Instytut Badań Literackich PAN w
1990 r.
Biuletyn Polonistyczny 34/3-4 (122-123), 1-14
POLSKA AKADEMIA NAUK
INSTYTUT BADAŃ LITERACKICH
B I U L E T Y N
P O L O N I S T Y C Z N Y
K W A R T A L N I K
Rok XXXIV
Zeszyt 3—4 (122— 123)
Wrzesień—Grudzień 1991
KRONIKA KRAOOWA
INSTYTUT BMMflfc LITERACKICH PAN
m
1 9 9 0 r ,W 1990 r. Dyrekcja IBL PAN pracowała w «kładzie: prof.
A. Witkowska ( d y r e k t o r ) , dpc. dr hab. R. Górski (zastępca d y r e k t o ra d/s n a uk ow yc h) i dr Z. Jarosiński (zastępca dyrektora d/s o g ó l nych), Zastępca dyrektora d/s administra cy jn o-e ko no mi cz ny ch p r z e bywał za granicę na urlopie bezpłatnym. Postanowiono tego s t a n o wiska nie obsadzać, U schyłku 1990 r. w zwięzku z tę decyzję z o stała rozwlęzana umowa o pracę ze St anisławem Wa sz ki ew ic ze m na zasadzie porozumienia stron.
- 2
W roku sprawozdawczym na dzień 31 grudnia było zatrudnionych 196 pracowników na pełnym etacie oraz 20 osób w niepełnym w y m i a rze. IBL PAN zatrudniał 3 profesorów zwyczajnych, 19 profesorów nadzwyczajnych, 21 docentów, 58 adiunktów, 13 starszych a s y s t e n tów, 6 asystentów, 17 dokumentalistów i kustoszy dyplomowanych, 32 prac. inżynieryjno-technicznych (♦ 7 n i e p e ł n o za tr ud nio ny ch ), 15 prac. w administracji (+-4 niepełnozat rudnlonych) , 2 prac. ob sługi (+ 3 niepełnozatrudnionych) i 10 prac. bibliotecznych (+ 6 niepełnozat rudnionych).
W 1990 r. nominację na profesora zwyczajnego uzyskała prof. A. Witkowska, tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskali doc. dr hab. W. Władyka i doc. dr hab. 3. Maciejewski.
W omawianym roku dobyły się 2 przewody habilitacyjne (dr dr M. Piwińska i A. Warner) oraz 3 przewody doktorskie (mgr ®gr
Z. Anculewicz, M. Lalak, 3. Żadziłko-Sztachelska).
Na stażach naukowych w Instytucie przebywało 8 osób, 12 pra cowników prowadziło zajęcia w szkołach wyższych w roku akad. 1989/90. Liczba ta znacznie się powiększyła w roku akad. 1990/91, ponieważ poza 12 osobami już pracującymi w uczelniach rozpoczęło pracę w Uniwersytecie Warszawskim 15 osób w odpowiedzi na prośbę organizacji studenckich i studentów polonistyki tej uczelni,
W 1990 r. kontynuowało swoją działalność(trzeci rok studiów) studium doktoranckie pod kierunkiem prof. R, Przybylskiego, rea lizując zaplanowany program zajęć seminaryjnych i koncentrując uwagę uczestników na przygotowywaniu dysertacji doktorskich.
Rok 1990 jest nie tylko końcowym rokiem pięcioletniego planu naukowego Instytutu, obowiązującego w latach 1986-1990, ale i ro kiem zamykającym pewien typ planowania i finansowania badań nau kowych w placówkach Polskiej Akademii Nauk. Dlatego w roku spra
3
-wozd aw cz ym Instytut Badań Literackich PAN realizował zwiększone zadania naukowe wy ni ka ją ce choćby z faktu kończenia owego planu pięcioletniego, na którego ostatni rok zaplanowano zamknięcie większej liczby tematów niż w latach poprzednich i ostateczne za
kończenie prac realizowanych w poprzednim okresie. Oczywiście, w y konywane one były w ramach obowiązujących rygorów planistycznych i dotychczasowych zasad finansowania. One właśnie. Jak zresztą i po przednio, przesądziły o usytuowaniu prac placówki w różnych segmen tach jej planu naukowego oraz planów innych instytucji naukowych, które finansowały pewne poczynania badawcze Instytutu,
Stąd IBL PAN realizował zadania naukowe zawarte w dwu cen tralnych programach podstawowych, tj. w CP BP 08.10 pt, "Literatura polska - tendencje rozwojowe, formy i funkcje tspołeczne" oraz CPBP 08 .0 5 pt. "Polska kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe i per cepcja", w planie prac wyprzedzających i rozpoznawczych oraz pla nie badań wł as ny ch C-l.
W CP BP 08.10, koordynowanym przez Instytut Badań Literackich PAN, realizowano w r. 1990 - 183 tematy, z czego przeważającą większość, bo aż 175, wykonywali pracownicy Instytutu, zaś 8 przy padło w udziale jednostkom współpracującym, instytutom filologii polskiej szkół wyższych, tj. 2 - Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, 1 - UMCS Lublin, 1 - Uniwersytetowi Gdańskiemu, 1 - Uniwersytetowi Łódzkiemu, 2 - W S P Opole, 1 - KNoLP PAN.
Ponadto 11 zadań IBL PAN ulokował w CPBP 08.05, koordynowanym przez Uniwersytet Wrocławski, który na ich wykonanie przyznał dość szczupłe środki i wykonawca na ich pełne sfinalizowanie był zm u szony wy asygnować pewną kwotę z własnego zysku.
Jeden temat, ale realizowany przez liczny zespół i przez to wyma ga ją cy znacznych nakładów (m.in. na druk kolejnego rocznika).
4
-udało się umieścić w planie prac wyprzedzajęcych i rozpoznawczych, a tym sanyra uzyskać niezbędne jego sfinansowanie przez PAN. Ch od zi 0 taki tytuł, jak "Polska bibliografia literacka".
Pozostałe 2 tematy oraz działalność informacyjna placówki, a nade wszystko zespoły redakcyjne 5 czasopism (w tym wz no wi on yc h w 1990 r. "Tekstów Drugich") i seria "Materiały i studia do historii prasy polskiej" wypełniły plan badań własnych C-l.
Przebieg i realizacja w / w zadań badawczych w 1990 r. była przedmiotem wnikliwej oceny Komisji d/s odbioru prac, powołanej przez Dyrektora IBL PAN, która na posiedzeniach w dniu 5 i 6 g r ud nia 1990 r, zapoznała się z pełnymi sprawozdaniami pracowników <- wykonawców poszczególnych tematów badawczych oraz odbyła rozmowy
z osobami, które miały do ukończenia właśnie w roku sprawozdawczym określone zadania naukowe.
Po zapoznaniu się z całokształtem działalności badawczej 1 naukowej I8L PAN w 1990 r , , a ogniskujęcej się wo kó ł realizacji CPBP 08.10, Komisja stwierdziła, co następuje:
w 1990 r. zwraca uwagę wysoki stopień wykonania zadań ba da w czych. Ze 183 tematów zrealizowano 176, 7 nie wy ko na no w całości, ale 5 z nich zostanie ukończonych do 31 III 91.
Wynika z tego, że zadania badawcze przypadające na rok 1990 wykonano w ponad 94%.
Należy podkreślić dobre tempo prac nad krytycznymi edycjami pisarzy (Kochanowski, Żeromski), choć efekty wydawnicze, druk po-» szczególnych tomów pozostaję w dysproporcji w stosunku dc wysiłku zespołów autorskich i redakcyjnych, ilości czekajęcych na publika cję tomów. Kontynuowano prace nad seriami: III (romantyzm krajowy) 1 VI (lata międzywojenne) "Obrazu literatury polskiej XIX i XX wieku", aczkolwiek Wydawnictwo Literackie opóźnia wydanie gotowych
5
-już tomów, co skłoniło Dyrekcję w 1990 r. do poszukiwania innego wydawcy, docyzji o wycofaniu tej pozycji z krakowskiej oficyny i skierowaniu jej do realizacji wydawniczej w 1991 r. Bez większych zakłóceń przebiega praca nad kolejnymi tomami "Pisarzy wieku Oświecenia". Odnotowano postęp nad 2 tomami "Nowego Korbuta" (t. XVI vol. 2 i Kasprowicz).
W roku 1990 podjęto istotne kroki w celu stworzenia zespołu przygotowującego wydanie "D zi eł” A. Mickiewicza po śmierci prof. K. Górskiego i zainteresowano tę edycją z pozytywnym skutkiem "Ossolineum". Podobnie po śmierci prof. S. Landy po ustaleniu w a runków z wdową przystąpiono do ostatecznego przygotowania i v:yda- nia "Kroniki życia i twórczości A. Mickiewicza", obejmującej ro syjski okres jego biografii.
W 1990 r. poważnie wz bo ga co no dorobek naukowy IBL PAN poprzez ukończenie bądź znaczne zaawansowanie wielu prac.
Pokaźny ich rejestr zawiera 63 pozycje, obejmuje różne o b szary historii literatury i różne dziedziny zainteresowań i badań IBL PAN. W ramach akademickiego podręcznika historii literatury ukończono “średniowiecze" (t. Michałowska) 1 przygotowywano "Ro mantyzm* (a. Witkowska, R. Przybylski), poważnie zaawansowano pra ce nad “Literaturę po r. 1945" (Z. Jarosiński), będącą ostatnim członem tzw. syntezy uniwersyteckiej. Godne odnotowania są takie p r z e d s i ę w z i ę c i a , jak ostatecznie ukończony autorsko i redakcyjnie "Słownik pseudonimów pisarzy polskich"(pod kier. E. Jankowskiego i D. ś w i e r c z y ń s k i e j ) , t. 20 "Słownika polszczyzny XVI wieku" (pod kler, F, P e p ł ow sk ie go ), "Granatyka stylistyczna języka polskiego" (T. Skubalanka), tomy zbiorowe: "Pamięć Września" ^pod red,
A. Brodzkiej), "Sybir romantyczny. Rekonesans" (pod kier. M. Żmi grodzkiej), "Polsko-szwedzkie kontakty literackie i kulturalne
6
XIX i XX wieku" (teksty autorstwa badaczy szwedzkich i polskich). Ważne ich dopełnienie stanowię opracowania monograficzne i studia poświęcone wybitnym pisarzom oraz zjawiskom literackim: "Juliusz Słowacki" (a. K o w a lc zy ko wa ), "Pisarstwo Mirona Bi ałoszewskiego - wybrane problemy" (a. Sobolewska), "Jerzy Stempowski" (popularna monografia pióra J. Tomkowskiego) , "Wętki russoistyczne w t w ó r czości F. Karpińskiego" (T. Chachulski), “Podróżopisarstwo doku- mentarno-literackie doby romantyzmu" (j. K a m i o n k a - S t r a s z a k o w a ) , "Krytyka teatralna ne przełomie XIX i XX wieku" (M. Prussak) , "Dzieje satyry polskiej" (w. Woźnowski) , "Problemy naturalizmu polskiego" (h. M i c h a l s k i ) , "Urbanizm w literaturze dwudziestolecia mi ęd zy wo je nn eg o” (m. Baranowska^, "Twórczość poetycka S.H. Lubo mirskiego" (A. Karpiński), "Osobliwości romantyzmu polskiego" (M. Zielińska), "Luminarze polskiego kaznodziejstwa oś wi ec e n i o w e go" (m, ślusarska), w 1990 r. przybyło też sporo pozycji z zakresu teorii literatury, poetyki historycznej, we rs yf ik ac ji i me to do lo gii badań literackich. Na wymienienie zasługuję ro.in. takie os ią g nięcia w tych dziedzinach, jak "Poetyka teoretyczna i in te rp re ta cja a zagadnienia humanistyki współczesnej" (o. Danek), “Studia z poetyki historycznej, cz„ II" (j. Sławiński), “Rozważania o a u t o biografii" (r. Zimand), "Retoryka obecności. Mimetyczne strategie literatury nowoczesnej" (r. Nycz), "Mity grecko-rzymskie w teorii i twórczości poetyckiej w XVI i XVII wieku" (e. Sarnowska-Teme- riusz), “Psychologia a literatura" (praca zbiorowa pod kier. Z. Łapińskiego i R. Nycza), “Słowiańska metryka porównawcza", t. IV (tom zbiorowy pod kier. L. Ps zc zo ł o w s k i e j ) .
W zakresie edytorstwa poza przygotowywaniem kolejnych tomów dzieł wszystkich J. Kochanowskiego i S. Żeromskiego ukończono "Poezje w y b r a n e “ A. Ważyka (T. Burek), “A ntologię publicystyki
7
-Sejmu Czteroletniego"(A. Grześkowiak-Krwawicz) oraz 2 tomy ok o licznościowej poezji politycznej XVIII w, (b. Wolska z UŁ i K. Maksimowicz z U G ) ,
W dziedzinie historii prasy polskiej ukończono cenne op r a c o wania dokumentacyjne. Jak "Bibliografia historii prasy polskiej za lata 1 9 3 9 - 1 9 8 9 " (H. Macierewicz) i "Spis tytułów prasy pol skiej 1 9 1 8 - 1 9 3 9 " Ca. Garlicka) i interpretacyjne, Jak "Poczet dziennikarzy i publicystów polskich", t. 2 (praca zbiorowa pod kier. W. Władyki) i "Najważniejsze dyskusje publicystyczne w Polsce po 1 9 4 4 r." (w . Władyka).
W zakresie folkloru zwracaję uwagę dwie zorganizowane ko nf e rencje naukowe: "Folklor w okresie II wo jn y światowej" oraz "Oskar Kolberg. W stulecie śmierci".
W CPBP 08.05 koordynowanym przez Uniwersytet Wrocławski^ IBL PAN realizował 11 tematów, wśród których znalazły się z a r ó w no przedsięwzięcia dokumentacyjne, dotyczące literatury s t a r op ol skiej, wieku Oświecenia i współczesnej oraz ważne studia inter pretacyjne. Dość podać, że figurowały tam ra.in. takie pozycje, jak "Bibliografia retoryki i poetyki w Polsce" (praca zbiorowa pod kier. 3 , K r a u z e - K a r p i ń s k i e j ) , "Kultura literacka w dobie Oświecenia" (praca zbiorowa pod kier. K. Dmitruka i Z. Golińskie- g o ) , "Dokumentacja kultury literackiej po roku 1939" (pod kier. 0. C z a c h o w s k i e j ) , "Antropologia literatury. Studia nad wyobraźnią literacką" (m. Cłanion) , "Problemy publiczności literackiej, cz.
IV" (k. Dmitruk), "Przemiany funkcji literatury a nowe zjawiska
w komunikacji społecznej II połowy XX wieku* (m. Hopfinger), "Z dziejów powieści popularnej w I połowie XIX wieku" (.0. Kamionka- -Straczakowa) i "Polski dramat ws półczesny 1940-1990** (o. Kelera).
8 -W 19 9 0 r . w p l a n i e p r a c w y p r z s d z a ję c y c h 1 ro z p o z n a w c z y c h b y ł r e a l i z o w a n y 1 t e m a t , t j . " P o l s k a b i b l i o g r a f i a l i t e r a c k a " . P ra co w n ia B i b l i o g r a f i i B i e ż ę c e J pod k ie r u n k ie m 3 . B i e s i a d y p r z y g o to w a ła k o l e j n y j e j r o c z n ik ( l 9 8 6 } . W p l a n i e b ad ań w ła s n y c h C - l o p ra co w a n o 2 t e m a t y : " T e r m in o lo g i a d ram a tu i t e a t r u w p o ls k im O ś w ie c e n iu * (m . R u tk o w sk a ) i " P r z y s z ł o ś ć k u l t u r y w d ia g n o z a c h l i t e r a c k i c h XX w ie k u " ( a . Y Je r n e r ) i p rz y g o to w a n o do w y d a n ia z a p la n o w a n e z e s z y t y 5 c z a s o p is m * Mimo t r u d n o ś c i i o g r a n ic z o n y c h śro d k ó w fin a n s o w y c h n ie z re z y g n o w a n o z p u b l i k a c j i a n i je d n e g o t y t u ł u c z a s o p i s m a . W d o t y c h c z a s o w e j o b j ę t o ś c i u trz y m a n o " P a m ię t n ik L i t e r a c k i " i " L i t e r a r y S t u d i e s i n Po la n e j“
,
a w p rz y p a d k u " K w a r t a l n ik a H i s t o r i i P r a s y P o l s k i e j " i " B i u l e t y n u P o lo n i s t y c z n e g o " o g r a n ic z o n o i l o ś ć numerów do 2 , ob j ę t o ś ć do 2 5 a r k . wyd. J e d n o c z e ś n i e r o z p o c z ę t o w y d a w a n ie " T e k s tów D r u g ic h " Ja k o d w u m ie s ię c z n ik a o o b j ę t o ś c i 5 5 a r k u s z y w y d a w n i c z y c h w s k a l i roku« R e d a k c je p r z y g o t o w a ły » p l a n o w a n e n u m ery, n i# w s z y s t k i e u k a z a ły s i ę d ru k ie m z p r z y c z y n t e c h n ic z n y c h i z w in y w y d a w n ic tw .W a ż n ie js z e w y n ik i d z i a ł a l n o ś c i p la c ó w k i w ro k u s p r a w o z d a w -.
c z y « »
W 19 9 0 r . z w ra c a uw agę l i c z b a z a k o ń c z o n y c h te m a tó w , pow aż n i e w z b o g a c a ję c y c h d o ty c h c z a s o w y d o r o b e k naukow y IB L PAN. D ość p o d a ć , ż e w samym CPBP 0 8 . 1 0 , koordynow anym 1 z a s a d n i c z o w w ię k s z o ś c i r e a liz o w a n y m p r z e z I n s t y t u t Badań L i t e r a c k i c h PAN, z n a l a z ł y s i ę a ż 6 3 t y t u ł y , k t ó r e w r a z z o p raco w yw an ym i p o z y c ja m i, a l e p r z e w id z ia n y m i do o s t a t e c z n e j r e a l i z a c j i po ro k u 1 9 9 0 , d a ję w y o b r a ż e n ie o s k a l i i rozm achu d z i a ł a l n o ś c i b a d a w c z e j p l a c ó w k i .
w ro k u spraw ozdaw czym p rz y g o to w a n o do drufću 1 w y d a n ia w 1 9 9 1 r . 29 p u b l i k a c j i k s ię ż k o w y c h o r a z k i l k a d z i e s i ę t a r t y k u ł ó w
9
-i referatów. Wś r ó d tych p-ierwszych znajduję s-ię o.-in. tak-ie p o zy cje, jak "Polaka bibliografia literacka za rok 1983, cz. I I ” , t. 20 "Słownika polszczyzny XVI wieku", "Słowiańska metryka porów- na w c z a ’* t. IV (pod red. L. Ps z c z o ł o w s k i e j ) , W. Miera: "Poezje ze brane" (w oprać. E. Aleksandrowskiej), "Studia o tropach II" (pod red. T. Dobrzyńskiej), 0. Snopka "Oświecenie prowincjonalne", 2. Sinkowej "Twórczość Miltona w Oświeceniu polskim", K. Ba rt o- szyńskiego "Powieść. Teksty i konteksty", E.3. Głębickiej “Ł a c i ń ska twórczość Kniaźnina". Oczekuję też na wydanie w 1991 r. da l sze tomy "Dzieł wszystkich" 3. Kochanowskiego.
W 1990 r. IBL PAN był organizatorem 12 udanych konferencji naukowych,stanowiących w a ż n y element życia naukowego w kraju. Uczestnikami ich wszystkich obok pracowników Instytutu byli li te
raturoznawcy ze szkół wyższych oraz badacze zagraniczni 6 se sjach). Tak więc odbyły się następujące imprezy:
- Problemy procesu historycznoliterackiego (6-8 III 1990, we sp ół z KN oL P PAN);
- Łacińska poezja w dawnej Polsce (21-23 III 1990); - Sybir romantyczny. Rekonesans (22-23 III 1990) ;
- Topika antyczna w literaturze polskiej XX wieku (lO-ll V 1990) ; - Oskar Kolberg. W 100- 1ecie śmierci (6-7 VI 1990);
- Folklor II wo jn y światowej (4-5 IX 1990) ;
- Tekst literaturoznawczy - jego poetyka, pragmatyka, genologia,
i
socjopsychologia i historia (24-26 IX 1990, wespół z U n i w e r s y tetem Wrocławskim);
- Słowiańska metryka porównawcza (26-27 IX 1990); - Teoria tekstu - typy wypowiedzi (25-26 X 1990);
- Kultura literacka lat 40 i 50 XVIII wieku (27-28 XI 1990) ;
10
-wespół z U w ) ;
- Piśmiennictwo - systemy kontroli - obiegi al te rn at yw ne (10-13 XII 1990, wespół z Bibliotekę Narodową).
W roku sprawozdawczym udało się opublikować poważną ilość pozycji. Było to możliwe dzięki zdobyciu przez D y r e kc ję Instytu tu poważnych środków od władz PAN, a także z Urzędu d/s Postępu Technicznego przy Urzędzie Ministrów. Było to konieczne z uwagi na przyjęcie nowych zasad dofinansowywania cz asopism i wyda wn ic tw książkowych w PAN. Oznaczało ono przejęcie tego obowiązku przez placówkę i pokrywanie deficytu wi ęż ąc eg o się z drukiem wyda wn ic tw Instytutu ze środków pozostających w jego gestii. W tej sytuacji ich wysokość decydowała o ilości kierowanych do wydania pozycji. Duże znaczenie miała też wysokość dopłat żądanych przez poszcze gólne oficyny wy da wn ic ze do wydawanych przez nie tytułów, termin i szybkość ich druku w obliczu szalejącej w 1990 r. inflacji. Z tego względu Instytut starał się lokować swoje książki do wydania w różnych oficynach, w tym i prywatnych, m.in. ze w z gl ęd u na of e
rowane przez nie krótsze terminy edycji i niższe koszty p o li gr a ficzne. Dzięki przyjęciu takiej zasady postępowania udało się Instytutowi utrzymać dotychczasowe 4 czasopisma i przystępie do wydawania "Tekstów Drugich". Nie licząc w y d a ny ch numerów cz as o pism, np . 4 zeszytów "Pamiętnika Literackiego", 3 zeszytów "Teks tów Drugich", całości "Kwartalnika Historii Prasy Polskiej" i "Literary Studies in Poland", 1 z 2 "Biuletynu Po l o n i s t y c z n e g o “, udało się ogłosić drukiem następujące tytuły: "Miscellanea sta ropolskie", “Katalog polskiej ballady ludowej* E. Gaworskiej, "Gazety ulotne polskie i Polski dotyczące XV I- XV II I wieku" K. Za wadzkiego, "Polska bibliografia literacka" 1981 cz. II i 1983 cz. I, "Zagadnienia retoryki w an alizie poezji polskiej XVI 1 XVIII
- 11
w." A. Rysiewicza, “Diarysta Stefan Z," R. Zimanda, "Mikrofon i po lityka. Z dziejów radiofonii polskiej 1944-1960" 3. Myślińskiego, "Czarny człowiek" M. B i e ń c z y k a , "Poezja opisowa S. Trembeckiego" A. Nasiłowskiej, "Mity przebrane" M. Głowińskiego, "Tekst w kon t e k ś c i e ” (pqd red. T. Dobrzyńskiej), "Zdziwienia Kraszewskim" (pod red. M. Zielińskiej), "Staropolskie legendy herbowe" M. Ka- zańczuka, "Ton i bicz" D. Siwickiej, "Krytyka literacka » Polsce w XVI i XVII wieku oraz w epoce Oświecenia" E. Sarnowskiej-Teme- riusz i T. K o s t k i e w i c z o w e j , "Współczesne polskie koncepcje k u l t u r y ' ^ Dmitruka, "Staropolska kultura rękopisu" (pod red.
H. Dziechcińskiej) oraz "Słownik literatury staropolskiej" pod red. T. Michałowskiej. Księżki E. Sarnow sk ie j- Te mer iu sz i T. K o s t kiewiczowej, K. Dmitruka i "Słownik" pod red. T. Michałowskiej ukazały się nakładem w y da wn ic tw bez dofinansowania tych tytułów przez IBL PAN, chociaż na wyda ni e musiały czekać kilka lat.
Niebawem, z małym poślizgiem (z datę: 1990 rok) na rynku ks ięgarskim ukażę się: t. 19 "Słownika polszczyzny XVI wieku" ( p od red. F. P e p ł o w s k i e g o ) , "Bajka Ezopowa" 0. A b r a m o w s k i e j , "Re
toryka iluzji" D. Gostyńskiej, ">Lalka< i inne" ([tom zbiorowy pod red. 0. Bachórza i M. Głowińskiego}, "Pre-teksty i teksty" Wł. So leckiego. Wy co fa na z PIW-u księżka E. Kiślak "Obraz Rosji i caratu w twórczości 0. Słowackiego" ukaże się nakładem prywatnej oficyny w II kwartale 91 r.
Sk ie ro wa ni e do realizacji wydawniczej takiej ilości tytułów, szczególnie w drugiej połowie roku, było możliwe dzięki powołaniu do życia ośrodka wydawn ic ze go w Instytucie pod kierunkiem dra M. Gutkowskiego i wy posażeniu tego ośrodka w odpowiedni sprzęt, na który poważne środki udało się uzyskać Dyrekcji Instytutu od wł ad z PAN w 199C r.
- 12
Mimo występujących trudności Bibliotece Instytutu zapewniono w ciągu 1990 roku wy starczające środki finansowe na jej d z ia ła l ność oraz zakup niezbędnych czasopism i księżek krajowych i za granicznych. Oednocześnie dzięki pozyskaniu w Pałacu Staszica do datkowej piwnicy o dość znacznej powierzchni można było zażegnać kryzys magazynowy i zlikwidować wy st ęp uj ąc e dotąd kłopoty z ma ga zynowaniem zbiorów bibliotecznych, które w 1990 r. zwiększono o 3971 vol. druków zwartych, 868 vol. druków ciągłych i 365 vol. (zbiory specjalne). Tak więc na 31 XII 1990 r. biblioteka liczyła 172 357 vol. (druki zwarte), 36 374 (drugi ciągłe) i 84 056 jed nostek (zbiory specjalne) . Ze względu na swój sp ec ja li st yc zn y profil i bogate zbiory Biblioteka IBL PAN zaspokajała dezyderaty i potrzeby nie tylko pracowników Instytutu, ale i całego naukowe go środowiska li teraturoznawczego w kraju, a także stypendystów i badaczy zagranicznych przebywających w placówce w 1990 r.
Dak co roku, IBL PAN utrzymywał żywe kontakty z ośrodkami polonistycznymi w kraju i rozwijał z nimi ożywioną współpracę. Wyrażała się ona w .wielu formach:
W C P B P 08.1 0 koordynowanym przez Instytut brały udział in stytuty filologii polskiej Uniwersytetu ^Jagiellońskiego, Un iw er sytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, UMCS w Lublinie i WS P Opole.
Równolegle do tej instytucjonalnej zasady ws p ó ł p r a c y przed stawiciele szkół wyższych w oparciu o umowy-zlecenia bądź umowy autorskie realizowali pewne prace w takich tematach, jak "Dzieła wszystkie" 0. Kochanowskiego czy "Obraz literatury polskiej XIX
i XX wieku*.
IBL PAN publikował teksty przedstawicieli szUół wyższych ro w y da wa ny ch przez siebie czasopismach, pracach zbiorowych, s nawet
- 13
w formie osobnej publikacji (por. Zawadzkiego "Gazety ulotne..." czy 0. Abramowskiej "Bajka Ezopowa* w serii "Poetyka. Zarys ency klopedyczny") . W redakcjach czasopism i serii wydawn ic zy ch Insty tutu sę reprezentowani poloniści z o ś ro dk ów uniwersyteckich.
W pracach istniejącej przy Instytucie Ol im pi ad zi e Literatury i Oęzyka Polskiego aktywnie uc zestniczy spore grono pracowników. Komitetowi Gł ów ne mu przewo dn ic zy prof. dr Teresa Kostkiewiczowa.
Prac ow ni cy IBL PAN w c ho dz ę w skład Za rzędu Głównego T o w a rzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza oraz wy st ęp uj ę jako pre legenci w organizowanej przez To warzystwo akcji odczytowej.
W ki erownictwie i różnych sekcjach KNoLP uczestniczę pr ze d stawiciele IBL PAN, także w podejmowanych przez Komitet pracach i akcjach.
W roku sp ra wozdawczym działało prowadzone przez IBL PAN i Instytut Literatury Polskiej Uniw er sy te tu Wars za ws ki eg o studium ed yt orsko-tekstologiczne.
Wspó łp ra ca naukowa z partnerami z a g r a n i c z n y m i .
W 1990 r. IBL PAN wy c o f a ł się z udziału w pracach MPK-9 (•P raw id łow o ść rozwoju l i t e r a t u r y światowej") wychodzęc z z a ł o ż e
nia, że realizowana w ramach tej Komisji współpraca wielostronna przeżyła sdę i nie przynosi oczekiwanych efektów merytorycznych, natomiast pochłania spore środki finansowe, które efektywniej można w y ko rz ys ta ć na kontakty i ws pó łp ra cę dwustronną. Z tego względu podpisano w 1990 r. umowę o w s pó łp ra cy między IBL PAN a Instytutem Literatury światowej im. Gorkiego w Moskwie oraz przeprowadzono rozmowy z Austriacką Akademią Nauk na temat w s p ó ł pracy li te raturoznawców austriackich i polskich w latach 1991- -1992, Propozycje Instytutu mają być ws ta wi on e do umowy między PAN a Au st ri ac ką Ak ademię Nauk, laka ma być podpisana na początku
14
1991 r. W r. 1990 do I8L PAN zwróciły się Instytuty z Mińska, Ki jewa i Erewania, z propozycję podpisania z nimi protokołów o w s pó łp ra cy na lata 1991-1992.
Wstępnie omówiono też takie dokumenty z placówkami Pragi i Bratysławy, które chcę zintensyfikować swoje kontakty z IBL PAN na lata 1991-1993 i liczę na udział Instytutu w najbliższym Kon gresie S l a w i 3 tów (Bratysława, 1993).
Królewska Szwedzka Akademia Nauk Antycznych zaprosiła bada czy Instytutu do udziału w sympozjum po św ię co ny m Cz. Miłoszowi (Sztokholm, wrzesień 1991 r.).
W 6 konferencjach organizowanych przez Instytut brało udział 19 uczonych z Włoch, Jugosławii, Czechosłowacji, Bułgarii i ZSRR. W celach badawczych przebywało w IBL PAN 13 osób ze Szwajcarii, Włoch, Czechosłowacji i ZSRR.
W omawianym czasie z Instytutu wy je ch ał o ogółem 31 osób: - dla przeprowadzenia badań za granicę - 16
- na konferencje - 5 - odczyty - 3
- kursy językowe - 3
- w celach organizacyjnych - 4.
Pracownicy IBL PAN przebywali w takich krajach jak: Francja, Austria, Czechosłowacja, ZSRR, Szwecja, Włochy, Niemcy i Węgry.
