1
Kinga Białkowska, II rok historii UŁ
Ćwiczenie z mapą dla uczniów II klasy gimnazjum
(materiał dla nauczycieli)
Ćwiczenie przeznaczone jest dla uczniów gimnazjum, do wykorzystania przy tematach mówiących o miastach i społeczeństwie w średniowieczu. Plan nr 1 zaczerpnięty z: Łęczyca. Dzieje miasta w średniowieczu i w XX
wieku. Suplement do monografii miasta, red. J. Szymczak, Łęczyca 2003, s. 15. Plan nr 2 zaczerpnięty z:
A. Łasińska, K. Niewiadomski, M. Pisarkiewicz, Łęczyca zapomniana. Pocztówki, fotografie i ryciny, Łęczyca 1997, s.178.
2
Plan nr 2, Łęczyca w latach 90. XX wieku
1. Porównaj Plan nr 1 i Plan nr 2. Na Planie nr 2 zaznacz obszar Łęczycy średnio-wiecznej.
2. Na podstawie Planu nr 1:
a) wymień charakterystyczne elementy zabudowy miasta średniowiecznego o dużym znaczeniu administracyjnym lub gospodarczym,
b) wymień te elementy zabudowy średniowiecznego miasta, które świadczą o jego warownym charakterze.
3. Zapoznaj się z Planem nr 1 zaproponuj jakie korzyści dla miasta średniowiecznego wynikały z tak bliskiego położenia rzeki.
3 Odpowiedzi:
Ad. 2 a):
- rynek w centralnej części miast, - ratusz położony na rynku, - kościół,
- miasto o dużym znaczeniu często posiadało świątynie innych religii,
- średniowieczne miasta często posiadały siedziby właścicieli: króla, biskupa, magnata, tu zamek, w których właściciel lub wyznaczony przez niego administrator mógł zamieszkiwać w czasie przebywania w mieście,
- miasta o dużym znaczeniu administracyjnym lub gospodarczym często były otoczone murami,
- w pobliżu miast o dużym znaczeniu administracyjnym lub gospodarczym zazwyczaj znaj-dowały się przedmieścia,
- miasta średniowieczne otaczały ogrody i łąki miejskie. b):
- fortyfikacje miejskie z fosą, - zamek.
Ad. 3
- w średniowieczu rzeki nie były uregulowane, tworzyły bagna i rozlewiska zapewniało to miastom dodatkową barierę obronną,
- miasto położone w pobliżu rzeki kontrolowało brody i przeprawy przez rzekę (mosty, promy) znajdujące się w pobliżu, co przynosiło właścicielowi miasta korzyści finansowe, - rzeki zapewniały miastom stałe dostawy wody, nawet w bardzo suche lata,
- rzeki na pewnych, wystarczająco głębokich odcinkach służyły jako droga transportowa, - rzeki zapewniały pożądane pożywienie - ryby.
