tkwlUy za zycia zwierz~cia w chrUlstce otaczajqcej otw6r gE:bowy i przelyk bezszcZE:kawego zwierzE:cia lub Ite.z byly ZE:bami uloionYIm w chrv:stnej wardze otwaru gE:bowego u Itakiej bezszczE:lrowej fonny jak
OstTacodeTmi.
Hipoteza Scotta takze nie nadaje siE: do przyjE:-cia, gdyz konodonty pelniqce funkcj~ zE:b6w bylyby naf"azone na scieraniie i kruszenie siE:. Praca Scotta wskazuje jednak na moZliwoSc zachowania siE: resz-:tek ciala ConodontophoTidia. Jest f!;o 0 tyle dstotne, ze do tego czasu me uwazano za prawdopodobne zacho-wanie siE: res2ltek mi~kkich cZE:sci claIa wraz z kono-donltami.
Dobrym przykladem skutk6w tej niewiary moze byc praca Langego (2), w kt6rej opisuje on niemal identycme skrawkd z g6rnego dewonu Niemiec jako koproLiIty. Soott fl.l), polemizujqc
z
Langem dowodzi, ze nie mogq to bye koprolWty, gdyz Sq zbyt ubogie w fosf6T, a poza tym braik w nich innych zanie·czysz-czeii. Obecnosc w nich mndej lub bardziej komplet-nego, jednego tyllro zespolu konodonltowego wy.1;luma-czye mozna tylko wyj~kowo Scislq· ico
najmniej dziw\llq diatq monofaga (zjedzenie tylko jednego zwie-rZE:cia konodontowego, wydalenie niestraw.i:onych re-sztek, zjedzenie na&tE:pnego, i-td.).N a znalezienie bardzi'ej komplettnych okaz6w nie trzeba bylo dlugo czekac. Podczas Nonth American PaleontO!logicail. Convention w Chlicago, we wrzesniu 1969 r. (przyf!;aczam
za
E. S. Riehardson, 10), W. Mel-ton, jeden z uczestnik6w zjazdu, udost~il swe oka-zy ryb paleozoicznych dr H. Denasonowi, specjaliscie z tej d21iedziny. Opr6cz szczq.tk6w ryib w kolekcji Mel-tona bylo takze kilka zagadkowych okazOw. Byly to cienkie, zwE:glone bloniki na szary,rn wapieniu, docho-dzqce do 7,5 cm dlugosci. Podobnie jak i okazy Scotta zostaly one znale2lione w G6rach Snie.znych, jedil1iak-ze w nieoo staTSzych, bo dewoflskich osadach. Obecny w laboratorium dr Zangerl zauwaZyl tkwiqce w obrE:-b:te tych b~OIllek konodJonty. Wezwani natychmiast specjalJiSci z zakresu problematyki konodonrowej (J. Huddle, Ch. Collinson, H. W. Scobt i in.) uznali Ite skamienialosci za szczqtki zwierUlt kionodontono:!i-nych.Formy te opracowujq obecnae W. Melton i H. Scott. Dysponujll ·oni 8 OIkazami, w tY'lll trzema w po-staci odcisk6w. W swym pierwszym komunikacie Melton Ii Scott (5) ~iardzili, ze badane zwierz~ wy-kazywalo pod1uZnll symetriE: dwubocmll. Poprzecznie wyr6zn!fc w nim mozna 3 cZE:Sci: przednill, Srodkowl:\
i Itylnq. Cz~sc growawa nde jest wyodrE:'bniona, zaob-serwowano jednak atw6r gE:bowy polozony w przed-niej cZE:sci mala. Otw6r odbyttowy umiejscowiony jest na stronie brzusznej tylnej cZE:Sci. Melot.on i Scott wspominajq ·takze 0 wyksztalconym w tylnej cZE:sci mala "sterze", przypuszczalnie "pJetwie" sterowej. Uwazajq oni, ze ZW'ierzE: to zapewne plywalo swobod-nie, a prawdopodabnie mog£o takZe dryfowae. Swy-mi ruchaSwy-mi kierowalo za pomoCIi "siteru" i grzbieto-wego faldu pletwogrzbieto-wego.
Autorzy ci n.ie podajli· jednak najciekawszych szc:reg616w, jakl:\ mianowicie zajmowaly pozycjE: i ja-kll rolE: w zwierZE:ciu odgrywaly konodonty. Podajt'4
SUMMA/BY
AID. imeres!t iIn OOlll!Oldanlts - thse ~1 1lOOfJh-ditke m'aJrlme b!sdJls, has recenJt1y imlcreasEid .ooInl'3IiJdertalb'ly, maimdy due 'tiO their prfoved usetiunm.ess !in straJ1li/gTlalpthy prIOiblettns. So faJ[' ·theiir sIIlra/tdjgr.a(pihliJoaJ. posi'1liJOIIl has not been eX!pJ!a!ineid. The .pOOsenIt arltiicle deans WIiltih
the la1tes't hypotthElSes 0Il1 dftl.is theme, amid the hiiigIh!ly inlteJ."eL9!t!iJnl refpclIr!1s OOlllCartnliln!g
a
.cD;rOOVeu:y CIf im-prilnlts od' a coinodiant BIllIimaD..jedynie, ze zespoly konodontowe wystI':PUjllce w opracowywanych okazach !l'eprezen.tuj", r.odzaje: Htn-deodeZla, Spathognathodus, OzaTkodina i
NeopTionio-dus wedlug sySltematyki sztucznej. Wszystkie one na-le.zll do tego samego, jednego rodzaju w systematy-ce naturalnej - LochTiea S colt t, .1942. Dostrze.zooe r6zmee w obr~bie !tych zespol6w pozwalajq na wyod-r~bnienie dw6ch gatunk6w tego rodzaju.
Melton
a
Scott (oP. eit.) uWaZajli, ze zespoly ko-nooontowe bE:dli podstawq klasyfikacji biologicmej zwierzfl.t kon-odonltonoSnych. Samo zwierZE: wedlug ndch jest reprezentantem nowego typu iliaksonronicz-nego, blislro spokrewnionego ze strunowcami. Szkoda tylko, ze zaden z tych dw6ch pi.e!r:wSlZych kamWlika-t6w nie zostal zi!us:trow8lrl.y rysunkJiem, czy fotogra-fiq okazu zwierZE:Cia, kit6re przez tyle 1at li.ntrygowalo i wciqz inltryguje geo1og6w I paleomolog6w. PoZOSlta-je wiE:C uzbroic siE: w Clierpliwosc i ezekac na zapo-W'ladanq publik.acjE:. Obfitosc dotychczasowych nie-spodzianek i nieporozumiefl byla tak duza, ze trudno s:twierdzie, czy rzeczywiscie zbliZamy si~ juz do roz-willzania zagadJm kooodlOlnlbowej. Bye moze okazy opraoowyw,ane przez Meltona i Scotta Sq poszukiwa-nymi od tylu la·t ZWlierz~ami konodonto1li(),§nymi. W historiiiJ Itych poszuklwan znany jest jednak przypa-dek znalezienia konodont6w na skrzelach akamod6w, kt6ry powinien nakazywa(: ostroZnoSc 'przed zbyt po_ chopnym wycillganiem wniosk6w.LITERATURA·
1. Ha, r s ch F. - Conodontes. Musees de Geneve, 1969, No 98.
2. L an g e F. G. - COInooonlten-Gruppenfunde aus Kalken des Oberdevon. Geol. Pal., 1968, vol. 2. 3. L i n d s t r 0 m M. - Conodontes. Elsevier Publ.
Comp. Amsterdam, 1964.
4. L i n d s t r 0 m M. - On !the ·a:f:ffimlties of the
co-nodonts - a revdew of existing knowledge. N. A. Section GeoI. Soc. Am., Abstracts. 1970, vol. 2, NOo6.
5. Melton W., Scott H. W. - Progress re-IXlrt on the study of rthe conodonrt-bearing ani-mal. Ibidem.
6. 0 chi e tit
is.,
C a ill e u x A. - Comparaison des Conodontes et des machaires de GnathOlrto-mulides. C. R. de l'Acad. des Sdi., 1969, No 22. 7. Pan d e r C. H. - Monographie de.r fOBsiJienFiBche des silurischen Systems der russisch-.halti-schen Gouver.nemenis. Konigl. Akad. Wdss., St. PeterSburg. 1856.
8. Po u I s e n V. - Early Cambrian distacodontid cooodonts from Bomholm. BioI. Medd. Dan. Vid. Selsk., 196"6, Ni() 15.
9. Po z a r y s k a K. - Mikropaleon.tologia, - kie-runki rozwoju d metodyka 'badati.. Post~py Nauk geol., illr 2. (w druku).
10. Ri c h a r d son E. S., jr., - The conodont ani-mal. Earth Saince, 6, Chicago, 11969.
11. S c ott t H. W. - Discoveries beating on the na-ture of the ClO.DlOdont animal Micropaleontology,
1969, vol. 15, No 4.
PE310ME
B nOCJIe~Hee !8peMS1 3Ha'iH'reJI:bIHO nOlBblCWlaCL
00-HHTepecoBaHHOC'l'b 1KiQB'D~'l'alII!H - lIIeJIIJmM.H 3y60-06pa:mEtIMlH KOpcJg1MlH OKaKeHeJI.OC'l'm.m:, iB CBSI3H
c oOocHODalHlHO:ei me: ~IO ~SI
CTP8-'mJll'PB.IPH-qecKlli1X qeJI'e:ei. l1.0 OHX nop He IH3Be'C'l1Ha KX
cr.pa'l'H-npa<PJ.rq:ecx;aSJ. I1lO3'H:qHH. B C'l'a'l'be paccMa'l'PJlBalOTCS
HOBe:eimHe B3rJISAEd Ha 9'rY TeMY H DPHBO,ItS'l'CSl
HH-~eIOHbIe Qoo6~ 0 Haxo~e 0'1'lle'm'NroB BlOHO,!{OB-'lXXB0I'0 :aomO'l'HOl'O.
