Aleksandra Cofta-Broniewska
Krusza Podlotowa, woj. bydgoskie.
Stanowisko 2
Informator Archeologiczny : badania 19, 23-24
KBOŁOWS, p n . Głubczyc* woj* opolskie
S t t o o f l i k o J
K taiaerw ator Zabytków A rcheologicznych w Opole
Ha rta ni* prow adził m gr Krzyszterf Spychała. Finansow ał WKZ w Opola« P ierw a ry mezon badań. O Ba eta ludności k u ltu ry pucharów lejkow atych 1 k u ltu ry p rz e w o rsk ie j /f a s a D/*
Stanow isko zo stało o d kryte w sie rp n in IflSb r , Fołożooe Je st około 100 m oa pohłdole / z odchyleniem n a zach ó d / od k o śc io ła we w al, około 800 m n a wschód od dro g i z Królowej d a tr a e y głubczyckiej* oa połud niowym stoku w y n iesien ia. na lew o b rzeżn ej te r a c ie strum ienia*
P o d c z a s nad zo ru arch eo lo g ie s ie g o p ra c m elio ra cy jn y ch stw ierdzono* t e z o sta ły n a r u s to e e 24 obiekty. Z a le g a ły cne pod w arstw ą o rn ą . P o o d czy szczen iu p ro filu n a Ściankach rowów m elio ra cy jn y ch calu wenta ry z o wano Je. O biekty a r 2 ,3 « ? z o atały p rz e b a d a n e całkow icie* p o zo stały ch m e rozkopywano* o g ra n ic z a ją c mię t jik n do p o g łęb ien ia rowów m elio ra cy jn y ch w m iejscu zalegania* dla uzyskania pełnych profilów .
Funkcjonalnie w yróżniono 1 obiekt m iesz k aln y , 7 Jam odpadkowych* 3 zasobow e, I piec* 1 Siad po słu p ie. F taik cja p ozo sta ł ych Jem n ie ja s n a . O biekty objęte ratow nictw em to: Jam a odpadkowa * ob, n r 2* jam a zasobow a - ob, n r 3 1 piec * ob. n r ? , Dwa p ie rw sz e użytkow ane były p rz e z ludność k ultury pucharów lejkow a tych* tr z e c i p rz e z łndaość k u ltu ry p rz e w o rsk ie j.
W o b iek tach ne o llty c m y ch znaleziono k ilk a d z ie sią t ałam ków паснул glinianych* k rzem ien ie / r n .u u g ro d k i* drapacze* wióry* rd z e ń 1 o d łu p ld /, s ie k ie rk ę k am i mną* p rz ę ślU d , grudki polepy, W obiekcie z pöf* nego okręgu wpływów rz y m e k lc h odk ry to dużą ilo ś ć w ęgli drzew nych, popiołu, kawałków polepy z obudowy śc ia n e k o ra z u łam ek wylewu n aczy n ia glinianego.
*
Z abytki z o stan ą p rz e k a z a n e Muzeum Sląetas O polskiego w Opola. N ie p rzew id u je s i ę dalszy ch badań.
KRUSm, guL.L4.sewo Muzeum w G rudziądzu
woj. to ru ń sk ie Stanow isko 8
Badfcńfa p ro w ad ził m gr R y sz a rd K lrkow skl. Finansow ał WKZ w T oruniu. D rugi sezon badali, Ślad oeatkilctw a k u ltury c e ra m ik i w stęgow e) ry te j 1 a m fo r kulistych,
2
Wykopy* o ł ą c m e j pow ierzchni 173 m * załptofto w szczytow ej p a r tii w yniesienia w m ie jsc u najw ięk sz eg o z a g ę s z c z o n a m ateriałó w .
O becny sezon, podobnie ja k ubiegły, nie p rz y n ió sł o d sło n ięc ia trw ały ch elem entów osadniczych. L ic m e m a te ria ły c e ra m ic z n e w ystąpiły głównie w hum usie w spółczesnym 1 w w arstw ie żółtego pisaku z a le g a ją c e j b ezp o śre d n io pod n im . D om inują m a te ria ły k u ltu ry c e ra m ik i w stę g o * e j r y te j «-około 200 fragm entów . Wydobyto ta k te k U k a d d e e lą t fragm entów c e ra m ik i k u ltu ry am for kulistych.
B ra k trw ały ch elem entów oeackilczych n a le ż y tłum aczyć ro d z a je m o Bartnictwa, ja k 1 poważnym i n i a i - c ro n ien i Stanow iska.
M a te ria ły złożono w Muzeum w G ru d ziąd za,
Etatiani· sakoóczooo.
KRUSZĄ FODLOTOWA U niw ersytet im , A dam a M ickiewicza
woj. bydgoskie Instytut P r a h is to r ii
S tanow isko 2 Z e sp ó ł Badań Kujaw
w P oznaniu
Badania prow adził Z espół Badań Kujaw pod kierow nictw em d o c .d r hab, A lek san d ry C o fty -B ro n ie w sk lej. Finansow ał U niw ersytet Ja g ie llo ń sk i. D rugi sezon badań. O siedla k u ltu ry c e ra m ik i w stę g o w ej rytej« k u ltu ry łużycki ej, obiekty se p u lk raln e k u ltu ry am for k u listy ch , k u ltu ry pucharów lejkow atych / f a t a VA/« grupy Kruszki c e ra m ik i sz n u ro w e j, k u ltu ry p rz e w o rsk ie j.
W roku 19? 0 zapoczątkow ano sondażow e ro zp o zn an ie stanow isk Identyfikow anych ja k o potencjalne ■ zapłacze s e p u lk ra ln e 1* o sa d y k u ltu ry p rz e w o rsk ie j w K ru sz y Zam kow ej> ste n . Э. Ujawniono w ów czas cykle faz z a sie d le n ia stan o w isk a s p o ś ró d k tó ry ch dw ie zw ró ciły szczeg ó ln ą uw agę. Są to; p rz e ja w y osadnictw a sp o łe c z n o śc i łą c z ą c e j cechy g n ą jy ra d z ie jo w sk ie j k u ltu ry pucharów lejkow atych /K F L / o ra z w czesnej fazy ro<* woju k u ltu ry c e ra m ik i sz n u ro w ej /K C S z /, te ż grobow iec ze środkow ego o k resu lateń sk ieg o otoczony w ień cem k a m im n y tn , w yposażonym w kam i « n e s te lle .
14
-ZałoZtuto wykluł? aa dweeb. odległych ad zieht* o t, ΊΟ π k ru h cach stanow iska, Ł ą c z n ie i be d u t» 105 ai pow ierzchni.
B k a p lttrsc ją objęto 4rodkaw ą s tr e f ę łagodnego północno-w echodi lego я toku cyplaw atego w znlesienls otoczonego rozlew lekiem bezim iennego cieku a r ах podm okłym i Ц kurni, usytuow anego w bezpośrednim z s p le - c z a doliny N o te d . O dsłonięto tu frag m en t n aziem nej Hodowli słupow ej k u ltu ry łużyckiej otoczonej niew ielkim i, ow alno-okrągtym l w г zu d e poziom ym Jam am i gospodarczym i. Szczególną uwagę z w ra c a z a re je stro w a n y w wykopie S g rdb e i k ielet owy /k o b ie ty / grupy K ruazkt KCSz z c h a ra k te ry sty c z n ą d la k u ltu r -stepow ych- tego o k resu po zy cją ułożenia zwłok.
N astęp n ie badania ■ koncentrow ano w dolnej p a r tii w y tej wzm iankow anego w zn iesien iu . Z a re je stro w a n o południow y o ra z potu d d owo -w schodni zasięg bruku ideo tynkow anego z w ieńcem kam iennym o taczając y m gro* bowlec Środkow olateće M. Uchwycono p ełn ą śre d n ic ę w ieńca, w ynoszącą okoto 10 щ. W tra k c ie jego e k sp lo ra - c p odkryto g rdb grupy ra d z ie jo w sk ie j k u ltu ry puchardw lejkow atych /0 Ь .Э 1 / o ra z g rdh k u ltu ry am for kulisty ch /o b . 3 0 /. Obiekt 31 zasługuje na sz czeg ó ln ą uw agę. J e s t to trz e c i znany z te re n u Kujaw ohlekt se p u lk ra ln y tej grupy. W a fe rz e obrzędow ości pogrzebow ej r e je s tr u je m y s iln e wpływy КАК /п р . b ursztynow e p a c io rk i r u r k o w ate, w rzecionow ate dw ustronne o s tr z a k o śc ia n e / u zew n ę trzn iające zbleUny m odel tanatologll. -H e ry - c e r a m iczne ujew niają z kolei pow iązanie lokalnych cech -pucharow ych" z elem en tam i tzw. horyzontu e ta ro e z n u ro - wego KCSz / z fazy 12/. W o b ręb ie Jam y grobow ej o k o n stru k c ji k am iennej z a re je s tro w a n o 8-9 szczątkow ych /w ybitnie selektyw nych/ pochówków zw ierzęcy ch /w tym m. ln. bydła, kom , je le n ia , p sa 1 o ra z 1 -Î sz c z ą tk o wych pochówków ludzkich. W c z ę śc i zuchocfclej badanych wykop tW odkryto przejaw y osadnictw a społeczeństw k u ltu ry łużyckiej w p o sta ci 4 ja m g ospodarczych.
N a js ta rs z y cykl z a sie d le n ia stan o w isk a r e p r e z a itp je jam a k u ltu ry c e ra m ik i w stęgow ej r y te j /o h . 3 2 /, z ktdrym rów nie* n a le ż y łączy ć o d sło n ięty frag m en t n aziem n ej budowli słupow ej. T r e ś ć kulturow ą w ypełniska jam y tw orzyła zn aczn a Ilo ść c e ra m ik i naczyniow ej, w tym tzw. kuchennej o r a z stołow ej o c h a ra k te ry sty c z n e j o rnam entyce fa z y -n u to w ej- te j ku ltu ry .
Badań w chw ili o b ecn ej n ie z a m ie rz a a lę kontynuować.
KRZEMIONKI, gm , Bodzechów P aństw ow e Ik iz e u m A rch eo lo g iczn e
woj. k ie le c k ie w W a rm a w ie
R e zerw at A rcheologiczny
B atteoia prow adził m gr S ław onńr l a l a c i ń d ó p rz y w sp ó łp racy mgr. m gr. W ojciecha Borkow skiego, L ongina P ln ty , łf c r k a Z alew skiego. F in an so w ało PMA. ä d d m y se zo n пдАд* K opalnie k rz e m ie n ia p a sia ste g o z neolitu 1 w cze sn ej epoki brązu /k u ltu ry - am for k u listy ch 1 ml e r zanowl с к а /.
Kilku m ie się c z n e p ra c * ro zp o częto гогтхз znaniem geofizycznym w re jo n ie szybu 8-880 prow adzonym p rz e z ekipę I P ra co w n i P o stę p u K lzytra-T echnlczoego Ш К К PAN pod kierow nictw em m g r. T o m a sz a B e r tu cha. W stępnie w yznaczono ce n tru m w yżej w y n ń tz u a ie j jed n o stk i ek sp lo a ta c y jn e j. W wyniku e k s p lo ra c ji a rc h e o lo g icznej odsłonięto gdrne c z ę ś c i w e jś ć w wykute w sim ie w a p lm n ej w yrottlsks na głębokości ок. Э m. O dkryto 17.780 zabytkdw k rzem ien n y ch , głównie m a te ria łó w o d p ad k o w ^ h pochodzących z róteiycb fa z produkcji s ie k ie r 1 d łu t. W ydzielono 44 okazy /3 3 f r . pdtwytwordw s te ld e r, S f r . półwytworów dłut, 2 f r . półwytworów kilofów , 2 odłupkl retu szo w a n e. 1 w ltte -z a tę p le c / n a le ż ą c e p rz e d e W szystkim do k n lta ry am fo r kulistych.
Kontynucwano badania podziem nych w y ro d e k szybu 7-810. Z lokailzow ano tu dwa poziom y k rz e m ie n i w ystępujące w o d leg ło śc i od 30 do 30 c m od sie b ie . O dkryto 4 chodniki, w tym 2 fh cza gruzów an z. Ich śc ia n y licow ane były dużym i p łytam i w apiennym i, klfk-w un iem o żliw iały o w w u n lc aśę g rn zu 1 u łatw iały kom unikację. N a jh a rd z ie j In te re s u ją c y chtKkilk odchodził od easyplaka szybu w k ieru n k u pdłnocoym 1 m ie rz y ł ponad 30 m długości. Kończy s i ę praoCLdetn, w ktdrym zn alezio n o p o rzucone kilofy k am ienne. Roboty g ó rn ic z e zo s ta ły w tym m ie jsc u p rz e rw a n e , poniew aż p rz e b ito się do w yr o rzek są sie d n ie j, s t a r s z e j jed n o stk i ek sp lo ata cy jn ej. Św iadczą o ty m o tw o ry wybite w śc ia n ie przodka.
W dwdch chodnikach odkryto po dwa w yraźne, ow alne okopcenia na stro p ie o ra z po jette y m re g u la rn y m otw o rze w g r u z ie po w sadzonych tam łuczyw ach, co p o tw ierd za du*e Ilo ść zgrom adzanych p r z y n ic h węgli drzew nych. Z lokalizow anie okopceń w m ie jsc a c h p rz e c in a n ia s ię , bądś z a k rę c a n ia chodników, ic h ln to isy w - a o ić , w ydają s ię św ladcayć, l i na g ro sie ro»pałano dottetknwo m ałe ognlaka o św ie tla ją ce t r a s y kom unikacyjne.
Z pozyskanego m at e r lalo k rzem ien n eg o w ydzielono 35 zabytków. 3ą to g ó rn ic z e n a rz ę d z ia . Z aliczono do nich w szystkie f a rm y no sz ą c e Ślady p ra c y . W yróśnltmo k rz e m ie n n e kliny, k u liste 1 kraw ędziow ało tłuki wykonane z d o ra ź n ie w ykorzystanych fragm entów łccn k rec j t, dłuta o w y raźn ie zaznaczonym o strz u i z hi tym
tylcu o ra z kam ienne kilofy. - '
Badania wzm iankow anych obi akt O r będą kontynuowane, a le ju t te r a z m ośna stw lc rtte ić , Za re z u lta ty p r a c a ą cennym oeląg n lęctem . Pozw olą one najpraw dopodobniej zrek o n stru o w ać sy s te m p ra h isto ry c z n y c h ro b ó t g tk n lczy ch , a tym sa m y m wpłyną n a po s z e r z e o is n a sz e j w iedzy o isto tn y c h zag ad n ien iach gospodarczych dotyczących n e c llto 1 w czesn ej epoki b rą z u .
