Edward Dąbrowski
Osiecznica, gm. Krosno Odrzańskie,
woj. zielonogórskie. Stanowisko 3
Informator Archeologiczny : badania 13, 111-112
I l l S ta n o w isk o n r 3 w M o n ic a c h le ż y n a s k a r p i e ok. 100 ra n a z a c h ó d o d o s ta tn ic h z a b u d o w a li w s i, po p r a w e j s t r o n i e d r o g i w io d ą c e j do Ż e g lin y ; - J e s t to p i a ś n i c a z n a jd u ją c a s i ę n a p o lu u p ra w n y m , z k t ó r e j m ie js c o w a lu d n o ś ć c z e r p a ł a p ia s e k . Na p o w ie r z c h n i z a le g a ły l i c z n e u ła m k i c e r a m i k i w d u ż y m r o z r z u c i e . B a d a n ia m ia ły c h a r a k t e r r a to w n ic z y . W y ty c z o n o w y k o p 10 x 2 m . W y s tą p iło w n im 16 z a c ie m n ie ń - 8 z n ic h n ie z a w ie r a ło m a t e r i a ł u z a b y t k o w e g o , w p o z o s ta ły c h w y s tą p ił on w r ó ż n y c h i l o ś c i a c h . N a jw ię c e j m a t e r i a ł u z a w i e r a ł a j a m a n r 5, p ra w d o p o d o b n ie o b ie k t m ie s z k a ln y - w y s tą p iły tu b a r d z o lic z n e u ła m k i c e r a m i k i o r a z f r a g m e n ty k o ń c i z w ie r z ę c y c h . J a m y n r 2 , 8 , 1 0 , 1 1 m o ż n a id e n ty fik o w a ć z d o łk a m i po s łu p a c h . P r z e k o p a n o c a ł ą z a g r o ż o n ą c z ę ś ć . M a t e r i a ł y z n a jd u ją s i ę w M u zeu m O k rę g o w y m w S ie r a d z u , a d o k u m e n t a c j a w B i u r z e D o k u m e n ta c ji Z a b y tk ó w . B a d a n ia n ie b ę d ą k o n ty n u o w a n e . NOWY T A R G , g m . S ta r y T a r g w o j. e lb lą s k ie p a t r z o k r e s w pływ ów r z y m s k i c h O S IE C Z N IC A , g m . K r o s n o O d r z a ń s k ie w o j. z ie lo n o g ó r s k ie S ta n o w is k o 3 M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e Ś ro d k o w e g o N a d o d r z a w Ś w id n ic y k /Z ie lo n e J G ó ry K o n e e r w a to r Z ab y tk ó w A r c h e o lo g ic z n y c h w Z ie lo n e j G ó r z e B a d a n ia p r o w a d z ił m g r E d w a r d D ą b r o w s k i. F in a n s o w a ł G S " S a m o p o m o c C h ło p s k a " w K r o ś - n ie O d r z . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . R o z le g ła o s a d a o tw a r ta z p r z e ło m u ś r o d k o w e g o i p ó ź n e go o k r e s u la te ń s k ie g o . O s a d a w c z e s n o ś r e d n i o w ie c z n a /V I o r a z X I w, / . ś la d y o b o z o w is k a z e s c h y łk o w e g o p a le o litu / ? / .
S ta n o w isk o 3 p o ło ż o n e j e s t n ad p ra w y m d o p ły w em O d ry - B ie lą , n a p o łu d n io w y w s c h ó d od w s i, w p o b liż u s z o s y K r o s n o - S łu b ic e , w z a c h o d n ie j c z ę ś c i w y d łu ż o n e g o , d y k iw ia ln e g o p a g ó r k a , n a ła g o d n y m je g o s to k u , o b n iż a ją c y m s i ę s to p n io w o z p o łu d n io w e g o z a c h o d u w k ie ru n k u p a s m a p o d m o k ły c h łą k . P r a c e w y k o p a lis k o w e m ia ły c h a r a k t e r ra tu n k o w y . Na p o w ie rz c h n i po n ad 3 a ró w o d s ło n ię to i wy e k s p lo r o w a n o 8 ja m 1 c z ę ś c io w o u s z k o d z o n y z a r y s n a z ie m n e g o b u d y n k u m ie s z k a ln e g o w r a z z e z n a jd u ją c y m s i ę w e w n ą t r z p a le n is k ie m . C z t e r y s p o ś r ó d o d k r y ty c h ja m i z a r y s c h a t y n a le ż y d a to w a ć na s a m p r z e ło m ś ro d k o w e g o i p ó ź n e g o o k r e s u la te ń s k ie g o . U po w a ż n ia ją do ta k ie g o d a to w a n ia d o ś ć lic z n e r e l i k t y " ł u ż y c k i e " , w y r a ż a ją c e s i ę z a ró w n o s p o s o b e m z d o b ie n ia c e r a m i k i , ja k p r z e tr w a n ie m n ie k tó r y c h
112
c e c h f o r m a ln y c h i c a ły c h f o r m , m . i n . t a l e r z y g lin ia n y c h ; in n e s z c z e g ó ły s t y l i s t y c z n e j w ś r ó d n ic h fa c e to w a n ie b rz e g ó w n a c z y ń 1 n ie k ie d y p r z e w ę żo n e k le p s y d r o w a to u c h a z b liż a ją o d k r y te z e s p o ły ku p o c z ą tk o m p ó ź n e g o o k r e s u la te ń s k ie g o . E w e n e m e n te m j e s t o d k r y c ie w n a jb liż s z y m s ą s ie d z tw ie p a le n is k a c h a ty .k ilk u n a s tu fr a g m e n tó w n a c z y ń /o d 2 - 3 e g z e m p la r z y ? / , z d o b io n y c h k ó łk ie m z ę b a ty m . N a jb liż s z e t e r y t o r i a l n e i c z a s o w o a n a lo g ie d o ty c h m o ty w ó w z d o b n ic z y c h z n a le z io n o n a t e r e n i e C z e c h o s ło w a c ji w p r z e ż y tk o w y c h z e s p o ła c h k u ltu r y łu ż y c k ie j, g d z ie d a to w a n e s ą n a ś r o d k o wy o k r e s l a t e ń s k i . J e d n a z o d k r y ty c h ja m /w w ię k s z e j c z ę ś c i z n is z c z o n a s p y c h a c z e m / z a w i e r a ł a , o p r ó c z u ła m k ó w n a c z y ń g lin ia n y c h , z n a c z n e j w ie lk o ś c i s o p lo w a ty w y to p e k ż e la z n y . S p o ra d y c z n ie ś la d y p r o d u k c ji ż e la z a w y s tę p o w a ły ta k ż e w w a r s tw ie k u ltu ro w e j, Z t ą f a z ą o s a d n ic z ą n a le ż y w ią z a ć f r a g m e n ty o z d o b y b r ą z o w e j o r a z k a m ie n n y , ob t a с z an y k r ą ż e k z o b u s tr o n n y m i w k lę s ło ś c ia m i - a n a lo g ic z n y d o w y s tę p u ją c y c h w z e s p o ła c h g ro b o w y c h g ru p y g ó r z y c k ie j k u ltu r y łu ż y c
k ie j. Z p o z o s ta ły c h o b ie k tó w n a s z c z e g ó ln ą u w a g ę z a s łu g u je j a m a o d z n a c z a j ą c a s i ę s m o l i ś c i e c z a r n y m z a b a r w ie n ie m . W w y p e łn is k u j e j - o p r ó c z łu p a n y c h k a m ie n i p o ln y c h - z n a le z io n o z n a c z n ą i l o ś ć w ię k s z y c h i m n i e j s z y c h f r a g m e n tó w n a c z y ń g lin ia n y c h , w y k o n a n y ch w y łą c z n ie te c h n ik ą r ę c z n e g o le p ie n ia . C h a r a k t e r e m sw o im o d p o w ia d a ją one ś c i ś l e z e s p o ło m d a t o w a n y m n a V I w. n. e . , o d k ry ty m w O s ie c z n ic y na s ta n o w is k u 1. In n e 3 ja m y , z a w ie r a ły ta k ż e f r a g m e n ty w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y c h n a c z y ń , le c z c a łk o w ic ie o b ta c z a n y c h , n ie r z a d k o b o g a to z d o b io n y c h . D ro b n e f r a g m e n t y n a c z y ń la te ń s k ic h z n a la z ły s i ę w ty c h o b ie k ta c h n ie w ą tp liw ie n a w tó rn y m z ło ż u . Z p o w y ż s z ą f a z ą o s a d n ic z ą / X I w. / w y p a d a łą c z y ć z n a l e z io n e w p o b liż u o p is a n y c h ja m : n ó ż ż e la z n y , f r a g m e n t s i e k i e r y / ? / i p r z e w i e r c o n ą k o ś ć sk o k o w ą d u ż e g o p r z e ż u w a c z a / t a l u s s . o s t a r s i r i b i a l e / . N a c a ły m b a d a n y m o d c in k u w y s tę p o w a ły a r t e f e k t y k r z e m ie n n e . N a j p e w n ie j n a le ż y je w ią z a ć z se z o n o w y m o s a d n ic tw e m s c h y łk o w o - p a le o lity c z n y m . M a te r ia ły z n a jd u ją s i ę w M u z e u m Ś ro d k o w e g o N a d o d r z a w Ś w id n ic y k / Z i e l o n e j G ó ry . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . R E G O W p a t r z o k r e s w pływ ów r z y m s k ic h w o j. s k ie r n ie w ic k ie S ta n o w is k o 1 ioYjB ^ ń ® G n iew in o p a t r z o k r e s y b r ą z u SIE M IĄ TK O W O K O Z IE B RODŹ KIE
g m . L o c o
w o j. c ie c h a n o w s k ie S ta n o w is k o 1
p a t r z