"Stanisława Wyspiańskiego >>teatr ogromny<< imaginacji", Jan Nowakowski, "Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP Kraków” z.72, Prace Historycznoliterackie VIII, Kraków 1978 : [recenzja]

(1)

Joanna Wiszniewicz

"Stanisława Wyspiańskiego >>teatr

ogromny

Biuletyn Polonistyczny 27/3-4 (93-94), 314

(2)

NOWAKOWSKI Oan: Stanisława Wyspiańskiego "teatr ogromny" imaginacji. "Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP Kraków". . Prace Historycznoliterackie« VIII« Kraków 1980 z. 72 s« 7-18.

Artykuł poświęcony architektonicznej koncepcji teatru Wys piańskiego. Autor twierdzi, iż niektóre dramaty pisarza ("Le gion" , "Noc listopadowe", "Bolesław Śmiały", "Skałka") wymagaję przestrzeni wolnych, natomiast inne ("Warszawianka", "Lelewel” , "Sędziowie", "Weaele", a przede wszystkim "Wyzwolenie") mogę pomieścić się fizycznie w wymiarach sceny« Projekt amfiteatral nego teatru na stoku Wawelu, opracowany pod wpływem Wyspiań skiego przez architekta Ekielekiego, był próbę konkretyzacji teatru przeetrzeni swobodnej, Jednak rzeczywistym spełnieniem wizji Wyspiańskiego mógłby być - wg autora - tylko gigantyczny happening dziejęcy się w przestrzeni realnej, fizycznej* Blis ki był tego Andrzej Wajda w telewizyjnej "Nocy listopadowej", inscenizowanej w realnych przestrżeniach (1978).

BP/93-94/109 J.W.

NOWOSIELSKI Kazimierz: Ryzyko obecności. Doświadczenie biograficzne i powieść chłopska. Warszawa 1983, LSW, es. 252, ń

100,-Tom szkiców krytycznoliterackich poświęcony problematyce prozy tzw. nurtu chłopskiego w literaturze. W analizach prozy Czernika, Piętaka, Kawalca, Mortona, Nowaka, Myśliwskiego i Redlińskisgo uwzględniowo doświadczenie biograficzne tych pisa rzy, waloryzujęce estetykę i sensy ideowe ich dzieł. Wymienio nych twórców łęczy jedno: egzystencja "między koniecznościę in dywidualizacji swej artystycznej wypowiedzi" a rozmaitymi w e r sjami "zbiorowego obowiązku", determinowanego przez tradycję i społeczną teraźniejszość. W zwięzku z tym autor zwraca uwagę na problem zmian w pojmowaniu artystycznej funkcji dzieł oraz ról pisarskich. Osobny rozdział ("Poetyka świata przejrzystego") poświęca analizie reguł "powieści produkcyjnej ".