"Impresjonizm i ekspresjonizm w >>Ziemi obiecanej<< W.S.Reymonta", Magdalena Popiel, "Zeszyty Naukowe UJ" DL. Prace Historycznoliterackie z.39, Kraków 1980 : [recenzja]

Andrzej Gołąb

"Impresjonizm i ekspresjonizm w

"Ziemi obiecanej" W.S.Reymonta",

Magdalena Popiel, "Zeszyty Naukowe

UJ" DL. Prace Historycznoliterackie

z.39, Kraków 1980 : [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 24/1-2 (79-80), 398

/11/ POKRZIWNIAK Józef Tomasz: Tłumaozenia z literatur ob­ cych w recenzjach prasowych początków XIX w. Na przykładzie "Nowego Pamiętnika Warszawskiego" i "Pamiętnika Warszaw­ skiego". "Pamiętnik Literacki" 1980 z. 1 s. 49-80.

Podstawą analizy recenzji przekładów z literatur obcych są dwa czasopisma warszawskie ukazujące się w pierwszym dwudziesto­ leciu XIX w. Przyjmując za tło ówczesne poglądy na temat krytyki dzieła literackiego, autor interpretuje wypowiedzi recenzentów ooeniająoe pracę tłumaczy. W przytoczonym materiale obok współ­ cześnie uznanych zasad: "/•••/ by tłumaozyć myśli, a nie słowa", odnaleźć można przekonania dziś zaskakujące: "kiedy tłumacz zdol­ ny, może sobie pozwolić na swobodne traktowanie pierwowzoru, je­

śli talentu mu nie dostaje, winien skrupulatnie pilnować porzą­ dku myśli autora". W tym wewnętrznym rozbiciu sądów dostrzega autor znamiona "erozji" doktryny kiasyoystycznej.

BP/79/80/83 L.H.

/11/ POPIEL Magdalena: Impresjonizm i ekspresjonizm w "Ziemi obiecanej" W.S. Reymonta. "Zeszyty Naukowe UJ”. DL. Praoe Historycznoliterackie. Z. 39« Kraków 1980 s. 105-120.

Praca jest kontynuacją wcześniejszych badań literaturo­ znawczych nad twórczością Reymonta, których punktem wyjścia jest zjawisko wielostylowośoi estetycznej. Na przykładzie "Zie­ mi obieoanej” autorka usiłuje pokazać możliwość nakładania się dwóoh poetyk - impresjonistycznej i ekspresjonistyoznej. Naj­ bardziej widocznym polem koegzystencji tyoh poetyk jest stoso­ wana w partiaoh opisowych technika obrazowania. Opis teohnik

obrazowania powiązany został z analizami aktów widzenia, typów widzenia i stopnia aktywności obserwatora, przy użyciu pojęć przeniesionyoh z teorii malarstwa. Uznająo przydatność wybra- nyoh kategorii estetycznych w literaturoznawstwie, dowodzi autorka zespolenia poetyki wrażenia z poetyką wyrazu.