A rch eo lo g ia Polski Ś ro d k o w o w sch o d n iej, t. III, 1998
E p o k a k a m i e n i a i b r ą z u p o g r a n i c z a p o l s k o - b i a ł o r u s k o - u k r a i ń s k i e g o . K o n f e r e n c j ą t r a n s g r a n i c z n a , L u b l i n - M i ń s k
29 s i e r p n i a -
2
w r z e ś n i a1997 r .
Ha l in a Ta r a s
K ilkuletnia ju ż w spółpraca O środka B adań i Studiów W schodu U niw ersytetu Łódzkiego i K atedry A rcheolo gii U niw ersytetu M arii C urie-Skłodow skiej z oddziałem A n tro p o lo g ii i E k o lo g ii In sty tu tu S ztuki, E tnografii i Folkloru (ISEF) B iałoruskiej A kadem ii N auk w M iń sku zaow ocow ała kolejną, po dw óch antropologicznych, k o n feren cją naukow ą, k tóra odbyła się na przełom ie sierpnia i w rześnia 1997 r. K onferencja zaprojektow ana została ja k o cykl sesji: dw óch spotkań dyskusyjnych od b yw ających się w M iń sk u (29 sierpnia) i w L ublinie (1 w rześnia) oraz dw óch sesji w yjazdow ych, na których prezentow ane były w ażne ze w zględów poznaw czych stanow iska archeologiczne - przebadane bądź w trakcie badań wykopaliskow ych - związane z epoką neolitu i brą zu n a o b sz a rz e z a c h o d n ie j B ia ło ru s i (30 s ie rp n ia ) i w schodniej Polski (2 w rześnia). Spotkania m iały cha rakter w arsztatów archeologicznych służących w ypraco w aniu w spólnego ję z y k a i w eryfikacji pojęć archeolo gicznych funkcjonujących w literaturze archeologicznej w Polsce, B iałorusi i n a Ukrainie.
W konferencji czynnie uczestniczyli badacze epok neolitu i brązu z wyżej w ym ienionych instytucji oraz z In stytutu A rcheologii i Etnologii PAN w W arszawie i M u zeum O kręgow ego w Suw ałkach , a w ięc placów ek, które realizują program y badaw cze w strefie pogranicza p o l sko-białoruskiego i polsko-ukraińskiego. Ponadto, w se sjach polskich, udział w zięli badacze ukraińscy z U ni w ersytetu w Ł ucku oraz z placów ek m uzealnych i kon serw atorskich środkow ow schodniej Polski.
Sesja lubelska, k tó ra odbyła się w dniu 1 w rześnia, składała się z trzech b loków tem atycznych: a n tropolo gicznego i dw óch archeo lo g iczn y ch pośw ięconych z a gadnieniom epoki kam ien ia (z uw zględnieniem przede w szystkim problem atyki neolitu) oraz epoki brązu. K aż dy z bloków zaw ierał referaty w prow adzające do te m atu, w ygłaszane p rzez polskich badaczy i zw ykle uzu pełniane kom unikatam i gości z M ińska i Łucka. Te z ko lei były b a z ą treściw ej dyskusji, w trakcie której p re zentow ano pod staw o w e źródła archeologiczne z p o l skich badań.
W b loku an tro p o lo g ic z n y m w y stąp iła d r W anda K ozak-Z ychm an oraz prof. prof. Tam ara В. B iełookaja
i O lga M arfina z M ińska. W części pośw ięconej epoce kam ienia w ysłuchano referatów dr dr Zofii Sulgostow - skiej (W arszawa), Jerzego Libery, Jolanty N ogaj-C ha chaj i A nny Z akościelnej (Lublin) oraz kom unikatów H ryhoryja O chrim enki (Łuck) i m gra Jerzego B rzozow skiego (Suwałki).
W popołudniowej części om aw iano zagadnienia epo ki brązu we wschodniej Polsce, i tutaj w ystąpili dr dr B ar bara Bargieł, H alina Taras (Lublin) i dr hab. Sław om ir K adrów (Lublin-Kraków ) oraz W ładym ir Łakiza (Mińsk) i M ykoła Saw czuk (Łuck).
Poszczególne w ystąpienia stanow iły najczęściej syn te ty c z n e u ję c ie s y tu a c ji o s a d n ic z o -k u ltu ro w e j w e w schodniej Polsce w oparciu o najnow sze, często nie publikow ane, m ateriały źródłow e. A utorzy, o ile stan źródeł pozw alał, odnosili się do realiów pradziejow ych w zachodniej B iałorusi i U krainie. Zw racano uw agę na zagadnienia słabo rozpoznane czy niew ystarczająco udo kum entow ane i w ym agające pogłębienia badań. Podno szono kw estie sporne w dziedzinie term inologii i chro nologii. W tym kierunku zm ierzała rów nież późniejsza dyskusja.
2 w rześnia odbyło się sem inarium terenow e na sta now iskach z epoki neolitu i brązu W yżyny Lubelskiej i W yżyny Sandom ierskiej. Trasa w iodła w zdłuż stano w isk zw iązanych z pradziejow ym kopalnictw em krze m ienia (Świeciechów, G ościeradów, Ożarów, K rzem ion ki O patow skie), stanow isk w ielow arstw ow ych (np. Ki- chary Nowe), dużych osad i cm entarzysk megalitycznych kultury pucharów lejkow atych (np. Ćm ielów, Stryczo- wice). D yskusja oscylow ała przede w szystkim w okół za gadnień m etodyki i m etodologii badaw czej. Gości inte resow ały zarów no techniki w ykopaliskow e stosowane aktualnie w P olsce, ja k też sposoby opracow yw ania i m ożliw ości laboratoryjnej analizy źródeł, rekonstruk cje arch eo lo g iczn e a tak że k w estie kon serw ato rstw a i ochrony zabytków archeologicznych.
N ależy m ieć nadzieję, że k o n feren cja zaow ocuje w przyszłości w spólnym i tem atam i badaw czym i oraz próbam i skoordynow ania działań terenow ych. W ym ier nym jej efektem będzie publikacja, która ukaże się nie baw em .
