Próba zastosowania dostępnych usług sieci Internet do rozpowszechniania informacji w szkole wyższej

Pełen tekst

(1)[iLlG' 547. 2003. AkademII. Janus z Stal Kat.clr.. do. Inł ...... atykl. 'ba zastosowania ug•sieci Internet • •. ••. Ol'łUaCJI. W Streszczenie: W artykule zaprezentowano mo'l.liwość wykorzystania sieci ro"J egłej , jaki' jest Interne t i Jost.;pn yc h w ni ej uslug do ro zprowadzani 'l informacj i w obrębie sz koł y wyżslcj jakI) jcdll()slki {)rgani zi.l(.'yjncj . Prl'. yjęle w lol.enia dal y pocz;,tck realizacji projektu maj;łccgo na cel u zwiększe nie przepływu informacj i pOJni ęJzy Działem W spó łpracy 1'. Zag rani c;l l\kadcmii Ekonomicznej w Krak owie a pracownikami i studentami tej uczelni. Praca s kłada się z dwóch częś c i - pierwsza I. nkh zawiera opis działania typowych usług sieci Internet ze szczególnYll1l1w zg lędni c ni cm ich zalet i wad,. maj'lcych wpływ na przc:-oyłanie informacji, w drugiej L'zęsL'i przcd:-o tawiono próbę zastosowania oll1,')wionych uprzednio usług w jednym z dz iał ll\\I szko ł y wyi.szej. przy uwzględni e niu speL'yfiki działania tej jednostki organizacyjnej , Słowa kluczowe: Internet. usługi sieciowe, siec komputerowa, li SIa dyskusyjna, przepł y w inforn1acj i. poczta elektroniczna, FTP. www,. 1. Wprowadzenie Przepł yw. informacji wc współczesnym św iec ie ma nicbagal c łn y wpływ na sposób funkcjonowania firm czy inslylUcji . Nic moż na wyobrazić sobie efeklywnie dz iałającychjednoslck, w klórych obieg info rmac ji jesl l.byl wołny.lzn . nie trafia w odpowiednim czas ie do osób zainteresowanych i ni e gwarantuje otrzymania wysłanej informacji. Dlalego leż islOlne jesl, aby w dobie gospodarki g łobalnej i co za lym idzie. zwiększonego przepływu informacji. skuteczność jej przeka zywania była odpowiednio duża . Ce łem niniejszej pracy jest próba przedstawienia możliwości zwiększenia efektywn ości przepływu informacji na przykładzie szkoły wyższej..

(2) .IlllJtłS:. .)'wl. 2. Dotychczasowy obleg Informacll w szkole wyiszel Przedstawione w niniej szy m artykule ro zw i'Izania wstaly opracowane na podstawie anali zy przeplyw u informacji pomięd zy Dzialem Wspólpracy z Zagranicą Akademii Ekonomicznej w Krak ow ie a zainteresowanymi wyjazdem pracownikami i studentami uczelni, Opisane rozwi<)zania są jednak możliwe do zastosowania w więks zości korll(')rek ucze lni, Przeplyw informacji . który najc zęśc i ej ()bowi~zuje w obrębie szko lY wyż szej, zwykle polega na przesylaniu powielonych papierowyc h kopii dokumentów, pism , sprawozdań poprzez sekretariaty poszczególn yc h katedr do zainteresowanych pracowników lub też wywie szaniu informacji na tablicy ogloszćli. Rozwiązanie to w porównaniu z elektronicznym przekazem ma szereg wad, do których m.in . można zaliczyć : - dlugi czas obiegu dokume ntów papierowych, - brak m oż liwości dostarczenia informacji w przy padku nieobec ności pracownika (praca poza terene m uczelni. wyjazd zagrani cz ny. urlop itp .) czy też studenta (zajęcia w punktach konsultacyjnych. nieregularny tryb zajęć w wypadku studiów o profilu zaoczn ym ), - koszty zu życ ia papie ru , - problemy z dotarciem z informacj" do wszystkich zainteresowan yc h osób, w szczególno śc i do licznej rzeszy studentów; informacja umieszczana w gablotach dociera do zainteresowanych osób z bardzo dul.ym opóźnieniem. Ostatni o l.IIacz~co wzrosla liczba komputerów na wielu uczelniach . Liczna grupa pracow ników szkó l wy ższyc h posiada ju ż na swy m biurku komputer podlączon y do sieci komputerowej. wielu dysponuje s przętem komputerowym również w domu. Także i studenci coraz częściej korzy s tają z praco wni komputerowych, rośnie również liczba studentów posiadających wlasny komputer. Celowe więc wydaje się uw zg lędnienie tego potcnejalu s przętowego przy dystrybucji informacji , pozostawiaj"c jednocześnie rozwiązanie tradycyjne. w którym jest przekaz informacji w formie papierowej dla tych pracowników czy studentów. którzy nic mogą lub nie c hcą korzystać z formy elektronicznej . Należy również zauważyć, i ż niecelowe wydaje się zastosowanie proponowanego rozwi~ za nia w sytuacji niedoboru s przętu komputerowego lub gdy zdecydowana większość pracowników i studentów nie korzysta regularnie z komputerów w swojej codziennej pracy. Naklady na zakup nowego s przętu i przeszkolenia osób przewyższq znacznie koszty po noszone przy rozwiązaniu dotychczasowym. Ze wzgl ęd u na specyficzny charakter dzialania szkoly wyższej (nieregularne godziny pracy pracowników i studentó w na terenie ucze lni, częste wyjazdy, d zialalność punktów konsultacyjnych itp .) niezbyt celowe wydaje s ię wykorzystanie do tego ce lu istniej~c ych w szkolac h wyższych s ieci lokalnyc h. Lepsze efekty da wykorzystanie w tym ccłu sieci rozleglej, tj . Internetu . Za takim " , roz wIązaniem przemawia szereg argumcntow: ,.

(3) Próba. :'llstosOW(lI/;a. , uS/lIg s;('ó .. .. - pracownicy i studenci najczęściej korzystają z Internetu - nic z sieci lokalnej, - pracownicy i studenci są rozproszeni, pracuj'l w punktach konsultacyjnych i często wyjeżdżają, - dostęp do sieci Internet jest możliwy równió. poza praq, przy wykorzystaniu połączenia komutowanego (istniejąca linia telefoniczna) i protokołu ppp (PoilII 10 Poi,,! Pr%wi) lub SLIP (Serial Lilie lIlIeme! Pr%wI): dostęp przy wykorzystaniu linii telefonicznych - pomijając koszt połączenia - jest bezpłatny. - oprogramowanie umożliwiające korzystanie z sieci Internet jest często bezplatne (ji"eell'are) W ualszej części niniejszej pracy zostaną opisane najczęściej wykorzystywane usługi sieci Internet ze szczególnym uwzględnieniem ich zalet i wad. mających wplyw na wykorzystanie w procesie dystrybucji informacji w szkole wyzszej. •. •. •. 3. Protokoły komunlkacylne I zwlqzane z nimi sieciowe. usługi. Zanim zostanie przedstawiona analiza dostępnych usług w sieci Internet i możliwości wykorzystania ich w procesie dystrybucji informacji warto przytoczyć tutaj informacje o protokołach używanych do transmisji danych w sieci Interne!. Termin TCP/ łP (7h/lwni.uioll Co///ml Protocollll/cme/ Pr%co/) odnosi się do całej rodziny protokołów, z których TCP i IP sq jedynie dwoma wybranymi. Rysunek I przedstawia warstwowy Jllodel TCP/IP.. Warstwy. Protokoły. warstwa aplikacji. IclnCI, tlI'. warstwiI lrunsponowa warstwa sict'iowa. Tep tP. warstwa PO!<lclcniowa. połąCi'-cllia l.. i usługi. sicdq i programy. obsłllgi. llri',;ldl.cn. Rys . 1. Warstawy model TCPIIP ZróJlo: opracowanie własne ,. Poszczególne warstwy realizują następujące operacje: - warstwa !;Icza danych (Ii//k layer) jest otłpowieuzialna za kOJllunikację z sprzętem niezb,dnym do obsługi sieci (np . kartą Ethernet): - warstwa sieciowa (lIetwork layl'r) jest odpowiedzialna za uostarczenie danych do miejsca przeznaczenia. Oczywiście nic gwarantuje ona dostarczenia danych. lecz jedynie decyduje, czy dane powinny być wysłane:.

(4) lO/w ... : SIlII. - warstwa transportowa (tm/lsport/ayer) dostarcza dane do warstwy aplikacji . W lej warstwic gwarantowana jest niezawodność dostarczania danych : - warstwa aplikacji (applieatiol/ /lIyer). gdzie użytkownicy kontaktuj'l si~ ,. z. ,. SleCI~!.. Wszystkie programy sieciowe. jak telnet. ftp. mail. news i www znajduj'l się w warstwic aplikacji i komunikuj'l się Z użytkownikiem za pośrednil,twem modelu klient-serwer. Program udostępniaj'lcy usługę podzielony jest na dwie ,. '. częsc.:. - program klienta. uruchomiony na komputcrze użytkownika. rcałizuj'ICY diałog 7 uż.ytkownikiem. wysyłaj'lcy zadania do serwera oraz przebzuj'lcy wyniki użytkownikowi. - program realizujący funkcję serwera. wykonującego złecone zadania na komputerze serwera .. Poczta. elektrol1ic~lIa. Poczta cłektronicllla (electronic mail. c-maił) jest najbardziej popułarną usług'l w sieci Internet i w decyduj'ICY sposób pfl.yczyniła się do dynamicznego rozwoju tej sieci . Umożliwia ona wysłanie listu do każdego ui.ytkownika sieci Internet oraz do każdej innej sieci mającej połączenie z Internetem. np. sieci Bitnet. CompuServc. FidoNct i wielu innych. Zaletą poczty elektronicznej jest niezwykła szybkość przesyłania korespondencji i prosta obsluga przez ui.ytkownika, Poczta jest przesyłana mi~dzy komputerami w sieci za pomoq protokołu SMTP (Sili/p/e Mail .li.allsll.r Protow/). Programy umożliwiaj'lee przesyłanie poczty pracuj'l w architekturze klient-serwer. Istotn'l kwestią jest oprogramowanie. z którego korzystaj'l użytkownicy kor1cowi, Są to albo aplikacje pracujące w trybie znakowym i realizuj'lcc podstawowe funkcje obsługi poczty elektronicznej. albo zaawansowane programy. pracujące w trybie graficznym. umożliwiaj,!cc korzystanie z szeregu dodatkowych możliwości. jak chociażby filtrowanie nadchodzącej korespondencji czy też jej katalogowanie, Poniżej wymieniono programy używane najczęściej: - mail - standardowy program do obslugi poczty elektronicznej w systemie operacyjnym UNIX. - pine - prosty w obsłudze program. umożliwiaj'łCY doh]ezanic do listu plików binarnych. -- elm - popularny i funkcjonalny system obsługi poczty. - programy oparte na protokole POP3 (PO.l't DtJiel' Protom/) ~- stosowane najczęściej w łączności komutowanej. do których moi.emy z"liczyć : Netscapc Communicator. Microsoft Mail. Eudora. Chqc wykorzystać pocztę elektroniczną do dystrybucji informacji. należy mieć na uwadze zalety i wady tej usługi . Niezaprzeczalną zalet'l poczty elektronicznej jest rakt. iż każdy pracownik czy student korąsla z tej usługi n"jczęściej . Wystarczy zatem skierować na jego konto wszystkie informacje. które powinny do niego trafić. Użytkownik w momencie przeglądania codziennej korcspon-.

(5) Próba ::.a.\'tosowania. , lIslUN sieci .... dencji otrzyma stosowne informacje. Do wad należy zaliczyć fakt, ii. nadaje si, ona jedynie do przesyłania krótkich informacji, zawierających zwykle tylko tekst. Wynika to z kilku powodów: - administratorzy serwerów, na których znajdują się konta użytkowników bardzo często stosują ograniczenia co do wielkości przesyłanych listów, jak i pojemności kont użytkownika; przykładowymi wielkościami S'l tu 0.5 MB, jeśli chodzi o długość listu i ok. 3 MB w odniesieniu do pojemności konta użytkownika; w przypadku, gdy użytkownik chce przesłać dłuższy list, zmuszony jest do podzielenia go na części, - wprawdzie istnieje możliwość dołączania do listu plików binarnych, lecz użytkownik nie ma możliwości odczytu treści listu, nim nie otrzyma powiąza nych z nim plików; jest to szczególnie uciążliwe w przypadku korzystania z połączeń komutowanych; zbyt wolna transmisja danych i co się z tym wiąże wysoki koszt połączenia, wykluczają wykorzystanie poczty elektronicznej do dystrybucji większej liczby danych, - nie każdy pracownik czy student korzysta z oprogramowania umożliwia jącego prawidłowy odczyt dołączonych plików binarnych; z doświadczenia wynika, iż część użytkowników posługuje się jeszcze prostymi programami pracującymi w trybie znakowym, które nie posiadaj'l wbudowanych funkcji odczytu plików binarnych, które zostały dołączone do przesłanej korespondencji. łstnieje jeszcze jedna niedogodność, nie zauważana w początkowym okresie pracy i korzystania z tej usługi. Jest nią liczba otrzymywanych listów. W przypadku otrzymywania kilku wiadomości dziennie użytkownik jest w stanie efektywnie analizować treść każdej z nich. Gdy liczba otrzymywanych listów rośnie, część danych ginie w natłoku informacji. WlVW. www (Wllrld Wide Web) jest usługą multimedialną typu klient-serwer. Integruje ona tekst, grafikę, dźwięk, animacje. www powstała w CERN (Europejskie Centrum Badań Jądrowych), instytucji zajmującej się badaniami w zakresie fizyki wysokich energii w Genewie w Szwajcarii. Do prezentacji informacji zastosowano idee tzw. hypertekstu, który należy rozumieć jako dokument zawierający odwołania do innych dokumentów (niekoniecznie plików tekstowych, mogą to być także rysunki bądź też pliki dźwiękowe) pomagających w zrozumieniu oryginalnego dokumentu macierzystego. W przypadku www idea ta rozszerzona została o możliwość bezpośredniego wpisywania do dokumentów odsyłaczy do innych adresów oraz odwołań do innych usług sieciowych. Podstawowymi elementami charakteryzującymi usługę www ser - efektywny protokół przesyłania dokumentów HITP (/lypcr7i'x1 Trans!l'r Pro111CO!) , -język. HTML (HyperTexI Marku!,. Li1n!iu(/~e) używany. do tworzenia doku-. •. mentow,. - jednolity sposób adresowania publicznych zasobów sieciowych tzw. URL (Uni/imn Remurcl' Lomlor),.

(6) '/anu.'i: Stal. - możliwość atrakcyjnego przedstawienia informacji w postaci multimedialnej (tekst, grafika, dźwi~k), - możliwość integracji innych uslug sieciowych, np . anonymous np , gopher • Itp. Ze względu na specyficzny charakter tej usługi, tj . możliwo śc i prezentacji informacji przy wykorzystaniu grafiki i dźwięku, w ostatnich latach na s tąpił jej gwałtowny rozwój. Niestety, założenia przyjęte przy tworzeniu protokołu HTTP powodują obecnie du że obciążenie sieci i w zw i'lzku Z tym długi czas oczekiwania na informacje. Jednakże niezaprzecza lną zaletą tej u sługi jest fakt. że w Polsce dzięki połącze niom komutowanym z operatorem telefonii stacjonarnej TP SA możliwo ść korzystania z tej usługi maj " również uż y tkownicy nie posiadaj'lcy własnych kont. Ponieważ protokól HTTP umożliwia przesyłanie nic tylko tek stu, ale i plików binarnych. jest on pomoc ny przy dystrybucji informacji mat e riałów zaw ierających zdjęcia czy rysunki. Objęt ość tego typu danych jest zwykle duża i z reguły prze kracza I MB. Dlatego wa żnym elementem jest prawidłowe wykorzystanie możliwości języka HTML. Umożliwia on wyświetlanie czy też skopiowanie wszystkich nietekstowych informacji dopiero na w y ra źne życze nie uży tkownika . Jest to bardzo istotne w sytuacji , gdy osoby zainteresowane informacjami korzy s tają z po ł 'lczeń komutowanych , któ re S'l zbyt wolne. aby możliwy był efektywny odbiór takiej liczby danych .. Przes.v/anie plik6H! Do przesy lania krótkic h plików można u żywać poczty elektronicznej. Ze względu na niedogodność tej metody przy dłuższych plikach (ograniczenia co do wielko śc i listów, konieczność dzielenia na czę śc i ) opracowano protokół FTP (File Tr{//l.Ij"r PrO/ocol). Zapewnia on pełną kontrolę poprawn ośc i transmisji i praw dostępu do danych. W wypadku dystrybucj i informacj i moi.e on posłużyć do przesy łania szczególnie plików binarnych , zawierającyc h zdjęcia czy rysunki .. 4. Wykorzystanie oprogramowania listy dyskusyJneJ do dystrybucJI InformacJI W dalszej części pracy zostanie przedstawiona pró ba zautomatyzowania procesu dystrybucji informacji tekstowych z wykorzystaniem poczty elektronicznej. Poniewa ż zdecydowana większość serwerów pracuj'lcych w sieci Internet i realizujących wymienione lI s ługi jest oparta na systemie operacyjnym UNIX, tak więc dalsze rozważania zostaną zawęi.one tylko do tego systemu. Istnieje kilka metod automatycznego rozsyłania poczty elektro nkznej do osób zainteresowanych. Najprostszym rozwiązaniem jest założenie dodatkowego konta, którego nazwajcst zwykle tematycznie związana z informacjami, które przez niego przepływaj,!, a następnie utworzenie pliku o nazwie Jorward,.

(7) •. Próba zastosowania. •. SIeCi. . .. zawierał będzie adresy użytkowników, do których ma zostać przesłana każda informacja trafiająca na podane konto. Zawartość takiego pliku wyglą dałaby następująco:. który. .forward kowa]ski@ał~.krak()w·r)J·. rlowak@ae.krakow.pJ. pit~trlls@ae.krakow·r):L. .. •. korltC) n-tElgo lliytkownika Zaletą. takiego rozwiązania jest wykorzystanie gotowych mechanizmów systemu operacyjnego. wadą - każdorazowa zmiana w pliku .forward w wypadku, gdy użytkownik rezygnuje z otrzymywania informacji lub też nowy użytkownik pragnie otrzymywać informacje. Aby zatem zrealizować funkcję automatycznej prenumeraty informacji, można posłużyć się oprogramowaniem realizującym obsługę listy dyskusyjnej. Listę dyskusyjną (rys. 2) należy rozumieć jako zbiór użytkowników deklarujących chęć wymiany między sobą informacji. Każda wiadomość od pojedynczego użytkownika powinna trafić do pozostałych uczestników dyskusji. Realizacją tego celu zajmuje się oprogramowanie, które realizuje następujące funkcje: - przyjęcie zgłoszenia od użytkownika dotyczącego deklaracji dołączenia do dyskusji (subskrybcja listy), - przyjęcie informacji od pojedynczego uczestnika dyskusji i automatyczne rozesłanie jej do wszystkich osób biorących udział w dyskusji.. użytkownik. użytkownik. I 2. · • •. ui.ytkownik n. subskrybcja informacji wysyłanie. otrzymywanie informacji. Rys. 2. Schemat dzialania listy dyskusyjnej Źródło:. opracowanic własnc,. informacji. lista dyskusyjna.

(8) Janus z Stal. Dział (źriJd ło. inform;Jcji). wysyłanie. informacji. użytkownik. I. użytkow nik. 2. subskrybcja informacji informacji --_ .. ....... blob"a otrlymywan ie informacji ,. •. · użytkownik. Rys . 3. Schemat informacji. ł ista. wysyłanie. •. n. działania. listy dyskusyj nej. ~. uWl.g łędniają cy. dyskusyjna. ograniczenia. przepływu. Zródlo: opracowanie własne .. Aby. zastosować. oprogramowanie listy dyskusyjnej do dystrybucji informacji, należy je tak zmodyfikować, aby żaden z użytkowników listy nie był w stanie wysłać wiadomości na adres listy . Możliwość tabl powinna posiadać tylko osoba, która rozsyla informacje. Funkcję tę można z realizować albo poprzez proste filtrowanie nadch odzącyc h listów (przy zastosowaniu dostępnych narzę dzi sa UNIX) na adres listy dyskusyjnej, albo też modyfikując oprogramowanie do obsługi li sty. W przypadku zaawansowanych programów do obsługi listy wystarczy jedynie zmodyfikować pliki konfiguracyjne, w których wprowadza się adresy pocztowe osób mających prawo do wysyłania poczty elektronicznej na adres listy. Po takiej modyfikacji mechanizm działania listy będzie wyglądał jak na rys. 3. usług sieci Internet do dystrybucJI przykładzie Działu Współpracy z Zagranlcq. I. Próba zastosowania. InformacJI na. Omówione wcześniej typowe usługi sieci Internet zostaną teraz wykorzystane do dystrybucji informacji na przykladzie jednego z dzialów szkol Y wyż szej. tj . Dzialu Współpracy z Zagranicą (DWzZ) Akademii Ekonomicznej w Krakowie . Jednym z zad.ui DWzZjcst przyjmowanie i dostarczanie infor-. macji (). możliwościach. wyjazdów zagranicznych..

(9) Próba zastosowallia dostępnych us/ug sieci .... Sposób dostarczania informacji o ofertach wyjazdowych jest bardzo ważną częścią działalności DWzZ, dlatego też jest bardzo istotne, aby przepływ informacji pomiędzy tym działem a pracownikami i studentami był mol.liwie jak najszybszy, a także by informacje doeieraly do jak najszerszego grona zainteresowanych osób. Dotychczas każda informacja z DWzZ o ofertach wyjazdowych była rozprowadzana w następuj'ICY sposób: - sporządzano w DWzZ krótk'l informację o ofercie przy użyciu maszyny do pisania lub edytora tekstu, - sporządzano kserokopię przygotowanej ulotki, -- dostarczano ulotki do poszczególnych katedr, - rozprowadzano informacje w katedrach przez sekretarki do poszczególnych pracowników, - umieszczano ulotki w gablocie do wgl'ldu dla zainteresowanych pracowników, a przede wszystkim w celu poinformowania wszystkich studentów. Rozwiązanie takie funkcjonowało do tej pory, lecz ze względu na zwiększa jącą się liczbę pracowników i studentów nic spełnialo rHlleżycie swej funkcji. Poniżej przedstawiono zalety i wady takiego rozwi'lzania: a) zalety: - prostota dystrybucji, - w miarę niski koszt (cena papieru i zużycie kserografu); b) wady: - informacja nic trafiala do wszystkich zainteresowanych osób (studenci, pracownicy nieobecni, pracownicy na wyjazdach i w punktach konsultacyjnych), - informacje docieraly z dużym opói.nicniem (aktualność niektórych ofert była bardzo krótka), - duże obciążenie DWzZ (częste wizyty i telefony pracowników i studentów z pytaniem o nowe wyjazdy - duża liczba interesantów ograniczala moż liwości spokojnej pracy), - duża liczba papierowych kopii dokumentów powodowała zużycie papieru, - informacje o wyjazdach nie docieraly do wszystkich studentów, - informacje nie docierały do pracowników przebywających poza uczelnią (wyjazdy, szkolenia, urlopy). Jak już wspomniano, w związku ze wzrostem liczby użytkowników komputerów (zarówno wśród pracowników,jak i studentów) celowe wydaje się wykorzystanie tego faktu i dostarczenie niezbędnych informacji drog'l elektronicZlHI poprzez sieć komputerową. Obieg tak dostarczonych danych jest z reguły o wiele szybszy o rozwiązari tradycyjnych, a i koszt, jeśli wykorzysta się istniej'lcy sprzęt komputerowy, niewielki. Uwzględniając zalety i wady każdej z omówionych uslug sieci Internet, a także biorąc pod uwagę specyfikę działania szkoły wyższej powinno si, jednocześnie zastosować kilka wariantów dystrybucji informacji: - dystrybucja papierowa (rozwi'lzanie tradycyjne),.

(10) }allluz SIal. - dystrybucja przy pomocy poczty e lektronicznej z wykorzystaniem oprogramowania listy dyskusyj nej, - umieszczenie informacji na serwerze www.. '\ /' Nowa ofert<l /. "-. Dz iał W spółprac)'. ,-- , , ,. z ZagraniGI. (DWa). ,, ,,. W pfll\\iad)Cllil: llfC rly. -, Aplik ac j:1 1.11) cwidellcji oll'J1. -, (kneracja pliku tekstowego (ASCII ). Gene racja stron w .K:zyku HTMI... Wydruk ore ny ...J. Proi;ba (l. szczegó ło we. j n for~lilc je. ,, ,,, ,, , ,, ,. Pr/.cslanic ofcny do listy dysku syjnej. Lisia dyskusyjna. SubsrybcjOl Otrzy mywanie ofe.fl ofert. ,, ,,. I ____. DYSlrYb~Cja. Pr/.e"lanic plików du serwera IflT?. Serwer. I·r rrp. Pfzeg l~d. ofert. w formie palJicrowcj (dot yc hczasowa). Tablil'e ogłnsl.t'ń. Sek rclOlriaty katedr. Przegl:jd ofen. Pr1.ckazanie ofert pracownikom. !. ~ Praco wnicy ul'Zc lni i stude nci. Rys. 4. Schemat pr7.eplywu informacji w DWzZ Zróc.Jlo: opr,lcowanie własne .. W ce lu sprawdzenia poprawności przyjętyc h założeń zosta ł a stworzona ap likacj a dla DWzZ, w której zostały umieszczone oferty o wyjazdach zagranicznych przychodz"ce z zewn"trz. Program ten realizuje nast~puj"ce funkcje :.

(11) Próba ;,astosowania. •. •. sten .... - wprowadzanie i usuwanie treści ofert, możliwość dołączania do oferty dodatkowych dokumentów (plików binarnych zawierających tekst i grafikę). zwykle są to skanowane dokumenty dołączone do oferty wyjazdu. - wydruk treści oferty, - przesłanie treści oferty przy wykorzystaniu poczty elektronicznej do listy dyskusyjnej, - generowanie dla serwera HTIP plików, które zawierają treści aktualnych ofert, - przesianie wygenerowanych plików z treścią oferty i wszelkich dodatkowych plików, związanych z ofertą przy pomocy protokołu FTP do serwera HTTP. Rozwiązanie takie zostało przedstawione na rys. 4. Dystrybucja papierowa. Jest to rozwiązanie. które funkcjonuje obecnie. a polega na wykonaniu kserokopii przygotowanych wcześniej materiałów. dostarczaniu ich do katedr i wywieszaniu w gablotach. Metoda ta powinna być pozostawiona ze względu na fakt. iż nie wszyscy pracownicy i studenci korzystają z komputerów. Dystrybucja przy pomocy poczty elektronicznej. To rozwiązanie jest przeznaczane dla osób, które korzystają z sieci Internet i posiadają konta na jednym z serwerów sieciowych. które umo7Jiwiają im korzystanie z poczty elektronicznej. Ponadto mogą z niego korzystać użytkownicy. którzy do odczytu korespondencji używają oprogramowania pracującego w trybie znakowym. ponieważ poprzez pocztę elektroniczną jest przesyłana tylko treść oferty (plik ASCII). Rozsyłanie informacji o wyjazdach zagranicznych przez pocztę elektroniczną jest w pełni automatyczne. Do tego celu został wykorzystany program do obsługi listy dyskusyjnej o nazwie Major Domus (Berkeley University ol' California). w którym wprowadzono opisane uprzednio modyfikacje. Umieszczenie informacji na serwerze www. Ten sposób publikacji informacji jest przeznaczony dla osób, które korzystają z komputerów przyłączonych do sieci Internet. ale nie posiadają własnego konta pocztowego. Jest to przede wszystkim liczne grono studentów. a także pracownicy. którym dotychczas nie założono kont. Ponadto na serwerze www są dostępne dodatkowe pliki dołą czone do oferty. tj. zdjęcia, rysunki, wzory pism. umów. itp .• które pracownik czy student może skopiować. gdy będzie zainteresowany ofertą.. 6.. Zakończenie. Przedstawiony tutaj sposób rozwiązania problemu wykorzystuje jedynie kilka typowych usług sieci Internet. Nic został" uwzględniona usługa LJSENET. która jest rzadziej wykorzystywana przez pracowników i studentów. Może ona być jednak niezastąpiona w sytuacji. gdy liczba przesyłanych informacji zna-.

(12) JwW ,\'Z.. SIal. cząco wzrośnie. Również. celowe wydaje się zlikwidowanie lub te ż ograniczenie papierowego obiegu dokumentów. np . po przez wykorzystanie sieci lokalnej, dzięki której informacje mog'l zostać przesylane do poszczególnych katedr i tam dopiero następowaloby ich kopiowanie dla pracowników nic korzystającyc h z komputerów. W przedstawionej pracy nic uwzględniono rozważań dotyczących poufnośc i przekazu informacji w formie elektronicznej, problemu maj'lcego mniejsze znaczenie w rozwi'lzaniach dotychczasowych. Należy doda ć . iż zdecydowana większość publikowanych informacji ma charakter ogólny Uest adresowana do szerokiej grupyodbiorców .- zarówno pracowników, jak i studentów) i w zwi'IZku z tym nic jest konieczne ich zahezpieczenie przed dostępem osób nie powolanycłl. Natomiast te informacje. które kierowane są bezpośrednio do osób zainteresowanych. mogą zostać zabezpieczone przy wykorzystaniu ogólnie stosowanych metod , np . kontroli dostępu do dan yc h przy pomocy hasła, szyfrowanie korespondencji itp.. Literatura AlI.tomaritm Research System. Ltd . 119971 A" fmanet Encycl0pl'{fia. USC Information Scienccs Instilute , Califomia , Krz yżek A. 11995 t. II'/"'J>vadzellie do sieci INTERNET. hup:/Iwww.cyfkr.edu .pll -ypk ...yzelopislnodc2.htm 1 LaQuey 1'., Ryer J.C . 11994}. Przewodnik po ,óviatowycJr sil'c:iach komputam{'}'ch, Warszawa. Net Forum (19931 . Dodatek PC Kuriera dla użytkowników sieci komputerowych , nr 3. SCO UN/X Ol'cralillJ,: SySll'''' (19921. System Administralor's Guide . SCO UNIX Open/lillM System 119921. System Administrcttor's Refcrcncc. Unix FOrtlnJ 119931. Dodatek PC Kuriera dla użytkowników systemów UNIX, nr 2. Wilusz T. 119961. UsIlIgi siecimt-'(: w dydaktyCl.'. Zeszyty N;\Ukowe AE w Krakowie, Kraków , nr 474 . Yanowilz J. Ił 9941. An Ovaview olI/U' TCPllf!' Protocol Sllitc . The ACM Sludent Publicalion. Crossroads 1.1 Scptember,. An Allempt o. Appłication of Servlces Avallabłe In the Internet to Information Dlstributlon at the University The ... rlicle prcsents the possibilily ol' utili sat ion ot" Internet and application of serviccs aV;lilabk in SlIch a network to information distribulion al (he uni vcrs ily . Thc cSlablished assumpli()ns wcrc Ihe bcginning ol' the (lrojcel <liming Ihe incrcasc of information Oow hetwecl! the DCparllllcllt ot" Foreign CooperaliolI at the Cracnw University ot" Economics and :.Icadcmics and studcnls ol' this univcrsity. Thl~ papcr has Iwo parts . The t"irst onc dcsnibes the oper<ttioll ol' Iypic al Internet scrv ices, with (he strcss on their advantages and di saclva nlages innuencing Ihe informillion tr.msmi ss ioTl . The lalter presc nl s Ihe "ucmpl of application ol' discus scd serviccs in a dcpartment ot" Ihc university, with eonsidcralion ol' deparlmclll activilY charactcristics ..

(13)