Adam Kołodziejski
Wicina, st. 1, gm. Jasień, woj.
zielonogórskie, AZP 65-10/1
Informator Archeologiczny : badania 27, 48-49
48 Wczesna epoka żelaza
W ypełniska tych obiektów tworzyło rum owisko polepy z odciskami beleczek, grudki sprażonej gliny, bryłki żużla żelaznego, spalenizna i fragm . naczyń glinianych o powierz chniach schropowaconych, z karbow anym i kraw ędziam i wylewów. Obydwa piece w ystąpi ły w północnej, wyższej partii terasy nadzalewowej i zawierały wyłącznie m ateriał cera m iczny kultury pomorskiej, datow any w stępnie na wczesny i środkowy okres lateński. W wykopach n r 3-6 wystąpiły paleniska, jam y posłupowe oraz pólziem ianka (wykop 6) z przew agą ceram iki wczesnośredniowiecznej i kilkom a fragm . ceram iki rzymskiej. Na pow ierzchni stanow iska znaleziono krzem ienny wiór neolityczny obustronnie załuskany i 3 fragm . ceram iki późnośredniowiecznej.
M ateriały i dokum entacja znajdują się w M uzeum Okręgowym w Koszalinie. Z uwagi n a dość znaczne zniszczenie stanow iska badania nie będą kontynuow ane.
T a rn ó w , s t. 7 P racow nia A rcheologiczno-K onserw
a-A Z P 1 0 4 -6 6 /7 to rsk a w T arnow ie
Badania ratownicze prowadzi! mgr Andrzej Cetera. Finansow ane przez Dyrekcję Okręgową Dróg Publicznych w Krakowie. O sada wie lokulturow a (k u ltu ra łużycka, przew orska i wczesne średniowiecze). Stanow isko odkryto w 1981 r., podczas badań powierzchniowych. Zajmuje ono rozległy, wyodrębniony cypel, położony w dolinie Białej Dunajcowej i wyznacząjący tu Próg Karpacki.
W grudniu 1993 r. badaniam i ratowniczym i objęto północną, najbardziej zagrożoną część stanow iska. Badania ograniczyły się do zadokum entow ania 75 m długości profilu skarpy drogi, bez możliwości eksploracji obiektów. Stwierdzono występowanie wyraźnej w arstwy kulturow ej grubości 25-50 cm, z której wyodrębniały się denne partie obiektów osadowych. Wyróżnionych zostało 8 obiektów, z których pochodzi nieliczny m ateriał cera miczny należący do k u ltu ry łużyckiej z okresu halsztackiego.
Znaczna destrukcja stanow iska, zachowane jedynie przydenne części obiektów oraz przypadkowość cięcia profilowego u tru d n iają in terpretację zadokum entow anych obiektów, wydaje się jednak, iż większość z nich m iała ch a ra k te r jam.
W przypadku budowy drugiej nitki obwodnicy badania będą kontynuow ane.
W ic in a , s t. 1 M uzeum A rcheologiczne Środkowego
g m . J a s i e ń , w o j. z i e lo n o g ó r - N adodrza w Zielonej Górze
s k ie
A Z P 6 5 -1 0 /1
Badania prowadził d r Adam Kołodziejski. Finansow ane przez M u zeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze. Dwu dziesty ósmy sezon badań. Osada obronna z okresu halsztackiego. Prace w sezonie 1993 stanow iły kontynuację badań nad system em obronnym osady. Wykonano w części wschodniej 3,25-arow y przekop przez wal w miejscu spodziewanego wjazdu do osady. Osada, w rzucie poziomym w kształcie zaokrąglonego tró jk ąta, posiadała bram ę wjazdową w miejscu wierzchołka tró jk ąta. Załam anie wału pod k ątem 45o pozwa lało w najlepszy sposób bronić wjazdu od zew nątrz i w przypadku forsowania bram y — w ew nątrz osady. Wjazd umocniony był kam ieniam i w w ypełnisku wału i m iał brukow aną kam ieniam i drogę wjazdową. Zachowały się słupy um ocnień bocznych drogi i słupy być może pom ostu po stro n ie w ewnętrznej.
Do zbadania pozostała część zew nętrzna wjazdu wraz z ew entualnym i pozostałościami bramy, aczkolwiek pożar i silne zniszczenie w ału w tym miejscu nie dają perspektyw na uchwycenie górnych jej konstrukcji.
Inform ator Archeologiczny 49
W ykonano też 2-arow y przekop przez wal w części północno-zachodniej osady, gdzie istniało prawdopodobieństwo uchwycenia części starszych um ocnień lub odcinka w alu w przebudowie. Przypuszczenie, że osada zniszczona została w trakcie końcowej fazy przebudow y n asu n ęło się po odkryciu znacznej ilości narzędzi ciesielskich (siekier) i stw ierdzeniu w sondażowych przekopach występowania w tym miejscu innej konstrukcji walu. Przekop wykonany w 1993 r. m iał potwierdzić hipotezę o przebudowie system u obronnego i całej osady. U zyskano obraz węższego i o innej konstrukcji wew nętrznej walu, pozbawionego całego system u dodatkowych wzmocnień palisadowych po stronie zew nętrz nej. Dalsze prace pozwolą n a dokładniejsze rozpoznanie budowy tego wału.
Z m ateriałów zabytkowych, oprócz licznej ceram iki, uzyskano w 1993 r. ozdoby z b rą zu, głównie długie szpile z płaskim i, tordow anym i główkami, siekiery i klin żelazny, groty strzał do luku scytyjskiego, drobne ułam ki ozdób z brązu, szkła, pacior z bursztynu, rylce rogowe itp.
Badania będą kontynuow ane.
W ie rz b o w a , s t. 1 U niw ersytet Łódzki Zakład P rah isto
-g m . W a r tk o w ic e , w oj. s ie r a d z - rii k ie
A Z P 6 2 -48/4
Badania prowadził m gr Jacek Błaszczyk. Finansow ane przez U niw er s y te t Łódzki. P ią ty sezon b ad ań . O sada k u ltu r y trzcin ieck iej z II okresu epoki brązu, cm entarzysko k u ltu ry pomorskiej z okresu halsztackiego D i wczesnego okresu lateńskiego.
Stanowisko położone je s t na piaszczystym wzgórzu, ok. 150 m na północ od szosy Ozorków-Uniejów, przy drodze wiodącej z Drwatewa do Wierzbowej. Badania na stanow i sku rozpoczęto w 1982 r. i kontynuow ano je w latach 1990-1992.
W 1993 r. przebadano obszar o powierzchni 625 m . Odkryto 10 grobów (nr 30-39) oraz stos ciałopalny k u ltu ry pomorskiej. Tylko 3 groby zawierały pochówki. W grobie n r 30 znaleziono dwie bardzo zniszczone popielnice, W grobie n r 33 znajdowała się n ak ry ta m isą popielnica, obstaw iona dużymi fragm. dwóch mis i naczynia baniastego. Obok popielnicy natrafiono n a doskonale zachowaną szpilę brązow ą (z rozklepanym końcem zwiniętym w uszko). Grób nr 38, niem al całkowicie zniszczony, najprawdopodobniej zawie rał 2 pochówki popielnicowe w obwarowaniu kam iennym . Trzy groby nie zaw ierały po chówków (groby symboliczne?). W grobie n r 34 znajdował się klosz, a w grobach n r 35 i 36 pod brukam i kam iennym i odkryto bardzo staran n ie zbudowane z otoczaków konstrukcje kam ienne w postaci „studzienek”. Pozostałe 4 groby byty całkowicie zniszczone.
Stos ciałopalny znąjdowal się u podnóża wzniesienia, na którym znajduje się cm enta rzysko. Mial on k ształt prostokąta o wym iarach 210 x 140 cm z zaokrąglonymi narożnika mi. N a obwodzie znajdow ała się w a rstw a o niem al czarnej barw ie {szerokości ok. 25-30 cm), zaw ierająca węgle drzewne, ułam ki ceram iki, przepalone kości (które tworzyły niewielkie skupisko jedynie w narożniku północno-wschodnim ) oraz rów nom iernie roz mieszczone n a obwodzie, silnie przepalone kamienie. Część środkową wypełnia! lekko przem ieszany piasek żóltoszarej barwy. W przekroju obiekt mial k ształt niecki o ścianach i dnie wyłożonym przepalonym i kam ieniam i (na głębokości ok. 30 cm od powierzchni wykopu). Pod kam ieniam i na dnie znajdowała się w arstw a o grubości ok. 15-20 cm, zawierąjąca duże fragm. węgli drzewnych.