Zasobność złoża glinek ceramicznych jako jedno z kryteriów bilansowości złóż ilastych ceramiki szlachetnej

i3 cTaTbe paccMaTpliiBaeTcH ro:m:HaH ą:acTb paiłoHa ropqe, paCDOJIOOKeHHaH Me:m:,n;y MecTHOCTHMlil JieneT-HliiQa lil ,li;YHaeq 6JI1i13. KpocqeHKO.

OnlilcbmaeMbrn paiłoH OTHOCliiTCH K IO:m:Hoił c:PaQlillil MarypcKaro cPJiliiiiia. 3Ta c:PaQliiH oxBaTbiBaeT noJiocy, B npe,n;eJiaX KOTOpoił CcPOPMHpOBaJIJiiCb ,ZI;Be

TeKTOHJil-'łeCKJiiX e,n;liiHJiiQbi ~ "e,n;liiHliiQa Typ6aą:" li!

"6Jilil3yTe-coBaH 30Ha". llepBaH Bimroą:aeT ropqe li! rpynny Pa,n;-3eeBa, BTopaH - noJiocy, pacnoJiaraiOIQYIOCH K rory OT JiliiHlillil Ha,n;Blilra Hli!Ba - B:m:ap - KpocqeHKO.

0TJIO:m:eHliiH MarypcKaro cPJiliiiiia IO:m:Hoił c:Paqlillil xapaKTeplii3YIOTCH no,n;aBJIHIOIQliiM npeo6Jia,n;aHlileM

nec-ą:aHJiiKOB Ha,ZI; CJiaHqaMJil. 3Ta CBliiTa Iio,n;pa3,ZI;eJIHeTCH (CHlii3Y BBepx) Ha HOBOTapCKJile liiJIJil liiHOQepaMOBbie CJIOJil B IOJKHOH cPaQlillil, TYPOH?-MaacTpliiXT-,ZI;aTCKOrO

.B03pacTa, Ha KOTOpbiX 3aJieraiOT lileporJililcPOBbie CJIOlil n.aJieoqeH-HliiJKHe3oqeHoBoro Bo3pacTa.

rJiliiHliiCTaH Jil neJIJiiTOBaH (CJiaHQbi) c:PpaKQJilil yBeJilil-'łliiBaiOTCH B 3TOił CBJiiTe C 3ana,n;a Ha BOCTOK Jil C IOra Ha ceBep no HanpatmeHliiiO KBepxy B 3TOH CBliiTe OHJ1 yMeHbiiiaiOTCH lil DO'łTlil DOJIHOCTbiO liiC'łe3aiOT. B DO,A-MarypcKliiX. CJIOHX cpe,n;He30QeHOBOrO B03pacTa necą:a­ HliiKlil Jil KOHrJIOMepaTbl npeo6Jia,n;aiOT Ha,ZI; CJiaHQaMJil, a B MarypCKliiX CJIOHX (BepXHliiH 30QeH) OHlil HBJIHIOTCH OCHOBHbiM KOMDOHeHTOM. B 6oJiee ,t~peBHliiX 3BeHbHX, 'IeM MarypCKlile CJIOlil, DOHBJIHIOTCH npOCJIOJil MepreJieH JIOHQKOrO .Tlilna, JiiJIJil aJieBpOJiliiTOB, CXd,ZI;HbiX C JIOHQ-KliiMJil. KpoMe Toro, B necą:aHHKaX BCTpeą:aiOTCH

pa3-Jilil'łHOH. MOIQHOCTJil npOCJIOlil KOHrJIOMepaTOBlii,ZI;HbiX aprliiJIJiliiTOB c raJibKOił pa3Jilil'łHbiX nopo,n;.

KpliiCTaJIJIJil'łecKlile KOMDOHeHTbl 3TliiX CJIOeB OTHOCHT-CH K nopo,n;aM KOHTJiiHeHTaJibHOH rpH,t~bl, KOTOpaH He 6bma CBH3aHa ·C TaTpaMJil. Oca,n;O'łHbie nopO,t~bi oT-HOCHTCH K rpynne nopo,n;, B 'łliiCJie KOTOpbiX HeT CO-CTaBHbiX ą:acTeił lleHHliiHCKoił yrecoBoił 30Hbi. Kpyn-Hbrn KOHTJiiHeHTa11bHbiH KOMDJieKC, o6pa30BaHHbm Ta-TpaMlil, lleHHliiHaMlil lil MarypcKotł rpH,n;otł B

npe,n;ceHOH-cKoe Bt>eMst, nQ.Ittieprc.ii pac'l'JieHeFtlilló :Ha orpo:Mlił:.i~

6JIOKlil DO JlliiHliiHM Ha,ZI;BlilrOB. C 'i'ypoHa no 30QeH OH npeTepnegaeT pH,t~ nepeMeiQeHlilfi, COCTOHIQliiX B. TOM, 'łTO ceBepHbie lil qeHTpaJibHbie yą:aCTKJil OT,ZI;El'JibHbiX 6JIOKOB KaK npaBliiJIO norpy:m:aiOTCH, a IOJKHbie yą:aCTKlil

nplilnO,ZI;HliiMaiOTCH. HanpaBJieHlile 3rnx ,t~BliiJKeHliltł HB-JIHeTCH paBHO,n;etłCTBYIOIQetł pa,n;JilaJibHOrO (lii3MeHHIOIQe-rOCH BO. BpeMeHlil Jil npoc:rpaHCTBe) Jil TaHreHqlilaJibHOrO (DOCTOHHHOrO, HanpaBJieHHOl'O K ceBepy) ,ZI;BliiJKeHJiltł. no,n;c:PJiliiiiieBoe lil no,n;yTecoBoe ocHoBaHJile 6biJIO

pac-ceą:eHo Ha OT,t~eJibHbie rJibi6bi, mipeMeiQaiOIQJileCH BBepx liiJilil BHlil3 K noBopaą:li!BaiOIQlilecH no,n; HaJKliiMOM.

CoKpaiQeHlile OCHoBaHliiH ,n;OCTlilraeT KPliiTM'łecKoro MOMeHTa B BepxHeM 30QeHe. HoBoo6pa3oBaHHbitł, ą:ac­ Tlil'łHO CMHTbltł OCa,t~O'łHbm ą:eXOJI . He DQMeiQaeTCH

. B. CBOJiiX paMKaX Jil nepeMeiQaeTCH BHa'łaJie. Ha OCTaTOK ·

MarypcKotł rpH,n;bi, B,ZI;;J.BJIJiiBaH ee· BrJiy6:b, a 3aTeM Ha nJioiQa,n;b yTecoBoił 30Hbi. B OJIJilroqeHe orpoMHaH Macca nO,n;raJibCKoro cPJiliiiiia 3axBaTbiBaeT paHee OT,t~eJiliiB­ IIIJilecH yTeCOBbie ceplillil Jil nepeMJiiHaeT MX· .COBMecTHO c MarypCKliiM cPJiliiiiieM. O,n;HoBpeMeHHO nocJie,n;HJ!H ·

nepeMeiQaeTcH Ha H.OBoo6pa3oBaHHbie Cli!Jie3CKJile. e,n;lii-HliiQbi, · DO,ZI;BepraiOIQJileCH 3P03JiiOHHOMY pa3pynieHKIO: B MliiOQeHe npolilcxo,n;liiT oą:epe,n;Hoe ynJIOTHHIOIQee ,n;i3M-:m:eHlile.

B pe3yJibTaTe 3TliiX npoqeccoB npolii30IIIJIO 3Ha'łlii­ TeJibHoe coKpaiQeHlile no,n;c:PJiliiiiieBoro K no,n;yrecoBoro ocHoBaHliiH. B liiTOre nocJie,n;Hero cKJia,n;Koo6pa3oBaHliiH, K. 10ry oT JiliiHlillil Ha,t~Blilra HliiBa - B:m:ap - Kpoc-qeHKo B03HliiKJilil CKJia,t~Klil Jil 'łeiiiYlil, ·CJiiJibHO TeKTOHK..; 'łecKlil HapYIIIeHHbie,. B KOTOPbiX MOryT npliiCYTCTBOBaTb BKOMDOHlilpOBaHHbie yTecOBbie 3JieMeHTbl. B e,n;KHliiQe

Typ6aą: o6pa3oBaJiacb CliiHKJiliiHaJibHaa c:PopMa (cKH-KJiliiHaJib MeCTHOCTJil JII06aHb), KaK-6y,t~TO norpy:m:aiO-IQaHCH DO,tl CKJia,t~Klil. 6JIJi13yTecOBOtł 30Hbl. JIJiiHKH Ha,t~­

Blilra, B CBH3lil .C pH,ZI;OM HBJieHliltł, KaK a~e3JiiTOBbie

Jii3JIJilflHlilfl, MJiiHepaJIJil3aQJilfl C02 Jil ,t~p., JiiMeeT BaJKHOe TeKTOHJil'łeCKOe 3Ha"łeHJile Jil He JiiCKJIIO'łeHO, 'łl'O OHa npe,n;cTaBJIHeT rpaHJiiiiY lleHHliiHCKotł yrecoBotł 30Hbi;

MICHAL BEDNARSKI Akademia Górniczo-Hutnicza.

ZASOBNOSC

ZLO~A

GUNEK CERAMICZNYCH JAKO JEDNO

Z KRYTERIOW BILANSOWOSCI

ZLO~

ILASTYCH CERAMIKI SZLACHETNEJ

T

ERM l N "kryteria bilansowości zasobów złóż

ko-ipalin" ma wyjaśnienie swego zilaczenia w art. 25 ustawy z dnia 16.Xl.l960 .r. o prarwie ge<YlogiC2lllym (Dz. U. z dnia 26.XI.l960 r.; nr 52, poz. 303), który ma następujące brzmienie: "Wlaściwy minister (kie-rownik urzędu, centralnego) w porozumieniu z

Prze-wodniczącym Komisji Flanowania przy Radzie Mi-nistrów i z Prezesem Centralnego Urzędu Geologii ustala warunki, jakim powinna odpowiadać kopalina

.oraz jej złoże, aby zasoby tego złoża mogły być uznane za nadające się do gospodarczo uzasadnionej eksplo-atacji (Kryteria bUansowości zasobów złóż kópalin)".

Nawiązując do tego wyjaśnienia należy przyjąć, że

kryteria bilansowaści dla zasobów złóż ilastych ce-ramiki szlachetnej oznaczają również warunki, ja-kim powinna odpowiadać kopalina użyteczna, w da-nym przypadku glinka ceramiczna jako surowiec do wyrobów ceramiki szlachetnej, oraz złoże, aby. za-soby jego mogły być uznane za nadające się do gos-podarczo uzasadnionej eksploatacji. ·

Jednym z kryteriów. bilansowośd zasobów złóż lub króoej . bilansowości złóż kopalin stlilych może być

tzw. zasobność złoża,

zwana

też często wydajnością

złoża, która· oznacza ilość użytecznego ciała kopalne-go, wyrażoną wagowo i przypadającą na jednostkę po-wierzchni (m2) wyznaczonej w rzucie poziomym na Planie. ·

Złoże nadające się do · gospodarczo uzasadnionej eksploatacji nie powinno mieć zasobności mniejszej

od pewnej granicznej, minimalnej, przy której war ..

tość wydobytej z l m2 _{terenu złoża: kopaliny uży­} tecznej j,est równa kosztom jej wytworzenia.

Przyjmuję przy tym założeniu następujące symbo-le i ich znaczenia:·

E = zasobność = wydajność tęreziu złotonośnego

w tfm2.. ·

Emtn.o. ·=minimalna zasobność terenu zlożonośnegó w tfm2, przy której opłacalna jest eksplo-· atacja odkrywkowa złoża; · ·

Emtn.p. = minimalna zasobność terenu ~ożonośnego w t/m2, przy której opłacalna jest eksplo-atacja podziemna złoża.

z

o= grubość :złoża (pokładu kopaliny uży~ecznej)

w metrach. . .

Zmtn. = minimalna grubość złoża opłacalnego jeszcze do eksploatacji, w metrach.

o

1 = ciężar właściwy kopaliny użytecznej w t/ma.

n =

grubość nadkładu skal płonnych . nad złożem,

w metrach.

k0 = koszt 'zdjęcia· l m 3 nadkładu· w zł/ma.

kz

==

koszt wydobycia (z . przeróbką meo~iczną i zbytem) l m3 kopaliny użytecznej w złfm3.

kl = koszt Wytworzenia l tony kopaliny· uzytecznej w zł/t.

w1 = wartość (cena zbytu) l tony kopaliny

użytecz-.nej w zł/t. . . .. .

rp = współc~ynnik .. wykorzystania złoż'a.

Wydajność.

i

m2 terenu złożanośnego równa jest iloczynowi grubości złoża (z) i ciężaru właściwego kopaliny użytecznej (<51), a więc:

(l) Jeżeli za (z) przyjmie się grubość minimalną, któ~ ra jednocześnie jest jeszcze opłacalną (ZmtnJ pokładu, to .minimalna graniczna zasobność złoża wyniesie:

Emln

=

Zmln • Ot (2)

Najmniejszą, opłacalną do eksploatacji, grubość

pokładu można wyznaczyć w oparciu o przyjęte za-łożenie, że koszt wytworzenia kopaliny użytecznej (wydobycie

+

przeróbka mechan.

+

zbyt) z l m2 po-wierzchni złoża powinien być mniejszy lub co naj-wyżej równy wartości uzyskanej kopaliny z l m2 po-wierzchni złoża ... Dla odkrywkowego sposobu eks~ ploatacji złoża można wyznaczyć minimalną grubość złoża w oparciu o podane wyżej założenie i z nastę­ pująco sformułowanej współzależności parametrów

górniczych i ekonomicznych. ·

n •

k0

+

z •

k:

<

z ·

Ot • ~ • Wt

W przypadku· uwzględnienia znaku· równości otrzy-muję wartość (Zmtn). Wobec tego: Wn • ko Zmln

o=

---''----, · .Ot • p • Wt - k: (3)

W myśl wzoru (2) minimalna wydajność terenu zło­ żanośnego (Emtn.oJ przy odkrywkowym sposobie eks-ploatacji:

n • ko

·Ot

Emln o

= --.:-'-

·

---=---=---Ot•p•Wt-kz

(4)

Przy znanych wiefkościach .grubości nadkładu, cię­

żaru właściwego kopaliny, wartości (ceny zbytu) orm; kosztów jednostkowych (ko i kz) można wyznaczyć minimalną wydajność terenu, przy której uzasadnio-na jest eksploatacja złoża sposobem odkrywkowym. Współczynnik wykorzystania . złoża (rp) dla złóż , eks-ploatowanych można przyjąć na podstawfe danych z praktyki, a dla złóż nowych ~a podstawie analogii do złóż będących w eksploatacji i wykazujących po-.dobne . cechy.

Dla podziemnego sposobu eksploatacji wZór na mi-nimalną wydajność złoża można ułożyć, wstawiając do równania (2) odpowiednie wartości za (Zmtn).

Przyj-muję, że w fu["cie o wysokości (h) występują skały, np. iły, których tylko ~ęść zawiera glinkę ceramicz-ną, . przydatną dla ·przemysłu ceramicznego, w po-}dadzie o grubości (z). Na podstawie przytoczonego na wstępie założenia można· ułożyć następującą nie-r6wność:

a wobec tego:

(5)

Wstawiając wartość za (Zmin) do równania (2) · otrzy-mamy:

Wydajność .złoża jak wskazuje wzór (6) jest pro-porcjonalna do iloczynu wysokości furty (h) i kosztu

·as

o

własnego wytworzenia 1 tony kopaliny oraz c. wła­ ściwego (<51) a odwrotnie proporcjonalm.a do iloczynu

wartości kopaliny, czyli ceny zbytu i współczynnika wykorzystania złoża (rp).

Przykłady: Eksploatacja odkrywkowa. a) Dane:

n

5 m ko

=

35 zł/ms <51

=

2 t/m3 rp--= 0,9

w.

1

=

·210 zł kz

=

45 złfm3 Obliczyć · Emtn.o.

=

? n·ko•ot· 5·35·2 350 Emln o=----=----=-.::...._~-=---

= - =

Ot • p · W1 - ks 2 · 0,9 · 210 - 45 333

=

1,05t/m1

b) Dane dla eksplqataeji podziemnej

h

=

1,8

m

k1

=

400 zł <51 2 t/m3 rp

=

0,9 Wt

=

650 zł/t Obliczyć · Emtn.p.

=

? E - 1,8 . 400. 2 - 1440- 2.44

t/

l .mlnp- - - '

m

0,9 • 650 . 585

·W rozważaniu nad minimalną i ekonomiczną za-sobnością złoża opłacalnego jeszcze do eksploatacji podziemnej pr:~;yjęto dla uproszczenia zagadnienia jednakowy rodzaj skały w furcie wyrobiska przy różnej przydatności technologicznej jej · części, a w związku z tym i jednakowy koszt wydobycia masy skalnej z całej furty. W praktyce zdarza się często,

że w furcie występuje cienka warstwa gliny cera-micznej, przy której - dla umożliwienia jej wybie-rania musi być przybrana również skała płonna np.

piaskowiec. W · takim przypadku koszt wybierania 1 tony gliny i koszt urobienia l tony skały zwięzłej, jak również i ciężary właściwe tych skał będą różne. W przypadku, gdy w furcie eksploatacyjnej wy-stępuje warstwa gliny ceramicznej o grubości (z')

oraz skały płonnej o grubości ( h -z'), zwięzłej (c.w.<52) należy, dla wyznaczenia ekonomicznej grubości mi-. nimalnej pokładu (z' min. p.) ·zastosować formułkę, wy-prowadzoną w oparciu o przyjęte założenia współ­ zależności kosztów i wartości glinki ceramicznej,

wy-branej z l m2 powierzcqni zł<Yi;owej:

z' •

Ot • kt +(h-z') os • ks

<

z'

• Ot • p ·

Wt h • Oz • ks

z:riinp

= _____ .::_____.:: __ _

Ot (p • Wt - kt)

+

Os • ks a wobec tego po wstawieniu do wzoru (2) jemy wzór na minimalną zasobność złoża ploatacji podziemnej i przy występowaniu skały płonnej, zwięzłej.

Przykład: h 1,3 m <52 2,5 t/m3 k2 500 zł/t <51 2 t/m3 kl 400 zł/t W t 600 zł/t rp 0,98 Obliczyć E'mtn.p. =?

h·oa·ks

z:ninp = ---' __

...:.;___:_:_..c..:.::_ _ _

=

Oj (p • Wt - kt)

+

01 • k. (7) o trzymu-dla eks-w furcie (8) 1,3 • 2,5 • 500 '· ---~-~---. 2 (0,98 • 600-400)

+

2,5 . 500 0,98m

E'

mtn.p.

:=

.

0,98 X 2 "" 1,96 t/m2

Minimalna ·ekonomiczna zasobność złoża wynosi

1,96 t/m2• Poniżej tej zasobności eksploatacja złoża

jest nieopłacalna czyli gospodarczo nieuzasadniomi.

Metoda wyznaczenia kryteriów

górniczo-ekonomicz-nych opracowana została w Katedrze Górnictwa

Ogólnego· Akademii Górniczo-Hutniczej w ·pracy

naukowej mgr inż. L. Adamiakowskiego i na niej

opiera się niniejsze opracowanie odnośnie do

kryte-rium zasobności złoża. Na podstawie tej metody moż­

·na wyznaczyć sposobem rachunkowym następujące

kryteria bilansowaści:

I - dla eksploatacji. odkrywkowej,

l) w warunkach, gdy nadkład składa się ze

skal równie~ ilastych,

a) minimalną grubość pokiadu (bilansową)

wg wzoru (3), ·

b) minimalną zasobność złoża ·wg wzoru (4);

n -

dla eksploatacji podziemnej,

l) w warunkach, gdy w furcie eksploatacyjnej

występują iły, z których jedne warstwy

mo-gą być iłami ceramicznymi, inne iłami

odpadowymi (skały płonne),

a) minimalną grubość pokładu wg wzoru (5),

b) minimalną zasobność (wydajność) złoża.

wg wzoru (6); ·

2) przy występowaniu w. furcie skały płonnej

zwięzłej (przy cienkich pokładach), ·

a) minimalną grubość pokładu wg wzoru (7),

b) minimalną zasobność złoża wg wz\Jru (8).

Metoda ·powyższa może być przydatna nie tylko

do określania bilansowaści złóż ilastych ceramiki

szlachetnej, ale również i innych kopalin użytecz­

nych stałych oraz może służyć do wyznaczania· lub

kontroli cen zbytu lub w kierunku odwrotnym od ·cen·

zbytu kosztu własnego, albo innych współzależnych

parametrów.

PROBLEMY GEOLOGICZNO-SUROWCOWE NA PIERWSZYM KRAJOWYM. ZJEZDZIE

GORNICTWA ODKRYwKOWEGO WE WROCLAWIU

.

_.

Z

INICJATYWY K()(lllisji Górnictwa

Odkrywkowe-go . przy Zarządzie GłóWI!lynn Stowarzyszenia

Naukowo-Technicznego Inżynierów i TechnikóW

Górniclwa odbył się w Domu Technika .we Wrocła­

wiu w dniach 7 - 10 listopada 1962 x. Pierwmy ·

Krajowy Zjazd Górnictwa Odk.rywkowego. .

Zadaniem Zjazdu było podsumowanie ą.otychczaso­

wych <J5iągnjęć górnictwa odkryWkowego i

wytycze-nie · dróg jego rozwoju na naj-bliŻISZy ok.res czasu

w celu pełnego zaspokojenia surowoowych potrzeb

krajowych i stale wzrastającego ekspor.tu. Dlatego

szczególny naciSk poloWI1o na wytworzenie waTun"

ków sprzyjających prowadezniu szerokiej dyskusji

i dok(X[lywaniu wzajemnej wymiany doświadczeń. ·

· Dla przygotowal'lia i . prowadzenia zjazdu plenum

Komisji Górnictwa Od.krywkowego powolało ·

prezy-• dium w składzie: H. Sikora (przewodniczący), S.

So-bolewski (.zastępca !Przewodniczącego),·· J. Malik

(se,-kretarz), Z. Surowiec, W. Dalebiński, F. Halama, . J.

Szafer, S. świetlik (czl(X[lkowie). Zjazdowi bardzo

konkretnej poinocy nieustannie udzielał J. Dudek,

sekretarz generalny Stowarzyszenia. ·

Plenarnym obradom zjazdu przewodniczył w

pierw-szym dniu minister Górnictwa i Energetyki Jan

Mi-tręga, a. następnie - dyrektor GłóWJ1ego Instytutu

Górnictwa - . Marcin Borecki. ·

·Powitalne !Przemówienia :wygłosiJi: H. Sikora

(dy-rektor Zjed!noczenia Kamieni Drogowych), minister

J. Mitręga, Z. Ostapczuk ('Przewodniczący WRN: we

Wrocławiu), T. Lasek (prezes Wy-ższego Urzędu

Gór-niczego) i przedstawiciel stowarzyszenia inżynierów·

górnictwa odkrywkowego Niemieckiej· Republiki

De-mokratycżnej. · · ·

W . trakcie obrad delegacja młodzieży ·z Technikum

Górnictw'a Odkrywkowego złożyła na ręce ministra

Górnictwa i Energetyki deklarację rzetelnej nauki

.zawodu oraz przekazała pro,porceyk swej szkoły na

stół prezydialny zjazdu. . .

Na obradach plenarnych wygłoszono następujące

!l'eferaty: .

"Baza ważniejszych surowców mineralnych

eksplo-atowanych sposobem odkrywkowym" - opracowany

przez F. KozubSkiego i K. Żandanskiego, . ·

"ProjektOwanie w górnictwie odkrywkowym''

-I. S. Samujłło,

"Podstawy rozwoju przemysłu węgla brunatnego

w Polsce" - W. Czechowic:z,

· "P<J5tęp techniczny i kierunki jego rozwoju w

pol-skim górnictwie odkrywkowym" - S. Sobolewski,

"Człowiek w górnictwie odkcywkowym" - T.

Ru-manstorfer, J. Szafer,

,;ROla i zadania miernictwa .górniczego przy

budo-wie i eksploatacji 'kopalń odkrywkowych" - W. Gliń­

s'ki, B. Skilllderowic:z,

"Rekultywacja" - E. Nazarewicz.

Dyskusje prowadzono w wyodrębni(X[lych tr.zecll

sekcjach zjazdu, a mianowicie:

sekcji I - geologiczno....gurowcowej, której

przewod-niczył dyrektor Departamentu Geologii Złóż

Central-nego Urzędu Geologii, F. Kozubski. ezł(X[lkami

pre-zydium sekcji !byli: A. Trembecki z Akademii

Górni-czo-Hutniczej, Hac ze Zjednoczenia Pr.remysh1 Węgla

BrUillatnego, K. żandarski z Centralnego Urzędu Ge-·

ologii i J~ Kostecki z Instytutu Geologicznego;

sekcji II eksploatacyjno-ekonomicmej, której

przewodniczył T. Rumanstorfer;

sekcji . III :- przeróbki-obróbki, której

przewQ!ini-c:zyl G. GolębioWSki.

W dySkusji na obradach sekcji

geologiczno-surow-cowej brało udział 25 specjalistów. Tematem

dysku-sji był nie ·tylko wygloszony przez F. Kozubskiego

referat, ale także i inna . problematyka, . wyniesi(X[la

z różnych ośrodków eksploatacji surowców

mLneral-nych.

(Streszczenie referatu, opracowanego przez F.

Ko-zubslkiego i K. żandarslkiego, Z09tanie zamieSZCZOille

w jednym z najbliższych numerów "Przeglądu

Geo--logicznego'').

W dyskusji zw.rÓC(X[lo tirwagę na stale rosnącą rolę

Centralnego Urzędu Geologii jako instytucji ,powoła­

nej do wskazywania możliwości rozwojowych · .

gór-nictw .różnych surowców. W CUG skupiają się

bo-wiem, zarówno opracowania i raporty z bieżąco

wy-konywanych· ·badań geologicznych, jak i środki

nau-kowe oraz techniczne na wykonawstwo tych ·badań.

Dalszy rozwój lbieżącej współpracy CUG z .

zaintere-sowanymi przemysłami, 7lWłaszcza w zakresie

rozpóz-nania jakości . i przydatności .g~arc.zej surowców

oraz rozpoznania geologiczno-górniczych warunków

2Jlóż - ma

tu

szczególnie d(X[li<J5łe znacżenie. ·

Dyskutanci prosili o spowodowanie zamieszczania

w publikacjach ·geologicznych więcej konkretnych

da-nych o charakterze przemysłowym. Przemysł bowiem

]~st jak najbardziej zainteresowany w szybkim

uzys-kiwaniu iillfomnacji rw biuletynach o stwierdzolllych

· wystąpieniach utworów, przedstawiających wartość

pr2Jem;Ysłową. Od wyników .badań prowadzonych

pi-zez geologów oczekują górnicy także i określenia

nowych, poza tradycyjnymi, terenów przyszłej

eks-ploatacji surowców mineralnych. . .

W dyskusji wysunięto ta'kże S2'lereg myśli

organi-zacyjnych, a wśród nich jedną, zasŁugującą

szczegól-nie na rozważenie: "Skupienie eksploatacji surowców

mineralnych w jednym wielobranżowym resorcie

gór-nictwa". Dokonanie tego aktu niewątpliwie

przyczy-niłoby się do zracj(X[la}izowania metod eksploatacji

surowców mineralnych. oraz do wybitniejszej popra-wy -wskamików ekonomicznych gospodarki

narodo-wej. Szczeg6linie dużo zyskać można na koordynacji

eksploatacji utworów towarzyszących, gdyż

ograni-ezonoby wówczas ilość płonnych utworów,

przezna-czając je różnym dziedzinom przemysłu. Uzy~kanoby

niewątpliwie 'Większą pewność, iż surowce wyższej

381