Funkcjonowanie łańcuchów dostaw w organizacji sieciowej (Network Economy)

Pełen tekst

(1)Władysław. Szczepankiewicz. K.t ..... Han"lu I In.tytucll Rynkewych. Funkcjonowanie łańcuchów dostaw W " sieciowej (Network I. Wprowadzonlo Współcześnie. w organizacji przepływów produktu lub usług podstawowe znaczenie odgrywa zasada pozwalająca ostatecznemu klientowi na "ciągnięcie" całego łańcucha dostaw, zgodnie z jego wymaganiami i potrzebami '. W łańcu chach dostaw zaznacza się rosnąca współzależność pomiędzy poszczególnymi firmami będącymi jego ogniwami, wraz z którą pojawiła się świadomość, że współpraca i partnerstwo są koniecznymi warunkami osiągnięcia wzajemnych korzyści. Sprzedażowa orientacja działalności i późniejsza orientacja marketingowa zostaje zastąpiona nową koncepcją opartą na wspomaganej technologiami informacyjnymi integracji: zarządzania popytem, zarządzania zasobami oraz zarządzania sieciowegol. Podstawowe kierunki przekształceń w organizacji przepływów fizycznych dotyczą najczęściej następujących problemów: wzrost wymagań finalnych nabywców, wzmocnienie roli handlu w procesie dystrybucji, wzrost znaczenia logistycznej koncepcji kształtowania strumieni dóbr, usług. Przedstawione przesłanki oznaczają zmianę działalności w kierunku ścisłej współpracy wszystkich przedsiębiorstw uczestniczących w przepływach fizycznych dóbr od miejsca pochodzenia surowców. Na łańcuch dostaw (zwany także w literaturze jako łańcuch kreowania wartości) składają się procesy dot yczące za rządzan ia ofertami rynkowymi, formułowania i realizacji nowych ofert oraz I. zarządzania kanałami przepływ6w. 2. Zob. 1121.. Koncepcja "nowego" marketingu opartego na "wczuj się i reaguj", w przeciwieństwie do. zasady tradycyjnej "wyprodukuj i sprzedaj", prezentowane jest w pracy 19)..

(2) Władysław. do finalnego konsumenta, związaną z planowaniem i koordynacją podniesienia sprawności i efektywności całego łańcucha.. Ilootz.><a Ol",,"",". I, i'-. ,. IUrednikJ. ll-,...,..,. Rys. I. Logistyczny. łańc uch. '.- Producent. 7rl" ~rednikJ ~..,1łanspon. dostaw w kreowaniu. d ziałań. w celu. I. Handel. •. Klkn!. ... \. wartości. dla klienta. Źródło: 112. s. 122).. Organizacja sieciowa to współzależna organizacja zadaniowo i (lub) umiejętnościowo wyspecjalizowanych firm (niezależnych, autonomicznych jednostek organizacyjnych), które funkcjonują bez hierarchicznej kontroli , ale w łańcuchu kreowania wartości dla klienta w wielostronnych powiązaniach poprzez: kooperację, współpracę i zaufanie 111. Podstawowymi elementami (wyróżnikami) organizacji sieciowych są: infrastruktura technologiczna, która umożliwia komunikację, transfer informacji elektronicznej między węzłami sieci w czasie rzeczywistym oraz zachowania użytkowników technologii informatycznej w kierunku kreowania wartości dla klienta'. W literaturze znajdujemy twierdzenia, że oparte na współpra cy układy ogniw, zwane "organizacjami sieciowymi", w bardziej efektywny sposób zaspokajają potrzeby klienta, niż jest to możliwe w ramach pojedynczych jednostek podejmujących większą liczbę zadań mających na celu wytworzenie wartości . Firmy innowacyjne, dążąc do uzyskania trwałej przewagi konkurencyjnej, upal rują jej źródło w efektywnym i trwałym współdziałaniu z innymi uczestnikami rynku , którzy z czasem stają się ich partnerami. Celem niniejszego opracowania jest ogólna charakterystyka przekształceń działalności gospodarczej według zasady: "aby punktem wyjścia był kl ient , aby możliwe stało się zdobywanie głębokiej wiedzy o nim i oferowanie zindywi dualizowanych produktów, usług, programów i wiadomości" 191.. ,l Charakterystykę. 18. s. 241).. organizacji sieciowych, typol ()g i~ oraz definicje prc7.cntow<.lllc. S;:\ w. pracy.

(3) Funkcjonowanie łańcuchów dostaw w. 2. Determinanty. ••. przekształcenia łańcuchów. dostaw. w kierunku organlzacll .Ieclowych Globalizacja gospodarki, współczesne rozwiązania w zakresie strategii zarządzania, a zwłaszcza dynamiczny rozwój technologii informatycznych stały się przyczyną dyskusji nad "futurystyczną" strategią biznesu z wykorzystaniem dynamicznych sieci informacyjnych na rzecz obsługi masowego klienta o wysoce zindywidualizowanych potrzebach i zachowaniach nabywczych" Obserwowana obecnie tendencja do koncentracji w sferze wytwarzania, a tym samym wzrost ilościowy i jakościowy produkcji, wzrost innowacyjności, trudności w wejściu na rynek wywołuje konieczność nowego spojrzenia na współpracę, ukierunkowanie na wyspecyfikowane segmenty rynku, gdzie wymagana jest elastyczność i krótki czas reakcji . Nowe technologie informatyczne, internet wpływają nie tylko na zmianę struktury organizacyjnej firm i sposobu podejścia firm do biznesu, ale powoduje zmiany w sposobie działania gospodarki poprzez (por. 17, s. 121): - zmianę relacji rynku (sposób prowadzenia działalności i organizacji pracy, E-biznes daje nowe możliwości kontroli operacji i kosztów procesów, możliwość poszerzenia rynku), - tworzenie nieznanych dotąd zawodów i umiejętności , co wpływa na rynek pracy, - przyspieszenie i rozszerzenie zmian w gospodarce. w tym reformy regulacji prawnych, globalizacja gospodarki, - zwiększenie interaktywności gospodarki (interaktywne relacje między uczestnikami łańcucha dostaw umożliwiają realizację usług przy redukcji kosztów), - zmianę wymiaru czasu w procesach gospodarczych poprzez przyśpieszenie cyklu dostaw, cyklu obiegu zamówień (komunikacja w czasie rzeczywistym), - umożliwienie transnarodowych przepływów informacji i realizacji transakcji, - wirtualizację firmy - umożliwienie poszczególnym firmom zlecenie produkcji zewnętrznym przedsiębiorstwom koncentrujących się na danym produkcie lub procesie, przy jednoczesnym uniknięciu kosztów związanych z rozwojem danej technologii (dostawcy traktowani są jako pojedyncze komórki w sieci - niezależ nie od ich lokalizacji). Współcześnie wymienione przesłanki odnoszą się głównie do dóbr nadających się do digitalizacji (software, książki, czasopisma, płyty CD, ubezpieczenia i produkty bankowe) i tylko w ograniczonym zakresie można zastosować je do dóbr o ni skiej podatności do digitalizacji. Przyspieszenie (sprzedaży) i oszczędności kosztowe IV wyniku zróżnicowania oferty dzięki umiejscowieniu jej w sieci oraz. Zob. 1151. gdzie zaprezent owano przez P Druckcra na czasy XXI \\'. <I. dyskusję. nad paradygm:unmi. zar:t.ądzani:l s rormuł owa ne.

(4) Włady·\' ław. wymiana informacji nie są w ich przypadku tak znaczne, jak ma to miejsce w przypadku dóbr dających się łatwo zdigitalizować. Jeśli chodzi o podział informacji to dzięki Internetowi i Intranetowi, do dyspozycji użytkownika pozostaje korzystna cenowo - przynajmniej w przypadku Internetu - ogólnie dostępna infrastruktura. Produkty digitalne i łatwo dające się zdigitalizować nie generują iadnych kosztów, jeśli chodzi o transport, sprzedaż czy dystrybucję, co ma miejsce w wypadku produktów nie nadających się do digitalizacji. W wypadku dóbr niedigitalizowalnych istotne jest stworzenie odpowiedniego łańcucha logistycznego. Wprawdzie wymiana informacji prowadzi do redukcji kosztów transakcji, np. przy zamówieniach do skrócenia okresu realizacji i redukcji zapasów magazynowych, to jednak nasuwają się wątpliwości w kwestii integracji produkcji, opakowania i dostawy towaru,. Organizacje sieciowe Strategiczne obszary zarządzania określane są. przez: Procesy kreowania wartości dla klienta. Procesy decyzyjne. Wdroienia technologiczne Wdrożenia projektów rozwojowych Innowacje Decyzje personalne. Krytyczne ograniczenia . . organtzaCYJne. Organizacja przepływów wiarkuchu dostaw Zarządzanie relacjami z klientem Integracja procesów zarządzania jakością. Krytyczne uwarunkowania otoczenia rynkowego. -,. li' Wirtualizacja. łańcucha. kreowania. wartości. Struktura organizacyjna Nowe trendy w kooperacji Organizacja przepływu informacji (komunikacja) System motywacyjny. Zmiany w zachowaniu nab}Wc6w Zmiany w systemie intcmkcji z otoczeniem rynkowym , z klientami Trendy w kreowaniu innowacj i Bariery wejścia na rynek. I" Zapolrzebowanie informacyjne dla zarządzania. Rys. 2. Obszary kształtujące zapotrzebowanie informacyjne organizacji sieciowych Z ,ód ło:. 16, s. 21..

(5) Funkcjonowanie. łańcuchów. dostaw. Ul. kiedy następuje przejście od czysto elektronicznej wymiany danych do fizycznej wymiany towarowej. Dla przekształcenia rzeczywistego łańcucha dostaw w organizację wirtualną, czyli kompleksowy system łączący w jedną informacyjną całość producentów, klientów i oferentów usług dodanych, potrzeba wymiany środków, czyli nośników tradycyjnych, i pracy ludzkiej na układy sieci informacyjnej (rys. 2.>1111. W systemie interakcji przedsiębiorstwa z jego klientami szczególne znac-zenie przywiązuje się współcześnie do kształtowania efektywnych systemów realizacji zamówień dóbr i usług. W sensie formalnym system przetwarzania zamówień i informacji jest centralną częścią zintegrowanego systemu logistycznego, w którym klient "uruchamia" cały proces. Możliwość umiejscowienia w sieci przedsiębiorstw i klientów oznacza, szczególnie po stronie przedsiębiorstwa. całkiem nowe szanse i równocześnie nowe wyzwania. Przedsiębiorstwa mogą zdecydowanie szybciej i w sposób bardziej celowy dokonywać wymiany informacji wewnątrz firmy i pomiędzy sobą, co pozwoli np. na przyspieszenie i poprawę pracy nad rozwojem istniejących, czy też opracowaniem nowych produktów. Taka szansa otwiera się zarówno dla pojedynczych przedsiębiorstw jak i al iansów, co oznacza równocześnie równe szanse uczestni ków łańcucha dostaw. Zaostrzeniu ulega w sposób oczywisty konkurencja pomiędzy przedsiębiorstwami, co stanowi przesłankę do kooperacji, tworzenia aliansów i wirtualnych organizacji.. 3. OrganizacJe sIecIowe z punktu wIdzenIa klienta W obszarze relacji pomiędzy dostawcą i klientem umiejscowienie w sieci daje możliwość nawiązania kontaktu pomiędzy przedsiębiorstwem i klientami, co mOże ewentualnie prowadzić do wyłączenia pośrednich ogniw handlowych oraz wymiany informacji pomiędzy klientami (np. porównanie ceny i produktu), co może prowadzić do zwiększenia transparentności rynkowej. Te nowe możli wości pozostają w ścisłym związku z dywersyfikacją produktu i zdolnością do indywidualizacji masowej obsługi (Mass Customization), ze względu na to, że przedsiębiorstwa uzyskują nowe możliwości pozyskania informacji na temat potrzeb i życzeń klientów. Jeśli chodzi o przedsiębiorstwa to zamocowanie w sieci i możliwość wymiany informacji skutkuje współpracą wewnątrz przedsiębiorstw i pomiędzy nimi, a mianowicie: - przebieg procesów w ramach przedsiębiorstwa ułega przyspieszeniu dzięki zwiększonej wymianie informacji. Zamocowanie w sieci umożliwia realizację procesów IV sposób całościowy, co zastępuje dotychczasową odrębność organizacyjml obejmującą poszczególne obszary; - w związku z rozwojem systemu sieciowego przedsiębiorstw (relacje B2B) należy podkreślić szczególną rolę kreowania łaiJcucha dostaw (Supply Chain.

(6) Szczepankiewicz. Management) i powstania wirtualnego biznesu. W obu przypadkach umocowanie w sieci i przede wszystkim łal1cuch kreowania wartości produktu wykraczają poza ramy przedsiębiorstwa). Wszystkie te czynniki powodują, że klient staje się najważniejszy, ponieważ nie jest to już sytuacja, w której może zabraknąć zasobów potrzebnych do wytworzenia produktu, lecz ograniczone stają się zasoby, jeśli chodzi o kwestię zbytu wyprodukowanych dóbr (poziom obsługi). Punkt wyjścia stanowi fakt, że wypracowanie i korzyści wynikające z biznesu sieciowego (Network Economy) jest postrzegane i oceniane inaczej z punktu widzenia klientów, a inaczej z punktu widzenia przedsiębiorstw. Klienci są w tym układzie nie tylko "odbiorcami, pokrywającymi u określonego oferenta z określoną regular.nością swoje zapotrzebowanie", lecz stanowią oni potencjalną klientelę. Oprócz informacji, które klienci otrzymują od producentów i pośredników, uzyskują oni również możliwość zasięgnięcia porad od niezależnych instytucji konsumenckich. Dzięki temu klienci mogą zapewnić sobie dużą dozę orientacji o sytuacji rynkowej i rozważyć tym samym nabycie produktów alternatywnych, biorąc pod uwagę różne punkty widzenia. Forum internetowe dostarcza ponadto możliwości bezpośredniego nawiązania kontaktów z innymi użytkownikami, co umożliwia wymianę poglądów i doświadczeń. W kształtowaniu się relacji pomiędzy przedsiębiorstwami i klientami można zauważyć następujące tendencje (10, s. 57): - nieograniczony dostęp do informacji, - bardziej intensywna konkurencja w odniesieniu do cen i jakości pracy jest wynikiem większej możliwości dokonywania porównań, jeśli chodzi o ofertę, - marketing na bazie pojedynczych profili klientów (one-to-one), - rosnące znaczenie serwisu, przywiązania klienta do firmy i zadowolenia z produktu, poziomu obsługi, - transparentność w skali światowej i dostawa poprzez różnorodne kanały dystrybucji, - zwiększone ukierunkowanie na popyt już w fazie produkcji (Supply Chain Management). Uwzględnianie. rozpoznanych potrzeb klienta, w zależności od produktu przedsiębiorstwa, daje możliwość oferowania klientom dodatkowych usług serwisowych (klient z reguły nie pyta o produkt, lecz o całościową usługę). W następstwie ukierunkowania na klienta lub usługę serwisową niezbędna staje się więc z zasady współpraca pomiędzy różnymi przedsiębiorstwami tak, aby przedsiębiorstwa mogły oferować wspólne usługi w miejsce odrębnych produktów/usług. Stanowi to punkt wyjścia w wypadku Supply Cha in Management, jak i rozwoju organizacji wirtualnych. Proces rozwoju od rynku sprzedawcy do rynku nabywcy stanowi równocześnie przyczynę i skutek powstania organizacji sieciowych:.

(7) łańcu chów. dostaw w. • •. - rozwój rynku nabywcy jest przyczyną rozwoju systemu sieciowego, ponieważ przedsiębiorstwa w większym stopniu zmuszone są do wymiany informacji i wzajemnej współpracy w celu rozpoznania potrzeb klientów i ich realizacji. Praca w sieci odbywa się przy tym w samych przedsiębiorstwach, a także pomiędzy przedsiębiorstwami i klientami; - system sieciowy skutkuje lepszą informacją po stronie klienta; ma on lepszy dostęp do bardzo wielu informacji zarówno tych pochodzących od przedsiębiorstw, jak i od innych klientów, co przyczynia się do rozwoju rynku nabywcy. Przedsiębiorstwa w ooraz większym stopniu dążą do budowania i intensyfikacji stałych relacji z klientami, to znaczy starają się przywiązać do siebie klientów. Duże możliwości w tym zakresie stwarza przekaz informacji w relacji "osoba do osoby", czy też "osoba do grupy", gdzie celem przedsiębiorstw jest szybsze rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów klientów poprzez otwartą i możliwie częstą wymianę poglądów i doświadczeń pomiędzy klientami i współpracowni kami przcdsiębiorstw 5 . Systemy wykorzystujące sieć komputerową do szybkiej transmisji i wymiany informacji w grupie klientów nie spełniają jedynie roli grup interesów działających niezależnie od przedsiębiorstw, lecz przejmują funkcję kanału komunikacyjnego o charakterze interakcyjnym (rys. 3)6. Przedstawiona wizja integracji klientów obecnie jeszcze nie istnieje w rozwiniętej , pełnej formie. Niewątpliwie relacje pomiędzy klientami mają dla przedsiębiorstw duże znaczenie, a w przyszłości mogą stać się jeszcze ważniejsze. Takie tendencje pojawiają się wraz z nasilającym się obecnie systemem sieciowym obejmującym gospodarkę i społeczeństwo. Procesy handlowe (biznesowe) w coraz większym stopniu wykraczają poza ramy przedsiębiorstwa . Także tu można zauważyć oddziaływanie systemu sieciowego, co objawia się tym, że procesy wewnątrzzakładowe rozszerzają się z jednej strony na klienta, z drugiej zaś strony na parlnerów handlowych. Niezbędna w związku z tym jest integracja procesów 5 Można. sobie wyobrazić dwa rodzaje form relacji i komunikacji pomiędzy klientami i przedsiębiorcami : I) zarówno klienci , jak i przedsiębiorcy są uczestnikami wirtualnych sieci, budując w ten sposób niejako pośrednie relacje pomiędzy kl ientami , 2) dzięki stworzeniu relacji pomiędzy klientami w formie Customer Re1ationship Management przedsiębiorstwa i klienci zyskują możli wość bezpo ś redniego komunikowania się ze sobą. Taka forma komunikacji pomiędzy przedsiębiorstwami i klientami nie ma współcześnie powszechnego znaczenia, ponieważ prl.edsiębiorslwa. m.in. z powodu technicznych i organil.acyjnych przyczyn,jak rów nież. ograniczeń natury prawnej, nie z wracają się obecnie bezpośrednio do klientów. To rael.ej klient zdany jest na to, aby albo zwrócić się do przedsiębiorstwa, albo też ulpcwnić sobie w inny sposób informacje na jego temat, czy leż poszukać TOzwią7.ań, zwracając się do innego klit'nta, który posiada już doświadczenia \Ii tej kwestii. Klienci mogą wprawdzie H.eezywiście zasyg nalizować swe problemy, czy postawi ć pytania na określony lemallub w odniesieniu do o~rdl onyc h produktów, jednak odpowiedź na swe wątpliw oś ci uzyskają głównie od innych uczestników wymiany i w chwili obecnej w mniejszym stopniu lub wcale od przedsiębiorców. to.

(8) Proces: Relacje l kl ientami. ? <. Zrozumieć kl ie nta. '>. Model procesów w odniesie niu do zachowa ń nabywcy. >. <::::::: Ła ń c uch. CykJ życia klienta. Zrozumie ć. kreowania •. oferentów. •. warto.'iCl. Mode l procesów w odniesieniu do wspólpra(.)' l ofe rentami. Mode l relacji z klientami. Kompe tencje w relacjach z klientem. ( Kompetencje ] Systemy. Współ pracownicy. -, Elektro niczna integracja klientów. Rys. 3. •. Zród ło:. Składniki. (komponenty) elektronicznej integracji klientów. 110. s. 411.. (czy też procesów cząstkow ych) , która odbywa si ę w ramach Supply Choin Management oraz Customer Relationship Managem ent. Umiejscowieni e w sieci stanowi poważne wyzwani e dla logistyki , wynikające z konieczności po łączenia łańcuchów procesu w ten sposób, aby ogniwa kreacji wa rtośc i nast ę powały kolejno po sobie we właściw y m porządku . Właś ni e w tym wypadku infopa rtnering (internet) stwarz.a możłi wości d ła bazujących na systemie sieciowym ali ansów i kooperacji , np. w formi e wirtualnych bi znesów.. 4. Zarzqdzanle Managemenł'. łańcuchami doaław. (Supply Chaln a organlzacle .Ieclowe. W praktyce gospodarowania spotkać moż na przejawy systemowego ksz tałto wania funkcj i i procesów logi stycznych. co znajduje wyraz w rozwoj u i ewolucji.

(9) •. .. łańcuchów. dostaw w. logistyki w kierunku koncepcji zintegrowanego zarządzania. Nowoczesna koncepcja logistyki zorientowana na procesy rozumiane jako zintegrowane układy czynności służące realizacji zadań ujawnia się w realizacji zadań transformacji dóbr i wartości, zorientowanych na finalnego nabywcę. Przedsiębiorstwa w coraz większym stopniu koncentrują się na zarządzaniu procesami w skali całego przedsiębiorstwa i na powiązaniach z innymi przedsiębiorstwami, a nie na zarządzaniu poszczególnymi czynnościami, sferami działalności (np. zaopatrzenie, produkcja), rodzajami kosztów i miejscami ich powstawania itp. Taki zintegrowany proces stanowi łańcuch logistyczny, na który składają się procesy i czynności np. proces realizacji zamówień, proces obsługi klienta, proces magazynowania i gospodarowania zapasami, proces realizacji przepływów. Funkcja przekrojowa zarządzania łańcuchami dostaw (logistyki) znajduje swoje odzwierciedlenie w wielowymiarowej strukturze organizacyjnej zorientowanej na procesy. Proces można rozumieć jako czynności lub ich zespoły, w ramach których następuje dodawanie wartości do zasobów początkowych i przekazywanie produktów klientowi wewnętrznemu lub zewnętrznemu 121. Podstawowym wyzwaniem dla organizacji logistyki jest likwidowanie barier ograniczających integrację w orientacji nastawionej na wytwarzanie wartości dla klienta. Zauważ my, że zadania w punktach sprzężeń powinny być wykonywane przy współpracy wszystkich jednostek organizacyjnych firmy. E - Commerce. Klient. Łańcuchy. Supply Cha;n Management Klient. Organizacje wirtualne Rynek eleklroniC2.ny KJient. Dostawca. Dostawca. dostaw. Rys. 4. Różnice, współzależności między: E-Commerse, Supply Chain i organizacjami wirtualnymi •. Zródło:. 110. s. 141..

(10) Władysław. Potencjał. Szczepallkiewicz. Opis. Elastyczność. Wirtualne. przedsiębi ors twa są. otwarte na kaide. pasujące. do. przedsiębiorstw o.. nich Małe. i średnie przedsiębi o rstwa poprzez JX)łączenia (fuzje) . Wobec klientów. mogą stać się. przedsiębiorstwo. "witeksze" wys tępuje. sieciowe. jako. jeden oferent. Współpraca. realizowana jest z pominięciem sztywnych struktur. organizacyjnych. Miejsce i odległość tracą znaczenie . • •. ~'".---.---._._- --" - .-_._-----~. • •• _. ____. Szybkość. - - - - - - _ . - - - ,- •• •. _. ... ~. _ ,- _. •. •. ,. •. ••,. •. ••• •. Duża szybkość. ••• _ . , _ . ,. , •. •. ,. .. , •••. ,~. _. ... , -. ' . " •• ' • • , . _ . . . . . _- _. ._-. ... " , , - - .. __ o " . _ " " _. ". .. . .. .. . . . . . , •• ". , ••• _. przy przekazywaniu danych na. . ' , •• ,. _,. -. _. " " , , , ,., , .. ... .. . .. . .. .... .. skalę światową.. uzyskana dzięki technologi i informacji i komunikacji .. Wirtualne przedsiębi orstwo sieciowe stwarza podstawy do szybkiej reali7.acji projektu.. ~--------------~--~--~~------------------Ws półpracownicy. i know·how. Grupy projektowe pracują po?.a przed siębiorstwem \\' miejscach oral. roznych strefach czasowych. Eksperci. mogą ud ostępnić. różnych. know·how z własnego obS7.aru. działalności. Możliwe. jest. uzupełnienie własnych umiejętności .. Klient otrzymuje gotowego.. wyższą. wartość. rynkową. produktu. Zmienia się slyl pracy. realiwwana jest ..00 projektu do projektu".. t-----.---.Nakłady. ,-. organizacyjne. Od współpracownik ów wymaga pracy.. się zwiększonego nakładu. ----.- + - ,..-------------"--.. .---,. .'_._'..._.''....."". . -.. . . -._."_._-, _. .,.., ........,..,."., "".-. ..,.-,."'"' ' ' ' , . . Nie ma potrzeby tworzt.'nia nowego. Organizacja konwencjonalna staje Niskie. przedsiębi ors twa .. się zbędna .. nakłady kapitałowe .. Koszly infrastruktury. mu szą być. Należy. kwestię. uregulować. odpowiednio podzielone.. ochrony danych (kodowanie. danych). Rys. 5. Cechy charakterystyczne organizacji sieciowych (wirtualnych) Źródło: In. s. 291.. Typowym węzłem współpracy jest kształtowanie wysokiego poziomu obsługi klienta. gdzie istnieje konieczność znalezienia punktu równowagi między konfliktowymi obszarami, czyli wymaganiami klienta, np. co do wielkości jednorazowej dostawy a wymogami wynikającymi z dążenia do redukcji kosztów przepływu fizycznego dóbr. Supply Chain Management prowadzi poprzez procesy kluczowe do całościowej poprawy procesu, gdyż klienci, dostawcy i pozostali usługodawcy.

(11) łańcuch6w. dostaw. Ul. zostają włączeni. do logistycznego łańcucha'. Do korzyści wynikających z E-Procurement (organizacja zaopatrzenia) dochodzi więc jeszcze większa elastyczność, wynikająca z uzyskanych informacji na temat zmian w popycie (por. rys. 4)"Wirtualną organizację stanowi sieć prawnie niezależnych przedsiębiorstw. instytucji i (lub) osób powołanych na czas określony do realizacji określonego konkretnego wspólnego zadania. Wirtualne struktury, charakteryzujące się wysokim stopniem kompleksowości i intensywności w kwestii koordynacji i komunikacji. mogą być skuteczne tylko wtedy. gdy korzyści wynikające ze zwięk szonej elastyczności i autonomii przewyższają koszty koordynacji i komunikacji (podstawowe cechy charakterystyczne organizacji wirtualnych zaprezentowano na rys. 5).. 4. Czynniki sukcesu I pnyułość Network Economy Przedstawiona charakterystyka organizacji sieciowych (Network ECOIlOIllY ) wiążąca się z rosnącą rolą zarządzania informacją oraz przedsiębiorstwami informacyjnymi "wnosi nowe życie w stare, od dawna już uważane za czysto teoretyczne i utopijne modele mikroekonomii i zwięk sza prawdopodobień stwo wykreowania doskonałego rynku i doskonałej równowagi w obszarze konkurencyjności" (rys. 6). (zob. 16, s. 223f). System sieciowy wewnątrz przedsiębiorstwa i pomiędzy przedsiębiorstwami, a w szczególności pomiędzy przedsiębiorstwami i klientami prowadzi do: - globalnego rynku. na którym spotykają się wszyscy zainteresowani kupujący i sprzedający, - doskonalszej informacji na temat produktów oraz informacji na temat preferencji ze strony nabywców, - możliwości porównywania cen/jakości, znacznego zróżnicowania cen, - redukcji kosztów w łańcuchu kreowania wartości produktów gotowych. Praktyczna realizacja prezentowanych zagadnień napotyka wiele przeszkód, do których można zaliczyć: niedoskonałość prawnych warunków ramowych i rozwiązań technologicznych (dla wyeliminowania ryzyka, np. przy przekazywaniu danych osobowych lub też danych krytycznych dla określonego przedsiębiorstwa). "nawyki" oraz "tradycje" IV zachowaniu konsumentów, tempo prLemian w zakresie struktury organizacyjnej (procesów zarządzania i procesów decyzyjnych przcdsiębiorst w).. 7 Logist yka w organizacjach sieciowych jest 7;u 7.óldzan icm: przepływem informacji w cz'lsic realnym i hlwar 7.y s/Ąc ymjcj natychmiastowym przepływom dóbr i usług do klicllla, pOf. p:.:. s. 2691. II. Wspókz~s nc. problemy organizacji gospodarki 7.<loJXHri'.cniowcj prezentowane są \\' pr;:K')' 141..

(12) Władysłmv. SZl,':.eponkj{' wic:. "Redukcja kosztów Iransakcji. ..Globalna". =:-...-/. , ,___d::o:::stępność. n. ~----~R~o=s~ną~ca;--~'. Szybkie. .. transpa rcntność" I)'nku. dopasow:lnic. E-handel. "Infopartne ri ng". Zbliienie się do .. rynku doskonałego". Lokalizacja działalności zgodna z wymag.miami Idientów. Niższy stopień .. drenażu" siły. nabywczej na skulek. lransparentności. Rosną ce. znaczenie produktu w stosunku do marki. cen. Rys. 6. Ogólne spojrzenie na prawa rynku w ekonomii internetowej •. Z ró dło :. 110. s. 1251.. Bardziej szczegółowe wskazanie kierunków rozwoju organizacji sieciowych wymaga badań dotyczących zwłaszcza 16, s. 226 oraz 10, s. 51]: - zachowania ze strony popytu: w jaki sposób strona popytowa zmieni swe zachowanie na tle różnorakich dostępnych informacji, znikomych nakładów potrzebnych do ich uzyskania i szerokich możliwości wyboru? - nowych rynków: jakie, rynki powstaną w wyniku zastosowania technologii sieciowej? - strategie przedsiębiorstw: w jaki sposób przedsiębiorstwa włączają technologie sieciowe do swych strategii w walce konkurencyjnej? - otoczenia ogólnego (infrastruktury): jak struktury rynkowe, interesy ekonomiczne, struktury popytu, polityka gospodarcza wyznaczają kierunek zmian przy rozbudowie systemów sieciowych? - innowacji: w jaki sposób dochodzi do rozpowszechniania zastosowań techniki internetowej i ich gospodarcze efekty? - warunków ramowych: jakie nowe, dostosowane do ekonomii sieciowej warunki powinny powstać w dziedzinie ochrony danych, praw autorskich, prawa handlowego, prawa pracy itd. (wewnętrzne. międzynarodowe)?.

(13) łańcuchów. dostaw w. Literatura III Achroi R.S., Kotler P., Markeling ill rhe Network Ecollomy. "Journal ol" Markcti ng" 1999, \'Ol 63. 121 Bicniok H., Struktura orgaflizac)'lna IJr2.(!dJiębiofJlw, Akademia Ekonomiczna w Katowicach. Katowice 1996. 131 Burczyk M., Raport E-billles, "Businessman Magazine", mąi 2000. 141 Dolmetsch R.. E~Procurent, Oszczędo.vci w zaupalrzeniu. CeDcWu, Warszawa 200 i. 151 Dura I~. ZarzqdzaniełańcuclJem dostaw jako metoda tworzenia wlłftO.(ci. "Logistyka" 2000, nr 4. 161 Hofmalln 1) .. Netzwerk-Okonomie, Physica-Verlag, Heidelberg, 200i. 171 Kelly K., New Rulesfor the New Economy, New York 1998. 181 Kempny D.. Logistyczna obsługa klienta, PWE, Warszawa 200i. 191 KOllcr P., Jaio D.. Maesincce S.. Marketing nie slo; w miejscu. Agcncj~l Wydawnicza Placet, Warszawa 2002. 1101 Meyer M.. Wcingartner S.. Doring E. Kundef/management;1I der Network Eeonom)', Vicwcg Vcrlag, Wiesbaden 200i. I1II Palikowska M.. Typologia organizacji wirtualnych. "Gospodarka Materiałowa i Logi~ st vka" 1998, nr 3. 1121 Szczcpankicwicz W., Obsługa logistyczna sektora halld/u . Uwarunkowania i kierunki zmian. Wydawnictwo Akademii Ekonomicln~i w Krakowie. Kraków 2002. 1131 Thaler K.. Supply Chain Management, Fortis Verlag, Kijln 200i. 1141 Trojański M.. Hal/del elektroniczny, czyli co? Raport E~bizncs, .. Businessman Maga~ zine", maj 2000. 1151 Wielicki T.R., Ewolucyjny model doskonalenia firmy XX/wiekll: od ISO i TQM do organizacji wirtualnej, "Organizacja i Kierowanie" 1999. nr 4.. -. Funtllons ot Supply Cha In. In Network Economy Thc aim of thc paper is 10 portray in general term s on-going changcs in business i.lctivities in order lO achicvc the following ideais Le .• "that thc customcr bccomcs the I"ocal point, that detailcd knowledge about him be obt.inable, and that it is possiblc to oITer him customi7.Cd products, scrviccs. program s as well as information". This illuSlratiol1 of Network Economy depicts the increasing role of information management and information teehnology eompanics in bringing new life into old, for long aceepted as only thcoretical. lItopian microcconomic models and by so doing increasing Ihe probability or crcating a pcrfccl market and LI bcttcr equilibrium in the arca of compclili"cncss. Thc actual rcalization of the issues herc raiscd meets with lot ot" dirficultics amongst whith are impcrfcct legaj framcworks and lechnological solutions (usually aimed at climinaring risks c.g.. whilc tmnsfcrring personal dala or erucial company data), habils as well as traditiolls ol' consumers and the rJte ot" ł.:hange in orgaoiz.alional slructurcs i.c .. a compally's management procedures and its dccision processes..

(14)