Wystawa poświęcona tradycjom techniki polskiej

514

D y sk u sja s k o n ce n tro w a ła się n a p r o b le m a c h dn ia d zisiejszeg o o r a z Jutrzejsze­

g o fa b r y k i i osied la. W iele m ó w io n o n a tem a t p la n o w a n e j r o z b u d o w y za kładu , p o ­

stu lu ją c m. in. je j przyspieszen ie. In teresu ją cą p r o p o z y c ję w y s u n ą ł p ro f. R óża ń sk i,

k tó r y su g erow a ł, a b y 'nied aw no p o w o ła n a d o ży cia S z k o ła In żyn iersk a w K ie lc a c h

m iała n a u w a d z e p o trz e b y k a d r o w e b ia ło g o ń sk ie j fa b r y k i i u tw o rz y ła s e k c ję b u ­

d o w y p o m p . P r o f. R óża ń sk i p rzy p o m n ia ł iteż, ż e te g o r o d z a ju w sp ó łd zia ła n ie p o ­

siada w z ó r w tr a d y c ji, g d yż H u ta A lek sa n d ra sta n o w iła m ie js c e p ra k ty k o ra z

n ie k tó r y c h z a ję ć dla stu d en tów S zk oły A k a d e m io z n o -G ó m ic z e j, is tn ie ją ce j w K ie l­

ca ch w la ta c h 1816— 1826. O żyw ion ą w y m ia n ę p o g lą d ó w w y w o ła ły p r o b le m y r o z ­

w o ju osied la B ia łog o n , p oru szon e w r e fe r a c ie d r G ó re c k ie j. O sied le t o z o s ta ło nie­

d a w n o w łą c z o n e w o b r ę b m iasta K ie lc e i o b ję te za tw ierd zo n y m w 1966 r. p la n e m

m ie js k ie g o za gospodarow an ia. W y p ow ied a i d y sk u sy jn e p o tw ie r d z iły postulait r e f e ­

r e n tk i w 'spraw ie b a rd z ie j s z cze g ó ło w e g o o p ra cow a n ia te g o p la n u w odn iesien iu d o

o m a w ia n e j d zieln icy . Z g o d z ił się z ty m r ó w n ie ż m g r J erzy S zm a id el, p r z e w o d n i­

czą cy ¡Prezydium M ie js k ie j R a d y ’ N a ro d o w e j w K ie lca ch , 'który ‘in fo rm o w a ł z e b ra ­

n y c h o p rz e w id y w a n y ch w n a jb liżs zy m czasie in w e s ty cja c h k om u n a ln y ch w B ia ło -

gon ie. P o d o b n e sta n ow isk o za ją ł m g r A n d r z e j M ich a łow sk i, W o je w ó d z k i K o n s e r ­

w a to r Z a b y tk ó w , z w ra ca ją c p rzy ty m u w a g ę n a k o n ie cz n o ś ć za b ezp ieczen ia w p la ­

n ie z a ró w n o o d p o w ie d n ich w a r u n k ó w ż y c ia dla m ie szk a ń có w ja k i za ch o w a n e g o

d o dziś za b y tk o w e g o ch a ra k teru osied la . M g r M ich a łow sk i w y r a z ił te ż p o g lą d o c e ­

lo w o ś c i zo rg a n izo w a n ia w za kład zie b ia ło g o ń sk im p rz y z a k ła d o w e g o m uzeum .

N a izakończenie ob ra d u ch w a lo n o szereg w n io sk ó w , z k tó r y c h w ię k szość d o t y -

czyła d a lszeg o r o z w o ju fa b ry k i. P ozosta łe p o s tu lo w a ły o to cze n ie o d p ow ied n ią o p ie­

k a za ch o w a n y ch o b ie k tó w za b y tk o w y c h u rzą d zen ie w sp o m n ia n e j p la có w k i m u z e ­

a ln ej, w re s zcie orga n izow a n ie n a stęp n y ch s e s ji n a u k o w y ch , k tó r e m ia ły b y n a celu

an alizę r e a liz a c ji p la n o w e g o r o z w o ju K ie le c k ie j F a b ry k i P o m p oraz o sied la B ia ­

łog on .

'

W szystk ie w y stą p ien ia n a s e s ji zostan ą op u b lik o w a n e w sp e cja ln y m w y d a w ­

n ictw ie o k o liczn o ścio w y m .

Ju bileu sz b ia ło g o ń sk ie j fa b r y k i zo sta ł r ó w n ie ż u czczon y w y b icie m p a m ią tk o ­

w e g o m ed alu , b a rd z o u dan ego p o d w z g lę d e m p la styczn ym . iTreść te g o m e d a lu n a­

w ią z u je d o treści je g o n ie ja k o p o p rzed n ik a , k tó r y Ukazał się p r z e d il50 laity z o k a z ji

r o zp o cz ę cia p r o d u k c ji W H u cie A leksan dra. N a o b u m ed a la ch w id n ie je w izeru n ek

g łó w n e g o b u d y n k u fa b ry c z n e g o w ra z z p ię k n y m i w y m o w n y m hasłem „ I k ru szcom

P olsk i za ja śn ia ło słońoe” . ’

,

W u ro czy stościa ch ju b ile u sz o w y c h b r a ła u d zia ł za łoga

fa b ry k i, m ie szk a ń cy

BiałOgonu o r a z liczn i

g oście r e p re z e n tu ją cy

środ o w isk a n a u k o w e i z a w o d o w e

z W arszaw y, K ra k o w a , K ie lc i Śląska. B y li o b e c n i g osp od a rze w o je w ó d z tw a k ie ­

le c k ie g o z I S ek reta rzem K W P Z P R F r. W a ch ow iczem n a c z e le , ja k r ó w n ie ż p rze d ­

sta w icie le ‘k ie r o w n ic t w a . M in isterstw a P rzem y słu C iężk iego, 'którym p r z e w o d n i­

czył ó w cze s n y w icem in ister Fr. K aim .

J e r zy Jasiuk

W Y S T A W A P O Ś W IĘ C O N A T R A D Y C J O M T E C H N IK I P O L S K IE J

11

g ru dn ia 1967 r. została otw arta w Z a b rzu w y sta w a Z

o b r a z u ją c a w d u ży m sk rócie d z ie je p o s tę p u te ch n iczn e g o n a n a szy ch z ie ­

m ia ch p o c z ą w sz y o d ok re s ó w p r a h isto ry czn y ch aż d o c za s ó w w sp ółczesn y ch . W y ­

staw a m ia ła ch a ra k ter o św ia to w y i w p e w n y m stopn iu p o w ta rza ła tem atyk ę z a p r ę

-Kronika

₅₁₅

zenit ow an ą w W a rszaw ie iw :lf965 r. ma w y s ta w ie

». W p o ró w n a n iu dio s w e g o p ie r w o w z o r u w y s ta w a w Z a b rzu u w y p u k la ła szcze­

g ó ln ie tr a d y c je te c h n ik i n a Śląsku.

O rgan izatoram i o m a w ia n e j e k s p o z y c ji b y ły : M uzeu m T ech n ik i w W a rsza w ie,

S tow a rzyszen ie In ż y n ie r ó w i T e c h n ik ó w P rze m y słu H u tn icz e g o w P o ls c e o r a z g o ­

sp odarz loka lu , M u ze u m w Z a b rzu . W arbo z w ró c ić u w a g ę, że w y s ta w a zapocząt­

k o w a ła w itym m u zeu m .cykl im p re z o tem aityce tech n iczn ej. T e m a ty k a ita m a b y ć

w p r z y s zło ś ci d o m in u ją cą w p r a ca ch za brzań sk iej p la c ó w k i, Istn ieją n a w e t p r o ­

je k ty p rzek ształcen ia je j z czasem w m u zeu m p o ś w ię c o n e (hutnictwu.

Wystawa była czynna do lutego 1008 r.

J. J.

W Y S T A W A

W P a ła c u O p a tów w G dań sku -O liw ie g o ś c iła w y s ta w a p o ls k ic h ¡ksnątErilc o te­

m a ty ce m o rsk ie j o d X V I w . d o d zisia j. W y sta w ę zorg a n izo w a ło „W y d a w n ic tw o

M o rsk ie” (autorem scen ariu sza je s t k ie r o w n ik r e d a k c ji k sią żek fa c h o w y c h i n a u ­

k o w y c h te g o w y d a w n ic tw a , m g r S ta n is ła w L u d w ig ) — z o k a z ji 10 r o c z n ic y s w e g o

p ow sta n ia — i M u zeu m M orsk ie w G dańsku. T rw a ła iona p r z e z m a j i cz e rw ie c

1© 67 r.

S zczu p łość p om ie szcze ń n ie p o z w o liła n a w y e k s p o n o w a n ie w sz y stk ich zebra­

n y c h o k . 2700 k sią żek ; w y s ta w io n o ty lk o o k . 1600.

,

N a jstarszą książk ą je s t tu

(1512 r.), k tó r e g o a u to re m je s t Jan

ze Sitobmicy, „je d e n z n a jw y b itn ie js z y c h s w e g o cza su łu d zi p o ś w ię c o n y c h n a u c e ” —

ja k g o o k reślił F ra n ciszek B u ja k w p r a c y

(1900 r.). R o zd zia ł X I

— Jian ze Sitobmicy

p o ś w ię c ił oceaniom, w ' rozd zia le X I I w y lic z y ł zn a czn iejsze p ó łw y s p y , za to k i i c ie ś­

niny.

W śród m o r s k ich książek n a u k o w y ch i p o p u la rn o n a u k o w y ch X I X w . i p ie r w ­

szych 18 lait b ie ż ą c e g o s t ifle d a ma w y s ta w ie zn alazły -Się tafcie p o z y c je , ja k n p . bair-

dzio c ie k a w e a za pom n ian e stu d iu m o c e a n o g r a fic z n e F ran ciszk a X a w e r c g o T u c z y ń -

sk iego

(11883— 11885), Ottoma K ru m p la

(1'88S), E. K ie m ik a

(1910), Kaliksita

R u ciń sfciego O

i

(1912), w y d a n y w 1908 r. (tom 2

p o d rę cz n ik a

z a w ie r a ją c y d ział

p ierw sze p o ls k ie n a u k o w e

stud ium z za k re su sło w n ic tw a m o rsk ie g o

(1915) A d a m a

K le cz k o w s k ie g o (pracą doktorska).

.. N a u k o w y ch i te c h n iczn y ch k sią że k m o r sk ich w o k re s ie m ię d z y w o je n n y m m a ­

m y ju ż W iele. N a w y s ta w ie w y e k s p o n o w a n o n p . M ich ała S ie d le c k ie g o

z 1922 r., K a zim ierza D em ela

z 1925 r., J. J a k ób k ie w icza

z 1939 r., K a zim ie rza B ie lsk ieg o

z 1929 r., T. K o k iń s k ie g o

z 1930 r., M . S a sin o w sk ie g o

z 1932 r.,

O. Ż u k o w sk ie g o

z 11934 r. itd ., k ilk a sło w n ik ó w ,

n a cziele z e

(6 zeszytów z la t 1929— 1936, od zesz. 4 p o d egid ą P o ls k ie j A k a d em ii U m iejętn ości) itd.