Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2020/2021 WydziałPrawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych
Kierunek studiów: Kryminologia i resocjalizacja 2019,2020 Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: KiR 19,20
Stopień studiów: I
Specjalności: bez ścieżki specjalizacyjnej
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Wstęp do prawoznawstwa
Kod przedmiotu WPAISM KiR 19,20A1S A1 20/21
Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe
Liczba punktów ECTS 8
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S La I E Wa Le
1 30 30 0 0 0 0 0 0 0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/ JęzykiK — KonwersatoriumS — SeminariumLa — LabolatoriumI — InneE — E-LearningWa — WarsztatyLe — Lektorat
Cel 1 1.Poznanie podstaw metodologii nauk prawnych. Zapoznanie studenta ze znaczeniem i rolą prawa jako pod- stawy funkcjonowania społeczeństwa. Opanowanie umiejętności postrzegania rzeczywistości przez pryzmat prawa, patrzenia na otaczający świat w sposób charakterystyczny dla prawnika.
Cel 2 Opanowanie pojęć języka prawnego i prawniczego, w tym również z pojęciami łacińskimi powszechnie używa- nymi w prawie. Nabycie umiejętności opisywania faktów i norm w języku prawniczym. Wdrożenie umiejętności korzystania ze źródeł prawa. Nabycie orientacji w pionowej i poziomej strukturze systemu prawnego polskiego, systemu prawnego UE oraz znajomości podstawowych instytucji prawnych w kluczowych dziedzinach prawa.
Wyuczenie umiejętności kojarzenia faktów prawnych ze skutkami prawnymi. Opanowanie elementarnych reguł wykładni i interpretacji prawa.
4 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o źródłach i miejscu nauki prawa w systemie nauk oraz o jej przedmioto- wych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami nauk, zna główne szkoły, orientacje badawcze, strategie i metody badań stosowanych w naukach prawnych i społecznych; rozumie postulat wieloaspektowo- ści prowadzenia analizy prawa. Zna i rozumie siatkę pojęciową prawoznawstwa. Zna poglądy na istotę prawa i jego społeczne funkcje, opisuje rolę prawa w organizacji państwowej. Zna poglądy i ma wiedzę na temat budowy normy prawnej i jej wartości logicznej oraz funkcję performatywną; rozumie różnicę między normą prawną a normą moralną, religijną i obyczajową.
MW2 Ma wiedzę na temat systemów prawnych i ich budowy. Zna podstawowe cechy systemu prawa polskiego. Zna i rozumie proces tworzenia prawa i ma wiedzę na temat podstawowych zasad techniki prawodawczej. Zna powszechnie obowiązujące źródła prawa w Polsce. Ma wiedzę na temat rodzajów źródeł prawa w UE. Zna budowę aktów normatywnych i ich poszczególnych typów. Zna podstawowe gałęzie prawa i ich charaktery- styczne instytucje. Zna pojęcia: fakty prawne, rodzaje zdarzeń i działań prawnych, stosunki prawne, podmioty, przedmioty i treść stosunków prawnych, skutki prawne. Ma wiedzę na temat stosowania prawa. Zna podsta- wowe zasady dotyczące wykładni i interpretacji prawa. Ma wiedzę na temat egzekwowania prawa, problemu skuteczności działania organów stosujących prawo, sprawiedliwości, praworządności.Przedstawia podstawo- we sposoby wyszukiwania prawniczych informacji w internecie. Rozpoznaje rodzaje prawniczych baz danych (Lex, Legalis). Zna i potrafi rozróżnić oraz wymienić rodzaje prawniczych baz danych dostępnych w sieci z podziałem na oficjalne i nieoficjalne źródła poznania prawa (www. dziennikustaw. gov.pl; isap.sejm.gov.pl).
MU3 Rozumie mechanizmy społeczne i polityczne determinujące treść prawa, przewiduje skutki regulacji norma- tywnych. Potrafi korzystać z siatki pojęciowej prawa i swobodnie porusza się po niej, potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu prawa w celu analizowania i interpretowania problemów społecznych.
MU4 Umie posługiwać się językiem prawniczym, czytać teksty prawne i prawnicze ze zrozumieniem specyfiki i ty- pów przepisów prawa. Potrafi identyfikować typy aktów normatywnych i występujących w nich instytucji prawnych, według podstawowych kryteriów i pojęć kluczowych. Potrafi rekonstruować proste normy prawne.
Umie interpretować zgodnie z zasadami wykładni proste przepisy prawne. Odnaleźć dane w zakresie prawa w dziennikach publikacyjnych, zbiorach orzeczeń, elektronicznych bazach danych oraz w literaturze prawniczej.
Posiada umiejętność stosowania reguły wykładni i wnioskowań prawniczych w rozumowaniach prawniczych.
MK5 Rozumie znaczenie przestrzegania prawa jako regulatora stosunków społecznych a także ma świadomość pro- blemu tolerancji wobec naruszeń prawa. Przejawia zainteresowanie dynamiką prawa, problemami polityki legislacyjnej, rozumie konieczność ciągłego monitorowania zmian legislacyjnych i orzecznictwa. Wyszukuje re- lewantne informacje w internecie. Wykorzystuje wyszukiwarki do znalezienia w sieci informacji dotyczących ustawodawstwa oraz orzecznictwa.
MK6 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego. Dokonuje samooceny wła- snych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju, kształcenia i rozwijania umiejętności posługiwania się językiem prawniczym. Ma świadomość znaczenia komunikacji interpersonalnej oraz porozumiewania się w procesie podejmowania decyzji prawnych i rozstrzygania sporów. Docenia zna- czenie dyskursu prawniczego i umiejętnie stosuje zasady argumentacji w prezentowaniu poglądów. Rozumie znaczenie pracy w grupie nad rozwiązywaniem problemów prawnych.
MU7 Wykorzystuje urządzenia mobilne do pracy z prawniczymi bazami danych, do których loguje się samodzielnie.
Przekazanie umiejętności Studentom stanowi efekt szkolenia zrealizowanego w ramach projektu "O poprawie kompetencji - program rozwoju kadry akademickiej Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskie-
go"
5 Treści programowe
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych W1
1.Specyfika przedmiotu, problemów i metod badawczych w naukach prawnych.
Wielopłaszczyznowość prawa. Specyfika badań dogmatycznoprawnych, ogólnoteoretycznych, historycznoprawnych, komparatystycznych. Nauki
pomocnicze dla nauk dogmatycznoprawnych.
2
W2
2.Prawo we współczesnym świecie-charakterystyka ogólna. Pozycja oraz rola norm i systemów normatywnych w społeczeństwie. Normy i wartości. Systemy aksjo-normatywne wzajemne relacje. Prawo a moralność. Prawo a inne normy
społeczne.
4
W3 3.Prawo natury a pozytywizm prawniczy. Inne koncepcje dotyczące pojęcia
prawa. 4
W4 4.Rola prawa w politycznej organizacji społeczeństwa. Funkcje prawa. 1 W5 5. Charakterystyka i budowa norm prawnych. Norma prawna a przepisy prawa. 1
W6
6.Budowa tekstu prawnego. Struktura aktu normatywnego. Pojęcia podstawowe (promulgacja, derogacja, vacatio legis, klauzule generalne, swobodne uznanie,
zasady współżycia społecznego). Rodzaje przepisów prawnych (nakazujące zakazujące uprawniające; imperatywne/iuris cogentis dyspozytywne/iuris
dispositivi; ogólne szczegółowe; konkretne blankietowe odsyłające;
prawnomaterialne prawnoformalne; derogacyjne przejściowe kolizyjne; lex plus quam perfecta lex minus quam perfecta lex imperfecta lex perfecta; generalne
indywidualne; abstrakcyjne konkretne; pierwszego i drugiego stopnia).
2
W7
7.Systemy prawa. System prawa common law i system prawa civil law. System prawa w ujęciu J. Austina, H.L.A. Harta, R. Dworkina i H. Kelsena. Struktura systemu prawa. Pionowy i poziomy podział systemu prawa. Pojęcie zupełności i niesprzeczności systemu prawa Prawo materialne, ustrojowe i proceduralne.
Prawo publiczne i prywatne; Dziedziny (gałęzie) prawa i ich charakterystyka.
2
W8 8.Tworzenie prawa w systemie prawa ustawowego. Stanowienie prawa i jego
etapy. Zasady techniki prawodawczej. 1
W9
9.Źródła prawa w Polsce. 10.Źródła prawa UE. Prawnicze bazy danych (Lex, Legalis). Oficjalnie i nieoficjalne źródła poznania prawa w internecie (www.
dziennikustaw. gov.pl; isap.sejm.gov.pl).
2
W10 11. Budowa aktu normatywnego. Typy aktów prawnych. 2
W11 12.Obowiązywanie prawa. Formalne kryteria obowiązywania
aktów prawodawczych. 1
W12
13.Fakty prawne. Rodzaje działań i zdarzeń prawnych. Stosunki prawne. Typy stosunków prawnych. Podmioty stosunków prawnych. Przedmiot i treść stosunków prawnych. Obowiązek prawny. Uprawnienie, prawo podmiotowe,
roszczenie. Wolność a uprawnienie.
2
W13 14.Stosowanie prawa w sądzie i poza sądem. Sądy a inne organy stosujące
prawo. Etapy procesu stosowania prawa. 1
W14
15.Wykładnia przepisów prawnych. Przepisy a normy prawne. Teorie wykładni.
Zasady, reguły i wskazówki wykładni. Wykładnia a wnioskowania prawnicze.
Wykorzystanie reguł wnioskowań prawniczych. Stosowanie prawa z uwzględnieniem reguł kolizyjnych.
4
W15
16.Prawo w demokratycznym systemie politycznym. Przestrzeganie prawa.
Postawy wobec prawa. Państwo prawa praworządność materialna i proceduralna a teorie sprawiedliwości.
1
Razem 30
Ćwiczenia/ Języki
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
C1
1.Specyfika przedmiotu, problemów i metod badawczych w naukach prawnych.
Wielopłaszczyznowość prawa. Specyfika badań dogmatycznoprawnych, ogólnoteoretycznych, historycznoprawnych, komparatystycznych. Nauki pomocnicze dla nauk dogmatycznoprawnych. 2.Prawo we współczesnym
świecie-charakterystyka ogólna. Pozycja oraz rola norm
i systemów normatywnych w społeczeństwie. Normy i wartości. Systemy aksjo-normatywne wzajemne relacje. Prawo a moralność. Prawo a inne normy
społeczne. 2.Prawo we współczesnym świecie-charakterystyka ogólna. Pozycja oraz rola norm i systemów normatywnych w społeczeństwie. Normy i wartości.
Systemy aksjo-normatywne wzajemne relacje. Prawo a moralność. Prawo a inne normy społeczne.3.Prawo natury a pozytywizm prawniczy. 4.Rola prawa
w politycznej organizacji społeczeństwa. Funkcje prawa.
1
C2
5. Charakterystyka i budowa norm prawnych. Norma prawna a przepisy prawa.
6.Budowa tekstu prawnego. Struktura aktu normatywnego. Pojęcia podstawowe (promulgacja, derogacja, vacatio legis, klauzule generalne, swobodne uznanie,
zasady współżycia społecznego). Rodzaje przepisów prawnych (nakazujące zakazujące uprawniające; imperatywne/iuris cogentis dyspozytywne/iuris
dispositivi; ogólne szczegółowe; konkretne blankietowe odsyłające;
prawnomaterialne prawnoformalne; derogacyjne przejściowe kolizyjne; lex plus quam perfecta lex minus quam perfecta lex imperfecta lex perfecta; generalne
indywidualne; abstrakcyjne konkretne; pierwszego i drugiego stopnia)
10
C3
7.Systemy prawa. System prawa common law i system prawa civil law. System prawa w ujęciu J. Austina, H.L.A. Harta, R. Dworkina i H. Kelsena. Struktura systemu prawa. Pionowy i poziomy podział systemu prawa. Pojęcie zupełności i niesprzeczności systemu prawa Prawo materialne, ustrojowe i proceduralne.
Prawo publiczne i prywatne; Dziedziny (gałęzie) prawa i ich charakterystyka.
1
C4 8.Tworzenie prawa w systemie prawa ustawowego. Stanowienie prawa i jego
etapy. Zasady techniki prawodawczej. 4
C5 9.Źródła prawa w Polsce. 10.Źródła prawa UE. 2
C6 11. Budowa aktu normatywnego. Typy aktów prawnych. 4
C7 12.Obowiązywanie prawa. Formalne kryteria obowiązywania
aktów prawodawczych. 1
C8
13.Fakty prawne. Rodzaje działań i zdarzeń prawnych. Stosunki prawne. Typy stosunków prawnych. Podmioty stosunków prawnych. Przedmiot i treść stosunków prawnych. Obowiązek prawny. Uprawnienie, prawo podmiotowe,
roszczenie. Wolność a uprawnienie.
2
C9 14.Stosowanie prawa w sądzie i poza sądem. Sądy a inne organy stosujące
prawo. Etapy procesu stosowania prawa. 1
C10
15.Wykładnia przepisów prawnych. Przepisy a normy prawne. Teorie wykładni.
Zasady, reguły i wskazówki wykładni. Wykładnia a wnioskowania prawnicze.
Wykorzystanie reguł wnioskowań prawniczych. Stosowanie prawa z uwzględnieniem reguł kolizyjnych.
3
C11
16.Prawo w demokratycznym systemie politycznym. Przestrzeganie prawa.
Postawy wobec prawa. Państwo prawa praworządność materialna i proceduralna a teorie sprawiedliwości.
1
Razem 30
6 Metody oceny
Ocena podsumowująca
P13. Test wielokrotnego wyboru
Kryteria oceny
Na ocenę 3 co najmniej 60% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania Na ocenę 3.5 co najmniej 68% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania Na ocenę 4 co najmniej 76% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania Na ocenę 4.5 co najmniej 84% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania Na ocenę 5 co najmniej 92% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania
7 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] Morawski L. — Wstęp do prawoznawstwa, Toruń, 2018, Dom Organizatora
[2] Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P. — Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa, 2019, C.H. Beck Literatura uzupełniająca:
[1] Korybski A., Leszczyński L., Pieniążek A. — Wstęp do prawoznawstwa, Lublin, 2003, UMCS [2] Stelmach J., Sarkowicz R., — Teoria prawa, Kraków, 1996, WUJ
[3] Płeszka K. — Wykładnia rozszerzająca, Warszawa, 2010, Wolters Kluwer Publikacje/prace zbiorowe:
[1] Fascynujące ścieżki filozofii prawa — Zajadło J. (red.) , Warszawa, 2008 [2] Filozofia, nauki społeczne, prawo — Biernat T. (red.) , Kraków, 2002 Akty prawne:
[1] Ustawa/rozporządzenie w przedmiocie O ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych ak- tów prawnych (t.j.) z dnia 20 lipca 2000 r. Dz.U. Dz.U. 2019 poz. 1461
[2] Ustawa/rozporządzenie w przedmiocie W sprawie zasad techniki prawodawczej (t.j.) z dnia 20 czerwca 2002 r. Dz.U. Dz.U. 2016 poz. 283
8 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Marcin Pieniążek (kontakt: pieniazekm@poczta.onet.pl) Oboby prowadzące przedmiot
Marcin Pieniążek (kontakt: mpieniazek@afm.edu.pl)
