• Nie Znaleziono Wyników

Charakterystyka sejsmiczna utworów pstrego piaskowca strefy Pasłęk- Krynica Morska (synekliza bałtycka)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Charakterystyka sejsmiczna utworów pstrego piaskowca strefy Pasłęk- Krynica Morska (synekliza bałtycka)"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

ELŻBIET A KANIEWSKA Paiistwowy Instytut Geologiczny

CHARAKTERYSTYKA SEJSMICZNA UTWORÓW PSTREGO PIASKOWCA STREFY PASŁĘK-KRYNICA MORSKA (SYNEKLIZA BAŁTYCKA)

Obszar syneklizy bałtyckiej w rejonie między

Pas-łękiem a Krynicą Morską jest pokryty siatką profilów sejsmicznych wykonanych głównie w latach 1969- 70 przez Przedsiębiorstwo Geofizyki Górnictwa Naftowego z Torunia. Przebieg profilów sejsmicznych oraz lokaliację wierceń geologicznych zaznaczono na ryc. l i 2. Głównym

zadaniem postawionym przed tymi pracami było rozpoz-nanie zalegania utworów staropaleozoicznych ordowiku. Drugoplanowe zadanie, to rozpoznanie warunków struk

-turalnych w cechsztynie.

W środkowej części syneklizy perybałtyckiej, począw­

szy od połowy lat siedemdziesiątych, Państwowy Instytut Geologiczny prowadzi prace geologiczno-poszukiwaw-cze, nastawione na badanie mineralizacji uranowej. Prace te pozwoliły na wytypowanie trzech poziomów urananoś­

nych występujących w ściśle określonych częściach triasu oraz określiły typ mineralizacji. Najbardziej bogata kon-centracja uranu o znaczeniu złożowym występuje w utwo-rach górnego pstrego piaskowca w przyspągowej

pias-kowcowo-zlepieńcowej partii formacji elbląskiej.

Opracowanie wyników badań geofizyki wiertniczej z tego rejonu, wykonane przez J. Szewczyka (8), wskazuje na występowanie w przyspągowej części formacji elbląs­

kiej utworów odznaczających się charakterystycznymi

właściwościami fizycznymi, wyróżniającymi je zdecydo-wanie z całego profilu triasu. Ponieważ parametrami fizycznymi, wyróżniającymi te warstwy w profilu, jest

zwiększona oporność, a także zwiększona prędkość prze-biegu w nich fal akustycznych, słusznie więc wysunięto

przypuszczenie, iż utwory te mogą stanowić możliwy do zarejestrowania badaniami sejsmicznymi horyzont re-fleksyjny.

Konieczna więc była ponowna analiza i podsumowa-nie, w zakresie śledzenia utworów triasu dolnego, wyni-ków badań sejsmicznych, wykonanych w latach

ubieg-łych. Ważne znaczenie będzie miało także sprecyzowa-nie, w jakim stopniu obecnie wykonywane badania sejsmiczne mogą przyczynić się do typowania obszarów

przyszłych prac poszukiwawczych.

TERENOWE BADANIA SEJSMICZNE

W środkowej części syneklizy bałtyckiej Przedsiębior­

stwo Geofizyczne Górnictwa Naftowego z Torunia

wy-konało w 1969 r. pokrycia wielokrotne siatką profilów sejsmicznych. Prace te były kontynuowane w 1970, a

także w 1972 r. Wyniki badań zostały zebrane w opraco-waniach wykonanych przez J. Cyciurę, J. Jurka (2, 6).

Głównym zadaniem badań było rozpoznanie wyniesień

w ordowiku oraz prześledzenie przebiegu stref

dysloka-UKD 550.834:551.761.1(438.182) cyjnych. Wszystkie zabiegi metodyczne podporządkowa­

no zatem postawionemu zadaniu. Stosowano sześcio­

krotne profilowanie ze skrajnym punktem strzałowym. Interwał strzałowy wynosił l 00 m, odległość między kanałami 50 m. Stosowano grupowanie 16 geofonów na

kanał. Grupowano otwory strzałowe od 2 do 6 na jeden punkt. Rejestrację fal sejsmicznych prowadzono

aparatu-rą SS-2461 M, a przetwarzano na centrali analogowej typu PSZ-2M. Ograniczone możliwości tej centrali nie

pozwoliły na zastosowanie różnego programu sumowa-nia dla odbić, występujących na małych i dużych czasach. Zastosowano więc program, zapewniający uzyskanie optymalnych odbić od granicy ordowickiej.

W odległości około 6 km od Mierzei Wiślanej przebie-ga profil morski 246M (1976 r.), wykonany w ramach prac Wspólnej Organizacji do Poszukiwań Ropy i Gazu na morzu Bałtyckim. Profilowanie refleksyjne wzdłuż

tego profilu wykonano metodą 24-krotnego pokrycia, stosowano rozstawy skrajne z 250-metrowym odsunię­

ciem punktu strzałowego. Odległość między punktami

strzałowymi i hydrofonami wynosiła 50 m. Grupowano 30 hydrofonów na kanał. Rejestrację fal sejsmicznych prowadzono aparaturą cyfrową DFS-IV o 4 ms kroku próbkowania.

W środkowej części rozpatrywanego obszaru na

prze-łomie lat 1986- 1987 Przedsiębiorstwo Badań Geofizycz-nych wykonało w niewielkim zakresie 22 km

metodycz-no-doświadczalne profile sejsmiczne, łączące otwory

Młynary IG-2 z Przylesiem IG-1 oraz Krzyżewo IG-1 z Fromborkiem IG-1. Prace wykonano metodą 24-krot-nego profilowania. Stosowano rozstawy środkowe

i 25-metrowe odległości między kanałami, grupowano liniowo 24 geofony na kanał.

Drgania wzbudzano w zgrupowanych liniowo

-przeważnie trzech - otworach strzałowych przy użyciu

lontu detonacyjnego. Drgania rejestrowano za pomocą

aparatury cyfrowej SN-328 o 2 ms kroku próbkowania.

Jednocześnie wykonano pewien zakres prac aparaturą

Ryc. l. Głębokościowy szkic strukturalny granicy refleksyjnej wiązanej ze spągowymi utworami formacji elbląskiej - na tle

jakości wyników

l - profile sejsmiczne refleksyjne wykonane metodą wielokrot-nych pokryć przez: a - Przedsiębiorstwo Geofizyczne Górnict-wa ·Naftowego, b - Przedsiębiorstwo Badaii Geofizycznych, 2 - miejsca rzeczywistego występowania granicy, 3 - miejsca prawdopodobnego występowania granicy, 4 - miejsca braku rejestracji, 5 - izohipsy o przebiegu: a - pewnym, b - przy-puszczalnym, c - interpolowanym, 6 - głębokie otwory geo-logiczne, 7 - spąg formacji elbląskiej liczony od 0,0 m npm

(2)

+ + +v-łi/ ""+-+6'.gr .lr 'i .lr 6'6' +?' + + .lr + + -\' -'r 41V70T - - - a ~b 2

.

-.----..-.--.

3 X"""X)( 4 a ,...-,:::. b 5

----c

--

o 6 o /-960 7

Fig. l. Depth structural sketch of the rejlecting boundary related to the bottom deposits of the Elbląg formalian - on the

background of the quality of results

l - reflecting seismic profiles completed by: a - Polish Oil and Gas Company, b - Geophysical Exploration Company using

Klejnowo IG1 o

/-832

multifold coverage method, 2 area of certain boundary, 3 -area of presumed boundary, 4 - lack of registrations, 5 - iso-hypses characterized by: a - certain course, b - supposed course, c - interpolated course, 6 - boreholes, 7 - bottom of

the Elbląg formation counted from 0.0 m s.l.

(3)

\.

,/'"''-~ ... Z S R R

- - - -900 ,_ ... ,_ ,_

+

\>- \>- • Notc: Karczma l G 1

c;.) . • • 0-889/

-....

+-

.

Kri.Jnlca Morska IG fió Ptaszkowo IG 4

~' ~ " K.r'dmca ł-'lorskaJG V 0 taszkowa IG 1

~ ~\f(tca Morska IG ~rr -8~0/ rljnica Morska 2 _ 889 Pt~!~~~:

0

w

1

oG l~ 2 Morski Las IG 2 -- ~

---

---... ... _ _ _ _ _ .1040

.

-106o -1100 <oq* • • _:;>o,.

.

--.. 4 IY 70T a __1__L_§1_ b 2

...---.---.--

3 m x 4

....--:::

~

s

----c

--

o 6 -1020/ 7

o

2 3km

Ryc. 2. Gl(!bokościowy szkic strukturalny granicy refleksyjnej

wiązanej ze stropem formacji lidzbarskiej - na tle jakości

wyników

Fig. 2. Depth structural sketch ofthe refieeling boundary related to the up per Lidzbark formatżon - on t he background o f the quality

o f results

Objaśnienia od 1-6 takie same jak na ryc. l, 7 - strop formacji lidzbarskiej liczony od 0,0 m npm

Explanation to 6 as in Fig. l, 7 - upper o f the Lidzbark formation counted from 0.0 m s.l.

(4)

cyfrową Geo-Pro 8012 Bison o kroku próbkowania l ms, przy zastosowaniu następującej metody: profilowa-nie 6-krotne, lO m odległości między kanałami, rozstawy skrajne ze 100-metrowym odsunięciem od punktu

strza-łowego, grupowanie 24 geofonów na kanał, grupowanie 3 głębokich otworów strzałowych, zastosowanie lontu detonacyjnego. Badania te miały wyjaśnić, w jakim zakresie obecnie stosowana metodyka prac polowych, jak i metodyka przetwarzania, pozwolą na prześledzenie

cienkich warstw występujących w utworach pstrego pias-kowca, zwłaszcza w formacji elbląskiej.

REINTERPRETACJA PROFILÓW SEJSMICZNYCH Charakterystyka materiałów podstawowych

i zasady ich opracowania

Wyjściowy materiał do analizy stanowiły przekroje czasowe, sporządzone w latach 1969- 1972. Reinterp-retacja ich, polegająca na ponownym przepisaniu. taśm,

ze względów technicznychjest niemożliwa. Należy

jedno-cześnie zaznaczyć, iż zastosowany wówczas program przetwarzania, nastawiony na otrzymanie optymalnych

odbić od granicy ordowickiej, będącej celem badań,

sztucznie pogorszył jakość refleksów, pochodzących od kredy, jury i triasu.

Reinterpretację ograniczono do analizy utworów tria-su dolnego (formacja elbląska i lidzbarska), w których

występuje interesująca, będąca celem przyszłych badań

geologicznych, mineralizacja uranowa. Obraz utrwalony na przekrojach sejsmicznych jest bardzo zróżnicowany

pod względem wyrazistości rejestracji. Przykład typo-wego przekroju sejsmicznego przedstawia ryc. 3. Na

całym rozpatrywanym obszarze refleks cechsztyński ma

wyraźną dynamikę oraz charakterystyczny dwu lub trój-fazowy zapis, którego korelacja osi zgodności fazowych nie nastręcza trudności. Poziom ten stanowił punkt odniesienia przy korelacji analizowanych refleksów tria-sowych.

Granica sejsmiczna wiązana z przyspągowymi utwo-rami formacji elbląskiej nie ma charakterystycznego zapisu, ani też wyraźnej dynamiki. Na wielu odcinkach profilów z trudem można ją wyróżnić z tła, a na wielu jest

niewidoczna. Interpretację utrudniał fakt, iż nie można

na podstawie posiadanych materiałów określić jedno-znacznie przyczyny zaniku lub osłabienia zapisu, zależ­

nego przecież od takich czynników, jak: warunki· wgłęb­

ne, morfologia terenu, budowa strefy małych prędkości,

metody prac polowych, sposób przetwarzania. Najdłuż­

sze odcinki korelacji tej granicy występują w środkowej części rozpatrywanego obszaru, między otworami Julka IG-1, Młynary IG-2, Zaścianki IG-1.

Drugi rozpatrywany poziom jest wiązany z utworami formacji lidzbarskiej. Poziom ten powstał z korelacji refleksów charakteryzujących się wyraźną dynamiką na

ogół dwu lub trójfazowym zapisem. Granicę tę wyinter-pretowano w sposób ciągły na długich odcinkach profi-lów. Najdłuższe odcinki ciągłej korelacji występują także

w środkowej części rozpatrywanego obszaru.

Przekrój sejsmiczny wzdłuż profilu 2 IV 70T,

przecho-dzącego w pobliżu wiercenia Młynary 3 (ryc. 3), jest

ilustracją jakości uzyskiwanych wyników, a także ob-razuje system ich oceny. Występują na nim odcinki dobrego zapisu i ciągłej jednoznacznej korelacji rozpat-rywanych granic, zaznaczone linią ciągłą, odcinki gdzie poziom ma małą dynamikę (niemniej jego korelacja jest

możliwa), zaznaczone ·linią kropkowaną oraz odcinki braku rozpatrywanego poziomu zaznaczone krzyżykami. Jakość uzyskanych wyników zaznaczono wg omó-wionego kryterium na wszystkich profilach sejsmicznych (ryc. l, 2), tworzących siatkę powierzchniową. Zostały

zatem wydzielone obszary pewnego występowania hory-zontów, prawdopodobnego ich występowania oraz ob-szary, gdzie horyzont nie został prześledzony. Szkice sytuacyjne profilów sejsmicznych z oznaczeniami jakości

wyników stanowiły podkład, na który naniesiono szkice strukturalne rozpatrywanych horyzontów.

Obraz strukturalny

Na podstawie skorelowanych (po maksimach impul-sów) refleksów na przekrojach czasowych, skonstruowa-no szkice czasowe, a następnie przeliczono je na głębokoś­

ciowe, wyzyskując krzywą prędkości średnich, powstałą

w wyniku analizy danych prędkościowych z otworów: Krynica Morska IG-1, Krynica Morska 2, Młynary l, Pasłęk IG-1. Poziomem odniesienia szkiców

głębokoś-MŁYNARY l

Ryc. 3. Fragment przekroju czasowego profilu 2 IV 70T wykona-nego przez Przedsiębiorstwo Geofizyki Górnictwa Naftowego

z Torunia, metodą 6-krotnego profilowania

l - miejsca rzeczywistego występowania granicy sejsmicznej, 2- miejsca prawdopodobnego wyznaczenia granicy, 3 -

miejs-ca braku rejestracji

Fig. 3. Fragment oftime sectźon 2 IV 70 T compfeted by Pofish Oil and G as Company-Toruń using 6 - fold profilling method

- area of certain boundary, 2 - area of alleged boundary, 3 - lack of registrations

(5)

ci owych (ryc. l i 2) jest poziom morza. W celu dokładnego

zobrazowania budowy geologicznej izohipsy

poprowa-dzono co 20 m. Otwory geologiczne posłużyły do dowią­

zania litostratygraficznego. W tej części syneklizy

odwier-cono kilkanaście otworów geologicznych nawiercających

trias dolny, lecz tylko kilka jest skupionych w rejonie

sejsmicznego zdjęcia półszczegółowego (najpewniejszego

obszaru interpretacji sejsmicznej), a żaden nie leży

bezpo-średnio na profilu.

Z interpretacji i zestawienia danych geofizyki

wiert-niczej dla 4 otworów położonych wzdłuż linii przecinają­

cej badany obszar z północy na po.łudnie (7) wynika, iż

płytszy horyzont sejsmiczny należy wiązać z serią utwo-rów piaskowcowo-zlepieńcowych, występujących w dol-nej części formacji elbląskiej. Drugi - głębszy przypada na kontakt porowatych i przepuszczalnych piaskowców z miąższymi, o większej gęstości utworami ilastymi,

występującymi w stropie formacji lidzbarskiej. Na

szki-cach głębokościowych (ryc. l i 2) przy otworach

za-znaczono głębokości spągu formacji elbląskiej oraz stro

-pu formacji lidzbarskiej, zaczerpnięte z opracowania,

wykonanego pod kierunkiem E. Barei w Instytucie Geologicznym (Bareja E. 1983).

Przystępując do analizy szkiców głębokościowych

jeszcze raz podkreśla się konieczność uwzględnienia

jako-ści materiałów (przekrojów czasowych), na podstawie

których zostały skonstruowane. Izolinie zaznaczone linią

ciągłą, obrazujące stosunkowo pewny sposób zalegania

horyzontów, występują tylko w środkowej części

badane-go obszaru, na co niewątpliwy wpływ ma gęstość siatki

profilów. W horyzoncie płytszym występują te linie

między wierceniami Julka I G-1, Zaścianki I G-1 oraz

profilem 4 IV 70T na wschodzie i profilem 24 IV 70T na

zachodzie; w horyzoncie głębszym izolinie ciągłe

obej-mują większy obszar. Izolinie przerywane poprowadzono przez rejony, w których horyzonty wyinterpretowano

jako umowne, w których nie prześledzono horyzontów

oraz przy znacznej odległości między profilami.

Wybrano taki sposób postępowania, aby zobrazować

w sposób najbardziej przejrzysty morfologię horyzontów.

Oczywiście izolinie przerywane obrazują

prawdopodob--500

-

...

l

-1000

-

..

Ryc. 4. Fragment przekróju głębokościowego profilu morskiego 246 M/76, wykonanego przez Przedsiębiorstwo Geofizyki Mors-kiej i Lądowej Górnictwa Naftowego z Torunia metodą 24-krot-nego profilowania, zinterpretowanego w 1987 r. przez Prz

ed-siębiorstwo Badań Geofizycznych

K - kreda, J - jura, trias dolny: f. from.

fromborska, f. elbl. formacja elbląska, f. lidz.

lidzbarska

formacja formacja

ny sposób zalegania horyzontu, który nie znaznaczył się

z powodu niekorzystnych warunków

przypowierzchnio-wych lub odtwarzania, ale przechodzą też przez miejsca,

gdzie rozpatrywany horyzont zanika z powodu zmiany

warunków wgłębnych (sedymentacji). Odróżnienie tych

dwóch czynników jest bardzo trudne, a przy

reinterp-retowanych materiałach - niemożliwe. Można przyjąć,

że w miejscach, gdzie nie zanotowano odbić ani od

horyzontu płytszego, ani od głębszego - warunki

przy-powierzchniowe odegrały decydującą rolę.

Przedstawione szkice strukturalne obrazują

morfolo-gię horyzontów, informują o kierunku ich zapadania

z NNW na SSE oraz z NNE na SSW. Kąt zapadania

z NNE na SSW jest większy. W części wschodniej

kierunek zapadania ulega zmianie, staje się zbliżony do

NS. Na linii Młynary 1-Młynary 3 zaznacza się

wynie-sienie obydwu horyzontów.

WYNIKI NAJNOWSZYCH OPRACOWAŃ

BADAŃ SEJSMICZNYCH UKIERUNKOWANYCH

NA ŚLEDZENIE UTWORÓW TRIASOWYCH

Profil morski 246M, wykonany w 1976 r. w odległości

około 6 km od Mierzei Wiślanej, okazał się bardzo

przydatny dla jednoznacznego ustalenia przyczyn braku

płytszego poziomu sejsmicznego, wiązanego ze spągiem

formacji elbląskiej. Jednakowe wzdłuż profilu warunki

wzbudżania i odbioru fal sejsmicznych, brak ujemnego

wpływu morfologii terenu, brak strefy małych prędkości

stwarzały możliwości uzyskania jak najlepszych odbić,

zależnych - po wyeliminowaniu zakłócającego wpływu

refleksu wielokrotnych i rewerbacji - głównie od

warun-ków wgłębnych.

Dlatego w 1987 r. PBG wykonało reinterpretację tego

profilu, rozpoczynając od przepisania taśm, z

zastosowa-niem programów przetwarzających. Należy zaznaczyć, że

na jakość wyników wpłynęło niekorzystnie zastosowanie

w pracach terenowych zbyt wąskiego pasma rejestracji

oraz za dużego 4 ms kroku próbkowania.

Przekrój głębokościowy, uzyskany po zastosowaniu

w procesie przetwarzania dodatkowych operacji:

przetes-ENE

1'1.:

t•. l~

~

from.

~·y ~· ["'' :...:

-

i: r." l f.ełbl. ~ ~f w::-.~ :"'

,-.,

~~ :-.

f.

l

idzh

•.. l'" · _, ,... .1

..

Fig. 4. Fragment ofmarine depth section 246 M/76 completed by

Polish Oil and Gas Company using 24 - fold profilling method,

reinterpreted in 1987 by Geophysical Exploration Company

K - Cretaceous, J - Jurassic, Lower Triassic: f. from. - the Frombork formation. f. elbl. - The Elbląg formation, f. lidz.

(6)

towanie filtracji, wykonanie autokorelogramów, zastoso-wanie dekonwolucji, zobrazowano na ryc. 4.

Dowiązanie poziomów stanowiły jedynie odległe ot-wory geologiczne zlokalizowane na Mierzei Wiślanej

i obraz falowy zanotowany na profilach lądowych.

Przedstawiony na ryc. 4 obraz falowy jest zbieżny z tym, jaki uzyskano na profilach lądowych. Poziom sejsmiczny

wiązany z formacją elbląską nie odznacza się wyraźną dynamiką. Występują miejsca zaniku i wyklinowań po-ziomu. Zupełnie inny charakter ma poziom wiązany

z formacją lidzbarską. Odznacza się on wyraźną,

porów-nywalną z poziomem cechsztyńskim dynamiką i ciągłą korelacją.

Uzyskany na profilu 246M obraz falowy upoważnia

do wysunięcia takiego samego wniosku, jaki można było sprecyzować po omówionej w części poprzedniej reinterp-retacji lądowych materiałów sejsmicznych. Nieciągły ho-ryzont sejsmiczny wiązany z utworami

piaszczysto-zle-pieńcowymi dolnej partii formacji elbląskiej może być śledzony za pomocą badań sejsmicznych. Na profilach sejsmicznych można odczytać miejsca jego występowa­

nia, a szkice strukturalne informują o rejonach pewnej jego rejestracji.

Najnowsze, wykonane w 1986/1987 r., prace sejsmicz-ne - to profil doświadczalno-metodyczny, łączący ot-wory Przylesie IG-2, Krzyżewo IG-1, Julka IG-1, Młyna­

ry IG-1 (4). Badano wpływ stosowanej metody, wpływ

aparatury rejestrującej drgania sejsmiczne oraz wpływ

procesów przetwarzania na jakość i pewność uzyskiwa-nych odbić z utworów triasowych.

Fragment przekroju głębokościowego profilu l I 86/ /87, przechodzącego przez otwory Młynary l, Młynary

IG-2 (ryc. 5), informuje o charakterze uzyskanych odbić. Podobnie jak w poprzednio wykonanych badaniach, zarejestrowano nieciągły horyzont dowiązany do

przy-spągowych utworów formacji elbląskiej o nie wyróż­ niającej się dynamice oraz ciągły dynamiczny poziom

wiązany z formacją lidzbarską. Wzdłuż profilu zaobser-wowano zależność wyników od morfologii. Zestawienie przekroju morfologicznego z przekrojem głębokościo­

wym pokazuje te zależności.

W północno-zachodniej części przekroju, tam gdzie widoczne są strome wzgórza i wąwozy, występują fale

zakłócające powodujące zanik (w poziomie wiązanym

z formacją elbląską) lub osłabienie (w poziomie

cechsz-tyńskim) fal użytecznych. Są to właśnie rejony, co do

=~

łłłnl NW

?

których nie można dać jednoznacznej odpowiedzi odnoś­

nie do występowania w przekroju geologicznym rozpat-rywanych utworów formacji elbląskiej.

W celu poprawienia rozdzielczości i dynamiki reflek-sów na profilu l I 86/87 wykonano próby rejestracji

aparaturą Geo-Pro 8012 Bisono szerokim paśmie prze-noszenia, zmiennym w czasie wzmocnieniu (wzmocnienie programowane) i kroku próbkowania l ms. Fragment przekroju głębokościowego wykonanego tą aparaturą

przedstawiono na ryc. 6. Obraz sejsmiczny tego samego wycinka przekroju jest bardziej czytelny w porównaniu z obrazem zilustrowanym na ryc. 5. Uzyskano dobrą rozdzielność impulsów i znaczną eliminację fal zakłócają­

cych. Analizując wyniki uzyskane na tym profilu można założyć, iż za pomocą badań sejsmicznych wykonanych

odpowiednią metodą, przy użyciu aparatury o dużej rozdzielczości w rejonach o spokojnej morfologii, można

jednoznacznie wydzielić miejsca występowania rozpat-rywanego horyzontu wiązanego z utworami

piaskow-cowo-zlepieńcowymi formacji elbląskiej.

PODSUMOWANIE

Analiza wykonanych kilkanaście lat temu prac sejs-micznych wykazała, iż w utworach pstrego piaskowca

występują poziomy będące reflektorami fal sejsmicznych.

Przedstawione szkice strukturalne obrazują ogólny spo-sób zalegania poziomów sejsmicznych wiązanych z utwo-rami formacji elbląskiej i lidzbarskiej. Zaznacza się

niekorzystny wpływ utworów przypowierzchniowych na rozprzestrzenianie się fal sejsmicznych. Ponieważ

niemo-żliwe jest rozdzielenie wpływu warunków przypowierzch-niowych, wgłębnych, a także sposobu przetwarzania, na

jakość uzyskiwanych wyników, przedstawione szkice

mają charakter hipotetyczny. Najbardziej istotną cechą

tych szkiców jest to, że wskazują miejsca pewnej rejest-racji poziomu wiązanego z piaszczysto-zlepieńcowymi przyspągowymi utworami formacji elbląskiej, a tym samym wskazują miejsca występowania tych utworów, jak też informują o ich przestrzennym ułożeniu.

Wyniki reinterpretowanych lądowych profili sejsmi-cznych, reinterpretowanego odcinka profilu morskiego oraz najnowszych prac doświadczalno-metodycznych prowadzą do zbieżnego stwierdzenia, iż rozpatrywany horyzont z formacji elbląskiej nie jest horyzontem ciąg­ łym, co jest zgodne z informacjami, jakie dostarczają

~1~5-Z

..

~ł~=.~~iffilil.o::;~,,,b,.,.,_,,.,~!!ii1!:it4i~=:.~llllllllllllilliiliill~~~~~

!!; .... ~ • . WliJtlJ~~J~Jl;~~tr,~}ri!i! ~ r

~~~~~

..

l~~,!~.,~~~~r.~

...

~:f1trtJ:!t;r~=::~

..

,~m;~-~(t,..

,,

·

,

·

"lo -'"łt'JIO"t<f'loo-<tWI-#••1-~..<-~ e···-~ i41' .. -.j:~'-""

.. • . ,_.~ ... ..,., .... ··~ ł ... ~ .... H-4 ... ~. 4 .... : ~~.,~..._~-.·~1 1 ,.", ...

-4.0 ....; ... 4 fw•~ ~~ ·~ ... ~ +-J·'--'"jl~~~:ł·l~~..,.'-~.,.M~,_ ~ ~~1li

..

r, .. m:.]41~~-~4<~rr.s·h.:..:~~~···,··~~,1'''t:

..

..

~.\~W<i, ~ ·H

~

u '~"~lf't;f'lftłłt)(Otł

A~~~~~=~:~!~~;~:~Mt·~~~~~~~~~~~

1i!l~h~}t.NJI.('ł~1"'.,'"'• ,...,.,j'C!f$.-~t~/~ ~

·

~~~~~~~~~~~~~

' •

,. f'l~j.-4~~Jo44~Jl.ifłt4~H"J1(, l" .t:.::

-ł.Z : • ·~l'fJ<'fj'"•ft•1t1fl"' f'l1<ft't14ooi4f~~Wf~l"l~ 'f,,..~ ~)ollłfi«i"i\f',

.s';.J -.!·l ·~~~,.. ... ~·t•(H~~...-itt~d' ~i

·•

U ~~~;v1HW.i1frl(!~~ .".: .,~~·~l~~f(r ~!•H~~ '14 . t ~~~~

l.i:J1lf"

.

~;;t;~:l)'~~!~~~

·~·~

-~~u~~~.

'li:·~·

•\4 •-"'w~"~:-~ijl1l~ d t'~ ·~dml ~

.

H(kmj W<'l,t.

~\

· •

'"~~J(

'

łilt.iłliTA

-ł..t.~ ,.lllłC,t~W tmU''W 1 nw~'laiJtl.I~~-4WM•· Ryc. 5. Fragment przekroju gl~'hoko.fcioll'ego i mmj'ologicznego profilu l l 86/87, wykonanego przez Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych metodą 24-krotnego profilowania przy użyciu

aparatury SN-328

Objaśnienie jak na ryc. 4 oraz: f. bałt - trias dolny, formacja bałtycka, P - perm

Fig. 5. Fragment of depth and morphological section l I 86/87 compfered by Geophysical Exploration Company using 24 - fold

profilling method and SN-328 equipment

Explanations as in Fig. 4 and f. bałt. --Lower Triassic, the Baltic formation, P - Permian

(7)

Ryc. 6. Fragment przekroju głębokościowego proji(u l I 86/87,

wykonanego przez Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznyell metodą

6-krotnego profilowania przy użyciu aparatury Geo-Pro 8012A

Bis on

Objaśnienia jak na ryc. 5

mapy petrograficzne formacji elbląskiej dla tego obszaru

(5).

W rejonach o spokojnej morfologii terenu wyniki prac

sejsmicznych mogą być pomocne w prowadzeniu

przy-szłych prac poszukiwawczych rud uranu przez wskazanie

obszarów najbardziej pewnego występowania poziomu

piaskowcowo-zlepieńcowego formacji elbląskiej i obsza-rów pozbawionych tego poziomu.

W rejonach o urozmaiconej morfologii

prawdopodo-bieństwo wydzielenia wszystkich miejsc występowania

horyzontu maleje, a w przyszłości będzie się ono zwięk­

szać w zależności od zastosowanych w badaniach

sejs-micznych zabiegów metodycznych, głównie z zakresu

przetwarzania.

Wyniki prac sejsmicznych wykonanych w latach

1986-1987 pozwoliły na ukierunkowanie metod

prowa-dzenia przyszłych prac zarówno w zakresie systemu

badań polowych jak i metody przetwarzania.

LITERATURA

l. B a r ej a E., S a ł d a n M., S t r z e l e c k i

R. - Kwart. Geol., 1980 nr 4 s. 934.

2. C y c i u r a J. et al. - Opracowanie badań

sejs-micznych wykonanych na obszarze synekbzy

pery-bałtyckiej. Arch. PIG, 1969.

3. H a ł o ń E. - Sprawozdanie z badań

sejsmicz-nych refleksyjsejsmicz-nych. Temat: Krynica Morska-Mły­

nary, prof. 246 M reinterpretacja. Arch. PIG, 1987.

4. H a ł oń E. - Dokumentacja refleksyjnych badań

sejsmicznych. Temat: Krynica Morska-Młynary, rok

badań 1986/87. Arch. PIG, 1988.

5. J a w o r o w s k i K. - Prz. Geol., 1986 nr 4

s. 184-188.

6. J u r e k J. et al. - Opracowanie badań

sejsmicz-nych wykonasejsmicz-nych na obszarze syneklizy perybałtyc­

kiej. Arch. PIG, 1970.

7. K a n i e w s k a E. - Poszukiwanie złóż rud

ura-nu w utworach triasu na obszarze syneklizy

perybał-Fig. 6. Fragment oj depth section l I 86/87 completed by

Geo-physical Exploration Company using 6 - fold profilling method and Geo-Pro 8012A Bison equipment

Explanation as in Fig. 5

tyckiej w strefie Pasłęk-Krynica Morska. Arch. PIG,

1987.

8. S z e w czy k J. - Prz. Geol., 1987 nr 7 s.

394-402.

SUMMARY

Results of all seismic researches completed in the

central part of the Baltic syneclise in the Krynica

Morska-Pasłęk area are analized in this article. Special

emphasis was laid on inwestigating possibilities of using this method to search Lower Triassic formations and especially the Elbląg formation within uranium deposits

werę stated. Depth sketches of seismic levels lying within

the Elbląg and Lidzbark formation are constructed on the

base of reinterpreted results of researches completed previously. Results of new seismic researches are also discussed and illustrated to show the method answers the purpose o f Iocating formations uranium deposits may be connected with.

PE3IOME

B cTaThe rrpoBe.n;eH aHaJIM3 pe3yJihTaToB Bcex ceik-MMqecKMX MCCJie.LJ;OBaHMH rrpoBe.LJ;eHHhiX B U:eHTpaJibHOH qacTM 6aJITMHCKoro CHHeKJIM3a B paiioHe KphiHMU:a Mop-CKa- IlacJI3HK. AHamn 6hm rrpoBe.n;eH c ToqKM 3peHM51 OIIpe.n;eJieHM51 B03MO)J(HOCTeH Ha6mo.n;eHM51 3TMM MeTO-.LJ;OM 0TY0)1(eHMH HM)I(Hero TpMaca, a OC06eHHO OCa.LJ;KOB 3Jih6JIOHCKOM cpopMaU:MH. B rrpe.n;enax 3TOH cpopMa.o::Im 6bmo orrpe.n;eneHo HaXO)I(.LJ;eHMe ypaHoBoro opy .n;eHeHM51 MMeiOru:ero IIJiaCTOBOe 3HaqeHMe. bhiJIM CKOHCTpyHpO-BaHHhi rny6HHHbie oqepKM CeHCMMqecKHX ropH30HTOB HaXO.LJ;51I.o:HXC51 B rrpe.n;enax 3Jib6JIOHCKOH H JIM.LJ;36apCKOH cpopMaU:MM, Ha OCHOBaHHM CMHTeprrpeTHpOBaHHhiX pe-3YJibTaTOB HCCJie.LJ;OBaHHH rrpose.n;eHHhiX B IIpOIIlJibie ro.n;hr. OrrMcaHhi TaK)I(e H CHJIIOCTpHpoBaHHhi pe3yJihTa-Thi HOBhiX CeHCMWieCKHX HCCJie.LJ;OBaHHH, C yKa3aHHeM B03MO)I(HOCTM M IIpHrO.LJ;HOCTH MeTO.LJ;a .LJ;JI51 orrpe.n:eneHH51 MeCT HaXO)I(.LJ;eHM51 .OTJIO)I(eHHH, C KOTOpbiMH MO)I(HO CB513biBaTb ypaHOBOe opy.n;eHeHMe.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Zmniejszenie spadku hydraulicznego, widoczne w planie jako rozrzedzenie hydroizohips w obrębie rynny; często obserwuje się wygięcia strumienia wód podziemnych w osi rynny jej

Obecność mineralizacji kruszcowej pomagmowo-hydro- termalnej w obrębie skał podpermskich wskazuje na możli­ wość znalezienia złóż typu żyłowego, zwłaszcza w

skowców i wak środkowego odcinka warstw lubelskich (ryc. 3) wynika, że cechą piaskowców sensu stricto (arenitów) środkowego odcinka profilu Warstw lubelskich jest wysoki

,,zielonkawe zabarwienie osadów (odnoszące się do warstw oolitowych dol- nych pstrego piaskowca dolnego - przyp. autoTek) oraz liczne występowanie do- brze zachowanych

przez autora i charakteryzujący się szerokim rozprzestrzenieniem geogra- ficznym I zespół megasporowy (Fuglewicz 1973a, b) oraz charakter ba- danych utworów sugeruje, iż

G16wnym celem niniejszej pracy jest analiza warunk6w sedymen- tacji piaskowca pstrego, z wy1llczeniem utwor6w Tetu, charakteru petro- g-raficznego, kierunlk6w transportu

W fazie poczqtkowej w poludniowej cz~sci zbiomika dominowala, podobnie jak w dolnym pstrym piaskowcu, litofacja piaszczysta; profile 0 przewadze pias- kowc6w

Dla gornego pstrego piaskowca wschodniej cz~sci polnocnego obrzezenia Gor Swi~tokrzyskich, reprezentowanej przez utwory piaskowcowo-ilasto-margliste, opracowany zostal