Janusz Odrowąż-Pieniążek
"Towarzystwo warszawskie. Listy do
przyjaciółki przez Baronową XYZ ",
Antoni Zaleski, Warszawa 1971 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 166
/11/ MIKOŁAJTIS J ó z e f: N iektóre szczegóły z pobytu M ickie wicza i Garczyńskiego w Poznańskiem w ś w ie tle koresponden c j i i rękopisów. /Cz. 1/2/. Tow. L i t . ia.A.M ickiew icza.O d d z ia ł Częstocnowski. S. M ateriały i inform acje, s. nlb. 1, 97, ulb. 2, i i u s t r . , p o rtr.
Artykuł omawia autografy z archiwów rodziny Turnów i ŁJy- c ie ls k ic h związane z Adamem Mickiewiczem i Stefanem Garczyń- skim, podaje podobizny autografów trzech znanych lis tó w Mic kiewicza do Garczyńskiego oraz jednego do W.Turny /około 6 XI 1854/. Znajdujemy tu także teksty czterech lis tó w Garczyńskie go do W.Turny z la t 1852-33» wraz z podobiznami autografów, a ponadto - l i s t H.E.Ankwiczówny do A.E.Odyńca z 5 I I I 1830 /z faksym iliam i/, l i s t y W.Turny do żony z r . 1831, Klaudyny Potoc k ie j do W.Turny i urywek z pamiętnika Adama Turny o spotkaniu
z Mickiewiczem w Łukowie 26 X II 1831 r .
BP/41 J.O .P.
/11/ ZALESKI Antoni: Towarzystwo w arszaw skie.Listy do przy j a c ió ł k i przez Baronową XTZ. Opracował Ryszard K o ło d z ie j czyk. PIW. Warszawa 1971 s. 614, nlb. 2, ta b l. 22, p o r t r ., z ł 5 0
,-Wznowienie głośnych fe lie to n ó w pisanych w fo r m ie "lis tó w do p r z y ja c ió łk i" przez fik c y jn ą baronową XYZ /w rze c z y w is to ś c i przez świetnego p u b licystę warszawskiego Antoniego Z alesk iego/; były one częściowo drukowane w krakowskim "C za s ie " /1885/, a po k ilk u latach wydane dwukrotnie w edycjach książkowych.
Rola k s ią żk i Z aleskiego polega na pokazaniu - poprzez ob f i t y m ateriał inform acyjpy - obrazu życia umysłowego Warszawy w lata ch 1863-1887, w ciężkim okresie popowstaniowego ucisku. W iele m iejsca poświęca autor charakterystyce ucisku adm inistra cyjnego i kulturaln ego, jak również sposobom w alki z ru s y fik a c ją .
Wstęp i komentarz Ryszarda K ołodziejczyka rysuje t ł o pow stania k s ią żk i w oparciu o bogaty źródłowy m ateriał h is to ry c z ny.