Bartosz Bartosiewicz
Źródła finansowania komunalnych
inwestycji infrastrukturalnych –
przykład gminy Szadek
Biuletyn Szadkowski 8, 179-188
2008
B IU L E T Y N S Z A D K O W S K I
T o m 8 2008
Bartosz Bartosiewicz*
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA KOMUNALNYCH INWESTYCJI
INFRASTRUKTURALNYCH - PRZYKŁAD GMINY SZADEK
R e a liz o w a n ie in w e sty c ji in fra stru k tu ra ln y c h p rz e z g m in y w P o lsce to je d n o z n a jw o ln ie js z y c h , a za ra z em n a jtru d n ie jsz y c h p o d w z g lę d e m fin a n so w y m , p rz e d się w z ię ć lo k aln y ch . Istn ie ją c a , lic z n a g ru p a z a d a i w ła sn y c h sa m o rząd ó w (u sta la n a n a szc z e b lu p a is tw o w y m m o c ą u sta w y ), cz ę sto nie k o relu je z w ie lk o ś c ią śro d k ó w , k tó ry m i d y s p o n u ją g m in y . Je st to sz czeg ó ln ie w y rO n e w p rz y p a d k u in w e sty c ji w in fra stru k tu rę te c h n ic z n ą, czy li b u d o w ę u rz ą d z e ń i o b iek tó w , c e c h u ją cy c h się w y so k im i k o sz ta m i re a liz a cji, p rz y je d n o c z e śn ie , relaty w n ie, n ie w ie lk ic h e fe k ta c h rzeczo w y ch .
W z ra sta ją c e w y m a g a n ia sp o łeczn e w z a k resie w y p o sa ż e n ia te c h n ic z n eg o m ie js c a z a m ie sz k a n ia o raz z a lążk i k o n k u re n c ji p rzestrzen n ej w u ję c iu lo k aln y m w y m u s z a ją n a w ła d z a c h sa m o rz ą d o w y c h ro z b u d o w ę in fra stru k tu ry , p o m im o cz ę sto o g ra n ic z o n y c h m o ż liw o śc i fin a n so w y c h 1. S p o so b em n a re a lizacje ta k ic h in w e sty c ji j e s t a b so rp c ja fu n d u sz y p o c h o d z ą c y c h ze ź ró d e ł z e w n ę trz n y ch i p o z y sk iw an ie śro d k ó w p o z a b u d ż e to w y ch . Ś ro d k i te p rz y śp ie sz a ją , a n ieje d n o k ro tn ie d e te rm in u ją , re a liz a cję o k re ślo n y c h in w e sty c ji in fra stru k tu ra ln y c h . M a ją c n a u w ad ze istn ie ją c e n ie d o in w e sto w a n ie p o lsk ic h gm in , n a tle in n y c h k ra jó w U nii E u ro p e jsk ie j2, w y k o rz y sta n ie fu n d u sz y ze w n ę trz n y ch , z w ła sz c z a śro d k ó w z fu n d u sz y stru k tu ra ln y c h U E , j e s t dzisiaj n a jp ro stszy m sp o so b e m n iw elacji istn ie ją c y c h d y sp ro p o rc ji ro zw o jo w y ch .
* Bartosz Bartosiewicz, mgr, asystent w Katedrze Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej Uniwersytetu Łódzkiego.
M. Węgłowski, Finansowanie lokalnych inwestycji infrastrukturalnych, „Sprawy Mieszkaniowe” 2001, z. 1-2; M. Jastrzębska, Polityka inwestycyjna jednostek samorządu
terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2005, nr 9 (177); D. Kołodziejczyk, Sytuacja finansowa jako czynnik rozwoju lokalnego, „Samorząd Terytorialny” 2001, nr 12 (132).
2 Por. K. Sobiech, Luka infrastrukturalna w Polsce na tle wybranych państw członkowskich
Unii Europejskiej, „Zeszyty Studiów Doktoranckich Wydziału Ekonomii AE w Poznaniu” 2006,
C zęsto n ie ro z w ią z an y m p ro b le m e m p o z o sta je n ie d o sta te c z n a ak ty w n o ść w ła d z sa m o rz ą d o w y c h i sp o łe c z n o śc i lo k aln y ch . D o m in u je p o s ta w a p asy w n a. D la w ie lu sam o rz ą d ó w g m in n y c h j u ż sam o p o d ję c ie p ró b y p o z y sk a n ia z e w n ę trz n y ch fu n d u sz y stan o w i p rz e sz k o d ę n ie do p rz e b y cia. B a rie rą m o że b y ć n ie d o sta te c z n e d o św ia d c z e n ie sam o rz ą d o w c ó w , ich m e n ta ln o ść , b ra k u w ie d z y i u m ie ję tn o śc i, a n ie k ie d y w rę c z o b a w a p rz e d p o d ję c ie m ry w a liz a c ji z in n y m i p o d m io ta m i o m o ż liw e do p o z y sk a n ia śro d k i fin a n so w e 3.
Z e w n ę trz n e fin a n so w a n ie in w e sty c ji in fra stru k tu ra ln y c h o d b y w a się w o p a r ciu o p o z y sk iw a n e n a te n cel, w fo rm ie p o ż y c z k i b ą d ź d o ta c ji, środki p o c h o d z ą c e z ta k ic h ź ró d eł, ja k : - w p ła ty in d y w id u a ln e m ie s z k a ic ó w , - u rz ę d y w oj e w ó d z k ie , - b u d ż e t p a ń stw a , - A g e n c ja R o z w o ju i M o d e rn iz a c ji R o ln ic tw a (A R iM R ), - W o je w ó d z k i F u n d u sz O c h ro n y Ś ro d o w isk a i G o sp o d a rk i W o d n ej (W F O Ś iG W ), - G m in n y F u n d u sz O ch ro n n y Ś ro d o w isk a i G o sp o d ark i W o d n ej (G F O Ś iG W ), - N a ro d o w y F u n d u sz O c h ro n y Ś ro d o w isk a i G o sp o d a rk i W o d n ej (N F O Ś iG W ), - fu n d u sz e U n ii E u ro p ejsk iej, - p o ż y c z k i i k re d y ty b an k o w e.
R o la ty c h ź ró d e ł w fin a n so w a n iu in fra stru k tu ry k o m u n aln ej je s t różna. W ię k sz o ść fu n d u sz y j e s t sk ie ro w a n a n a re a liz a cję k o n k re tn y c h celów . P rz y k ła d o w o , A R M iR to in s ty tu c ja p rz e d e w sz y stk im w s p ie ra ją c a rozw ój o b sz a ró w w ie jsk ic h , a N F O Ś iG W p rz e k a z u je środki n a in w e sty c je zw iązan e g łó w n ie z o c h ro n ą śro d o w isk a n a tu ra ln e g o (np. b u d o w a o c z y sz c z aln i ściek ó w ). N a jb ard ziej szero k ie m o ż liw o śc i s tw a rz a ją fu n d u sze u n ijn e , k tó re p o p rz e z ró żn eg o ro d z a ju p ro g ram y , m o g ą re a liz o w a ć in w e sty c je w sp ie ra ją c e rozw ój lo k aln y . N a jb ard ziej u n iw e rsa ln y c h a ra k te r m a ją p o ż y c z k i i k re d y ty b a n k o w e , ale ich w a d ą j e s t k o n ie c z n o ść z w ro tu całej p o ży czo n ej su m y w ra z z o d setk am i.
Istn ieje je s z c z e szereg in n y ch z e w n ę trz n y ch ź ró d e ł p o z y sk iw a n ia śro d k ó w , je d n a k ic h ro la w ro z w o ju in fra stru k tu ry k o m u n aln ej je s t d u żo m n iejsza. M o g ą to b y ć śro d k i p o c h o d z ą c e o d in n y c h je d n o s te k sa m o rz ą d o w y c h (np. p o w ia tó w ), z p ro g ra m ó w w sp ie ra ją c y c h rozw ój o b sz a ró w w ie jsk ic h (np. P ro g ram A k ty w iz a c ji O b sz a ró w W ie jsk ic h ) b ą d ź śro d k i p ry w a tn e (n ajczęściej w fo rm ie d o tacji p rzek azy w an ej p rzez p o d m io ty g o sp o d a rc z e n a rz e c z sam o rząd ó w ). Z re g u ły n ie je s t to p o m o c b e z in te re so w n a - p ry w a tn i in w e sto rz y d b a ją o p o p r a w stan u in fra stru k tu ry w m ie jsc u p ro w a d z e n ia d z iałaln o ści. W P o lsce s ą to d o ść rzad k ie fo rm y fin a n so w a n ia in w e sty c ji, ch o ć in d y w id u a ln e w p ła ty
Źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych
181
m ie sz k a ń c ó w , d o k o n y w a n e n ajczęściej w ra m a c h k o m ite tó w b u d o w y o k re ślo n y c h u rz ą d z e ń b ą d ź o b ie k tó w in fra stru k tu ra ln y c h (np. w o d o c ią g ó w , czy k a n a liz a cji), s ta n o w ią z n a m io n a tzw . p a rtn e rstw a p u b lic z n o -p ry w a tn eg o , fo rm y fin a n so w a n ia in w e sty c ji p o w szech n ej w k ra ja c h E u ro p y Z a c h o d n ie j4. N ie ste ty w n a sz y m k ra ju fo rm a t a n a p o ty k a n a p rz e sz k o d y w y n ik a ją c e z n ie c h ę c i opinii sp o łeczn ej, a tak że e lit p o lity c z n y c h do re a liz a cji p rz e d się w z ięć , w k tó ry c h o b o k fu n d u sz y p ry w a tn y c h a n g ^ o w a n e s ą fu n d u sze p u b liczn e. Z je d n e j stro n y w y n ik a to z m e n ta ln o śc i, a z drugiej z b ra k u n ie z b ę d n y c h r o z w ią z a ł le g ista- c y jn y c h re g u lu ją c y c h (a n a w e t p ro m u ją c y c h ) ta k i rodzaj w sp ó łp racy . A p rz e c ie ż ju ż w X IX w . b u d o w a lin ii k o le jo w y c h (ró w n ie ż n a zie m ia c h p o lsk ich ) o d b y w a ła się n a z a sa d a c h w s p ó łp ra c y se k to ra p ry w a tn e g o i w ła d z p a is tw o - w y c h 5.
W ie lk o ść i rodzaj p o z y sk iw a n y c h p rz e z sa m o rz ą d y lo k aln e śro d k ó w z e w n ę trz n y c h je s t b a rd z o ró żn a. D la g m in m ie jsk o -w ie jsk ic h re g io n u łó d z k ie g o , czyli je d n o s te k o p o d o b n ej w ie lk o śc i i stru k tu rze do S zad k u , śred n i u d z ia ł te g o ty p u fu n d u sz y w c a łk o w ity c h k o sz ta c h in w e sty c ji in fra stru k tu ra ln y c h , re a liz o w a n y ch w la ta c h 1 9 9 5 -2 0 0 5 , w y n ió sł o k o ło 3 0 % 6. C e ch u je go du że zró ż n ic o w a n ie, p o d y k to w a n e g łó w n ie w ie lk o ś c ią p o sia d a n y c h w ła sn y c h z a so b ó w fin an so w y ch . G m in y b o g a tsz e rzadziej s ię g a ją p o śro d k i z e w n ętrzn e, re a liz u ją c in w esty cje in fra stru k tu ra ln e z w ła sn y c h śro d k ó w b u d ż e to w y c h . P o d czas g d y w n ie k tó ry c h je d n o s tk a c h u d z ia ł zew n ę trz n y ch ź ró d e ł fin a n so w a n ia in w e sty c ji sięg a 70% , to w in n y c h w y n o si zaled w ie k ilk a p ro c e n t. W p rz y p a d k u g m in y S zad ek , w a n a li zo w a n y m o k re sie u d z ia ł śro d k ó w z e w n ę trz n y ch , p o z y sk a n y c h n a rozw ój in fra stru k tu ry , b y ł n ie z n a c zn ie w y ż sz y o d średniej d la całeg o zb io ru g m in m ie jsk o - w ie jsk ic h re g io n u łó d z k ie g o (por. ryc. 1).
W la ta c h 1 9 9 5 -2 0 0 5 , sp o śró d n ie sp e łn a 10 m ln zł w y d a tk o w a n y c h n a rozw ój in fra stru k tu ry k o m u n aln ej w S z ad k u 7, p o zy sk a n e fu n d u sze ze w n ę trz n e w y n io sły p o n a d 3 m ln zł. P o szerzen ie z a k re su c z aso w eg o an a liz o w a n eg o z ja w isk a o la ta 2 0 0 6 -2 0 0 7 zn a c z ąc o z m ie n ia u d z ia ł ty c h fu n d u sz y w fin a n so w a n iu in fra s tru k tu ry k o m u n a ln e j. N a k o n ie c ro k u 2 0 0 7 w ie lk o ść p rz e d się w z ię ć in fra s tru k tu ra ln y c h , re a liz o w a n y ch w g m in ie o d p o ło w y la t d z ie w ię ć d zie sią ty c h , w y n o s i ła ok. 17,5 m ln zł, a u d z ia ł w n ic h śro d k ó w z e w n ę trz n y ch z b liż y ł się do 50% .
4 K. Brzozowska, Kapitał prywatny w finansowaniu projektów infrastruktury gospodarczej na
zasadach Project Finance, „Rozprawy AR w Szczecinie” 2003, nr 220; B. Wieliczko, Partnerstwo publiczno-prywatne jako sposób finansowania usług publicznych, „Gospodarka Narodowa” 2002,
nr 11-12.
5 J. Ginsbert, Drogi żelazne Rzeczpospolitej, Warszawa 1937.
6 B. Bartosiewicz, Źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych —
przykład gmin miejsko-wiejskich województwa łódzkiego, [w:] E. Rydz (red.), Podstawy i perspe ktywy rozwoju małych miast, Słupsk 2007.
7 B. Bartosiewicz, Infrastruktura komunalna na terenie gminie Szadek — stan obecny i kierunki
Wskazuje to na bardzo dynamiczny przyrost zarówno zadań inwestycyjnych,
podejmowanych przez władze lokalne w ostatnich dwóch latach analizowanego
okresu, jak i wielkości pozyskanych na zewnątrz źródeł ich finansowania. W la
tach 2006-2007 aktywność inwestycyjna w gminie Szadek była porównywalna
do tej z całego dziesięciolecia przed 2006 r. (por. ryc. 2). W dużej mierze
wiązało się to z pozyskaniem funduszy zewnętrznych, które w tych dwóch
latach pokryły aż 65% kosztów inwestycji infrastrukturalnych.
udział środków zewnętrznych (w %)
Ryc. 1. Udział
ś
rodków zewn
ę
trznych w całkowitych nakładach inwestycyjnych na
infrastruktur
ę
w gminie Szadek na tle jednostek miejsko-wiejskich regionu łódzkiego
Źródło: B. Bartosiewicz, Ź
ródła finansow ania komunalnych inwestycjiinfrastrukturalnych — przykład gmin miejsko-wiejskich województwa łódzkiego
, [w:] E.
Rydz (red.),
Podstawy i perspektywy rozwoju małych miast, Słupsk 2007, s. 189
Zdecydowana większość funduszy zewnętrznych została pozyskana na
rozwój obszarów wiejskich. Z całej puli na lata 1995-2007 środki przeznaczone
na rozbudowę infrastruktury na wsi stanowiły ponad 70%. Podział ten
odpowiada rozkładowi całkowitych wydatków inwestycyjnych, ponoszonych
przez gminę (por. ryc. 3).
Źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych
183
Ryc. 2. W ielkość zewnętrznych źródeł finansowania na tle całkowitych nakładów inwestycyjnych na infrastrukturę kom unalną w gminie Szadek w latach 1995-2007
Źródło: na podstawie danych Urzędu Gminy w Szadku
Ryc. 3. W ielkość inwestycji infrastrukturalnych i ich zewnętrznych źródeł finansowania w mieście i na obszarze wiejskim gminy Szadek w latach 1995-2007
Odrębnym zagadnieniem jest struktura zewnętrznych źródeł pozyskiwania
funduszy na inwestycje infrastrukturalne. Na szczeblu lokalnym podstawowym
źródłem jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
W przypadku gmin miejsko-wiejskich regionu łódzkich udział tego źródła
wyniósł w latach 1995-2005 ponad 36%, przy czym w zdecydowanej większo
ści były to pożyczki. Do znaczących źródeł finansowania inwestycji inra-
strukturalnych należą również kredyty i pożyczki bankowe oraz środki
z NFOŚiGW (por. ryc. 4). Sumaryczny udział wszystkich wymienionych fundu
szy przekracza w skali całego analizowanego zbioru jednostek w województwie
łódzkim ponad 65%8.
Wśród pozostałych źródeł finansowania na uwagę zasługują środki unijne
oraz indywidualne wpłaty mieszkańców. W szczególności udział tych pierw
szych, poczynając od roku 2004, systematyczne rośnie i w najbliższych latach
staną się one najprawdopodobniej jednym z najważniejszych elementów wspie
rających rozwój infrastrukturalny w polskich gminach.
Ryc. 4. Zewnętrzne źródła finansowania inwestycji infrastrukturalnych w gminach
miejsko-wiejskich regionu łódzkiego w latach 1995-2005
Źródło: na podstawie danych urzędów gmin
Źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych
185
W g m in ie S zad ek s tru k tu ra ro d z a jo w a ź ró d e ł fin a n so w a n ia o d b ie g a od p rz e d sta w io n e g o ro zk ład u . Z d e c y d o w a n ą w ię k sz o ść śro d k ó w fin a n so w a n y c h , p o z y sk a n y c h w la ta c h 1 9 9 5 -2 0 0 7 , sta n o w ią k re d y ty i p o ż y c z k i b a n k o w e , czyli fu n d u sze o ch a ra k te rz e zw ro tn y m . Ich u d z ia ł p rz e k ra c z a 50% . D o p iero w d ru giej k o le jn o śc i s ą to śro d k i W F O Ś iG W , w ty m g łó w n ie p o ży czk i. Z n a czen ie p o z o sta ły c h fo rm fin a n so w a n ia in w e sty c ji je s t n ie w ie lk ie , ich u d z ia ł je d y n ie w p rz y p a d k u śro d k ó w z b u d ż e tu p a ń stw a p rz e k ra c z a 5 % (por. ryc. 5). Je st to za te m b a rd z o je d n o ro d n a stru k tu ra, k tó ra w sk a z u je n a p rz y ję tą p rz e z sam o rząd g m in y p o lity k ę fin a n so w a n ia ro z w o ju in fra stru k tu ry k o m u n a ln e j. W ład ze lo k aln e n ie p o d e jm u ją p ró b , b ą d ź s ą o ne n ie sk u te c z n e , a b so rp cji u n ijn y c h fu n d u szy stru k tu ra ln y c h . O p ie ra ją się w dużej m ierze n a śro d k ach , k tó re m o ż n a re la ty w n ie n ajp ro ściej p o zy sk ać. Ich p ro s to ta w y n ik a ze zw ro tn e g o c h a ra k te ru ty c h fu n d u szy , czy li p o trz e b y p ó źn iejszej sp łaty p rz y ję ty c h z o b o w ią z a ł.
U z u p e łn ie n ie stru k tu ry ro d zajo w ej s ta n o w ią tzw . in n e ze w n ę trz n e ź ró d ła fin a n so w a n ia in fra stru k tu ry k o m u n a ln e j. Z d e c y d o w a n a ic h w ię k sz o ść to środki F u n d u sz u O c h ro n y G ru n tó w R o ln y ch , czy li o rg a n iz a c ji w sp ierającej p rz e d s ię w z ię c ia sk iero w an e n a o b sz a ry w ie jsk ie , k tó ry c h c elem j e s t p rzed e w sz y stk im p o d w y ż sz a n ie d o stę p n o śc i do g ru n tó w ro ln y ch , g łó w n ie p o p rz e z fin an so w an ie in w e sty c ji z z a k re su m o d e rn iz a c ji d ró g w iejsk ich .
O d ręb n y m p rz y p a d k ie m p a rty c y p a c ji w k o sz ta c h re a liz a cji in w esty cji in fra stru k tu ra ln y c h je s t w sp ó łfin a n so w a n ie , np. m o d e rn iz a c ji d ro g i do jazd o w ej do g ru n tó w ro ln y c h p rz e z s ą s ia d u ją c ą z S zad k iem g m in ę W o d z ie ra d y .
Ryc. 5. Zewnętrzne źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych w gminie Szadek w latach 1995-2007
G łó w n y m ce le m a b so rp c ji śro d k ó w z e w n ę trz n y ch w g m in ie S zad ek b y ła re a liz a c ja b a rd zo k o sz to w n y c h in w e sty c ji z w ią z a n y ch z ro z b u d o w ą b ą d ź te ż m o d e rn iz a c ją u k ła d u d ró g lo k aln y ch . N a te n cel p rz e z n a cz o n o p o n a d 4 0 % fu n d u szy , z czeg o w ię k sz o ść p o c h ło n ę ła p rz e b u d o w a d ro g i g m in n ej S z a d e k - Ł o b u d z ic e -W o la Ł o b u d zk a. W m n ie jsz y m sto p n iu śro d k i te w y k o rz y sta n o n a in w e sty c je z z a k re su g o sp o d a rk i śc iek o w ej, w ię k sz o ść z o sta ła w y d a tk o w a n a p rz y b u d o w ie i m o d e rn iz a c ji o cz y sz c z aln i śc iek ó w w S zadku. Z n a c z ą c ą p o z y c ją b y ło ró w n ie ż fin a n so w a n ie ro z b u d o w y sieci k a n alizacy jn ej (g łó w n ie n a te re n ie m iasta). N a re a liz a cję w sp o m n ia n y c h c e ló w in w e sty c y jn y c h w y k o rz y sta n o p o n a d 9 9 % w sz y stk ic h p o z y sk a n y c h p rz e z g m in ę S zad ek p o z a b u d ż e to w y ch śro d k ó w fin a n so w y c h (por. ryc. 6).
rodzaj inwestycji infrastrukturalnej
Ryc. 6. Struktura komunalnych inwestycji infrastrukturalnych, finansowanych ze źródeł pozabudżetowych w gminie Szadek w latach 1995-2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy w Szadku
P rz e d sta w io n a c h a ra k te ry s ty k a z e w n ę trz n y ch ź ró d e ł fin a n so w a n ia k o m u n a l n y c h in w e sty c ji in fra stru k tu ra ln y c h w g m in ie S zad ek je s t w y z n a c z n ik iem w m ia rę ty p o w ej stru k tu ry sp o ty k an ej w p o lsk ic h g m in ach . D o m in u ją c ą rolę o d g ry w a ją śro d k i W F O S iG W o ra z k re d y ty i p o ż y c z k i b a n k o w e , a ich u d z ia ł p rz y re a liz a cji in w e sty c ji k szta łtu je się n a p o z io m ie 3 0 -4 0 % . P ro w a d z o n a p rzez w ład ze sam o rz ą d o w e w ty m z a k resie p o lity k a fin a n so w a w y d a je się p o p ra w n a , c h o ć w a rto z w ró c ić u w a g ę n a re z y g n a c ję z w y k o rz y sta n ia śro d k ó w z fu n d u sz y u n ijn y c h , d o stę p n y c h o d w ie lu la t (także w fo rm ie fu n d u sz y p rz e d a k c esy jn y c h ).
Źródła finansowania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych
187
W gminie Szadek brak jest jasno nakre
ślonej wizji wykorzystania tego źródła
finansowania. Od roku obowiązuje kolejny Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich, przyjęty na lata 2007-2013, który w ramach czterech głównych osi
priorytetowych (czyli działał), na które są przekazywane środki finansowe,
przewiduje m. in. odnowę i rozwój wsi, popraw
środowiska naturalnego na
obszarach wiejskich oraz popraw jako
ści
życia mieszka
ńców. Jeden z punktów
tego programu mówi np. o wspieraniu projektów samorz
ądowych w zakresie
gospodarki wodno-
ściekowej, gdzie dotacje mogą sięgaj 20-75% warto
ści
inwestycji, której maksymalna wysoko
śćokre
ślona została na poziomie
2,5 mln zł9. Warto pamiętaj,
że na rozwój obszarów wiejskich w Polsce,
przeznaczono ponad 14 mld euro i wszystko wskazuje na to, że jednostki
samorz
ądowe, które nie wykorzystają tej okazji w najbli
ższych 5 latach, mogą
ju
żdługo nie mie
ćtakiej szansy na wsparcie rozwoju lokalnego.
Bibliografia
Bartosiewicz B.,
Infrastruktura komunalna na terenie gminie Szadek — stan obecny ikierunki rozwoju,
„Biuletyn Szadkowski” 2006, t. 6.
Bartosiewicz B., Ź
ródła finansow ania komunalnych inwestycji infrastrukturalnych —przykład gmin miejsko-wiejskich województwa łódzkiego,
[w:] Rydz E. (red.),
Podstawy i perspektywy rozwoju małych miast,
Słupsk 2007.
Brzozowska K.,
K apitał pryw atny w finansow aniu projektów infrastrukturygospodarczej na zasadach Project Finance,
„Rozprawy AR w Szczecinie” 2003, nr
220.
Dziemianowicz, W.,
Swianiewicz P. (red.),
Gmina pasywa,„Studia KPZK PAN” 2007,
Warszawa, t. 114.
Ginsbert J.,
Drogiż
elazne Rzeczpospolitej,Warszawa 1937.
Jastrzębska M.,
Polityka inwestycyjna jednostek samorządu terytorialnego,„Samorzą
d
Terytorialny” 2005, nr 9 (177).
Kołodziejczyk D.,
Sytuacja finansow a ja k o czynnik rozwoju lokalnego,„Samorząd
Terytorialny” 2001, nr 12 (132).
Sobiech K.,
Luka infrastrukturalna w Polsce na tle wybranych p ań
stw członkowskichUnii Europejskiej,
„Zeszyty Studiów Doktoranckich Wydziału Ekonomii AE w
Poznaniu” 2006, z. 26.
Szymańska A.,
Fundusze unijne i europejskie 2007—20013 dla mieszkań
ców obszarówwiejskich,
Warszawa 2008.
Węgłowski M.,
Finansowanie lokalnych inwestycji infrastrukturalnych,„Sprawy
Mieszkaniowe” 2001, z. 1-2.
9 A. Szyma
ń
ska, Fundusze unijne i europejskie 2007—20013 dla mieszkań
ców obszarów wiejskich, Warszawa 2008.Wieliczko B., Partnerstwo publiczno-prywatne ja k o sposób finansow ania usług
publicznych, „Gospodarka Narodowa” 2002, nr 11-12.
SOURCES OF FUNDING FOR MUNICIPAL INFRASTRUCTURE
DEVELOPMENT PROJECTS
- THE EXAMPLE OF THE COMMUNE OF SZADEK
Summary
Infrastructure development by local governments in Poland is among the most important and the most difficult (in financial terms) local undertakings. In many cases the only possibility to expand or modernise the existing infrastructure is to secure external funding, i.e. to obtain non-budgetary funds. This is particularly important for small communes, where revenues do not meet their needs. Szadek is an example o f such a commune. External funding covered about 50% o f municipal infrastructure development costs in the period 1995-2007, which is an average value for small communes in the region of Lod