z n isz c z e n iu u le g ła w ięk sza c z ę ś ć grobów .
W wyniku prow adzonych p rac ratow niczych zdołano uratow ać tylko c z ę ś ć cm en ta rzy sk a /1 2 g r o b ó w /.
N ie p rzew idu je s i ę kontynuacji badań.
NOW INKA, g m .T o l k m i c k o w o j. e lb lą s k ie
S ta n o w is k o 1
Muzeum A rch eolog iczn e w Gdańsku