Funkcje realizowane przez podsystemy Systemu Logistycznego Polski Functions performed by subsystems of Logistics System of Poland

z. 72 Transport 2010

Jolanta ak, Roland Jachimowski, Konrad Lewczuk

Politechnika Warszawska Wydzia Transportu

Ilona Jacyna, Micha Kodawski

Studia Doktoranckie, Politechnika Warszawska Wydzia Transportu

FUNKCJE REALIZOWANE PRZEZ PODSYSTEMY

SYSTEMU LOGISTYCZNEGO POLSKI

Rkopis dostarczono: lipiec, 2010

Streszczenie: W artykule przedstawiono ogólne pojcie struktury Systemu Logistycznego Polski

(LSP). Okrelono funkcje LSP oraz zakresy przeksztace strumieni materiaów i informacji, które system realizuje. Przeprowadzono analiz elementów systemu logistycznego w tym jego podsystemów. Ka dy podsystem zosta opisany za pomoc modelu oraz scharakteryzowany pod wzgldem zasigu, spenianych funkcji i wzajemnych wspózale noci.

Sowa kluczowe: system, systemy logistyczne, funkcje systemów logistycznych.

1. WPROWADZENIE

Mówic o Systemie Logistycznym Polski (LSP) nale y zdefiniowa samo pojcie systemu logistycznego. Aby przepyw adunków, na caej drodze przemieszczania, przebiega w sposób bezzakóceniowy, niezbdnym jest zintegrowanie fizycznego przepywu towarów i zwizanych z nim informacji w ramach sprawnie funkcjonujcego systemu logistycznego, traktowanego jako ukad podsystemów: zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji, transportu i magazynowania, wraz z relacjami pomidzy nimi. Uogólniajc mo emy powiedzie, e system logistyczny to ukad rodków technicznych i organizacyjnych oraz ludzi zdolnych planowa i realizowa przepywy, rozdzia materiaów, midzy producentami a konsumentami, [3], [4]. System logistyczny ma zatem charakter usugowy, jego celem jest realizacja ustalonego zadania logistycznego, z którego wynika struktura projektowanego (analizowanego) systemu.

Wszystkie elementy systemu logistycznego powinny by ze sob powizane w sposób umo liwiajcy efektywn realizacj podstawowych zada [3]. Do tego niezbdna jest waciwa infrastruktura, która z jednej strony pozwoli na dostarczenie odpowiedniego

towaru tam gdzie jest potrzebny i w takiej jakoci jaka jest oczekiwana przez klienta, a z drugiej strony uwzgldnia bdzie minimalizacj kosztów realizacji takiego przepywu.

System logistyczny Polski to system logistyczny w ujciu makroekonomicznym. Swoim zakresem obejmuje on przepyw dóbr materialnych w caej gospodarce przez kolejne fazy wydobycia, przetwarzania oraz dystrybucji i konsumpcji. Wyodrbnione fazy przepywu dóbr materialnych w gospodarce to:

 pozyskanie surowców z przyrody,

 przetwórstwo surowców w materiay i pófabrykaty,  produkcja pófabrykatów, czci i elementów,

 produkcja dóbr finalnych, konsumpcyjnych i produkcyjnych.

Uwzgldniajc wymienione wy ej fazy przepywu oraz rodzaje jednostek gospo-darczych wspóuczestniczcych w realizacji przepywów materiaowych w gospodarce przyjto, e elementami Systemu Logistycznego Polski s poszczególne ogniwa, w których realizowane jest pozyskanie, przetwarzanie oraz spo ytkowanie dóbr materialnych. W konsekwencji elementy LSP bd dzielone na róda adunków, ujcia adunków oraz wzy porednie. Nale y przy tym pamita, e podstawowe znaczenie dla fizycznego przepywu adunków w gospodarce ma podsystem transportu zewntrznego. Ponadto w przepywie adunków coraz czciej porednicz wyspecjalizowane jednostki gospodarcze, które ze wzgldu na zakres wiadczonych usug nazywane s punktami przeadunkowymi, magazynami, terminalami transportu intermodalnego, czy te centrami logistycznymi.

Funkcje systemu logistycznego cile zale  od struktury fizycznego uksztatowania systemu oraz szeroko rozumianej bran y, jak obsuguje. System Logistyczny Polski jest struktur ograniczon fizycznie przez granice pastwa, jednak e w domyle jest czci wikszego systemu – europejskiego oraz, ze wzgldu na poo enie geograficzne Polski, midzykontynentalnego. Ze wzgldu na swój rozmiar i zao ony cel dziaania System Logistyczny Polski obejmuje swym zakresem wszystkie funkcje wyczerpujce definicj logistyki, a zwaszcza logistyki stosowanej, tzn. zajmuje si przeksztacaniem strumieni adunków i zwizanych z nimi strumieni informacji ze wzgldu na czas, miejsce i posta na zadanym poziomie usugi i po minimalnym koszcie. W ramach Systemu Logistycznego Polski realizowane s przeksztacenia strumieni adunków i zwizanych z nimi informacji ze wzgldu na:

1) Czas: w tym skadowanie krótkotrwae tj. buforowanie materiaów w podukadach

rozdzielajcych i konsolidujcych strumienie materiaowe, skadowanie dugotrwae –

bie ce, zapewniajce cigo dziaania ukadów dystrybucji i produkcji oraz

skadowanie dugotrwae – rezerwowe, umo liwiajce gromadzenie dóbr materialnych w celach strategicznych, obronnych i innych znaczcych ze wzgldu na utrzymanie sprawnoci dziaania caego LSP.

2) Miejsce: transport materiaów w ró nych postaciach pomidzy blokami funkcjonalnymi

LSP umo liwiajcy realizacj podstawowych przeksztace w tych podsystemach.

Transport mo e by realizowany poprzez ró ne gazie transportu oraz ich kombinacje, w tym transport komodalny.

3) Posta: czyli szeroko rozumiana zmiana formy fizycznej materiaów w skutek dziaa

podjtych w podsystemach funkcjonalnym LSP. W ramach przeksztacenia ze wzgldu na posta mo na mówi o produkcji, która zmienia fizyczn posta materiaów oraz

o operacjach zmiany postaci adunkowej – komisjonowaniu, pakowaniu, przepakowywaniu, a tak e przeadunkach.

Przeksztacenia te powinny zosta wykonane na zadanym poziomie usugi i po minimalnym koszcie. Zadaniem LSP wynikajcym z definicji logistyki stosowanej, a wpywajcym na funkcje LSP jest obni anie kosztów obsugi transportowej i magazynowej. Obni anie kosztów mo e odbywa si m.in. poprzez czenie operacji zaopatrzenia (konsolidacja zamówie), operacji dystrybucyjnych (konsolidacja wysyek), przesyek towarowych oraz sterowanie przepywami materiaów w taki sposób, aby efektywnie wykorzysta infrastruktur.

2. STRUKTURA SYSTEMU LOGISTYCZNEGO POLSKI

, LSP LSP LSP A R S (1) gdzie: LSP S – struktura LSP, LSP A – zbiór elementów LSP, LSP

R – zbiór relacji wystpujcych midzy elementami LSP.

Elementami struktury LSP bd podsystemy funkcjonalne Systemu Logistycznego (rys.1.), tj:

IMPORT; podsystem generujcy strumienie adunków dla LSP, które pochodz z innych krajów. W podsystemie importu elementami wyró nionymi s: przejcia graniczne: morskie, drogowe, kolejowe, lotnicze.) Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór IM, postaci:

1 2 i I

{i , i , ..., i , ..., i }

   

IM ;

WYDOBYCIE, ROLNICTWO, RYBOÓWSTWO (zwany dalej podsystemem pozyskania dóbr materialnych (naturalnych) z przyrody), podsystem ten generuje strumienie materiaów dla LSP. Elementy wyró nione w podsystemie wydobycia to np. kopalnie. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór ZP, postaci:

1 2 { , , ..., , ..., }_z Z z z z z     ZP ;

PRODUKCJA i USUGI, elementy wyró nione w podsystemie to: zakady przemysowe, punkty usugowe, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór PU, postaci:

1 2

{ , , ..., p p p_p, ..., p_P}

   

Import (IM) Eksport (EK) Tranzyt(T) Porty morskie Drogowe przejcia graniczne Kolejowe przejcia graniczne Porty rzeczne ródldowe Porty lotnicze Pozyskanie dóbr materialnych z przyrody (ZP) Produkcja i usugi (P) Porty morskie Drogowe przejcia graniczne Kolejowe przejcia graniczne Porty rzeczne ródldowe Porty lotnicze Dystrybucja hurtowa (DH) Dystrybucja detaliczna (DD) Konsumpcja zbiorowa (KZ) Konsumpcja indywidualna (KI) Recykling (RE) Punkty obsugi adunków (PP) –ródastrumieniadunków –ujciastrumieniadunków –transportwyrobówbezprzeróbkiwwzachtransportowych –transportwyrobówzprzeróbkwwzachtransportowych –transportodpadów

Rys. l. Schemat powiza midzy podsystemami w Systemie Logistycznym Polski LSP ródo: [3].

EKSPORT, podsystem przekazujcy strumienie materiaów z LSP do innych krajów, elementami wyró nionymi w podsystemie eksportu s przejcia graniczne. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór EK, postaci:

1 2 { , , ..., , _e ..., } E e e e e     EK ;

TRANZYT, elementy wyró nione w podsystemie tranzytu to przejcia graniczne. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór T, postaci:

1 2 { , ,..., ,..., }_t T t t t t     T ;

DYSTRYBUCJA HURTOWA, elementy wyró nione w podsystemie dystrybucji hurtowej to: hurtownie, centra dystrybucyjne, centra logistyczne, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór DH, postaci:

1 2 h H

{dh , dh , ..., dh , ..., dh }

   

DH ;

DYSTRYBUCJA DETALICZNA, elementami wyró nionymi w podsystemie dystrybucji detalicznej s np. sklepy. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór DD, postaci:

1 2 d D

{dd , dd , ..., dd , ..., dh }

   

DD ;

KONSUMPCJA ZBIOROWA, elementy wyró nione w podsystemie konsumpcji zbiorowej to: hotele, restauracje, szpitale, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór KZ, postaci:

1 2 k K

{kz , kz , ..., kz , ..., kz }

   

KZ ;

KONSUMPCJA INDYWIDUALNA, elementy wyró nione w podsystemie konsumpcji indywidualnej to: gospodarstwa domowe, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór KI, postaci:

1 2

{ki , ki , ..., ki , ..., ki }_$

  D 

KI ;

RECYKLING, to podsystem o specyficznych wasnociach, wejcia do niego wychodz ze wszystkich pozostaych podsystemów natomiast wyjciem jest podsystem produkcji i usug. Elementy wyró nione w podsystemie to przedsibiorstwa zajmujce si wykorzystaniem odpadów. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór RE, postaci:

1 2 r R

{r , r , ..., r , ..., r }

   

RE ;

 PUNKTY OBSUGI ADUNKÓW – jest to podsystem, w którym dokonywane s przeksztacenia strumieni adunków ze wzgldu na czas i posta (transportow oraz adunkow). Elementy wyró nione w podsystemie punktów obsugi adunków to: centra logistyczne, porty morskie, terminale przeadunkowe, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór PP, postaci:

1 2 }

{p , p , ..., p , ..., p_'

  _G 

PP ;

 TRANSPORT ZEWNTRZNY – podsystem, który opisuje procesy wystpujce pomidzy pozostaymi podsystemami. Elementy wyró nione w podsystemie to poczenia transportowe, rodki transportowe, itp. Numery elementów wyró nionych w podsystemie tworz zbiór TZ, postaci:

1 2 j J}

{tz , tz , ..., tz , ..., tz

   

TZ .

Zgodnie z powy szymi ustaleniami, zbiór elementów wydzielonych z LSP jest sum zbiorów:

LSP

A IM‰ZP‰PU‰EK‰ ‰T DH‰DD‰KZ‰KI‰RE‰PP‰_{TZ .}

Wszystkie elementy LSP s wyró nione z pewnych podsystemów i uwzgldniajc relacje wystpujce midzy nimi mog by rozpatrywane jako odrbne systemy. Zgodnie z definicj ka dy system charakteryzuje si ustalonym zbiorem elementów oraz zbiorem relacji wi cych te elementy midzy sob i z otoczeniem systemu. Elementy LSP, mo emy podzieli na róda LSP

Z , ujcia _ULSP _{oraz elementy porednie} LSP

P , w których nastpuje przetwarzanie strumieni adunków.

Rodzaj relacji LSP

R wystpujcych w LSP oraz ich liczba zale y zarówno od liczby uczestników biorcych udzia w procesie przemieszczania od róda do ujcia, jak i od formy transportu zastosowanego do realizacji procesu przemieszczania.

Funkcje LSP wypeniane s przez podsystemy funkcjonalne zidentyfikowane w ramach

LSP. Istotne s relacje wi ce poszczególne elementy midzy sob i z otoczeniem

systemu. Wród relacji wystpujcych midzy elementami LSP mo na wymieni:

 wybór rodzaju transportu, który mo e by wykorzystany do obsugi poszczególnych elementów LSP,

 powizania podsystemów za pomoc wzów,  mo liwe drogi przepywu adunków przez LSP.

3. FUNKCJE PODSYSTEMÓW FUNKCJONALNYCH LSP

3.1. ZAOENIA

W warunkach gospodarki rynkowej sposób dystrybucji towarów jest niezwykle wa ny. Koszty zwizane z umo liwieniem konsumpcji produktów poprzez zwikszanie ich dostpnoci (czyli to, co w gruncie rzeczy jest logistyk) pozostaje jedn z ostatnich dziedzin konkurencji rynkowej w warunkach osignicia doskonaoci w dziedzinie wytwarzania. Racjonalizacja kosztów i czasu fizycznego przepywu dóbr polega przede wszystkim na wprowadzaniu takich rozwiza organizacyjnych i technologicznych, które pozwol na lepsze wykorzystanie posiadanych i planowanych rodków transportu i infrastruktury punktowej. Wymienione rodki i infrastruktura w ró nych konfiguracjach s obecne w podsystemach LSP.

W przypadku Systemu Logistycznego Polski wa ne jest, aby wszystkie elementy skadajce si na niego wypeniay w sposób pynny funkcje systemu logistycznego wynikajce z definicji. Oznacza to, e powinny dziaa w sposób zapewniajcy minimalizacj kosztów obsugi transportowej i magazynowej. Aby osign ten cel niezbdne jest kompleksowe wspódziaanie wszystkich podsystemów. Oczywicie, jeli chodzi o minimalizacj kosztów transportu wikszo funkcji jest zwizana gównie z dwoma podsystemami: Podsystemem Transportu Zewntrznego oraz Podsystemem Punktów Obsugi adunków. Jednoczenie wiadomo, e na koszt transportu wpywa wiele czynników zwizanych z postaci transportow przewo onych adunków, a ten aspekt jest zwizany z pozostaymi podsystemami np. Podsystemem Produkcji czy te Dystrybucji. Podobnie wyglda aspekt minimalizacji kosztów zwizanych z magazynowaniem. Wikszo funkcji jest zwizana gównie z dwoma podsystemami: Podsystemem Dystrybucji Hurtowej oraz Podsystemem Punktów Obsugi adunków.

Reasumujc, ka dy z podsystemów ma wpyw na ostateczn posta LSP i wpywa na dziaanie systemu. W zwizku z powy szym naczeln funkcj dotyczc wszystkich podsystemów jest wspódziaanie w celu wykonania zada.

3.2. FUNKCJE PODSYSTEMU POZYSKANIA SUROWCÓW

Podsystem Pozyskania Dóbr Naturalnych (ZP) tworzony jest przez podsystem Wydobycia, podsystem Rolnictwa i podsystem Ryboówstwa. Wydobycie, rolnictwo i ryboówstwo s wa nym ródem generujcym znaczne strumienie materiaów w LSP. W roku 2006 wydobyto okoo 95,22 mln t wgla kamiennego, uzyskano ponad 27 mln t zbó oraz 30,2 mln m3 drewna1. Tak znaczne iloci musz zosta rozdysponowane, przetworzone i dostarczone przez LSP do finalnych konsumentów.

Pozyskiwanie surowców charakterystyczne dla podsystemu pozyskania dóbr naturalnych nie jest spotykane w innych podsystemach funkcjonalnych LSP. Podsystem ten jest jedynym, bdcym wewntrznym ródem potoków materiaów w LSP. Wejcia do pozostaych podsystemów funkcjonalnych LSP s zawsze wyjciami z innych jego pod-systemów lub wejciami spoza granic systemu. W takim przypadku posta transportowa adunków jest ju ustalona i wynika ze standardowych technologii transportowych, przeadunkowych i skadowania w przepywie materiaów midzy podsystemami.

Pozyskanie materiaów w podsystemie pozyskania dóbr naturalnych wymaga podjcia trzystopniowych dziaa:

I. Dziaania inicjujce:

- rolnictwo: przygotowanie gleby, nawo enie, zakup materiau siewnego i sadzonek, sadzenie/sianie, ochrona przed szkodnikami,

- wydobycie: lokalizacja zó ,

- ryboówstwo: lokalizacja owisk, przygotowanie sprztu rybackiego, - lenictwo: zalesianie, nawo enie, ochrona przed szkodnikami. II. Pozyskanie surowców:

- rolnictwo: zbiór podów rolnych, transport i przeadunki, - wydobycie: proces górniczy,

- ryboówstwo: poów,

- lenictwo: wycinka i wywóz z lasu. III. Przetwórstwo wstpne:

- rolnictwo: przeadunki, pakowanie, segregacja, mycie, mro enie, suszenie, skadowanie itp.,

- wydobycie: oczyszczanie, segregacja wstpna, skadowanie, przeadunki, transport itp., - ryboówstwo: segregacja, patroszenie, mro enie, pakowanie, skadowanie, przeadunki,

transport itp.,

- lenictwo: przeadunki, skadowanie, suszenie, obróbka wstpna, transport itp.

Uwzgldniajc powy sze w podsystemie pozyskania dóbr naturalnych wyró niono dwa podsystemy (rys. 2):

Podsystem pozyskania surowców – róda niesystemowych potoków materiaowych

dla LSP, w podsystemie tym realizowane s bezporednie operacje zwizane z pozyskaniem materiaów. Zewntrznymi wejciami (niesystemowymi) s:

- wydobycie surowców naturalnych (energetycznych, budowlanych, na potrzeby hutnictwa i przemysu chemicznego),

- uzyskanie podów rolnych i lenych (na potrzeby spo ywcze, energetyczne i przetwórcze),

- pozyskanie drewna (na potrzeby budownictwa, przemysu i energetyczne). - poowy ryb, pozyskanie dziczyzny.

Podsystem przetwórstwa wstpnego – w podsystemie tym realizowane s proste

operacje zwizane z adowaniem rodków transportu wewntrznego i zewntrznego, skadowanie, proste operacje pakowania, sortowania, segregacji, a tak e pocztkowe etapy procesu produkcyjnego (mycie, proste przetwórstwo, mro enie itp.).

Wewntrznymi wejciami (systemowymi) do podsystemu pozyskania dóbr naturalnych s dostawy z podsystemów: importu, produkcji i usug, dystrybucji hurtowej oraz punktów obsugi adunków (w tym z centrów logistycznych). Strumienie materiaów z innych podsystemów LSP su  realizacji pozyskania surowców naturalnych. Bd to wic narzdzia, maszyny, opakowania, nawozy i rodki ochrony, rodki chemiczne itp.

Wewntrznymi wyjciami z podsystemu pozyskania dóbr naturalnych s wysyki do podsystemów: eksportu, produkcji i usug, dystrybucji hurtowej, dystrybucji detalicznej, konsumpcji zbiorowej i konsumpcji indywidualnej oraz punktów obsugi adunków, do których dostarczane s wstpnie przetworzone i pakowane pody rolne, kopaliny, drewno, ryby oraz miso niepochodzce z hodowli przemysowych. Ponadto wewntrznym wyjciem z podsystemu jest transport odpadów od podsystemu recyklingu i utylizacji.

Rys. 2. Struktura podsystemu pozyskania dóbr naturalnych ródo: opracowanie wasne.

W podsystemie pozyskania dóbr naturalnych dokonywane s podstawowe przeksztacenia:

 transport wewntrzny i zewntrzny,

POZYSKANIE DÓBR NATURALNYCH POZYSKANIE SUROWCÓW Wydobycie surowców Lenictwo Rolnictwo Poowy XZP1 XZP2 XZP3 XZP4

:

E

X

u 

Y

o

Z

WEJCIA WEWNTRZNE

(pozosta

e

podsystem

y

LSP

)

WYJCIA WEWNTRZNE

_(p

ods

y

stem

y

nale

ce do

LSP

)

 magazynowanie (gównie materiaów luzem, tak e chodnicze i mro enie),  zaadunki rodków transportu zewntrznego,

 proste operacje zwizane z przetwórstwem wstpnym.

Postacie transportowe i magazynowe materiaów wynikaj gównie ze sposobu pozyskania materiaów. Podsystem charakteryzuje si niewielkim stopniem przekszta-cania strumieni materiaów (funkcja ta charakterystyczna jest dla podsystemu produkcji i usug), std nie jest konieczne nadawanie materiaom zró nicowanej i rozdrobnionej postaci adunkowej charakterystycznej dla wysokiego stopnia przetworzenia (wymaganej przez inne podsystemy – np. dystrybucja, produkcja). W ramach transportu wewntrz podsystemu preferowany przewa nie jest transport luzem, w du ej mierze z pominiciem opakowa transportowych.

Zbiór wej zewntrznych XZP skada si z czterech podzbiorów XZP1, XZP2, XZP3, XZP4 odpowiadajcych grupom materiaowym generowanym w podsystemie pozyskania dóbr naturalnych. S to strumieni dóbr pozyskiwane z przyrody. Ka dy podzbiór grupy skada si z elementów x_ZPp1, przy czym p jest zadan postaci materiaow nale c do zbioru

wyró nionych postaci transportowych materiaów P {1 ,2,. .. ,p,. .. ,P}. Elementy x wchodzce w skad podzbiorów XZP1, XZP2, XZP3, XZP4 bd opisywa poszczególne

strumienie materiaów wyró nione ze wzgldu na swoj posta (np. rolnictwo: sypkie luzem, sztukowe w skrzynkach, sypkie w workach itp., wydobycie: kawakowe luzem, pynne w zbiornikach).

3.3. FUNKCJE PODSYSTEMU PRODUKCJI I USUG

Podsystem produkcji i usug stanowi wa ne ródo generujce znaczne strumienie materiaów w LSP. Strumienie te powstaj w procesie przetwarzania surowców, mate-riaów i pówyrobów w kolejnych elementach podsystemu produkcji i usugi, przy czym procesy produkcyjne s czstokro wspierane szeregiem procesów usugowych.

Gówn funkcj podsystemu produkcji i usug jest realizacja procesów produkcyjnych. Procesy te zwizane s z przetwarzaniem pewnych materiaów zwanych przedmiotami pracy za pomoc urzdze i materiaów eksploatacyjnych zwanych rodkami pracy w nowe wartoci spoecznie u yteczne, które odpowiadaj ujawnionym potrzebom ludzkim. W wyniku realizacji procesów produkcyjnych, w zale noci od etapu przetwa-rzania powstaj nowe materiay póprodukty, czci, podzespoy lub wyroby gotowe.

Wewntrznymi wejciami (systemowymi) do podsystemu produkcji i usug s dostawy z podsystemów: importu, pozyskania dóbr naturalnych, dystrybucji hurtowej, punktów obsugi adunków, recyklingu oraz z innych przedsibiorstw nale cych do podsystemu produkcji i usug (w tym zakresie „dostarczane” s tak e usugi wspierajce dziaania produkcyjne). Strumienie materiaów z innych podsystemów LSP zapewniaj m.in. surowce, narzdzia i póprodukty do produkcji. S to, zatem surowce, narzdzia, maszyny, opakowania, materiay eksploatacyjne itp.

Wewntrznymi wyjciami z podsystemu produkcji i usug s przepywy materiaowe do podsystemów: eksportu, pozyskania dóbr naturalnych, dystrybucji hurtowej, dystrybucji detalicznej, konsumpcji zbiorowej, konsumpcji indywidualnej, punktów obsugi adunków

oraz recyklingu i utylizacji, a tak e przepywu materiaowe (oraz usugi) do innych elementów podsystemu produkcji i usug.

W podsystemie produkcji i usug dokonywane s nastpujce przeksztacenia:  transport wewntrzny i zewntrzny (midzy elementami tego podsystemu),  magazynowanie (gównie materiaów i produktów),

 zaadunki i wyadunki rodków transportu zewntrznego,  operacje zwizane z przeksztaceniem materiaów.

Postacie transportowe i magazynowe materiaów wynikaj gównie ze stosowanych technologii przemieszczania i skadowania materiaów. Podsystem charakteryzuje si du ym stopniem przeksztacania strumieni materiaów (funkcja ta charakterystyczna jest dla podsystemu produkcji i usug), std jest konieczne nadawanie materiaom zró ni-cowanej i rozdrobnionej postaci adunkowej charakterystycznej dla wysokiego stopnia przetworzenia. W ramach transportu wewntrz podsystemu preferowany przewa nie jest transport w opakowaniach transportowych.

3.4. FUNKCJE PODSYSTEMU DYSTRYBUCJI

Dystrybucja jest dziaalnoci zajmujca si planowaniem, organizacj i kontrol sposobu rozmieszczenia produktów na rynku celem udostpnienia ich do sprzeda y. Zadaniem dystrybucji jest zatem zapewnienie, e towar od producenta zostanie dostarczony do jego odbiorców w ustalone miejsce, we wskazanym czasie oraz po ustalonej wczeniej cenie. W procesie dystrybucji produkty pokonuj ilociowe, asortymentowe, czasowe, wasnociowe i przestrzenne bariery oddzielajce ich producentów od finalnych nabywców.

Funkcje dystrybucji dzielone s na: funkcje przedtransakcyjne, funkcje zwizane z realizacj transakcji kupna-sprzeda y oraz funkcje potransakcyjne. Do grupy funkcji przedtransakcyjnych nale y:

 zbieranie i przekazywanie informacji rynkowych,  promocja produktów i firm,

 poszukiwanie i zgaszanie ofert kupna-sprzeda y,  nawizywanie kontaktów handlowych,

 negocjowanie warunków umów stwarzajcych podstawy prawne dla przepywu wasnoci do przemieszczanych produktów.

Gównym celem powy szych zada jest koordynacja poda y z popytem na dany produkt dziki zapewnieniu przepustowoci kanaów dystrybucji. Funkcje zwizane z realizacj transakcji kupna-sprzeda y, obejmuj:

 obsug zamówie,  transport,

 u ytkowanie magazynów,  utrzymywanie zapasów,  przerób handlowy,

 przeksztacanie asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy,  przekazywanie produktów porednikom i nabywcom finalnym,

 przekazywanie nale noci,  przejmowanie ryzyka.

Dziki wymienionym wy ej czynnociom nastpuje fizyczny przepyw produktów od wytwórcy do nabywcy, czyli dystrybucja fizyczna. Gównym ich celem jest osigniecie po danego przez nabywców poziomu obsugi przy minimalizacji kosztu cakowitego.

Natomiast potransakcyjne funkcje dystrybucji to:  realizacja praw z tytuu rkojmi i gwarancji,

 wiadczenie nabywcom usug instalacyjnych, naprawczych, dostawczych itp.,  badanie stopnia zadowolenia nabywców z dokonanych zakupów,

 gromadzenie informacji o oczekiwanych przez klientów formach i standardach obsugi,  badanie przyczyn utraty klientów.

Gównym celem funkcji potransakcyjnych jest utrzymywanie kontaktów z nabywcami, zaspokajanie ich potrzeb i oczekiwa oraz wpywanie na ich lojalno.

Podsystem dystrybucji hurtowej realizuje wiele funkcji zwizanych z przemieszczaniem produktu np. z podsystemu produkcji i usug do podsystemu dystrybucji detalicznej lub do odbiorców hurtowych. Do podstawowych funkcji nale y: zakup i przegrupowanie produktu, organizowanie transportu, skadowanie produktów. Ponadto zadaniem podsystemu dystrybucji hurtowej jest przewidywanie potrzeb nabywców, przyjmowanie ryzyka, sprzeda , finansowe rozliczanie transakcji, kredytowanie, przeniesienie prawa wasnoci, wiadczenie usug doradczych oraz zbieranie i przekazywanie informacji uatwiajcych wymian.

Funkcje dystrybucji mog by realizowane przez samych wytwórców produktów (dystrybucja bezporednia) lub zlecane porednikom (dystrybucja porednia). Przedsi-biorstwa stanowice elementy podsystemu dystrybucji hurtowej mo na podzieli na trzy grupy: hurtownicy wielobran owi, hurtownicy jednej bran y produktów oraz hurtownicy wyspecjalizowani w sprzeda y jednego produktu oraz produktów komplementarnych.

Dystrybucj hurtow wyró nia operowanie wzgldnie du ymi porcjami dóbr materialnych. W tym podsystemie towary w opakowaniach jednostkowych nie s ofero-wane nabywcom. W kolejnych elementach podsystemu dystrybucji zazwyczaj dostawy caopojazdowe s rozdzielane na jednostki adunkowe oraz nastpnie na opakowania zbiorcze. Nabywca mo e otrzyma nie mniej ni opakowanie zbiorcze lub jego wielokrot-no.

Wewntrznymi wejciami (systemowymi) do podsystemu dystrybucji hurtowej s dostawy z podsystemów: importu, pozyskania dóbr naturalnych, produkcji i usug, punktów obsugi adunków oraz z innych przedsibiorstw nale cych do podsystemu dystrybucji hurtowej.

Wewntrznymi wyjciami z podsystemu dystrybucji hurtowej s przepywy materiaowe do podsystemów: eksportu, pozyskania dóbr naturalnych, produkcji i usug, dystrybucji detalicznej, konsumpcji zbiorowej, konsumpcji indywidualnej, punktów obsugi adunków oraz recyklingu i utylizacji, a tak e przepywu materiaowe do innych elementów podsystemu dystrybucji hurtowej.

3.5. FUNKCJE PODSYSTEMU IMPORTU I EKSPORTU

Import jest to przywóz towarów, usug lub kapitau z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku wewntrznym. Natomiast eksport jest to wywóz za granic dóbr, które zostay wytworzone w danym kraju. Zatem import to zakup towarów i usug produkowanych lub pozyskiwanych z przyrody za granic. W przypadku eksportu mamy do czynienia ze sprzeda  towarów i usug produkowanych lub pozyskiwanych z przyrody w Polsce. W ujciu prawnym dla krajów nale cych do Unii Europejskiej import dotyczy zakupu towarów lub usug jedynie spoza UE2. W przeciwnym wypadku jest to tak zwany zakup wewntrz-wspólnotowy.

Na potrzeby bada podsystem importu uto samiany jest z pozyskaniem dóbr material-nych i usug z otoczenia LSP, przy czym otoczenie LSP stanowi systemy logistyczne innych krajów, zarówno nale cych jak i nienale cych do Unii Europejskiej.

Podsystem importu jest zewntrznym wejciem materiaowym oraz usugowym do

LSP, natomiast podsystem eksportu jest wyjciem zewntrznym. Podsystemy te

determinowane s przez przejcia graniczne: drogowe, kolejowe, morskie, wodne ródl-dowe oraz lotnicze, jak równie wejcia/wyjcia strumieni adunków obsugiwane trans-portem rurocigowym. Gówne funkcje podsystemu importu to:

 identyfikacja i kontrola adunków na wejciu do LSP,  ewentualna obsuga celna materiaów importowanych.

Natomiast funkcje podsystemu eksportu to:  identyfikacja i kontrola adunków na wyjciu z LSP,  ewentualna obsuga celna materiaów eksportowanych.

Na wyjciu z podsystemu importu wystpuj przepywy materiaowe do innych podsystemów LSP. Podsystemy te s finalnymi odbiorcami importowanych dóbr i usug bd wystpuj w roli poredników w dalszym przepywie. Zewntrznymi wejciami do tego podsystemu s dostawy towarów z innych krajów. Natomiast wewntrznymi wyjciami przewozy do podsystemów: eksportu, pozyskania dóbr naturalnych, produkcji i usug, dystrybucji hurtowej oraz punktów obsugi adunków.

W przypadku podsystemu eksportu dostarczane s do niego materiay i adunki z podsystemów LSP takich jak: import, pozyskania dóbr naturalnych, produkcji i usug, dystrybucji hurtowej oraz punktów obsugi adunków. Natomiast zewntrznymi wyjciami s wysyki towarów do innych krajów.

3.6. FUNKCJE PODSYSTEMU KONSUMPCJI

Przedmiotem konsumpcji s dobra (produkty), które maj zdolno zaspokojenia potrzeb konsumentów. Podmiotem konsumpcji mo e by czowiek, gospodarstwo

2

Z punktu widzenia prawa celnego eksportem towarów jest potwierdzony przez urzd celny wyjcia wywóz towarów z terytorium Polski poza terytorium Wspólnoty, je eli bdzie on dokonywany przez dostawc lub w jego imieniu (eksport bezporedni), albo przez nabywc majcego siedzib poza terytorium Polski lub w jego imieniu (eksport poredni).

domowe, spoeczno osiedlowa, regionalna czy spoeczestwo danego pastwa czy spoeczno wiata. W zale noci od tego konsumpcj dzielmy si na indywidualn, czyli dotyczc pojedynczego gospodarstwa domowego (domu, mieszkania) i konsumpcj zbiorow dotyczc wikszego skupiska konsumentów. Z tego powodu wystpuje rozró nienie na Podsystem Konsumpcji Zbiorowej i Podsystem Konsumpcji Indywidualnej. Stanowi one miejsce zanikania (ujcie) strumieni towarowych z pozostaych podsystemów Systemu Logistycznego Polski.

Zapewnienie po danej obsugi logistycznej wszystkich podmiotów z podsystemu Konsumpcji Zbiorowej jest warunkiem koniecznym dla sprawnego funkcjonowania i rozwoju Systemu Logistycznego Polski.

Funkcje podsystemu Konsumpcji Zbiorowej wynikaj z koniecznoci zaspokojenia ró norodnych potrzeb szerokiego grona konsumentów. Z tego te powodu funkcje podsystemu zwizane s z zapewnieniem waciwej obsugi logistycznej [8]:

 instytucjom edukacyjnym (szkoy, uczelnie, itp),

 instytucjom zwizanym z kultur skupiajcy orodki kultury.

 instytucjom zwizanym z usugami skupiajcy sklepy, restauracje, orodki administracji, itp.

 instytucjom zwizanym z opieka zdrowotna (szpitale, przychodnie, kliniki, sanatoria),  instytucjom zwizanym z komunikacj i transportem (drogi, parkingi, przystanki,

zajezdnie komunikacji miejskiej, stacje benzynowe, stacje kontroli pojazdów),

 instytucjom zwizanym bezpieczestwem publicznym (policja, stra po arna, pogotowie gazowe, pogotowie energetyczne, pogotowie ratunkowe, itp.),

 instytucjom zwizanym ze sportem i rekreacj ‘

 instytucjom zwizanym z ochron rodowiska (odprowadzanie nieczystoci, ochrona przed oddziaywaniem haas i zanieczyszczonego powietrza, wody).

W Podsystemie Konsumpcji Zbiorowej nastpuje przeksztacenie strumieni towarów, informacji ze wzgldu na czas, miejsce i posta.

Wejciami wewntrznymi do podsystemu s wyadunki rodków transportu zewntrznego z podsystemów Produkcji i Usug, z Punktów Konsolidacji adunków, z podsystemu Dystrybucji Hurtowej, z Podsystemu Pozyskiwania Surowców Naturalnych. Gówne czynnoci wykonywane w tym podsystemie s zwizane z transportem wewntrzny, tymczasowym skadowaniem oraz przeadunkami. Wyjciem z podsystemu nale cym do LSP jest podsystem recyklingu. Wyjciem zewntrznym podsystemu konsumpcji zbiorowej s odpady i cieki s odpady gospodarki komunalnej (cieki) i zu yte opakowania transportowe oraz mieci opisane zbiorem S.

W Podsystemie Konsumpcji Indywidualnej znajduj si ujcia ró nego typu strumieni adunków, informacji pochodzcych z podsystemu Produkcji i Usug, z Punktów Konsolidacji adunków oraz z podsystemu Dystrybucji Hurtowej.

Posta transportowa materiaów jest ustalona i narzucona przez standardowe technologie transportowe, przeadunkowe i skadowania realizujce przepyw materiaów midzy poszczególnymi podsystemami funkcjonalnymi LSP. Funkcje podsystemu Konsumpcji Indywidualnej wynikaj z koniecznoci zaspokojenia ró norodnych potrzeb szerokiego grona konsumentów. Przedstawiaj si analogicznie do funkcji Konsumpcji Zbiorowej. Ró nica wystpuje jedynie w osobie odbiorcy oraz wielkoci towarów przypadajcego na pojedynczego odbiorc

3.7. FUNKCJE PODSYSTEMU RECYKLINGU

Recykling jest jedn z kompleksowych metod ochrony rodowiska naturalnego. Jej celem jest ograniczenie zu ycia surowców naturalnych oraz zmniejszenie iloci odpadów. Wedug ustawy o odpadach3 pod pojciem recyklingu „rozumie si taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiaów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiau o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym te recykling organiczny, z wyjtkiem odzysku energii”.

Gównymi funkcjami recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania tych samych materiaów, przy uwzgldnieniu minimalizacji nakadów na ich przetworzenie, przez co chronione s surowce naturalne, które su  do ich wytworzenia oraz surowce su ce do ich póniejszego przetworzenia.

Recykling odbywa si w dwóch obszarach: produkowania dóbr oraz póniejszego powstawania z nich odpadów. Zao enia recyklingu zakadaj wymuszanie odpowiednich postaw producentów dóbr, sprzyjajcych produkcji materiaów jak najbardziej odzyski-walnych oraz tworzenie odpowiednich zachowa u odbiorców tych dóbr. Odpady, które nie nadaj si do powtórnego wykorzystania s utylizowane.

Uwzgldniajc powy sze gówne funkcje podsystemu recyklingu i utylizacji to:  odbiór odpadów z innych podsystemów LSP,

 sortowanie odpadów,

 przygotowanie odpadów, o ile to mo liwe, do powtórnego ich wykorzystania,  utylizacja odpadów nienadajcych si do powtórnego wykorzystania,

 przekazanie odpadów przygotowanych do powtórnego wykorzystania do podsystemu produkcji i usug.

Recykling i utylizacja, jest podsystemem o specyficznych wasnociach, wejcia do niego wychodz ze wszystkich pozostaych podsystemów (za wyjtkiem podsystemu importu oraz eksportu stanowicych jedynie zewntrzne wejcie oraz wyjcie strumieni adunków) natomiast wyjciem wewntrznym jest podsystem produkcji i usug, do którego przekazywane s uzdatnione odpady bezporednio lub za porednictwem podsystemu punktów obsugi adunków. Ponadto podsystem recyklingu i utylizacji posiada wyjcie zewntrzne zwizane z usuwaniem odpadów.

3.8. FUNKCJE PODSYSTEMU PUNKTÓW OBSUGI ADUNKÓW

Podstawow funkcj punktów obsugi adunków jest umo liwienie realizacji przewozu (poprzez wykonanie naadunku i wyadunku) oraz zmiana rodka przewozowego i ewentualnie gazi transportu. Tym samym punkty obsugi adunków warunkuj mo liwo wykonania przewozu oraz maj istotny wpyw na mo liwo racjonalnego wykorzystania rodków przewozowych poszczególnych gazi transportu.

Z powy szego wynika, e z punktu widzenia komodalnoci transportu zasadnicze znaczenie ma wanie podsystem punktów obsugi adunków. Realizuje on rozdzia strumieni adunków wg kierunków przewozu, a tym samym agregujc potrzeby przewozowe ze wzgldu na relacje przewozu mo liwe jest racjonalne wykorzystanie ro nych form transportu, poczone z redukcj przebiegów rodków przewozowych oraz negatywnego ich oddziaywania na rodowisko naturalne. Wród punktów obsugi adunków najwiksze mo liwoci w tym zakresie posiadaj centra logistyczne (omówione w dalszej czci raportu). Zatem dziki punktom obsugi adunków transport mo e by realizowany poprzez ró ne kombinacje gazi transportu.

Jak wynika z powy szego w punktach obsugi adunków realizowane s przede wszystkim operacje naadunku, wyadunku i przeadunku [5]. Realizacja tych zada jest bezporednio powizana z obsug rodków przewozowych (parkowanie i wa enie pojazdów, przyjmowanie i ekspedycja wagonów oraz rozformowywanie i formowanie skadów pocigowych). Ponadto czstokro ze wzgldu na ró ne nat enie strumieni adunków na wejciu do punktu adunkowego (pocig lub statek) oraz na wyjciu z niego (pojazdy drogowe) konieczne jest zapewnienie tymczasowego skadowania obsugiwanych adunków (jest to szczególnie istotne w przypadku trudnoci w skoordynowaniu strumieni wejciowych oraz wyjciowych).

Podsumowujc do gównych funkcji punktów obsugi adunków nale :  realizacja operacji adunkowych (naadunek, wyadunek, przeadunek),  obsuga rodków przewozowych,

 tymczasowe skadowanie zwizane z konsolidacj i dekonsolidacj przesyek.

Punkty przeadunkowe opisywane s m.in. przez: przepustowo dobow (wyra on w liczbie jednostek danego typu przeksztacanych w cigu doby), typy jednostek logistycznych i rodków transportu obsugiwanych przez punkt, pojemno stref skadowania, czas i koszt realizacji przeksztace.

4. ROLA TRANSPORTU ZEWNTRZNEGO W EALIZACJI

PROCESÓW LOGISTYCZNYCH

Transport zewntrzny to zespó czynnoci zwizanych z przemieszczaniem osób i dóbr materialnych przy u yciu odpowiednich rodków. W logistyce odgrywa bardzo wa n rol ze wzgldu na przemieszczanie adunków a tak e tworzenie usug pomocniczych. Transport w gospodarce narodowej umo liwia wymian dóbr i usug, a zatem przeksztaca strumienie adunków ze wzgldu na miejsce i czas. Przewozi surowce, materiay i pófabrykaty przeznaczone do zu ycia produkcyjnego (w przemyle, budownictwie itd.) oraz gotowe produkty przeznaczone do konsumpcji indywidualnej. W zale noci od podatnoci transportowej adunków, procesy realizowane s transportem samochodowym, kolejowym, lotniczym, morskim, wodnym ródldowym lub przesyowym.

Gówn funkcj Podsystemu Transportu Zewntrznego przewóz adunków pomidzy elementami nale cymi do pozostaych podsystemów. Oczywicie operacje te musz uwzgldnia minimalizacje kosztów oraz czasu jazdy.

Transport mo e by rozpatrywany w ujciu bran owym – do celów modelowania LSP oraz w ujciu geograficznym – do celu ustalenia parametrów modelu LSP (np. koszty transportu, odlegoci itp.). Z tego te wynika, e model podsystemu transportu zewntrznego bdzie zawiera wszystkie elementy systemu logistycznego Polski (rys. 3). Transport zewntrzny realizuje przeksztacenie strumieni adunków ze wzgldu na czas i przestrze. Obszar dziaania CL Punkty konsolidacji Dystrybucja detaliczna Konsumpcja

zbiorowa _{Obszar niepodlegajcy}

pod dziaanie CL Dystrybucja detaliczna Konsumpcja zbiorowa SYSTEM TRANSPORTOWY

(poczenia transportowe, CENTRA LOGISTYCZNE, terminale przeadunkowe)

Import

_Ek

s

por

t

Rys. 3. Koncepcja modelu podsystemu transportu zewntrznego Polski ródo: opracowanie wasne.

Z punktu widzenia substytucyjnoci ró nych form transportu zasadniczym problemem pozostaje identyfikacja rezerw zdolnoci produkcyjnych poszczególnych rodzajów transportu oraz przy dodatkowym uwzgldnieniu obecnych uwarunkowa rynkowych prowadzenie polityki zapewniajcej komodalne wykorzystanie transportu (przy szcze-gólnym uwzgldnieniu jego wpywu na rodowisko). Chodzi tu wic szczególnie o pro-wadzenie przemylanej (bo opartej na istniejcych uwarunkowaniach techniczno-organiza-cyjnych) polityki transportowej, która w sposób realny bdzie oddziaywaa na zachowania nabywców usug transportowych. Istotnym zagadnieniem w tym obszarze jest sukcesywna internalizacja kosztów zewntrznych oraz tworzenie przywilejów dla podsystemów przewozowych najmniej szkodliwych dla rodowiska.

Rozpatrywanie transportu zewntrznego przy uwzgldnieniu powy szych aspektów wymaga ustalenia dystrybucji zada przewozowych na poszczególne rodzaje transportu. W tym zakresie z logistycznego punktu widzenia czynnikiem charakteryzujcym

dziaalno transportow w systemach logistycznych jest relacja pomidzy kosztem transportu a poziomem obsugi logistycznej. Najczciej, jednak, o wyborze gazi trans-portu decyduje wielko przewo onego adunku oraz odlego przewozu.

W tab. 1. przedstawiona zostaa dwuwymiarowa macierz stosowana do okrelenia zalecanego rodzaju transportu. Jak wynika z tej tabeli w przewozach przesyek o maej masie na niedu e odlegoci zalecany jest transport drogowy. Przewóz adunków o du ej masie i na du e odlegoci wymaga zastosowania transportu morskiego. Wykorzystanie transportu kolejowego jest zalecane przy przewozach adunków o wikszej masie na odlegoci powy ej 200 km, natomiast lotniczego – w przypadku adunków o niewielkiej masie, ale na du e odlegoci [6].

Poza powy szym nale y mie na uwadze, e wybór gazi transportu oraz rodka transportowego w realizacji zada w systemie logistycznym jest uzale niony od zestawie-nia kosztów transportu z takimi cechami obsugi logistycznej jak szybko dostawy – czyli czas potrzebny na przetransportowanie adunku od nadawcy do odbiorcy i niezawodno obsugi – czyli rzetelno, pewno, punktualno dostawy, zabezpieczenie adunku przed uszkodzeniem lub utrat. Istotne znaczenie maj tak e dostpno infrastruktury (wraz z dostpnoci w relacji dom-dom) danej gazi transportu oraz wielko (masa) przewo onej jednorazowo przesyki.

Tab. 1.

Dwuwymiarowa macierz wielko adunku – odlego przewozu su ca do okrelania zalecanego rodzaju transportu

Odlego przewozu (km) Wielko adunku _{Do 200} (krótkodystansowy) Od 200 do 1 000 (redniodystansowy) Od 1 000 do 5 000 (dugodystansowy) Powy ej 5 000 (na bardzo du e

odlegoci) >100 t Transport drogowy Transport drogowy

Transport kolejowy

Transport kolejowy

Transport morski Transport morski (20; 100 t) Transport drogowy Transport drogowy Transport drogowy

Transport kolejowy

Transport kolejowy Transport morski Paletowa jednostka

adunkowa Transport drogowy Transport drogowy

Transport drogowy Transport kolejowy

Transport lotniczy Transport morski

Pojedyncza paczka Poczta Transport drogowy Poczta Transport drogowy Transport lotniczy Poczta Transport drogowy Transport lotniczy Poczta Transport lotniczy ródo: opracowano na podstawie [6].

Dla prawidowego rozwoju systemu logistycznego Polski niezbdna jest optymalizacja transportu, któr mog zagwarantowa odpowiednie rozwizania logistyczne. Logistyka mo e zwikszy wydajno poszczególnych form transportu, jak równie form kombinowanych, co pozwoli na wykorzystanie mniejszej liczby jednostek transportowych do przewozu wikszej masy adunków. W konsekwencji zmniejszeniu ulegnie tak e niekorzystne oddziaywanie na rodowisko naturalne. W Unii Europejskiej podkrela si konieczno modernizacji kolei i eglugi ródldowej, lepszej integracji transportu lotniczego z systemem, rozwoju transportu dalekomorskiego i jego powiza z transportem ldowym.

WNIOSKI

Prawidowo speniane przez podsystemy Sytemu Logistycznego Polski funkcje determinuj rozwój gospodarczy kraju. Bez sprawnego mechanizmu dystrybucji towarów trudno mówi o nowoczesnej gospodarce. Wprowadzanie rozwiza organizacyjnych i technologicznych, których celem jest racjonalizacja nakadów zwizanych dystrybucj artykuów przyspiesza rozwój ekonomiczny kraju.

Z przeprowadzonej analizy wynika, e funkcje poszczególnych podsystemów s konsekwencj wspórealizacji zada LSP. Zatem, aby osign efekt komodalnoci transportowej niezbdne jest systemowe podejcie do analizy LSP.

Konstruowanie modeli odwzorowujcych podsystemy powinno uwzgldnia efekt wzajemnego ich oddziaywania, ograniczenia i warunki brzegowe. Umo liwi to sformuowanie modelu LSP ujmujce ró norodno potrzeb i oczekiwa u ytkowników oraz przejcie z planowania realizacji acuchów dostaw lokalnego na globalny. Podejcie takie bdzie owocowao zmniejszaniem kosztów logistycznych zwizanych z dystrybucj dóbr. Rosnce mo liwoci obliczeniowe komputerów zachcaj do tworzenia narzdzi o coraz szerszym spektrum dziaania i wikszej uniwersalnoci.

Artyku jest efektem prac w ramach grantu rozwojowego pt. „Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Nr R10 0027 06/2009. Kierownik projektu - Marianna Jacyna.

Bibliografia

1. Fijakowski J.: Transport wewntrzny w systemach logistycznych. OWPW, Warszawa 2003. 2. Hall R. W. (editor) Handbook of Transportation Science (2nd ed.), Kluwer Academic Publishers,

Dordrecht 2003.

3. Jacyna M., Nowakowski T., Pyza D., Wasiak M.: Koncepcja krajowego systemu logistycznego w aspekcie komodalnoci transportu. WROLOG, Wrocaw, padziernik 2009.

4. Jacyna M.: Uwarunkowania techniczne ksztatowania centrów logistycznych. Oficyna Wydawnicza PW. z.57 Warszawa 2006.

5. Jakubowski L.: Technologia prac adunkowych, OWPW, Warszawa 2003, s. 87.

6. Kisperska – Moro D., Krzy aniak S. (red.): Logistyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna 2009, s. 149.

7. Prawo ochrony rodowiska. (Dz. U. Nr 62 z dnia 20 czerwca 2001 r.).

8. Stadtler H., Kilger Ch., (Edt.), Supply Chain Management and Advanced Planning. Concepts, Models, Software and Case Studies, (3rd ed.), Springer Berlin Heidelberg 2005.

9. Tundys B., Logistyka miejska, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008.

10. ak J., Jachimowski R., Jacyna I., Kodawski M., Lewczuk K.: Raport z zadania 1 „Opracowanie zao e koncepcji krajowego systemu logistycznego” wykonywanego w projekcie rozwojowym pt. „Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Nr R10 0027 06/2009. Kierownik projektu - Marianna Jacyna, Warszawa 2010.

FUNCTIONS PERFORMED BY SUBSYSTEMS OF LOGISTICS SYSTEM OF POLAND

Abstract: Paper presents general approach to structure Logistic System of Poland (LSP). The functions performed by LSP and ranges of material flows transformations and information flows transformation are defined. An analysis of the logistic system elements including its subsystems is performed. Each subsystem is characterized in terms of coverage, compliance with the logistic functions and interdependences between other elements. Subsystems models are provided.

Keywords: systems, logistic systems, logistics systems functions