Marian Płachecki
Tajemnice "Faraona", Franciszek
Ziejka, "Ruch Literacki" z.1 (1974) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 17/53, 257
(II'' ZIEJKA Franciszek: Tajemnice "Faraona". "Ruch Literac ki" 1974 z. 1 s. 19-30.
Punktem wyjścia rozprawy jest teza, iż "Faraon" jest - być może - alegoryczną powieścią o polskim wieku XVIII, o przyczy nach upadku państwa, interpretowanych w myśl koncepcji histo ryków pozytywistycznych. Autor zwraoa uwagę na analogie między znaną Prusowi książkę Augusta M a r i e t t e ^ o starożytnym Egipoie (1864) a wywodami historyków szkół krakowskiej i warszawskiej. Jeśli "Faraon" w istocie miał być powieśoią o sohyłku Oświece nia, to Ramzesowi XII odpowiadałby Stanisław August, Pentuero- wi - Staszic, Kefresowi - biskup Kossakowski, Ramzesowi XIII - książę Józef. Ważnym zaś elementem ideologii tego utworu oka załoby się przeświadczenie o niezmienności praw historycznego rozwoju państwa.
BP/53/91 M.P.
(II) ZIÓŁKOWSKA Aleksandra: Tradycja i nowoczesność Mel chiora Wańkowicza. "Przegląd Humanistyozny" 1974 nr 4 s. 89-97.
Praoa zamieszozona w dziale "Debiuty naukowe". Jej przed miotem jest próba analizy niektóryoh aspektów twórozości Mel chiora Wańkowicza. Na szczególną uwagę - zdaniem autorki - za sługuje w pisarstwie autora "Szozenięoych lat" szczególnie sprzężenie tradycji (zwłaszcza zaś wskrzeszenie gawędy jako gatunku ze wszystkimi związanymi z nią konsekwencjami ideolo gicznymi i estetycznymi) i nowoozesności (tu m.in. nowa formu ła reportażu czy daleko odbiegająoy od stereotypowych wyobrażeń - nowoczesny warsztat pisarski). W pracy przytoozono liczne wy powiedzi krytyków na temat twórozości Wańkowicza.
