Ostojski, Tadeusz
Uroczystości na polu bitwy pod
Grunwaldem w 550 jej rocznicę
Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3, 429-430
T A D E U S Z OSTO JSK I
U R O C Z Y ST O Ś C I N A PO LU B IT W Y PO D G R U N W A LD EM
W 550 J E J R O C Z N IC Ę
17 lip c a 1960 roku odbył się n a p olach G ru n w ald u ogó ln op olski obchód 5 50-letn iej rocznicy w iekopom nej bitw y. C en traln y m m iejsce m u roczysto ści było w zgórze, n a k tó ry m su m ptem Spo łeczn ego K o m itetu O bchodu 550-lecia b itw y pod G ru n w ald em , d y sp o n u jące g o fu n d u szam i u zysk an ym i ze sp ołecz nych zbiórek, p rzep row ad zon ych na teren ie całeg o k ra ju , w ybu do w an o w ciągu la t 1959/60 m on u m en taln y zespół pom n ikow y. Z espół ten, sk ła d a ją c y się z g r a n itow ego ob e lisk a ry cerskiego, w iązki stalow ych m asztó w z prop orcam i i a m fite a tru w raz z m ap ą p la sty c zn ą oraz p aw ilo n u w y staw ow ego u sy tu o w a nego p od am fite atrem [p ro jek to w ał zesp ó ł au to rsk i w osobach art. p ia st. Je rz e g o B a n d u r y i inż. W itold a C ę c k i e w i c z a , p rofesorów uczelni k rak o w sk ich ], w ykon ało O lszty ń sk ie P rzem ysłow e Z jedn oczen ie B u do w lan e, „M o sto sta l” z P oznania i h u ta „ F e r ru m ” . B lo k i gran ito w e odstrzelono w k a m ien iołom ach w Strzegom iu . W p u n k tach h istorycznych um ieszczono m aszty z e m b lem atam i oraz głazy z n a p isa m i u p a m ię tn ia ją c y m i szczegóły d y slo k ac ji w o jsk p rzed bitw ą, w czasie jje j trw an ia i w koń cow ej fazie.
W u roczystościach w zięło u dział kierow n ictw o p a r tii i rządu , o ficjaln e d e le g a c je Z S R R i C SR S , lic:zni p rzed staw iciele k o rp u su dyplom atyczn ego, d e le g a c ja O bw odu K a lin in g ra d z k ie g o R S F R R , p rzed staw iciele w ładz w o je w ódzkich i pow iatow ych, lic zn i zap ro szen i goście o fic ja ln i, d e le g a c je o rg an i z a c ji społecznych, w eteran i w :alk o n arodo w e i społeczne w yzw olenie, ponad p ó łto raty się cz n a g ru p a P o la k ó w z zagran icy, 30 ty sięcy u czestn ików Grunr- w ald zk ieg o Z lotu M łodzieży P o lsk ie j oraz ogrom ne rzesze sp ołeczeń stw a z teren u w ojew ództw a o lszty ń sk ie g o i całego k r a ju . O gółem liczbę uczestn ików u ro czy sto ści ocenia się n a około 200 tys.
U roczystość rozpoczęła się p rzy jęciem przez Wł. G o m u ł k ę rap o rtu od k o m e n d an ta p lacu , gen. b ryg. Cz. J a n k o w s k i e g o , oraz m eldu nków od ko m e n d an ta Zlotu M łodzieży, gen. b ryg. B r. B e d n a r z a , i p rzew odn iczącego W K F JN w O lsztynie, Cz. S a d o w s k i e g o . Wł. G o m u łk a w asy śc ie p rzew o d n iczącego R ad y P a ń stw a A l. Z a w a d z k i e g o , p rem ie ra J . C y r a n k i e wicza, I se k re ta rz a K W P Z P R S t. T o m a s z e w s k i e g o i przew . W RN M. G o t o w c a dokonał p rzeg ląd u rep rezen tacy jn y ch oddziałów W ojska P o l sk ieg o i u czestn ikó w Z lo tu M łodzieży. D osto jn i g o ście z a ję li m ie jsc a n a try bunie h onorow ej w zn iesion ej obok o b e lisk a. S to ją c y n a p rzed p iersiu trybu n y ch orążow ie d zierżyli k ilk a n a śc ie historycznych sztan d aró w : re k o n stru k cje ch orągw i k ró le w sk ie j Wł. Ja g ie łły z o k re su bitw y gru n w ald zk ie j, ch orągiew K o sy n ie ró w K o ściu szk o w sk ich , sz ta n d a r 4 p u łk u z o k re su P o w stan ia L is to p a dow ego 1830 r., szta n d a ry pow stań cze 1863 r., sz tan d ary p ow stań ców w ielk o p olsk ich i śląsk ich , sztan d ary pułk ow e z 1939 ro ku o raz p arty zan ck ie G L , B C h i A K z o k re su w a lk z h itlero w sk im o k u p an tem i sz ta n d a r P ierw sze j D yw izji W o jsk a P o lsk ie g o — ok ryty ch w ałą m arszu od L en in o do B e rlin a. P rzy dźw iękach hym nu narodow ego w ciągn ięto n a jeden z m asztó w p om n ik a b iało-czerw o n ą fla g ę . N astęp n ie przew o dn iczący R ad y P a ń stw a, A le k san d e r Z aw ad zk i, p o ogłoszen iu oficjaln ego o tw arcia u ro czy sto ści i k rótk im p rzem ó w ien iu zszedł z try b u n y i przy dźw iękach sy g n ału W o jsk a P o lsk ie g o dokonał p rzecięcia b iało -cze rw o n ej szarfy o p a su ją c e j obelisk.
P o w y stą p ie n ia c h kierow ników o ficjaln y c h d e le g a c ji p ań stw ow ych , głos z a b ra ł I sk r e ta r z К С P Z P R , W ład ysław G om ułka, d o ko n u jąc na tle zw ycięstw a g ru n w ald zk ie g o an aliz y aktualnych sto su n k ó w p olsk o-n iem ieck ich . P o d k re
jąe so cjalisty czn y c h a ra k te r p rzem ian zach odzących w NHD, u sta n a w ia ją c y c h nowe za sa d y w sp ó łży cia n aro d u p olsk iego i niem ieckiego, Wł. G o m u łk a u sto su n k o w ał się k rytyczn ie do re w izjo n isty czn e j p o staw y m ilitary stó w zachodnio- niem ieckich, którzy nie w y ciągn ęli żadn ych n au k z historii. P o d k re ślił n asze p ra w a do ziem zachodnich i północnych, n asz dorobek, w y p raco w an y rę k am i m ilionów ludzi żyjących na tych ziem iach i n asz ą w olę trw an ia.
Z w rac ając się do u czestn ikó w Zlotu M łodzieży P o lsk ie j, w ezw ał ich do w zm ożenia w ysiłków w n au ce i p racy d la d o b ra ojczyzny, b u dow n ictw a so cjalisty czn e g o i obrony p ok oju ,
Z kolei I se k re tarz К С Z M S, tow . R e n k e , o d czytał rotę ślu b o w a n ia p o w ta rzan ą p rzez 30-tysięczn ą rzeszę u czestn ików Z lotu. M łodzież ślu b o w ała zesp o len ie sił pod p rzew odn ictw em P o lsk ie j Z jed n oczon ej P a rtii R o b o tn iczej — w p racy i nauce, d la so c ja listy c z n e j p rzy szło ści, d la ro zk w itu go sp o d ark i, techniki i kultury, d la obrony całości i bezp ieczeń stw a ziem i o jczy stej.
Z jednoczone chóry m ę sk ie z k ilk u m ia st P o lsk i od śp iew ały p ieśń „U koch an y k r a j” do słów K . I. G ałczy ń sk ie go , p o czym przy dźw iękach „M ię d zy n aro dów ki” 24 d ziała a rty le ry jsk ie od dały 24 salw y . M istrzo w sk ie zesp o ły W ojsk L otn iczych w ykon ały k ilk u d ziesięcio m in u to w y p o k az a k ro b a c ji zespołow ej, po czym n ad w zgórzem p rzed efilo w ały „ t a fle ” bom bow ców i m yśliw ców . M an i fe sta c ję zakończył w zlot 30 ty sięcy gołębi pocztow ych oraz se tek kolorow ych baloników . Od godziny 14,00 do 22,00 na trzech e strad ach i sch od ach a m fi te a tru od byw ały się w y stęp y k ilk u d zie sięciu zespołów p ieśn i i tań ca, chórów i orkiestr. O godz. 22,00 n ad polem ro zbłysły ognie sztuczne i kolorow e sm u gi reflek to ró w .
S łu ż b a Z d row ia otoczyła u czestn ików u ro czy sto ści w szech stron n ą opieką. Teren, o b jęty u roczy sto ściam i u d ekorow an o fla g a m i b iało-czerw on ym i, cze r w onym i, zielonym i i n ieb iesk im i oraz fla g a m i z em b lem atem Z lotu M łodzieży i kolorow ym i b alon ik am i. Przy głów n ej drodze, p ro w ad ząc ej do zespo łu p om n i kow ego, u staw ion o h erby w szy stk ich m ia st w ojew ódzkich, na w zgórzu — em b lem aty o rg an izac ji m łodzieżow ych. N ad d rogam i do jazdow ym i rozp ięto 6.000 kolorow ych ch ust. U dekorow an o rów nież estrad y . N a s k r a ju p o la u s t a w iono ogrom ne p lan sze w y staw y pt. „ P la k a t p o lsk i w w alce o p o k ó j” . P r z y gotow ano i zago sp o d aro w an o 6 ogrom nych p lacó w p arkin gow ych , n a których zeb rało się ogółem p on ad 12.000 p ojazd ów m echan icznych .
S p ra w n ie fu n k cjo n o w ała słu żb a ruchu, tak że o rg a n iz ac ja c a łe j u roczysto ści p rz e d sta w iała się bez zarzutu .
O T Y L IA GRO TO W A
W Y STA W A 15-LEC IA O ŚW IA TY N A W ARM II I M A Z U R A C H
W dn iu 10 lip ca 1960 r. o tw arta zo sta ła w S zk o le P o d staw o w e j n r 14 w O lsztynie w y staw a p ię tn asto le cia ośw iaty n a W arm ii i M azu rach . O tw arcia dokonał M in ister O św iaty, ob. W acław T u ł o d z i e c k i , w ^ b e c n o śc i w ice p rze w odn iczącego W ojew ódzkiej R ad y N aro d ow ej, T. G ą c z o w s k i e g o , w ładz szkolnych K u rato riu m O kręgu Szkoln ego z k u rato rem , F r. S i k o r ą , na czele craz zaproszon ych gości.
W ystaw a m iała na celu zapozn an ie szerszych m as sp ołeczeń stw a z d o ro b k iem szk oln ictw a p o lsk ie g o na W arm ii i M azu rach o raz zbliżenie ich do sp raw ośw iatow ych . Przeznaczono na w y staw ę 14 izb lek cyjn ych , św ie tlicę o raz w szy stk ie k o ry tarze trzy p iętro w ego gm achu .
D la łatw ie jsz e g o w p ro w ad zen ia zw ied zający ch w szeroką p ro b lem aty k ę o św iato w ą, całość zagad n ień u jęto w n astę p u jąc y c h d ziałach : 1) szkoln ictw o
