"Warszawskie utwory Dygasińskiego", Jan Detko, "Prace Polonistyczne" S.XXXII (1976): [recenzja]

(1)

Halina Gacowa

"Warszawskie utwory

Dygasińskiego", Jan Detko, "Prace

Polonistyczne" S.XXXII (1976):

[recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 20/1 (63), 179

(2)

(11) DĘTKO Jan: W arszawskie utwory Dygasińskiego. "P ra c e P olo

nistyczne". Ś . XXXII: 1976. s . 2 1 9 -2 3 6 . “

W drugiej połowie XIX wieku temat w i e l k i e g o m i a s t a fascyno wał naturalistów francuskich: Flauberta, Ger.-ourtów. Zolę. L iterack i

opis Paryża u Zoli to równocześnie dokument epoki. V nas temat w iel

kiego m iasta, W arszaw y, interesował szczególnie p isarzy zgi upowanycli wokół "W ędrow ca". Można mówić o eksplozji w tym okresie tematu w a r szawskiego w literatu rze i m alarstw ie, wymieniając tu nazwiska: S. Wit kiew icza, A. Gierymskiego, Pru sa i Dygasińskiego. Utwory ostatniego z nich wskazują na silne związki z pisarstwem Zoli. Wizerunek dawnej W arsza

wy utrwalił Dygasiński przede wszystkim w powieści "Na w arszaw 

skim bruku" (1886) oraz w trzytomowych "Nowych tajemnicach W arsza wy" (1887).

B P /6 3 /1 9

H .G .

(II) FLORYNSKA Halina: Spadkobiercy Króla-D ucha. O recep cji fi lozofii Słowackiego w światopoglądzie polskiego modernizmu. Wrocław 1976, O s s ., PAN lF iS , s s . 264, zl 4 8

,-Autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie, jakie tre ś c i filozofii S ło  wackiego spraw iły, że ten poeta romantyczny został uznany przez więk sz o ść modernistów polskich za patrona artystycznego i filozoficznego. W pierw szej c z ę ś c i, zatytułowanej "Król-D uch - a rty sta ", ukazano re ce p cję tw órczości Słowackiego w kręgu p isarzy zajmujących się przede wszystkim problemami filozofii sztuki. C zęść druga, "Lucyferyzm i heroizm", poświę cona jest udziałowi filozofii autora "K róla-D ucha" w światopoglądzie hero-istycznym, "prometejskim" (głównie na przykładzie tw órczości T. Miciń-skiego). W cz ę ś ci trz e c ie j, "Prometeizm ch rześcijańsk i i mesjanizm", omó wiono mesjanizm W. Lutosławskiego i powody, dla których uznał on tw ór c z o ść Słowackiego za "Ew angelię Narodową".

B P /6 3 /2 0