2. Ustalanie wieku na podstawie materiału otwor-nicowego.
Jeżeli chodzi o materiał, z którego powstały osa-dy fliszu karpackiego, to pochodzenie jego można by przypuszczalnie w dużym stopniu wytłumaczyć przez dokładne śledzenie fauny na w t ó r n y m złożu. Dowodem tego .może być fakt, że w warstwach krośnieńskich przejściowych znaleziono otwornice przewodnie dla k r e d y (oczywiście na wtórnym zło-żu), w a r s t w y te powstały więc między innymi z roz-mytych już wcześniej osadzonych w a r s t w kredowych fliszu karpackiego.
Biorąc pod uwagę zagadnienie drugie, należy pod-kreślić fakt, że ustalanie wieku skał (fliszowych na podstawie przewodnich otwornic wymaga dużej ostrożności, gdyż przypadki drugorzędności f a u n m o -gą być częste, a nie uwzjględnianie ich może do-prowadzić do błędnego oznaczania rzeczywistego wieku skał.
Analiza wody ze źródła, wykonana przez Woje-wódzką iStację Sa n ita rn o - epi d emi ologi с zn ą w Kiel-cach, z polecenia Świętokrzyskiej Stacji T e r e n o w e j IG dała następujące wyniki:
щ • m, U p
« И » fr ,
4 *«
ф V * 'ty
%**
, е - * # « > »\
T
2 $ - .*
** *
b * * % f *Ryc. 4. Zespół globigerynowy występujący na kon-takcie warstw krośnieńskich przejściowych z
łupka-mi menilitowyłupka-mi
1. G l o b i g e r i n a b u l l o i d e s d'Orbigny, 2. G l o b i g e r i n a triloba R e u s s . 3. B u l l m i n a sp. (aft. gibba F o r n a s i n i ) .
JANINA ŁYCZEWSKA
I n s t y t u t G e o l o g i c z n y
ŹRÓDŁO SIARCZANE W MALŻYCACH
W CZASIE BADAŃ GEOLOGICZNYCH, p r o w a -d z ornych w r. 1956 na arkuszu Buisko (1 : 50 000), natrafiłam n a źródło siarczaine. Z n a j d u j e się ono we wsi Malżyce, odległej o 10 k m na E od Działoszyc. Źródło w y s t ę p u j e w dolince, w prawostronnym j e j rozszerzeniu, w odległości 300 m na S od wsi Mal-życe. Mamy t a m zabagniony obszar na przestrzeni około 400 m2, pośrodku którego występuje misko
-wate zagłębienie o średnicy ok. 60 om i głębokości ok. 30 cm. Wysokość nad poziom morza tego obsza-ru wynosi 240 m. Drobny zbiornik źródlany jest po brzegi wypełniony wodą kryształowo czystą, pul-sującą z dn.a i odpływającą w postaci strumyka, rozlewającego się na boki i wytwarzającego pas za-bagnień. Woda w źródle posiada silny zapach siar-kowodoru, a na roślinach, b u j n i e rosnących' wokół źródła i strumienia odpływowego, tworzy się osad biały z odcieniem szairożółtawym {prawdopodobnie siarczan wapnia). Woda jest zimna i posiada smak wyraźnie gorzki. B u j n a i intensywnie zielona roślin-ność typu bagiennego jest odmienna od roślinności p o k r y w a j ą c e j d n a dolin słodkowodnych. Ogólna ogólna niewęglan. niewęgl. mętność barwa zapach odczyn twardość twardość twardość twardość zasadowość zasadowość alkal. żelazo ogóllne . . chlorki amoniak . . . . azotyny . . . . azotany . . . . utlenialność sucha pozostałość pozost. po- prażeniu strata podczas prażenia siarczany 5 mg Д SiO» 5 mg/1 P t z 5 S 7,3 p H 1632 mg/l СаСОд 91,4 stop. niem. 1322 mg/l CaCO:1 74,0 stop, niem 310 mg/l СаСОз 0 „ 0 „ Fe 81,7 „ Cl 1,60 m g / I N 0 „ 0 „ 18,0 2874 2670 204 1540,2 о2 SO. siarkowodór obecny, nieoznaczony ilościowo.
Jak wynika z analizy, woda jest zmineralizowana. Zawartość siarczanów w ilości 1540,2 mg/l oraz s i a r -kowodoru wiskazuje n.a wodę siarczaną.
Budowa geologiczna okolic wsi .Malżyce pozwala przypuszczać, że woda siarczana pochodzi z poziomu wodonośnego, występującego na 'granicy igipsów t o r -tońskich i margli kredowych, analogicznie do- pozio-mu wód siarczanych, znanych z okolic Buska i iSolca. Wskutek ciśnienia hydrostatycznego woda p r z e dostaje się na powierzchnię w postaci źródła. Z j a -kiej głębokości pochodzi i jaki zasięg posiada woda zmineralizowana, t r u d n o na razie ustalić. W odle-głości 1 k m na W od Malżyc, w dolinie Stradowa, występują również źródła wody zmineralizowane] (słabsze, sądząc po smaku i zapachu). Również znacznie słabiej zmineralizowane jest źródło, poło-żone w odległości 0,7 k m na N od Malżyc.
Wszystkie te elementy wskazują n a odizolowanie wód zmineralizowanych, zasilających źródło w M a l -życach, od poziomu wód gruntowych i powierzchnio-wych, jakie w okolicy istnieją.
Zmineralizowanie źródła W Malżycach może być związane z procesami, nie tylko chemicznymi, ale również, tak j a k to m a miejsce w p r z y p a d k u źródeł w okolicach Buska i Solca, z w a r u n k a m i s t r u k t u -ralnymi i tektonicznymi podłoża. Dalsze badania geologiczne niecki działoszyckiej przyczynią eię do rozpoznania tego zjawiska.
HALINA SZYMAŃSKA
I n s t y t u t G e o l o g i c z n y
FOSFORYTY GÖR PIEPRZOWYCH k. SANDOMIERZA
bszar, objęty w 1956 r. pracami geologiczno-poszukiwawczymi za fosforytami w Górach Pie-przowych, ciągnie się pasem o długości ok. 5 k m i 0,5 k m szerokości wzdłuż llewego brzegu Wisły, ze wschodu na zachód, poprzez wisie Kamień Nowy, Kamień Łukowski, Kamień Plebański aż do przed-mieścia Sandomierza.
W wyniku poszukiwań stwierdzono tylko w dwóch miejscach na północnym zboczu Gór Pieprzowych występowanie skały zlepieńcowatej, zawierającej k u
-liste i płaskie konkrecje fosforytowe. Jedno odsłonięcie z n a j d u j e się w starym nieczynnym k a m i e -niołomie, a drugie w wykonanej odkrywce.
