Paweł Valde-Nowak
Nowa Biała, woj. nowosądeckie.
Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 19, 9-10
1985
9
-Stanowisko p o lo t cne je s t na rwydmlonym cypla te ra sy nad zalewowej le « e g a lr B « p i PU icy. Badania m laly na celu ek sp lo rację zespobt paleolitycznego wstępnie-rozpoznanego w r o b obiegłam. Przekopano 50 nor uzyskując ok. 2 ty·* zabytków krzem iennych /w tym 4S rdzeni 1 n a rzę d zi/ o ra z k ilkadziesiąt fragm en tów ceram iki- Zabytki paleolityczne zostały w y b ra n e te d n lltą rdzenia dwopiętowego niem al wyłącznie г k rzem ien ia czekoladowego, UÛadaty alę one w kilku nlewielklcb krzem ieni each w przeciw ieństw ie do kilku* Hasto wyrobów z w czesnej epold b rą m /o s tr z e tró jk ątn e, lu sz c tn le 1 3 trap e zy / tworzących najprawdopodob niej jeden zespół kuluarowy z nielicznym i fragm entam i c e ra m ik i Bogatszy był zespół ceram iczny kultury Łużyckiej z KV-V o k resu epoki brązu związany ze słabo zachowanymi kilkoma jam am i kulturowymi. Znale* zlano rów nie Z pojedyncze fr* ceram iki z późnego okresu rzym skiego.
N a p o d sta w ie m o rfo lo g ii » jr q b ö w o r a z s t r a t y g r a f u sta n o w isk a z e sp ó ł p a le o lity c z n y n ę le ty datow ać n a a s m sc h y łe k fa z y k lim a ty c z n e j n a jm ło d sz e g o D ry aau .
Z uw agi n a p r z e b a d a n ie , ja k s i ę w ydaje, całeg o o b s z a ru z a ję te g o p r z e z p a le o lity c z n ą je d n o stk ę o sa d n ic z ą tmrianin n a stan o w isk u zakończono.
ŁYKOW E, g m . W ie rz c h la a M uzeum A rch e o lo g ic z n e i E tn o g ra fic z n e w oj. s ie r a d z k ie w Ł odzi
S tan o w isk o 1'
B adania p ro w ad ził d r K rz y sz to f С y re k . F in an so w a ł WKZ w S ie r a dzu . Ó sm y sezon b ad ań . Stanow isko w ielokulturow e od p aleo litu schyłkow ego po w c z e sn ą epokę b rą z u ,
2
S tan o w isk o p o ł o t n e je e t n a cyplu w y so k ie j t e r a s y lew ego b rz e g u W a rty , W ykopy /1 3 6 m / będ ące k o n ty n u acją zało żo n y ch w la ta c h u b ie g ły c h , m la ty n a c e lu r o z p o m s n le te re n u n ieco w g łęb i te r a s y . U zyskano k lłk a s ta ły c h obiektdw k u ltu ro w y c h , k ilk a se t I r , c e ra m ik i o r a z 183 rd z e n ie i n a r z ę d z ia k rz e m ie n n e .
N a js ta rs z y m o b ie k te m było w y ło io n e k am ien cy tn l p ły tk a m i ach y tk o w o p aleo llty cza e p a le n isk o z towa* r z y e z ą c y m m u " s k ła d z ik ie m - w yrobów k rz e m ie n n y c h . D okończono po n ad to e k sp lo ro w a ć ow alną ja m ę o to c z o n ą d o łk a m i p o słupow ym l 1 w y p ełn io n ą zabytkam i k rz e m ie n n y m i I fra g m e n ta m i c e ra m ik i k u ltu ry c e ra m ik i dołkow ej. £ ?ęg le d rz e w n e p o b ra n e z tej ja m y o trz y m a ły w la b o r a to riu m 1CA1E w Ł b d d d a tę rad io w ęg lo w ą 2970 BC / - 1 20/ * Lod 270. T e g o ro c z n y se z o n p o zw o lił ró w rd e i n a p e łn e o d sło n ię c ie , o d k ry teg o w ro k u u tte g ły m * o b iek tu Im ltn ry tr z c in te c ld e j, B y ła to n ie r e g u la rn a w r z n e l e p ła s k im k o n stru k c ja słu p o w a a w y ra ź n y m i S ia d a m i po sp a lo n y c h b e lk a c h tw o rz ą c y c h d ach lu b podłogę.
2 ν'
D o ty c h c z a s p rz e b a d a n o n s sta n o w isk u ok. 400 m- w ydobyw ając ponad 16 ty s . zabytków , w śró d k tó ry ch w y d zielo n o c z t e r y z w a r te z e s p o ły k u ltu ro w e . N a js ta r s z y to sc h y łk ó w o p sle o llty c z n y z e s p ó ł s liś c ia k a m i dw u- k ą to w y m i, n a s tę p n y to b o g aty ln w ttita r s m ezcd lty czn y c h wyr obów k rz e m ie n n y c h tw o rz ą c y n a stanow isku Je den z e sp ó ł z c e r a m ik ą k u ltu ry dołkow ej /tz w , m e z o lit c e ra m i с m y / , o d k ry ty w la ta c h u b ieg ły ch z e sp ó ł k u l t u r y pu c h a ró w lejk o w aty ch o r a z n a jm ło d s z y , bogaty zarów no w c e r a m ik ę , ja k 1 w z ab y tk i k rz e m ie n n e zesp ó ł k u ltu ry t r z d n i e c k l e j . W p r z y s z ły m ro k u p rz e w id y w a n e Je e t m k o ń c z e n ie badań. M O RO CZYN, p m & r n b t e u ö s p a tr z w oj. z e m o js to e o k r e s wpływów rz y m s k ic h S tan o w isk o 25 NOWA B A Ł A P o lsk a A k ad em ia N auk
w oj. n o w o są d e c k ie In s ty tu t H is to r ii K u ltu ry M a te ria ln e j
Stanowisko
1 Z ak ład A rc h e o lo g ii M ałopolskiw K rakow ie
B ad an ia p ro w a d z ił d r P a w e ł V ald e-tto w ak . F in an so w a ł WKZ w N ow ym S ączu 1 K orniej* A rc h e o lo g ic z n a O dda. PAN w K rakow ie. P ie r w s z y se z o n badań. O bozow isko scb y łk o w o p aleo ll ty czn e. S tan o w isk o o d k ry to w io sn ą 1986 r , Z n sjd u je s i ę u* p o w ierzch n i p le js to c e ń s k le j t e r a s y lew ego brzegu BLałkl, w s t r e f i e p rz e ło m u r z e k i p r z e z P ie n iń s k i P a s Skalic owy. *
W wykopie / I / 8 5 / o pow. 25m n a tra fio n o n a n a s tę p u ją c e w a rstw y : w arstw * o r n a / m i ą t s z o ê t ok. 20
c m / t p y l a s to - i l a s t y u tw ó r d e lu w ia ln y b a rw y o liw k o k e j / m l ą t e t o ś c l do 50 c m / , s e r i a p ia r ż y s ta z licznym i
o k ru c h a m i w a p lH ila □ e lin ie z w ie trz a ły c h p o w ie rz c h n ia c h . T r z e c ia z ww, w a rstw zw ią z a n a Je e t z p ro c e s e m w ie tr z o i l a s k a ły O b ła sow a /6 7 0 m n p m /, u p o d staw k tó r e j z n a jd u je s i ę badane sta n o w isk o .
Z ab y tk i a rc h e o lo g ie m e o d k ry te z o s ta ły w s tr o p ie w arstw y d e lu w ia la e j, a ta k t« w k ilk u n astu p rz y p a d k a c h w w a rs tw ie o r n e j, W tr a k c i e badań z e b ra n y c h z o s ta ło ponad 500 w yrobów z r a d io la ry tu 1 Innych d o b rz e łupllw ych s k a ł. U zyskane t e ł z o s ta ły o k a z y tłu czk ó w , podkładek 1 r e tu s z e r ó w w ykonanych z p iask o w ca. W m a te r ia le zabytkow ym z w r a c a ją uw agę im p o rty surow ców k am ie n n y c h , ta k ic h ja k ; k rz e m ie ń ju r a js k i p o d k ra k o w s k i, cz e k o la d o w y , iw ieciechow sfcl i o b sy d ia n . O pisyw any in w e n ta rz p o św ia d cza sto so w an ie rd z e n i
10
-w ldro-w ych. « tym t a k i · d-w uplęto-w yeh. W g n ą jie n a rz ę d z i dom inują d ra p a c z e k rd U d e, p r t y n ie -w ie lk im n d z ,* - 1« rylcO w . W ird d z bropilkO w w y ró żn ić in o tn e ty ic z a k l z p o d a r t ą p o d sta w ą c n z ty le U k t tak er·« . C e ch y ty ch wyrohOw o r a z ogölny c h a r a k te r p o zy sk an y ch m a t e r i a t o · p o z w a la )· o d n o sić b a d a n · sta n o w isk o d e Im ltnry F e d a r m e a u r .
Ra d an ia bę<% kontynuowana. NOWA BIAŁA.
• o j . no w o sąd eck ie
Stanow lako 2 - J a s k in ia w O błazow ąj
P o la k a A k a d e m ia N auk In e ty tn t H is to r ii K a lto ry M a te ria ln e j Z a k ła d A rc h e o lo g ii M ałopolski • K rakow ie Z ak ład Z o o lo g ii S y a te m a ty c n ie J 1 D o św ia d c z a ln e j · K ratotnrle
Ha d am . prow adzili; *■ P aw eł Velde-Nowak l d r Adam Nadacbmrakl. Kaneultowall: p r o f .d r h ah .K a zim ierz Kowalski, p ro f, d r hsb. J a n u a ; K rzysztof Kozłowała, doc. d r fcnb, T e r e u Madeyaka. W bada niach uczestn iczy li: tk d r K lżhieta W archaiow aka-lłllw a, T e r e u Tom ek, J e rz y Kopacz. Wleeław Kr u rn ) deki. A ndrzej F ra d e l. Z tu gniew S z y n d la r, m g r M lącz yalaw W olaan, F in a n so w a ł WKZ w N ow ym S ącza 1 Znirłnri Z o o lo g ii S y ste m a ty c z n e j 1 D o św ia d c z a ln e j PAN w K rak o w ie. P ie r w s z y se ctat badań. Сflm o p a le a llty c z n e s c h ro n is k o ^.sło n io w e.
Ja a k ln la z n a jd u j· e l f w południow ej ś c ia n ie sk a ły O błazow a /€ 7 0 m n . p. m* / tw o rz ą c e j, w ra z z p r z e c iw le g łą Kr a m nie ą , sk a ln e w ro ta p rz e ło m u B lałkl p r z e z P ie n iń sk i P a ś Skallcow y. W y k s z ta łc iła ś lę w w a p le - ' nlu b u la sty m p r z y p ew nej r o li w ody płynąc ej. B ad an ia m ia ły n a e e h i uch w y ce n ie k o m p lek so w y ch danych p rz y ro tk ilc z y c h , n lezb ęth iy ch d la re k o n s tr u k c ji etoeunkow fa u n isty c z n y c h 1 flo ry e ty e tn y c h p a n u ją c y c h w s t r e f ie p ie o lń sk o -p o d h a ln ń sk le j w p le js to c e n ie 1 hol o c e n ie , a ta k i e u g ru n to w a n ie p r z y p u s tc z e ń co do o sa d n ic z e g o w alo ru Ja sk in i w p o sz c z e g ó ln y c h o k re s a c h p rad z ie jo w y c h .
Rozkopany z o s ta ł o sa d w wykopie o w y m ia ra c h 3 z 1 m , u sy tuow anym w e w n ą trz J a a k tn l, w Jątj c z ę ś c i p rzy o tw o ro w e j. Wykop ten z o s ta ł o zn acz o n y sy m b o le m I/B 5 . S tw ierd zo n o w n im d z ie w ię ć głów nych s e r i i se d y m e n ta c y jn y c h o łą c z n e j m lą ś s z o ś c i 3 m_ N s g łęb o k o ści 3 m b a d a n ia te g o ro c z n e z o s ta ły p r z e rw a n e . Dno sk a ln e n fe e o s ta ło o sią g n ię te . W e w sp o m n ia n y ch n a w a rstw ie n ia c h w y ró ż n ia ją Blę tr z y p o z io m y k u ltu ro w e, z k td ry c b n a jn iż s z y z a w ie ra ł r e s z t k i k o n stru k c ji z ło ż o n e j z otoczakOw g ra n ito w y c h 1 k w arcy to w y ch p o ch o d zą cy ch ze Ż w irow iska B lałk l, W tym p o z io m ie , n ie w ą tp liw ie n a jc ie k a w s z y m pod w z g lę d e m t r e ś c i a r c h e o lo g ic z n e j, z n a le z io n y z o s ta ł o ry g in a ln y z e s p ó ł zabytków ru c h a n y c h w po s t a d m_ ln . p rz e d m io tu w y k m a n e g o z c io s u m a m u ta / b u m eran g ? / , o m a m en tow anej ig ły o r a z k lin a z e ś la d a m i o sz lifo w a n i* 1 z c r n a m a i t e m /ofas zabytki w ykonane z r o g u / , z a w ie sz k i z m u z z ll ś llm s k a C o ra z , a ta k i e zabytków k rz e m ie n n y c h . W śrdd n ic h z w ra c a uw agę w ldrow y p d łly lc z a k o n ie p e łn y m p d łty lc u o r a z m asy w n e n a r z ę d z ie rd z e n io w e zw ią z a n e z f a c ją p ra c o w n ia n ą . W spom niane zabytki o d n ie ść moZoa do k rę g u k u ltu r w sc h o d n io g raw eck lch .
Z e s p o ły fa u n isty c z n e , ja k ie ro z p o z n a n e zostm ły w po ezcz eg tfln y ch w a rstw a c h , m a ją c h a r a k te r stepow o tundrow y z u d z ia łe m gatizikow ta k ic h ja łc D tc ro a to n y a to rq u a tu s, L e m m u s le m m n a , R a n g lie r ta r a n d u s , A lopez lag o p u a 1 in n e. P o d k re ś lić m o żn a b ra k w y r n in ie js z y c h zeapołdw , k td r e m odna otk io alć do h oiocenu.
U zyskano in fo rm a c je o n iż e j z a le g a ją c y m , o b e tn ie z a sy p a n y m , p ie rw o tn y m o tw o rz e ja s k in i. C a ło ś ć ro zk o p an y ch oaaddw p o d d an a z o s ta ła s z la m o w a n iu ^
B adania bę<H kontynuow ane.
REJO N D O L N EJ W IE P R Z Y , gm . D arłow o p a t r z
woj. k o a ta llń e k le w c z e a n e ś re tk ilo w le c z e C lio w o - atan o w lsk o 3
Zlelnow ó - sta n o w lak o 7 , а , в K o w alew ie · - sta n o w isk o 1
W IERZBICA p a tr z w oj. ra d o m s k ie n e o lit Stanow isko " Z iie *
WOLA RAN lZOW SKA-STBCB, gm . R a n lż d w p a tr z w o j . r i s e i o w j k l e ep o k a b rą z u Stanow isko 10 WOLA K A m Z O W SK A -ST B C S, g m . R a m td w v r ‘. rz e e z o w a k le . z la k o 31 p a t r z -o few s -op ły w ćw rz y m s k ic h
