• Nie Znaleziono Wyników

Prace badawcze, stabilizacyjne i konserwatorskie prowadzone przez prof. dr Marię Roznerską przy malowidle ściennym Sąd Ostateczny z absydy zachodniej w archikolegiacie w Tumie pod Łęczycą

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Prace badawcze, stabilizacyjne i konserwatorskie prowadzone przez prof. dr Marię Roznerską przy malowidle ściennym Sąd Ostateczny z absydy zachodniej w archikolegiacie w Tumie pod Łęczycą"

Copied!
9
0
0

Pełen tekst

(1)

Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XLII, Toruń 2011

!"#$%&'()*+",-!.()/&(!*+"

Zakład Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej UMK

Prace badawcze, stabilizacyjne

i konserwatorskie prowadzone

przez prof. dr Marię Roznerską

przy malowidle ściennym Sąd Ostateczny

z absydy zachodniej w archikolegiacie

w Tumie pod Łęczycą

Wprowadzenie

R

!"#$%&'( !") *&+, ( -.&'//'( 0( 120'+$3"*&'/&'!( 4"&'$3"$( 5 !&/&(0/"6+76'( $&8( *( "9$:+0&'( 0".; +/&'6( "2.;&% )'<&"3:( 1 +( *'0*"/&'!( ="6-*&83$0'6(4"2&&(>"//:(&(-*?(@)'%$'< (*(A7!&'(1 +(B8.0:.CD(%3E2"(6'$3( 6'+/:!(0(/"61&8%/&'6$0:.;(0"9:3%E*($037%&(2 !"#$%&'6(*(> )$.'?(> *$3"F /&'( &$3/&'6C.'6( 2 !"#$%&'6( "2.;&% )'<&"3:( 1 120'+0&,( 12 .'$( 7$"+ *&'/&"( $&8(*(> )$.'(1&'2*$0:.;(9'/'+:%3:/E*?(="6$3"2$0'(0(&.;( 1".3*(73* 20 F /'(*(> )$.'D(98+C.'(*(-.&$,:!(0*&C0%7(0(@*'/3:/'!D($3"/ *&, ( 1".3* ( ,8.0:.%&'( 1 +( 120'* +/&.3*'!( @$32:%"F@/"$3"0'< G?( = $&, ( / ( *'F 0*"/&'(="6-*&83$0'6(4"2&&(>"//:D(%3E2'(1 (2"0(1&'2*$0:(0 $3", (1 +"/'(

(2)

*( + %7!'/.&'( M33 /"( NNND( *:$3"*& /:!( *( O"*'//&'( *( GPPG( 2 %7( +)"( %)"$03 27(Q?(4"2&"(&/(> !1 $&"?

O !"#$%&'( !") *&+,"( -.&'//'( 0/"6+76C.'( $&8( *( "9$:+0&'( 0".; +F /&'6(% )'<&"3:(1 *$3",:(/"612"*+ 1 + 9/&'6(120'+(% /$'%2".6C(-*&C3:/&D( 36?(120'+(GGRG(2 %&'!?(H'+,7<(-2'+/& *&'.0/'6(0"$"+:(-*&C3:/&8(7*"S"/ ( 0"(7% #.0 /CD(6'S')&(*:% /"/ (1','/(0"%2'$(12".(!")"2$%&.;(*'(*/83207?( M2:<&/")/"(1 )&.;2 !&"(1 %2:*","($%)'1&'/&'(% /.;:( 2"0(T2"<!'/3:(1 F +,7.0"?(> *&'20.;/&"(.",'6(% !1 0:.6&(*:/ $&,"( % , (UR(!V?

A'!"3'!(120'+$3"*&'/&"(6'$3(4"&'$3"$(5 !&/&?(W:,(3 (0(1'*/ -.&C( 6'+:/&'( T2"<!'/3( .",'< ( !")"2$%&'< ( .:%)7( /"22".:6/'< D( 1 *&"+"6C.'F < ( (*:+"20'/&".;(0(S:.&"(X;2:$37$"?(Y !1 0:.6"(!")"2$%"(0 $3","(1 F +0&') /"(120'0("23:$38(*(3:!(0".; *"/:!(T2"<!'/.&'(!") *&+',(/"(+*&'( .08-.&?( X08-Z( <E2/"( 3 ( 120'+$3"*&'/&'( X;2:$37$"( /"( 32 /&'( *( !"/+ 2)&?( X;2:$37$D(7%"0"/:(6"% (*,"+."D($&'+0&(/"(32 /&'D(12"*C(28%8(!"(7/&'$& /C( *(<E28(*(<'-.&'(9, < $,"*&'#$3*"D(*()'*'6D(7, S /'6(/"(% )"/&'D(320:!"( %$&8<8?(A2 /(0/"6+76'($&8(*(<*&'0+/'6(120'$320'/&D($7<'276C.( <)C+"6C.'F !7D(S'(!"(+ (.0:/&'/&"(0(*,"+.C(*$0'.;-*&"3"D(Y $! %2"3 2'!?(> ( 97( $32 /".;(!"/+ 2)&(0/"6+76C($&8(1 $3".&'[(1 (12"*'6(4"2&&D(1 ()'*'6(-*?(\"/"( X;20.&.&')"?(="(0'*/C320D(/&'. (1 /&S'6D(1 ( 97($32 /".;(1 $3".&($C( $"F +0 /'( +*&'( 1"2:( 3'32"! 2TE*?( A'32"! 2T:( 3 ( + -Z( /&'. +0&'//'( 120'+F $3"*&'/&'(*(<271&'(5''$&$D(*: 92"S /'(6"% (&$3 3:( (.03'2'.;($%20:+,".;( *$1"23:.;( /"( % ,".;?( A'( $:!9 )'( S:*& ,E*( !"6C( .03'2:( <, *:( ]( 2,"( 7(<E2:D(* ,7(&()*"(1 (9 %".;( 2"0()7+0%C(1 -2 +%7?

=&'$1 3:%"/'(6'$3(*12 *"+0'/&'(3'32"! 2TE*(0"!&"$3($:!9 )&(.03'F 2'.;( '*"/<')&$3E*[( 4"3'7$0"D( B7%"$0"D( 4"2%"( &( \"/"D( 3 *"20:$0C.:.;( 0"0*:.0"6(!"6'$3"3:.0/:!(*: 92"S'/& !(X;2:$37$"(32 /76C.'< (]()*"D( * ,7D( 2,"(&(.0, *&'%"?(A'32"! 2T:D(120'+0&*/'($3* 2:( ( .03'2'.;(<, F *".;(0"1 S:.0 /:.;( +($:!9 )&('*"/<')&$3E*D( (/ <".;(0"% #.0 /:.;( % 1:3"!&(&($%20:+,".;(7$&"/:.;( .0:!"D($3 6C.'(/"(.03'2'.;(% ,".;D(/"F *&C076C(+ ($3"2 3'$3"!'/3 *'6(*&06&(^0'.;&')"(_12 2 .3* (^0'.;&') *'( ND(U]VP(`D(V]VVa?(> +(!"/+ 2)C(*(+ )/'6(.08-.&(120'+$3"*&'/&"("23:$3"( /"!") *",($&'+0C.:.;(/"(,"*".;(9C+I(!",:.;(32 /".;(+*7/"$37("1 $3 F ,E*?(b"2E*/ (1"23&8(<E2/CD(6"%(&($32'T8(+ )/C( 3".0"($0'2 %"(9 2+&72"(0"F "%.'/3 *"/"(% ) 2:$3:.0/&'?(b"7*"S")/'(6'$3(3"%S'(02ES/&. *"/&'(*&')F % -.&(1 $3".&(*:* +0C.'($&8(0'($037%&(9&0"/3:6$%&'6D("(2 01 *$0'.;/& /'( *E*.0"$(/"(b".; +0&'?(> $3"Z(X;2:$37$"(!&'20:( % , (V(!D($3 6C.'(1 F

(3)

$3".&'( 4"2&&( &( \"/"( X;20.&.&')"( GDcPD( "( /"!") *"/&( 1 /&S'6( "1 $3 , *&'( % , (GDVP(!? d2 +% *"(<271"(5''$&$(0(4"3%C(W SC(&(-*?(\"/'!(X;20.&.&')'!(6"% ( 28+ */&%"!&()7+0% -.&(*(+/&7(QC+7(M$3"3'.0/'< (6'$3(+ $% /")'(0< +F /"(0(3:1'!(120'+$3"*&'#(*:$38176C.:.;(*(0".; +/&'6(1"23&&(-*&C3:#D(.0'F < (120:%,"+'!(! S'(9:Z(1 2E*/"/&'(+ (!") *&+',(-.&'//:.;(/"(-.&"/&'( 0".; +/&'6(/"*:(<,E*/'6(% -.& ,"(%)"$03 2/'< (Q"/(@/<') (&/(e 2!&'$?

A'!"3(1 / */'< ( 120:6-.&"( X;2:$37$"(*(+/&7( QC+7( $3"/ *&,(]( 6"%( * )/ (120:17$0.0"Z(](T'2!"38( 9$0'2/'< D(*&') *C3% *'< (.:%)7D(*(%3EF 2:!( %"S+'( 0( 120'+$3"*&'#( !&", ( %2'-) /'( !&'6$.'( *( 120'$320'/&( )&372F gicznejV?(A'!"3:%"(1 0 $3",:.;(T2"<!'/3E*(!") *&+',(-.&'//:.;(/"(,7%7( *(! !'/.&'(1 +68.&"(12".($3"9&)&0".:6/:.;(&(% /$'2*"3 2$% F2'$3"72"3 2F $%&.;( /&'$3'3:( /&'( 6'$3( ! S)&*"( + ( +.0:3"/&"?( > 0 $3",:( +2 9/'( 1,"3%&( % ) 2 *'6( +$1 6 /'6(T"29:?

4") *&+, (*("9$:+0&'(0".; +/&'6("2.;&% )'<&"3:(*(A7!&'(6'$3(*:% F /"/'(*(3'.;/&.'(T2'$%7(! %2'< D(12"*+ 1 + 9/&'("73 2$% (*:% #.0 F /'< (/"($7.; ?(b"12"*"(0 $3","(0", S /"(/&'2E*/ (!",C(*C$%C(1".%C?( 4&'6$."!&(6'$3(<,"+%"D(!&'6$."!&($0 2$3% (0"3"23"?(H"2$3*"(*:2E*/"*.0"( *(2ES/:.;(!&'6$.".;(!"(2ES/C(<279 -Z(&(*";"($&8( +(G(+ (cDU(.!?(Y ) 2( *"2$3*:(*:2E*/"*.0'6(6'$3(*:2"I/&'(SE,3 7<2 *:D(. (*$%"076'(/"(0"*"2F 3 -Z(<)&/'%(1 .; +0C.:.;(0( % )&.0/:.;(*:2 9&$%?(="(3:/%7($3*&'2+0 F / ( &$3/&'/&'( +*E.;( *"2$3*( 1 9&",[( /"( *&'20.;/&'6( %2'! *'6( *:% /"/ ( !") *&+, ( *( 3'.;/&.'( ! %2'< ( T2'$%7?( O:$7/'%( % !1 0:.6&( !")"2$%&'6( 0 $3",(120'/&'$& /:(/"(3:/%(120'0(*:.&-/&8.&'(2:$7/%7(2:).'!(9C+I(&//:!( /"208+0&'!?

Historia odkrycia romańskich malowideł

ściennych w absydzie zachodniej archikolegiacie

w Tumie pod Łęczycą

@2.;&3'%372"(2 !"#$%"( 2"0(*$0:$3%&'(')'!'/3:(*:1 $"S'/&"(*/8320"(% F )'<&"3:(*(A7!&'(1 +(B8.0:.C( +(1 .0C3%7(9:,:(1 ++"*"/'(9"2+0 (.&8SF

(4)

%&!( 12E9 !( &( /"2"S /'( /"( <2 !/'( 0/&$0.0'/&"?( H( )"3".;( GJKP]GJKJ( \"/( Y $0:.FH&3%&'*&.0( 120'12 *"+0&,( 12".'( % /$'2*"3 2$%&'f( *0/ *&,( 6'(1 (* 6/&'D(1 +.0"$(%3E2'6(% )'<&"3"(0 $3","(9"2+0 ($&)/&'(7$0% +0 /"D( 1 09"*& /"(+".;7?(>2".'(0"9'01&'.0"6C.'D(!"6C.'(/"(.')7(72"3 *"/&'(')'F !'/3E*(27.; !:.;(120'+(.",% *&3:!(0/&$0.0'/&'!D(H&3%&'*&.0(1 +6C,( *(GJcJ(2 %7?

g&.0/'(120'97+ *:(*'(*/83207( %"0",:($&8(/&'$0.08-.&'!(+)"(-*&C3:F /&D(6'+/"%S'(1 $3"*& /"(12"*+ 1 + 9/&'(*(GKcR(2 %7(-.&"/"(0"!:%"6C."( /"*8(<,E*/C( +(0".; +7(1 +('!1 2C(*(.')7($3* 20'/&"() .7!(+)"(%"F 1&37,:( .;2 /&,"(!") *&+,"(*("9$:+0&'(0".; +/&'6(120'+(1 S"2"!&?(d.&"F /:( 3'< ( %"1&37)"20"( 2 0'92"/ ( + 1&'2 ( *( .0"$&'( 12".( % /$'2*"3 2$%&.;D( 6"%&'( 120'12 *"+0&,( *( 3:!( 9&'%.&'( 12 T?( Y"2 )( 5C92 *$%&( *( +/&".;( K]Gc( *20'-/&"( GJUV( 2 %7?( Q1EI/& /'( *:+"/&'( 0)'.'/&"( % /$'2*"3 2 *&( ]( $1'.6")&-.&'( *( 0"%2'$&'( !")"2$3*"( -.&'//'< ( $12"*&, D( S'( 12"."!&( +F %2:*% *:!&(0"68)&($&8(/&'T".; *.:D(2 9 3/&.:(97+ *)"/&D(%3E2:.;(+0&","F /&"($1 * + *",:(1 *"S/'($32"3:(%5(6%'+?(\"%(1&$0'(*($*:!("23:%7)'(12 T?( Q3"*&.%&D( 7$0% +0'/&"( 3'( !&",:( 1 $3"Z( /&'2'<7)"2/:.;D( $0'2 %&.;( 1& / F *:.;(1"$E*(](*(!&'6$.".;D(<+0&'($%73 (*"2$3*8(!")"2$%C(*2"0(0(3:/%&'!( + ($"!'< (1 +, S"?(b/&$0.0:, (3 (1 $3".&'(+*E.;("1 $3 ,E*(&(T2"<!'/3( !"/+ 2)&(*(+ )/'6(.08-.&(120'+$3"*&'/&"?

W"+".0(*(! !'/.&'(12".( +%2:*% *:.;( +$, /&,(T2"<!'/3(!") F *&+,"(2 !"#$%&'< D(%3E2'(](6"%( 1&$76'(*($*:!($12"* 0+"/&7(](0/"6F + *", ( $&8( 1 +( 1&8.& !"( *"2$3*"!&( 1 9&",?( > 9&",:( !&",:( 2ES/'( +F .&'/&'[( h1&'2*$0"( &( 320'.&"( $C( .&'!/&'6$0"( &( 6"-/&'6$0"( /&'9&'$%&'D( +27<"( 9&","D("(.0*"23"(&(1&C3"(%2'! *'?(> )&.;2 !&"(3"()'S:(/"(9"2+0 (<279'6( *:12"*&'D(%3E2"(,C.0:(1 )/:(%"!&'#D(0(6"%&'< (097+ *"/"(6'$3(!7$0)"D( &(*:2E*/76'(6'6(%$03",3?(H:12"*"(3"(6'$3(% ) 27(<)&/&"$3 SE,3'< iK?

M+%2:.&'(2 !"#$%&.;(!") *&+',(-.&'//:.;(!&", ( <2 !/'(0/".0'F /&'( +)"( 1 )$%&'6( %7)372:?( j%2:.&'( -2'+/& *&'.0/'6( % !1 0:.6&( !")"2$%&'6( 1 +(*"2$3*"!&(1 9&",( 2"0(0"97+ *"/&'(6'6(-.&"/C( ++0&')"6C.C(6C( +(2'$0F 3:(% -.& ,"(120:.0:/&, ($&8(+ (120'32*"/&"(!") *&+',(+ (``(*&'%7?

H( GJUV( 2 %7( 0'$1E,( 12". */&%E*( 1 +( %&'27/%&'!( 12 T?( 5C92 *F $%&'< ( +%2:,(1 +(1 9&","!&(kPl(*"2$3*:(!")"2$%&'6?(Q3"/(0".; *"/&"(

K( Y?(5C92 *$%&D(7.8931%#(9!,&:68%#;(-!"%1<9!,%%()(*+,%#(-!.(/012314D(hM.;2 /"(

(5)

!") *&+,"(](6"%( 1&$76'("73 2( +%2:.&"(](/&'(9:,(/"6)'1$0:D(*"2$3*"(!")"2F $%"(!&'6$."!&(9:,"($18%"/"D(/&'(<2 0&, (6'6(6'+/"%( +1"+/&8.&'?(> +, S'( 3 ( /&'( +0/".0", ( $&8( 6'+/ )&3 -.&C( "/&( <,"+% -.&CD( ")'( /&'( 9:, ( 2E*/&'S( $0 2$3%&'?(X'.; *","(6'(1'*/"(0!&'// -ZD(T"29"()'S","(!&'6$."!&(*12 $3( /"( 6"%9:( *:12"*&'D( !&'6$."!&( 0"-( /"( .&'/%&'6( %2'! *'6( 1 9&")'?( >2".'( 120'2*"/ D(2'$038(0"9&'<E*(0*&C0"/:.;(0( +$,"/&"/&'!(1 )&.;2 !&&(1 F 0 $3"*& / (/"(/"$381/:(2 %?

>&'2*$0'( 12".'( % /$'2*"3 2$%&'( *( "9$:+0&'( 0".; +/&'6( 2 01 .08F ,:($&8(GU(.0'2*."(&(32*",:(+ (Gc(1"I+0&'2/&%"(GJRP(2 %7D("(9:,:(12 *"F +0 /'(120'0(0'$1E,(>Yb(](M++0&",(*(H"2$0"*&'(1 +(%&'27/%&'!(!<2( Y?( Q3"*&.%&'6?( j$7/&83 ( *E*.0"$( 2'$03%&( 1 9&",D( "( 17+276C.'( $&8( &( ,7$0F .0C.'(!") *&+, (732*") / (+:$1'2$6C(* +/C(1 )& .3"/7(*&/:)7(_m&/"n&)( =>Xa?( j32*")'/&'( *:% /"/ ( 0"( 1 ! .C( 2 01:)".0"( 120:( 7S:.&7( *$1 F !/&"/'6(+:$1'2$6&(2 0.&'#.0 /'6(* +C(+'$3:) *"/C?(H(.')7(0!/&'6$0'/&"( /"1&8.&"( 1 *&'20.;/& *'< ( *12 *"+0"/'6( o%$"3:*:( 1 *&'20.;/&8( !"F ) *&+,"( $12:$%"/ ( 7120'+/& ( % , ( cUl( 2 03* 2'!( * +/:!( '3"/ )7?( H&8%$0'(,7$%&(*"2$3*:(!")"2$%&'6( 2"0( 6'6( +$, /&83'(%2"*8+0&'(1 +%)'F 6 / (+ (1 +, S"(0"(1 ! .C(18+0')%E*?(H:12"*8(1 09"*& /C(*"2$3*:( T"29:D( +$, /&83C(&(/&' +0/".0"6C.C($&8(% ;'06CD(/"$C.0 / (2 03* 2'!($7F 1'2.;) 2%7( *&/:)7( _m&/ p'q( 4>( cPPa( *( 3 )7'/&'( 0( + +"3%&'!( ".'3 /7?( O 0*"2$3*&'/&"( 2"0( 18.;'20'( 3:/%7( )&%*&+ *"/ D( *:% /76C.( 0"$320:%&( 0(1 )& .3"/7(*&/:)7(*(+:$1'2$6&(* +/'6c?

H'+,7<($12"* 0+"/&"(0(12".(0"9&'<&(9:,:(12 *"+0 /'(*(9"2+0 (327+F /:.;(*"27/%".;("3! $T'2:.0/:.;(&(120:(*:$ %&!(0"*&)< .'/&7(*/8320"?( Q&)/'(*E*.0"$( 1"+:(+'$0.07($1 * + *",:(/&'0*:%)'(+7S:(120:9E2(*E+( /"(1 9)&$%&.;(,C%".;D("(/"*'3(1 )".;?(A'2'/(120:% -.&')/:D($3"/ *&C.:(/&'F *&')%&'(*0/&'$&'/&'D(9:,( 3 .0 /:(0(320'.;($32 /(* +C?(M+$, /&83'(*.0'F -/&'6D("(0/"6+76C.'($&8(1 /&S'6(1 0& !7(1 $"+0%&(2')&%3:(1&'2*$0'6(97+ *)&( 2 !"#$%&'6(9:,:(% !1)'3/&'(0")"/'(* +C(<27/3 *C?

=&'$3'3:D(1 ()"3".;( %"0", ($&8D(S'(0"9&'<(% /$ )&+".6&($1 * + *",( +")$0C( +'0&/3'<2".6C( 1 +, S"D( 120'9"2*&'/&'( 2"0( *:9,:$0.0'/&'( 1 F *&'20.;/&(!") *&+,"?(b"$3 $ *"/&'(m&/ p'q7(*:* ,", (2 0%,"+($1 &*"( *"1&'//'< ?(>2'1"2"3(3'/(](6"%(3'2"0(*&"+ ! (](6'$3(/&' +1 2/:(/"(-*&"F

c( Q?(Q3"*&.%&D(=&"!)%.>&(?1%#55#()(.&)53,(8!?1%#"#()(*+,%#(-!.(/012314(@(<%6'!9%&A( 6'&5(2&1<!)&5%&A(+)&$%A()5%!68%D(hM.;2 /"(b"9:3%E*iD(GJJJD(O?(UVD(/2(VD($?(GGV]GGL?

(6)

3, ( &( + 12 *"+0&,( + ( 0927/"3/&'/&"D( 1 SE,%/&8.&"( 1 *&'20.;/&( !") *&F +,"( 2"0(+ (1 *$3"/&"(9"2+0 (2 0)'<,:.;(*:9,:$0.0'#?(b"$3 $ *"/:.;( *( + 92'6( *&'20'( *( )"3".;( RP?( !"3'2&",E*( &( -2 +%E*( /&'$3'3:( /&'( 120'F 9"+"/ (1 +.0"$(% /$'2*".6&(](9"+"/&"($3"20'/& *'(9:,:(*E*.0"$(!", ( 1 17)"2/'?

Prace stabilizacyjne i techniczno-konserwatorskie

prowadzone w latach 1995–1996

przez zespół konserwatorów

pod kierunkiem prof. Marii Roznerskiej

H( GJJU( 2 %7( *( j208+0&'( r'/'2")/'< ( Y /$'2*"3 2"( b"9:3%E*( +9:F ,"( $&8( &/3'2+:$.:1)&/"2/"( % /T'2'/.6"( /"( 3'!"3( 2"3 *"/&"( "2.;&% )'<&"3:( *(A7!&'?(> * ,"/ (*E*.0"$(% !&$68(/"0*"/C(O"+C(>2 <2"! *CD(%3E2'6( .0, /% *&'(7$3")&)&(120'9&'<(% /&'.0/:.;(+0&","#?(>2".'(9"+"*.0'(&(% /F $'2*"3 2$%&'(120:(!") *&+)'(*("9$:+0&'(0".; +/&'6(1 *&'20 / (12 T?(+2( 4"2&&(O 0/'2$%&'6(0(j4Y(*(A 27/&7?

H(! !'/.&'(120:$3C1&'/&"(+ (12".(% /$'2*"3 2$%&.;(120:(!") *&F +)'(-.&'//:!(*($&'21/&7(GJJU(2 %7(120'0(0'$1E,(%&'2 *"/:(120'0(12 T?( +2( 4"2&8( O 0/'2$%C( $3"/( 0".; *"/&"( !") *&+',( -.&'//:.;( *( "9$:+0&'( 0".; +/&'6(9:,(0,:?(Y !1 0:.6"(!")"2$%"(120'32*","(6'+:/&'(T2"<!'/3"F 2:.0/&'?(X08-Z(!") *&+,"(1 /&S'6( %&'/(7)'<,"(.",% *&3'!7(0/&$0.0'/&7?( > 0 $3",:(3:)% (/&'*&')%&'(2'$03%&( 2:<&/")/'< (3:/%7?(="(%"3"$32 T")/:( $3"/( !") *&+',( -.&'//:.;( *( .",:!( % -.&')'( !&",:( *1,:*( *"27/%&( 1"F /76C.'(*'*/C320(-*&C3:/&( 2"0(0,:($3"/("2.;&3'%372:D($1 * + *"/:(*:F $38176C.:!&( * %E,( "2.;&% )'<&"3:( * +"!&( <27/3 *:!&D( 1 +$&C%"/&'!( %"1&)"2/:!( 2"0(0!&"/"!&(% /$327%.:6/:!&(_9'3 / *:($32 1(/"*:a?(5 ( 0/&$0.0'/&"( !") *&+',( 120:.0:/&,:( $&8( *"27/%&( *&)< 3/ -.& * F3'!1'F 2"372 *'( 1"/76C.'( *( % -.&')'( 2"0( !"3'2&",:( 0"$3 $ *"/'( *( 1 120'+F /&.;(% /$'2*".6".;?(H +"(120'+ $3"*","($&8(*( 9$0"2(!") *&+,"(0(%&)%7( !&'6$.?(W:,"(1 +.&C<"/"(%"1&)"2/&'(0(1 +! %,'< (<27/37D(/"(%3E2:!(1 F $"+ *& / (% )'<&"38D(+ (*:$ % -.&( %&'/(*("9$:+0&'?(>20'/&%","(120'0( $18%"/&"(-.&"/:("9$:+:D(/"$C.0"6C.(!72D(3:/%(&(!") *&+, ?(H/&%","($0.0'F )&/"!&(!&8+0:(*&'SC("(!72'!("9$:+:?(b!&"/:(3'!1'2"372:(&(*&)< 3/ -.&(

(7)

*( 2ES/:.;( 1 2".;( 2 %7( 1 * + *",:( *&)< Z( % /+'/$".:6/CD( *( *:/&%7( .0'< ($%2 1) /"(1"2"(* +/"( %2'$"!&($1,:*","(1 (-.&"/".;?(="6*&8%$0'( 0/&$0.0'/&"( *"2$3*:( !")"2$%&'6( 1 *$3"*",:( *$%73'%( +0&","/&"( 2 017$0F .0 /:.;(*(* +0&'($ )&?(Q327%372"(3:/%7(7)'<,"($&)/'6(+'<2"+".6&?(A:/%( $:F 1:*",($&8D(,7$0.0:,:($&8(2E*/&'S(2'$03%&(*"2$3*:(!")"2$%&'6?(H:$381 *",:( $&)/'( +$1 6'/&"( +(1 +, S"f(*(+ )/'6(1"23&&(1 +( %/"!&(120:(+ 3%/&8.&7( +1"+",:(.",'(1,"3:?(Q327%372"(3:/%E*(9:,"(0"*&)< . /"(&(9"2+0 ($&)/&'( $12 $0% *"/"?(H&+ .0/'(< ,:!( %&'!(0"*&)< .'/&'($&8<", (+ (*:$ % F -.&( %&'/("9$:+:?

>20:.0:/C(1 +68.&"(12".(120:(!") *&+)'(-.&'//:!(*("9$:+0&'(0".; +F /&'6(9:,"(<*",3 */"(1 320'9"(120'12 *"+0'/&"(+0&","#($3"9&)&0".:6/:.;D( 9"+"*.0:.;( &( % /$'2*"3 2$%&.;( 2"0( 0"320:!"/&"( 12 .'$E*( +'$327%.:6F /:.;D(0".; +0C.:.;(*($327%3720'(!") *&+,"(-.&'//'< ?(O 01 .08.&'(12".( 120:(!") *&+,".;(-.&'//:.;(9:, (.') *'(6'+:/&'(1 +(*"27/%&'!D(S'(98+C( /'(120'9&'<",:(/"(*&')7(1,"$0.0:0/".;(6'+/ .0'-/&'(&(S'(0 $3"/C(7$7/&8F 3'(120:.0:/:(1 *$3"*"/&"(0/&$0.0'#?

H(GJJU(2 %7(120'+$3"*& / (% !&$6&(12 <2"!(12".(% /$'2*"3 2$% F F9"+"*.0:.;(&(1 ("%.'13".6&(120:$3C1& / (+ (6'< (2'")&0".6&?(\7S(*(.0"$&'( 12".(*(3:!S'(2 %7(/"$3C1&,"(.08-.& *"(0!&"/"(%)&!"37(*&)< 3/ -.& *'< ( +0&8%&( 1 $3"*&'/&7( 27$03 *"/&"( * %E,( "9$:+:D( . ( $1 * + *", ( +.&8F .&'(! S)&* -.&(/"$&C%"/&"(-.&"/(* +C(+'$0.0 *CD(%3E2"(120'/&%","(120'0( $0.0')&/:(0/"6+76C.'($&8(/"(0'*/C320(!72E*D(+ $3"*","($&8(+ (*/8320"(&(/"F *&)S","(2E*/&'S(!") *&+,"?(\'+/ .0'-/&'(*(.')7(1 )'1$0'/&"(*"27/%E*( /"+( "9$:+C( /"( .;E20'( 7$7/&83 ( 1 $"+0%8( 9'3 / *C( 7320:!76C.C( *&)< Z( &( 9.&CS"6C.C(% /.;8?(A'(0"9&'<&($12"*&,:D(S'(-.&"/"(0".08,"($&8($3 1/& * ( $7$0"ZD(.0'< (+ * +0&,:(*:$ )'/&"(/"(1 *&'20.;/&(!") *&+',?

>2 T'$ 2( +2( 4"2&"( O 0/'2$%"( 2 01 .08,"( 12".'( 120:( !") *&+)'( +( *:% /"/&"(T 3 <2"!'32&&(0(6'< (T 3 &/3'212'3".6C(*(.')7(7$3")'/&"(0"*&)F < .'/&"D(*:$381 *"/&"($18%"#(3:/%E*D(120'9&'<7()&/&&(2:$7/%7?(="(.",'6( 1 *&'20.;/&( !") *&+',( %2'-) / ( /"$&C%)&* -Z?( 4&", ( 3 ( 0/".0'/&'( 0'( *0<)8+7(/"(&!12'</".68($327%372")/C(3:/%7(0(*"2$3*C(!")"2$%C?(b"/")&F 0 *"/ (+ 3C+(/&'09"+"/:(3:/%(2 !"#$%&?(j$3") / ($%,"+(&) -.& *:(&(6"F % -.& *:(1EI/&'6$0:.;(7071',/&'#(3:/%7?(>20'12 *"+0 / (9"+"/&"(&+'/F 3:o%76C.'(3'.;/ ) <&8(&(3'.;/&%8(*:% /"/&"( 2:<&/")/'< (!") *&+,"?(A'( *$381/'D(/&'098+/'("/")&0:(9:,:(% /&'.0/'(+ (1 +68.&"(+'.:06&( (12".".;( % /$'2*"3 2$%&.;(&( (3:!D(6"%&'(0"$3 $ *"Z(!"3'2&",:?

(8)

4") *&+, ( 0 $3", ( 6'+/ .0'-/&'( 09"+"/'( 1 +( %C3'!( 0/&$0.0'#( !&F %2 9& ) <&.0/:.;?( >2".'( % /$'2*"3 2$%&'( 1 +( %&'27/%&'!( &( 0( 7+0&",'!( 12 T?(+2(4"2&&(O 0/'2$%&'6(2 01 .083 ( +(*$381/'6(12'% /$ )&+".6&($327%F 372:(3:/%7D(7327+/& /'6(0'(*0<)8+7(/"(*12 *"+0'/&'(1 +.0"$(1 120'+F /&.;( 12".( 12'1"2"3E*( % /$ )&+76C.:.;( _3'( 327+/ -.&( 1 3*&'2+0&,:( *.0'F -/&'6$0'(9"+"/&"(/"$&C%)&* -.&a?(> (*:% /"/&7(3:.;(0"9&'<E*( .0:$0.0 / ( *$381/&'(1 *&'20.;/&8(!") *&+,"?(b(1 *&'20.;/&(3:/%E*(*(.",'6("9$:+0&'( 7$7*"/ (*:$38176C.'($ )'?(> (12'% /$ )&+".6&(0)&%*&+ *"/ (/"6<2 I/&'6F $0'( +$1 6'/&"(!") *&+,"( +(-.&"/:?(H(0*&C0%7(0(9"2+0 ($&)/:!( +$1"F 6"/&'!($&8(*"2$3*:(!")"2$%&'6( +(1 +, S"(120:$3C1& / (+ (&.;(1 +%)'6"F /&"?(M+$1 6'/&"(*"2$3*:(!")"2$%&'6(1 *&8%$0",:($&8(0(.0"$'!D(1 /&'*"S( *(1 120'+/& (12 *"+0 /:.;(% /$'2*".6".;(/&'(9:,:(732*")"/'(-2 +%"!&( 120'/&%"6C.:!&(*(<,C9D(")'(1 0 $3"6C.:!&(/"(1 *&'20.;/&(&(0"1:.;"6C.:!&( 1 2:?(H(+")$0:.;('3"1".;(12".(7$7*"/ ($:$3'!"3:.0/&'($3"2'(*"1&'// F F.'!'/3 *'(7071',/&'/&"(*3E2/'(3:/%7D(0*,"$0.0"(*(+ )/'6(.08-.&("9$:+:( 1 +(!") *&+,'!?(>"23&'(3'($3"/ *&,:(120:.0:/8(7320:!:*"/&"($&8(0"*&)< F .'/&"(3:/%7?(@9:(0"9'01&'.0:Z(1 0 $3",'(1"23&'( 2:<&/")/'< (3:/%7D( 9F *&'+0& / (6'( 1"$%"!&(*"1&'// F1&"$% *:!&D(1 +9"2*& /:!&(*(% ) 20'( 3".0"6C.'< (3:/%7?

O %(1EI/&'6D(36?(*(GJJR(2 %7D(*:S'6(*:!&'/& /'(0"9&'<&(% /3:/7 *"F / ( 2"0(1 +%)'6"/ (18.;'20'(&( +$1 6'/&"(*"2$3*:(3:/%7( +(1 +, S"(% /F $327%.:6/'< ?(b(1 * +7(92"%7(T7/+7$0:(+ (VPPV(2 %7(12".'(120'2*"/ D( . ($1 * + *", (+")$0C(+'<2"+".68(!") *&+,"?

H(%*&'3/&7(VPPG(2 %7(12 T?(4"2&"(O 0/'2$%"(0!"2,"?(Y /3:/7".6C( +")$0:.;(12".(% /$'2*"3 2$%&.;D(2'$3"72"3 2$%&.;(&(2'% /$327%.6C(0"68,"($&8( +2(^*"(O 0/'2$%"Fd*&'2.0'*$%"?

(9)

Summary

The issue of reconstruction of the wall paintings on the example of the work carried out restoration and reconstruction of wall paintings The Last Judgement of the Western apse of the church in Tum near Łęczyca

A;'( 3;'!'( T ( $37+:( &$( . /$'2n"3& /D( 2'$3"72"/3( "/+( 2'. /$327.3& /( T ( *"))( 1"&/3&/<$( *<#( B&6'( C+.$#,#5'( T ( 3;'( H'$3'2/( "1$'( T ( 3;'( .;72.;( &/( A7!( /'"2( B8.0:."?(472")(1"&/3&/<(3'.;/&s7'(+ /'(&/(*'3(T2'$. (&$(+"3'+("9 73(GGRG(:'"2?( H"$(+&$. n'2'+(&/(GJUV]GJUK(9:(>2 T'$$ 2(Y"2 )(5C92 *$%&?(N/(3;'("23&.)'(3;'( "73; 2(!'/3& /$(3;'(o2$3( 1'/."$3("/+(. /$'2n"3& /(* 2%(."22&'+( 73(&/(GJRP( 9:("(3'"!( T (. /$'2n"3 2$(T2 !(3;'($37+& (>Yb(&/(H"2$"*(7/+'2(3;'(+&2'.3& /( T (4<2?(Y?(Q3"*&.%"("/+(7$'+(3;'&2(!'3; +$("/+(!'"/$(7$'+?(@112 q&!"3'$(3;'( $3"3'( T ( . /$'2n"3& /( T ( 1"&/3&/<$( T2 !( 3;'( +&$. n'2:( T ( 3;'( T2'$. D( 3;'( o2$3( 2'$3 2"3& /(* 2%$(7/3&)(3;'(2'$'"2.;("/+(12 .'+72'$($3"23'+(*&3;(>2 T'$$ 2(4"2&"( O 0/'2$%"( "( o/&3'( 2'. /$327.3& /( &/( VPPUtVPPR( )'+( 9:( >;?5?( ^*"( O 0/'2$%"F Fd*&'2.0'*$%"?

Cytaty

Powiązane dokumenty

Jeszcze jednym przykładem w zorow ania się Sm uglew icza na legendach i podaniach jest kom pozycja przed staw iająca śm ierć św.. W ykonał wówczas także szereg

der Geschichte und Sozialkunde für die Oberstufe der allgemeinbildenden höheren Schulen,.. Wien 1973,

Znaleziony wówczas materiał krzemienny określo­ no jako mezolltyczny• W wyniku prac tegorooznyoh okazało się* że zabytki są niezbyt liczne /prawie zupełny brak

Representations of apostles on the northern and southern walls of Chapel 5, forming part of the earlier apse composition , and later image of a Nubian ruler

Mi nismo samo Hrvati; mi smo i Evropljani; i kad je najveća, Evropa, upravo ona koja je što manje Kina u kulturnom pogledu, što da mi svoju glupost i indolentnost opašemo

System emerytalny w Polsce, mimo założeń o zapewnieniu podstawowe- go minimum utrzymania po przejściu na emeryturę, zmusza obywateli do in- westowania na własną rękę (III fi lar),

A syntactic approach to the study of income in accounting involves the analysis of methods of its determination. The easiest way to formalize income reflects the difference of

Evicted uniquely by the thought and extreme and rigorous politics of the Iranian regime of the 90s, a regime that rejects intellectuals in general and writers in par- ticular (not