Suleja, Włodzimierz
Sprawozdania z obozu badawczego
Studenckich Kół Naukowych
Historyków Uniwersytetu
Wrocławskiego i Wyższej Szkoły
Pedagogicznej w Olsztynie
Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 4, 547-550
W ło d z im ie r z S u le ja
SPRAW OZDANIA Z OBOZU BADAWCZEGO
STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH HISTORYKÓW
UNIW ERSYTETU WROCŁAWSKIEGO
I WYŻSZEJ SZKOŁY PEDAGOGICZNEJ W OLSZTYNIE
S ta c ja N a u k o w a P o ls k ie g o T o w a rz y s tw a H is to ry c z n e g o ( I n s ty tu t M a z u rs k i) w O l s z ty n ie , w s p ó ln ie ze S tu d e n c k im i K o ła m i N a u k o w y m i H is to ry k ó w U n iw e r s y t e tu W ro c ła w sk ie g o i W y ższej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j w O ls z ty n ie , z o rg a n iz o w a ła z i n ic ja ty w y doc. d r. h a b . W o jc ie c h a W rz e s iń s k ie g o w d n ia c h od 18 lip c a do 5 s ie r p n ia 1975 r o k u obóz n a u k o w o -b a d a w c z y p o ś w ię c o n y p ro b le m o m s ta n u ś w ia d o m o śc i h is to ry c z n e j m ie s z k a ń c ó w W a rm ii i M a z u r. W o b ozie w z ięło u d z ia ł d w u d z ie s tu s tu d e n tó w z W ro c ła w ia i d z ie się c iu z O ls z ty n a : Z b ig n ie w A d a m sk i, T e re s a B a z a ła , T e re s a B esc h el, K r y s ty n a B ie n ie k , R o m a n B oczek, K r y s ty n a D ą b ro w sk a , B a r b a r a G d a w iec , L u c y n a G o łę b ie w s k a , D a n u ta J a m r o z ik , J o l a n t a J a n e c z k o , K rz y s z to f K a w a lec , A lin a K ło s, D a riu s z L e s z c z y ń sk i, K rz y sz to f Ł a p iń s k i, K rz y s z to f Ł o p a te c k i, A n d rz e j Ł oś, T a d e u sz Ł u szcz, B a r b a r a M ie rz e je w s k a , K r y s ty n a O n iszc z u k , A n d rz e j P e r la k , Ł u k a s z P ią te k , A n d rz e j P ic h la , M a łg o rz a ta S a d o w a , Z b ig n ie w S ie m a k , G r a ż y n a S k rz y n e c k a , A d a m S u c h o w ie ck i, Iz a b e la S u le ja , B a r b a r a W ó jc ick a , G ra ż y n a Z ię c in a . O p ie k ę n a u k o w ą s p ra w o w a li: doc. d r h a b . W o jc iec h W rz e s iń s k i z I n s t y t u t u H is to ry c z n e g o U n iw e rs y t e tu W ro c ła w s k ie g o i doc. d r S ta n is ła w S z o s ta k o w s k i, z W y ż sze j S z k o ły P e d a g o g ic z n e j w O ls z ty n ie — p rz y w s p ó łu d z ia le d r. B o h d a n a K o z ie łło - -P o k le w s k ie g o (k ie r o w n ik a S ta c ji N a u k o w e j P o ls k ie g o T o w a r z y s tw a H is to ry c z n e g o w O lsz ty n ie ) i d r. A d o lfa J u z w e n k i (o p ie k u n a K o ła N a u k o w e g o H is to ry k ó w U n iw e r s y te t u W ro c ła w sk ie g o ). B e z p o ś re d n ią o p ie k ę n a d p ro w a d z e n ie m b a d a ń w y k o n y w a li m g r B o h d a n Ł u k a s z e w ic z z O ls z ty n a i m g r W ło d z im ie rz S u le ja z I n s t y t u t u H is to ry c z n e g o U n iw e rs y t e tu W ro c ła w sk ie g o . W o k re s ie p rz y g o to w a w c z y m s tu d e n c i o b u u c z e ln i — u c z e s tn ic y o b o zu — n a p o z a p ro g ra m o w y c h z a ję c ia c h z a p o z n a li się z p ro b le m a ty k ą i m e to d ą p rz y s z ły c h b a d a ń . B a d a n ia p ro w a d z o n e b y ły za p o m o c ą s p e c ja ln ie p rz y g o to w a n e g o k w e s tio n a riu s z a , o p ra c o w a n e g o p rz e z W o jc ie c h a W rz e s iń s k ie g o , B o h d a n a Ł u k a s z e w ic z a i W ło d z im ie rz a S u le ję . K w e s tio n a riu s z z a k o d o w a n y z o s ta ł p rz e z m g r A n n ę T r z m ie - la k z I n s t y t u t u I n f o r m a ty k i U n iw e r s y t e tu W ro c ła w sk ie g o , b y u m o ż liw ić z a s to s o w a n ie m e to d m a te m a ty c z n y c h d la o p ra c o w a n ia w y n ik ó w p r o w a d z o n y c h b a d a ń .
W z a ło ż e n ia c h b a d a n i a m ia ły c h a r a k t e r p ilo tu ją c y . Z e b ra n o 1034 a n k ie ty , j e d n a k ż e a n k ie to w a n ie m o b ję to p o n a d d w u k ro tn ie w ię k s z ą lic z b ę osób, k tó r e u c h y liły się od u d z ie le n ia o d p o w ie d zi. W y w ia d y p ro w a d z o n o w n a s tę p u ją c y c h ś ro d o w isk a c h : w ś ró d n a u c z y c ie li — s tu d e n t ó w z a o c z n y c h W y ższ ej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j w O ls z ty n ie, d z ie n n ik a r z y O ls z ty ń s k ie g o W y d a w n ic tw a R S W „ P r a s a - K s ią ż k a - R u c h ” , d r u k a rz y O ls z ty ń s k ic h Z a k ła d ó w G ra fic z n y c h im . S e w e ry n a P ie n ię ż n e g o , u rz ę d n ik ó w (U rząd W o je w ó d z k i w O lsz ty n ie , u rz ę d y P o ls k ie j K o le i P a ń s tw o w e j), p ra c o w n ik ó w b ib lio te k , m ło d z ie ży ro b o tn ic z e j O ls z ty ń s k ic h Z a k ła d ó w O p o n S a m o c h o d o w y c h , s t u d e n tó w A k a d e m ii R o ln ic z o -T e c h n ic z n e j w O lszty n ie, h a r c e r z y z o lsz ty ń sk ic h szk ó ł ś re d n ic h , m ie s z k a ń c ó w O ls z ty n a i M o rą g a , w y b ra n y c h — c elo w o — w sp o só b p r z y p a d k o w y , o ra z w c z te re c h w sia c h w a rm iń s k ic h : G ie trz w a łd z ie , N o w ej i S ta r e j K a le tc e i P lu s k a c h . Z a s a d n ic z e z a m ie rz e n ie b a d a w c z e s p ro w a d z a ło s ię do u z y s k a n ia d a n y c h p o z w a la ją c y c h n a p o d ję c ie p ró b y o k re ś le n ia s ta n u p o to c z n ej ś w ia d o m o ś c i h is to ry c z n e j m ie s z k a ń c ó w W a rm ii i M a z u r. P y ta n ia k w e s tio n a riu s z a s ta r a n o s ię s fo rm u ło w a ć w t a k i sp o só b , a b y u z y s k a ć n ie ty le o d p o w ie d ź n a p y ta n ie , j a k i j e s t a k tu a ln y z asó b
548 K ro n ik a n a u k o w o
w ie a z y re s p o n d e n tó w o h is to r ii o b u reg io n ó w , a le b y z o rie n to w a ć się ja k ie s ą ź ró d ła te j w ie d zy , i ja k i j e s t (o ile w y s tę p u je ) e m o c jo n a ln y s to s u n e k r e s p o n d e n ta do h i s to rii, do tr a d y c ji h is to ry c z n y c h z iem , n a k tó ry c h m ie szk a .
K w e s tio n a riu s z s k ła d a ł się z 40 p y ta ń (p o ło w a o c h a r a k t e r z e o tw a rty m ) . S t a ra n o się u s ta lić , czy re s p o n d e n t d o s trz e g a is tn ie n ie ró ż n ic m ię d z y W a rm ią a M az u r a m i w p rz e sz ło ści, czy w ie o ty c h ró ż n ic a c h w c h w ili o b e cn e j, czy z d e c y d o w a łb y się n a z m ia n ę sw e g o m ie js c a z a m ie s z k a n ia i z ja k ie g o p o w o d u . N a s tę p n a g ru p a p y ta ń o d n o s iła się do p o s ta c i z h is to r ii W a rm ii i M a z u r n a jb liż sz y c h re s p o n d e n to w i i do w y d a rz e ń u z n a w a n y c h p rz e z e ń za p rz e ło m o w e d la d z ie jó w o b u re g io n ó w . P r ó b o w a n o p o za ty m o k re ślić , czy r e s p o n d e n t d o s trz e g a z w ią z e k m ię d z y h is to r ią re g io n u a h is to rią P o ls k i. K o le jn a g r u p a p y ta ń z w ią z a n a b y ła ze ź ró d ła m i w ie d z y (p o za szk o ln y m i) o h is to rii W a rm ii i M az u r. P y ta n o w re sz c ie , czy w p rz e k o n a n iu re s p o n d e n ta je g o k o n ta k t z h is to r ią re g io n u je s t m u p o trz e b n y i czy za p o trz e b n ą u w a ż a z n a jo m o ść te j h is to rii. A n k ie tę z a m y k a ło p y ta n ie o p rz e s ła n k i, k tó re , z d a n ie m r e s p o n d e n ta , z a d e c y d o w a ły o p rz y łą c z e n iu ty c h ziem po I I w o jn ie św ia to w e j do p o l sk ieg o o rg a n iz m u p a ń stw o w e g o .
N ie m o żn a, rz e cz ja s n a , k u s ić s ię je sz c z e o p rz e d s ta w ie n ie w y n ik ó w b a d a ń . C elo w e w y d a je się je d n a k z a sy g n a liz o w a n ie d a ją c y c h się ju ż o k re ś lić p ra w id ło w o ś c i w y s tę p u ją c y c h w o d p o w ie d z ia c h p o szc z eg ó ln y ch g r u p re s p o n d e n tó w , c h o ciaż n a le ży się liczy ć z ic h w e ry fik a c ją .
N a jlic z n ie js z a g ru p a re s p o n d e n tó w (18,2°/o) to n a u c z y c ie le - s tu d e n c i z ao czn i o l s z ty ń s k ie j W y ższej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j. Z n a jo m o ść h is to r ii re g io n u — u z n a n a p rz e z w ię k sz o ść re s p o n d e n tó w te j g r u p y za p o tr z e b n ą (p o d o b n ie j a k sw ó j k o n ta k t z n ią za w y s ta r c z a ją c y ) — n ie o d b ie g a ła j e d n a k od s te re o ty p o w y c h sc h e m a tó w w r o d z a ju p rz e k o n a n ia o ty s ią c le tn ie j p o lsk o śc i ty c h ziem , czy też, w w ie lu w y p a d k a c h o p o w ro c ie n a n ie d z ię k i p le b is c y to w e m u z w y c ię s tw u (!). Z tr u d e m k o ja rz o n o s o b ie w y m ie n io n e w a n k ie c ie w y d a r z e n ia h isto ry c z n e . B a rd z o rz a d k o p o tra fio n o w sk a z a ć s a m o d z ie ln ie p rz e ło m o w e , z d a n ie m re s p o n d e n ta , w y d a rz e n ia . P o s ta c ie h is to ry c z n e z w y ją tk ie m K a jk i i P ie n ię ż n e g o z n a n e b y ły w ła śc iw ie ty lk o d z ię k i te m u , że is tn ie ją w O ls z ty n ie u lic e n o szą c e ic h n a z w is k a . N ie p o tra fio n o też o k re ś lić ró żn ic, ja k ie w p rz e sz ło ści w y s tę p o w a ły m ię d z y W a r m ią a M a z u ra m i, p o d o b n ie j a k n ie d o s trz e g a n o z w ią z k u p o m ię d z y h is to rią ty c h re g io n ó w a h is to rią P o lsk i. U d e rz a ła p o n a d to z u p e łn a n ie z n a jo m o ś ć p r a c p o p u la r y z u ją c y c h h is to rię W arm ii i M a z u r — je d y n ie z n a n ą , z w ią z a n ą z re g io n e m m a z u rs k im p o w ie śc ią b y li K r z y ż a c y H e n ry k a S ie n k ie w ic z a . U b o g a, s c h e m a ty c z n a w ie d z a , b r a k z a a n g a ż o w a n ia e m o c jo n a ln e g o — o to w s tę p n y o b ra z g ru p y , k tó r a z r a c ji sw e g o z a w o d u w in n a m ię d z y in n y m i h is to rię re g io n u p o p u la ry z o w a ć . P r o p a g a to ra m i te j w ie d zy s ą ta k ż e d z ie n n ik a r z e i b ib lio te k a rz e . O so b n ą g ru p ę s ta n o w ią d ru k a rz e d o sy ć d o b rz e z o rie n to w a n i w p r o b le m a ty c e h is to ry c z n e j W a rm ii i M a z u r (łą c z n ie o b ie g ru p y re s p o n d e n tó w 11%). C zęść re s p o n d e n tó w o b u g ru p p o s ia d a n ie ty lk o d u ż ą w ie d zę o h is to rii re g io n u i w y k a z u je s ię z n a jo m o śc ią p ra c p o p u la r y z a to rs k ic h i n a u k o w y c h — często d a w a li w y ra z s w e m u p rz e k o n a n iu , że d la u p o w s z e c h n ia n ia te j w ie d z y ro b i s ię z b y t m ało . P o z o s ta li (do n ic h zalicz y ć m o ż n a w ię k sz o ść m ło d y c h a d e p tó w d z ie n n ik a r s k ie g o z aw o d u ) n ie r ó ż n ili s ię w ła śc iw ie n ic z y m od g ru p y p o p rz e d n ie j — n a u c z y c ie lsk ie j.
T e s a m e p o d g ru p y (ch o ciaż p ie rw s z a b y ła b y tu m n ie j lic z n a) m o ż n a w y ró ż n ić w ś r ó d u rz ę d n ik ó w (10,4% a n k ie t). W s k ła d p ie rw s z e j w c h o d z ą , j a k w y n ik a to z a n k ie t, h is to ry c y -h o b b y ś c i, w y k o r z y s tu ją c y sw ó j w o ln y czas n a k o n ta k t z h is to rią , n ie ty lk o z re s z tą re g io n u . B yć m oże w ła ś n ie d la te g o n ie m ie li o n i k ło p o tó w ze w s k a z a n ie m z w ią z k ó w łą c z ą c y c h h is to r ię P o ls k i z w y d a rz e n ia m i p rz e ło m o w y m i d la W a rm ii i M a z u r, czy też p o stac i, k tó r e z a r ó w n o w d z ie ja c h P o ls k i, ja k i re g io n u o d e g ra ły w y b itn ą ro lę.
W y w ia d y p rz e p ro w a d z o n o ta k ż e w śr ó d trz e c h g r u p m ło d z ie ży : ro b o tn ic z e j (O l s z ty ń s k ic h Z a k ła d ó w O p o n S a m o c h o d o w y c h — 10,4% a n k ie t), a k a d e m ic k ie j (A k a d e m ia R o ln ic z o -T e c h n ic z n a — 6,3% a n k ie t) i s ta r s z o h a rc e r s k ie j (5,6%). G e n e ra ln ie p oziom w ie d zy w e w s z y s tk ic h ty c h g ru p a c h b y ł p o d o b n y . P r z e w a ż a ły w y n ie sio n e ze s zk o ły s te re o ty p y , p rz y czy m w a r to zaz n a c zy ć , iż n a ty m tle m ło d z ie ż ro b o tn ic z a w y p a d ła z u p e łn ie k o rz y s tn ie , r z a d z ie j p o p a d a ją c w s z a b lo n i n ie m a s k u ją c f r a z ę
-K r o n ik a n a u k o w a 549
s a m i n ie w ie d z y . M ło d zieży h is to r ia j e s t je d n a k p ra w ie z u p e łn ie o b o ję tn a , często k w e stio n o w a n o p rz y ty m p o trz e b ę j e j z n a jo m o śc i ja k o n ie p r z y d a tn e j w ży ciu co d z ie n n y m . W a rto j e d n a k z a s y g n a liz o w a ć , iż w ła ś n ie w te j g ru p ie n a p y ta n ie o w y d a rz e n ie z p rz e sz ło ści W a r m ii i M az u r, w k tó ry m re s p o n d e n t c h c ia łb y — je ż e lib y ta k a m o żliw o ść is tn ia ła — w z iąć u d z ia ł, o ile p a d a ła o d p o w ie d ź p o z y ty w n a , w y m ie n ia n y b y ł p le b is c y t z m o ty w a c ją , że g ło s o w a n o b y w ó w cz a s n a P o lsk ę . W y n ik i so n d y lo s o w e j w O ls z ty n ie (19,4% a n k ie t) i M o rą g u (5,6°/d a n k ie t) w s k a z u ją z je d n e j s tro n y n a z n a c z n ie ż y w sz e z a in te r e s o w a n ie h is to r ią re g io n u w m ie ś c ie w o je w ó d z k im , z d ru g ie j zaś n a ro s n ą c y z asó b w ia d o m o śc i i w s k a z y w a n ie n a p o trz e b ę je j z n a jo m o śc i w ra z z ro s n ą c y m s to p n ie m w y k s z ta łc e n ia re s p o n d e n ta . N a jb o g a tsz e a n k ie ty p o c h o d zą od re s p o n d e n tó w w w ie k u m ię d z y 30 a 40 ro k ie m ży cia, z a ró w n o z n a jo m o ść h is to rii, j a k i r o z u m ie n ie p o trz e b y j e j p o g łę b ia n ia i u p o w s z e c h n ia n ia w ię k sz e b y ło u m ę ż cz y z n n iż u k o b ie t.
W y n ik i s o n d y p rz e p ro w a d z o n e j w c z te r e c h w s ia c h w a r m iń s k ic h o ż y w y c h t r a d y c ja c h p o lsk o śc i p rz e d I I w o jn ą s y g n a liz u ją p ro b le m y n ie c o o d m ie n n e . A n k ie to w a n o p rz e d e w s z y s tk im lu d n o ś ć ro d z im ą , w z n a c z n ie m n ie js z y m s to p n iu o s ie d le ń c z ą (ogółem 135 w y w ia d ó w ). J a k się w y d a je , szc z eg ó ln ie s y m p to m a ty c z n y j e s t o d w ró t od p o ls k ic h tr a d y c ji h is to ry c z n y c h w ła ś n ie lu d n o ś c i ro d z im e j — z w ła s z c z a w o b u w sia c h ( G ie trz w a łd z ie i P lu s k a c h ) , w k tó r y c h p rz e d I I w o jn ą ś w ia to w ą n a ro d o w y ru c h p o ls k i m ia ł u s ta lo n ą , s iln ą p o zy cję. T r u d n o p rz e są d z ić , w ja k im s to p n iu d e c y d u ją t u w z g lę d y m a te r ia ln e , a w ja k im r e m in is c e n c je p ie rw sz e g o d z ie się c io le cia po w y z w o le n iu . N ie ste ty , w w y p a d k u t e j g r u p y r e s p o n d e n tó w s ta n d a ry z o w a n y k w e s tio n a riu s z o k a z a ł się d o ść z a w o d n y m n a rz ę d z ie m b a d a w c z y m . W y d a je się, że b a rd z ie j c elo w e b y ło b y s p o rz ą d z e n ie , w o p a rc iu o p y ta n ia k w e s tio n a r iu s z a , w y c z e r p u ją c y c h r e la c ji — c h o ć o so b n y m , d o d a tk o w y m p ro b le m e m b y ło b y w te d y p rz e ła m y w a n ie n ie c h ę c i te j lu d n o ś c i do u d z ie la n ia o d p o w ie d z i (w g ru p ie te j b y ło z d e c y d o w a n ie n a jw ię c e j o d m ó w u d z ie le n ia w y w ia d ó w — p r z e c ię tn ie 5 n a 1 w y w ia d u z y sk a n y ). B a d a n ia n a d ś w ia d o m o ś c ią h is to ry c z n ą m ie s z k a ń c ó w W a r m ii i M a z u r, w o p a r ciu, j a k s ię w y d a je , o b a rd z ie j d o s to so w a n y do p o szc z eg ó ln y ch g ru p re s p o n d e n tó w k w e s tio n a riu s z — p o w in n y b y ć k o n ty n u o w a n e .
P r a c e p ro w a d z o n e p rz e z c zło n k ó w s tu d e n c k ic h k ó ł n a u k o w y c h s p o tk a ły się z d u ż y m z a in te r e s o w a n ie m ze s tr o n y p rz e d s ta w ic ie li n a u k o w e g o ś ro d o w is k a O l s z ty n a . D n ia 30 lip c a , w p o m ie s z c z e n ia c h M u z e u m M a z u rs k ie g o o d b y ło s ię s p o tk a n ie , w k tó ry m u c z e s tn ic z y li doc. d r h a b . J u liu s z P o p o w icz, r e k to r W y ższej S z k o ły P e d a g o g iczn ej w O lsz ty n ie , doc. d r S ta n is ła w S z o s ta k o w s k i, p r o r e k t o r W y ższ ej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j w O lsz ty n ie , doc. d r J a n u s z J a s iń s k i, p r a c o w n ik n a u k o w y P o ls k ie j A k a d e m ii N a u k , n a c z e ln y r e d a k to r „ K o m u n ik a tó w M a z u r s k o - W a rm iń s k ic h ” , doc. d r Z y g m u n t L ie tz — k ie r o w n ik Z a k ła d u H is to r ii O śro d k a B a d a ń N a u k o w y c h im . W . K ę trz y ń s k ie g o w O lsz ty n ie , m g r W ła d y sła w O g ro d z iń s k i — d y r e k to r M u ze u m M a z u r sk ieg o , m g r R o m a n M a r c h w iń s k i — p ra c o w n ik n a u k o w y Z a k ła d u H is to rii W y ższej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j o ra z d r B o h d a n K o z ie łło -P o k le w s k i — k ie r o w n ik S ta c ji N a u k o w e j P o ls k ie g o T o w a rz y s tw a H is to ry c z n e g o w O lsz ty n ie .
O z a ło ż e n ia c h b a d a w c z y c h obozu, p rz y g o to w a n ia c h do ich r e a liz a c ji i p rz e b ie g u p ra c m ó w ił W . S u le ja . N a s tę p n ie w y w ią z a ła się d y s k u s ja , w k tó r e j u c z e s tn ic y o b o zu d z ie lili się s w y m i w ra ż e n ia m i w y n ie s io n y m i z k o n ta k tó w z re s p o n d e n ta m i.
W d y s k u s ji z a b r a li ta k ż e głos J u liu s z P o p o w icz, J a n u s z J a s iń s k i, W ła d y s ła w O g ro d z iń s k i i B o h d a n K o z ie łło -P o k le w s k i. P o d k r e ś la li o n i z n a c z e n ie p ro w a d z o n y c h b a d a ń , z w ra c a li u w a g ę n a k o n ie c zn o ść w e r y f ik a c ji k w e s tio n a r iu s z a p y ta ń w ra z ie k o n ty n u a c ji b a d a ń (W ła d y sła w O g ro d z iń sk i), n a k o n ie c z n o ś ć w y p ra c o w a n ia w s p ó l n eg o p u n k tu o d n ie sie n ia , n ie z b ę d n e g o d la o c en y ś w ia d o m o ś c i h is to ry c z n e j ró ż n y c h g r u p sp o łe c z n y c h czy z aw o d o w y c h re s p o n d e n tó w (J a n u s z J a s iń s k i) i p rz e s tr z e g a n o p rz e d z b y t m e c h a n ic z n y m s u g e ro w a n ie m się w y n ik a m i o trz y m a n y m i p rz y p o m o cy m e to d m a te m a ty c z n y c h (J u liu s z P op o w icz). S p o tk a n ie p o d s u m o w a ł S ta n is ła w S z o s ta k o w sk i w y so k o o c e n ia ją c w k ła d u c z e s tn ik ó w o b ozu w p ro w a d z o n e p ra c e b a d a w c z e . W a r to d o d a ć, że o bóz p rz e b ie g a ł n ie ty lk o p o z n a k ie m z b ie ra n ia w y w ia d ó w . D z ię k i o b ja z d o m n a u k o w y m m ło d z ie ż m ia ła o k a z ję z a p o z n a ć się z z a b y t k a m i W a rm ii i M a z u r; o d b y ły się te ż s p o tk a n ia z d z ia ła c z a m i s p o d z n a k u R o d ła ( J a n e m L u b o m ir s k im ) i p rz e d s ta w ic ie le m śro d o w isk tw ó rc z y c h — H e n ry k ie m P a n a s e m o ra z p o s ła n k ą A n n ą K o c h a n o w s k ą .
550 K ro n ik a n a u k o w a
O so b n o p o d k re ś lić n a le ż y ż y cz liw y s to s u n e k , po m o c i z a in te r e s o w a n ie p r o w a d z o n y m i b a d a n ia m i ze s tro n y k ie ro w n ic tw a W y d z ia łu K u ltu r y i S z tu k i U rz ę d u W o je w ó d zk ieg o w O lszty n ie, k tó r y s fin a n s o w a ł m ię d z y in n y m i w y c iec z k ę i o b ja z d y po te re n ie W arm ii.
K o n ta k ty , ja k ie z o sta ły n a w ią z a n e m ię d z y k o ła m i n a u k o w y m i o b u u c z e ln i, zo s ta n ą z aś z c a łą p e w n o śc ią u trz y m a n e i p o szerzo n e. J e s t to je sz c z e je d n o w a żn e , choć tru d n o w y m ie rn e o s ią g n ię c ie w s p ó ln e g o o b ozu s tu d e n tó w u c z e ln i d o ln o ś lą sk ie j i o lsz ty ń sk ie j.
