PRZEDMOWA
W 1980 r. minęło sto lat od ukazania się pracy Antoniego Okolskie- go o formie kontradyktoryjnej w postępow aniu cywilnym (patrz za-mieszczona w niniejszym tomie praca niżej podpisanego), stanow iącej pierwsze w literaturze polskiej obszerniejsze studium poświęcone kon- tradyktoryjności procesu cywilnego. Rocznica ta nasunęła myśl podję-cia tej .tematyki w w ydawnictw ie zbiorowym. W tymże czasie W ydział Prawa U niw ersytetu Łódzkiego miał zaszczyt gościć kilku w ybitnych specjalistów postępowania cywilnego z W łoch i Francji, którzy, w ra-mach swoich w izyt wygłosili w ykłady bądź to bezpośrednio traktujące o kontradyktoryjności w postępow aniu cywilnym, bądź też poruszające problem atykę zbliżoną. W ykłady te, w postaci przystosow anej do opu-blikowania, w języku francuskim, w którym zostały wygłoszone, pre-zentowane są w niniejszym tomie. Oprócz tego znalazł się w tomie specjalnie do niego napisany, również w języku francuskim, artykuł dający przegląd stuletniego dorobku procesualistyki polskiej w zakre-sie kontradyktoryjności postępow ania cywilnego.
O tw ierający tom artykuł Italo Andoliny w zwięzłej formie przed-staw ia problem stosunku stron i sądu na tle ew olucji włoskiego procesu cywilnego, poczynając od dawnego kodeksu z 1865 r. poprzez przemia-ny, jakim włoski proces cywilny uległ w okresie faszyzmu, a których ukoronowaniem był now y kodeks z 1942 r., aż do czasów po drugiej wojnie światowej, w których istotny w pływ na włoską procedurę cywil-ną w yw arła K onstytucja Republikańska oraz orzecznictwo Trybunału K onstytucyjnego.
O tematyce następnej pracy — autorstw a W itolda Broniewicza — była już mowa.
Trzecią pozycją tomu jest artykuł Régiine Genin-Meric omaw iający zasadę kontradyktoryjności w świetle nowego francuskiego kodeksu postępowania cywilnego, w prowadzanego w życie sukcesywnie od
W czwartej kolejności zamieszczone zostało obszerne studium Nico- li Picardiego o mieco zastanawiającym tytule. Studium poświęcone jest historyczno-krytycznej analizie zasady ustności postępow ania cywilne-go i jej związków z zasadą kontradyktoryjności. Analizę tę autor prze-prowadza przede wszystkim na tle prawa włoskiego i polskiego, jak również w świetle umów międzynarodow ych dotyczących praw czło-wieka oraz praw obyw atelskich i politycznych.
Tom zamyka praca Giuseppe Tarzii poświęcona zasadzie kontradyk- toryjności we włoskim postępow aniu cywilnym.
Dzięki tematyce przedstaw ionych prac czytelnik polski (a dla niego przede wszystkim przeznaczony jest tom) będzie miał możność dokład-niejszego zapoznania się z problem atyką kontradyktoryjności we włos-kim i francuswłos-kim postępowaniu cywilnym oraz wpływem, jaki na tę problematykę w yw ierają pew ne międzynarodowe akty praw ne. Zazna-czyć przy tym należy, że znajomość włoskiego postępow ania cywilnego w Polsce jest raczej słaba, zaś nowe francuskie postępowanie cywilne jest u nas w ogóle jeszcze nie znane. Z tego względu opublikowane w tomie prace autorów obcych dostarczają czytelnikowi polskiemu cennego materiału informacyjnego, i to zarówno o treści praw a pozy-tywnego, jak i o wyrosłych na jego pddlożu teoriach. Praca poświęcona francuskiemu postępowaniu cywilnemu będzie też dla procesualistyki polskiej pomocna z tego względu, że pozwoli w przyszłości na ujedno-licenie terminologii, z którą autorzy polscy piszący po francusku mają niekiedy znaczne trudności.
Tom będzie też miał zapewne określony odbiór za granicą. Pomijając rolę, jaką spełni on tam w informowaniu o postępow aniu cywilnym włoskim i francuskim, można w yrazić nadzieję, iż zamieszczona w nim praca obrazująca stuletnie dzieje polskiej myśli procesualistycznej w kwestii kontradyktoryjności postępow ania cywilnego da czytelnikowi obcemu możność zorientowania się w w artościach, jakie myśl ta re-prezentuje.
