1004 1995
1992 199?
JELENIA GÓRA maj 1995
r- . :
V
■i.
,
WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W JELENIEJ GÓRZE
' SG-01
. . ,,0.TEt<A
Nr ©widencvinv 7/-JZ
JELENIA GÓRA maj 1995
'z' .
jf/',-i w J ■S • i <
SPIS TREŚCI
StronaSłowo wstępne... ... 3 1. Ludność i dynamika jej zmian... .. . 5
f
2. Warunki bytu mieszkańców gmin... ... 9
& V
'^ 3. v Stan zagospodarowania przestrzeni gmin... 29 3; 1. Uwagi ogólne . . . ...29 3.2. Gospodarka gruntami ... 29
V %. v . /j,
3.3. Wybrane elementy infrastruktury komunalnej ... 38
' ■ i ...
3.4. Mieszkalnictwo... ... ". .;...44
-O,-.. :
3.5. Infrastruktura społeczna... ...59 c*6;. '
4. Władze gmin... ... >... 81
% ' 'J.
5. Gospodarka budżetowa gmin ... ... ✓ . ... 89 5.1. Uwagi ogólne... ...89 5.2. Dochody budżetów gmin... ... 89 i 5.3. Wydatki budżetów gmin «.»A... 95 6. Jednostki gospodarcze w gminach - system "REGON" ...109 7. Wyniki finansowe jednostek gospodarczych w gminach . ... 145
'
Uwaga : Niektóre dane mają charakter wstępny i mogą ulec zmianie w późniejszych ,
opracowaniach WUS. •
Druk.: WUS OP we Wroeławiw
• • %«*.- 1015/151/95» *akł. 200
P• : »nr • ■ .f ••••<?!
Cena 8,- zł
A 'k k.
■ it «. um:
Ijvrv?
..•iBjuaiic
.aiw iw. .
Słowo wstępne
■: ■ SV- .
?xr ■ ; ■-
: •";#{• -i ;;; oin:
•;r»fi v • rijivrv?'-
/'fi
•*&•*} :■ n ijwtan
■ > u ft.»
•|<1 K;-t
■ X ">H
■ --»i.. . . 1
"Stan gmin województwa jeleniogórskiego w 1994 roku jest kolejną, piątą już, wydawaną corocznie edycją z cyklu opracowań statystycznych poświęconych rocznej ocenie gospodarki lokalnej. Cykl ten zapoczątkowało wydanie w 1991 roku publikacji "Stan gmin i gospodarki samorządowej w województwie jeleniogórskim w 1990’rl". Odtąd corocznie ukazywały się kolejne wydania statystycznej charakterystyki gospodarki ldkälnej w województwie. Uzupełnieniem tej serii są kwartalne publikacje przeglądowe "Gospodarka lokalna w województwie jeleniogórskim".
Rosnące według naszej oceny, zainteresowanie wydawnictwami podejmującymi problemy funkcjonowania gmin dowodzi wzrastającego znaczenia idei i praktyki samorządności terytorial
nej. Z drugiej strony zaś jest próbą wsparcia jej aktywności niezbędnymi informacjami statysty
cznymi. V •; •
"Stan gmin województwa jeleniogórskiego w 1994 roku" nawiązuje, zarówno metodycznie, jak i przedmiotowo do wcześniejszego dorobku publikacyjnego. Zawiera on opis statystyczny i ocenę stanu podstawowych elementów gospodarki lokalnej. Umożliwia porównawczą, dynamiczną ocenę kondycji gmin województwa jeleniogórskiego. Te właśnie intencje sprawiły, że starano się utrzymać przynajmniej w istotnej części, dotychczasowy zakres rzeczowy cyklu wydawnictw w gospodarce lokalnej.
Zachowano zatem podstawowy układ cech statystycznych, które charakteryzują zjawiska społeczno-gospodarcze. Jednocześnie tam, gdzie to było konieczne, uzupełniono je o nowe,
; y r i
aktualne właściwości strukturalne gospodarki lokalnej.
W związku z dokonującymi się zmianami w strukturze kompetencji w zakresie prowadzenia i utrzymania szkół podstawowych zaprezentowano aktualny stan szkolnictwa według organów je prowadzących.
Uznając gospodarkę pieniądzem publicznym, za jeden z najistotniejszych elementów funkcjo-
'■
nowania gmin scharakteryzowano dość dokładnie dochody, a zwłaszcza strukturę wydatków budżetowych gmin.
Zgodnie z obowiązującą od 1 stycznia 1994 roku praktyką, wprowadzono zasadę grupowania działalności gospodarczej zgodną z regułami Europejskiej Klasyfikacji Działalności zamiast stosowanej dotąd Klasyfikacji Gospodarki Narodowej.
Wszystkie dane liczbowe, wyrażające opis zjawisk w ujęciu wartościowym podano w zdenomi-
nowanej jednostce pieniężnej.
Publikacja obecna została także uzupełniona licznymi wskaźnikami natężenia ważniejszych zjawisk a ponadto graficzną prezentacją, ukazującą uszeregowanie gmin w województwie.
Nie uniknięto także ograniczeń. Ze względu na obowiązujące terminy przetwarzania danych nie było możliwe udostępnienie pełnych informacji o strukturze ludności a także o stanie i strukturze pracujących. Z tego samego powodu zastrzec także należy, że publikowane dane mają charakter wstępny, a nie ostateczny.
Publikacja została przygotowana, zarówno pod względem koncepcji jak i realizacji w Ośrodku Statystyki Lokalnej przy istotnej pomocy innych jednostek organizacyjnych WUS, zwłaszcza Wydziału Statystyki Gospodarczej i Wydziału Badań Społecznych Wojewódzkiego Urzędu Sta
tystycznego w Jeleniej Górze. Cenną pomoc w uzupełnieniu zawartości wniosły również współ
pracujące z WUS instytucje zwłaszcza samorządu terytorialnego i Urzędu Wojewódzkiego.
Wojewódzki Urząd Statystyczny w Jeleniej Górze zwraca się z prośbą o przekazywanie wszelkich uwag i propozycji, które mogą przybliżyć formułę następnych publikacji tego cyklu do rzeczywistych potrzeb odbiorców.
mgr KAZIMIERZ ŻURAWSKI Dyrektor
Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Jeleniej Górze
Jelenia Góra, czerwiec 1995 r.
1. Ludność i dynamika jej zmian
Stan i rozwój ludności oraz zmiany jej struktury wywierają istotny wpływ na ogół zjawisk społecznych i gospodarczych, stymulując m. in. rozmiary potrzeb konsumpcyjnych, potrzeb w zakresie infrastruktury społecznej, poziom aktywności zawodowej itp.
Zmiany liczby ludności i najbardziej podstawowe czynniki tych zmian w gminach województwa jeleniogórskiego przedstawia tabl. 1. Ze względu na terminy przetwarzania danych niemożliwe było jednak ujęcie w tablicy danych charakteryzujących przekroje strukturalne ludności wojewó
dztwa.
W okresie od 1990 roku do końca 1994 roku liczba ludności w województwie zwiększyła się 0 6,3 tysiąca osób, tj. o 1,22%. Przeciętnie w ciągu roku wzrastała ona zatem o ok. 1,6 tys. osób.
Podobnie jak w cały kraju,także w województwie obserwuje się słabnącą dynamikę przyrostu liczby ludności.
Przyrost, który nastąpił w ostatnim roku (1,4 tys. osób) był wynikiem dodatniego przyrostu naturalnego (2,09 na 1000 ludności) i ujemnego salda migracji (-0,22 na 1000 ludności). W ujęciu dynamicznym stopa przyrostu naturalnego obniżyła się od 1989 r. z 4,7 do 2,09. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie natężenia ruchu wędrówkowego ludności. Jego saldo, przeliczone na 1000 ludności, zmniejszyło się z (-3,8) w 1989 roku do (-0,22). Procesy dynamiki zmian ludnościowych słabną we wszystkich ich przejawach.
Zróżnicowanie przestrzenne dynamiki procesów ludnościowych w gminach jest znaczne.
Liczba ludności zwiększała się głównie w gminach miejskich. Tylko cztery gminy miejskie wykazują ubytek ludności w ciągu ostatniego roku (Bolesławiec, Szklarska Poręba, Świeradów Zdrój i Zawidów). W gminach miejsko-wiejskich zmniejszenia liczby mieszkańców zanotowano w sześciu jednostkach, w grupie gmin wiejskich zmniejszenia dotyczyły także 6 gmin.
Znaczne zróżnicowanie występuje pod względem poziomu przyrostu naturalnego. Wśród gmin miejskich przyrost naturalny na tysiąc ludności przybierał wartości ujemne w Jeleniej Górze (-0,44) i Kowarach (-2,64). Wszystkie gminy miejsko-wiejskie wykazywały dodatni poziom przyrostu naturalnego. Wśród gmin wiejskich ujemny przyrost naturalny występował w gminie Jeżów Sudecki (-1,38 na 1000 ludności) i Siekierczyn (-2,12).
Saldo migracji ogółem w przeliczeniu na tysiąc ludności w większości gmin było ujemne.
Spośród 40 gmin województwa ujemne saldo migracji wystąpiło w 27 gminach. W grupie gmin miej skich było takich gmin 6, w grupie gmin miejsko- wiejskich -12 (z 13 ogółem) zaś w gminach wiejskich - 9.
Przeciętna liczba ludności na 1 km2 powierzchni województwa wynosiła 119,7 osób. Najmniej
szy poziom zaludnienia występował w gminach Osiecznica - 13,0 i Węgliniec - 28,1 osób na
1 km2.
6 Rozdział 1
TabL 1. Ludność w gminach województwa jeleniogórskiego w 1994 r.
Stan w dniu 31 XII
Gminy
Ogółem Przyrost
naturalny
Saldo
migracji Ludność na 1 km2 1994 1990 =100 na 1000 ludności
WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE
524220 101,22 2,09 -0,22 119,73
Bolesławiec 44510 100,87 2,44 -6,16 1951,3
Jelenia Góra 93558 100,15 -0,44 0,52 1065,6
Kamienna Góra 23643 100,39 3,01 -3,35 1315,7
Karpacz 5613 98,25 3,06 5,75 147,9
Kowary 13020 105,09 -2,64 3,65 348,2
Lubań 24400 102,35 1,75 1,18 1513,6
Piechowice 7433 99,75 1,34 1,48 116,4
Szklarska Poręba 8194 98,99 1,97 -2,46 108,5
Świeradów Zdrój 4942 100,55 3,77 -3,97 237,9
Wojcieszów 4191 101,26 0,48 0,72 130.3
Zawidów 4843 105,17 5,55 -6,17 797,9
Zgorzelec
GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE
36766 101,84 0,24 -0,70 23183
Bogatynia 26648 102,38 3,46 5,13 195,7
Bolków 11798 102,28 3,19 -4,53 773
Gryfów Śląski 11188 101,13 1,60 -0,62 168,0
Leśna 11112 101,41 3,28 -7,08 106,3
Lubawka 12465 101,39 3,06 -3,14 90,3
Lubomierz 6629 101,02 0,30 -4,64 50,8
Lwówek Śląski 19353 100,74 1,70 -2,17 80,5
Mirsk 9653 101,73 1,73 -0,92 51,8
Nowogrodziec 14675 103,00 8,07 -3,66 83,3
Pieńsk 10238 102,57 4,55 -5,90 92,8
Świerzawa 8298 100,6 2,25 -5,09 52,0
Węgliniec 9509 102,08 0,31 -0,63 28,1
Wleń
GMINY WIEJSKIE
5052 99,16 0,59 -9,99 58,7
Bolesławiec 10908 106,25 6,98 34,63 37,8
Janowice Wielkie 4197 103,76 4,83 4,10 723
Jeżów Sudecki 5748 99,84 -138 337 983
Kamienna Góra 8525 101,25 5,34 -232 53,9
Lubań 6307 99,23 7,23 -4,40 44,4
Marciszów 5032 102,44 2,95 -7,09 61,4
Mysłakowice 10205 98,40 438 -4,57 115,0
150,3
Olszyna 7089 100,31 3,37 -3,79
Osiecznica 5675 111,98 10,92 44,04 13,0
Platerówka 1769 98,06 7,95 -1,14 36,9
Podgórzyn 7970 98,02 2,38 -0,13 96,6
Siekierczyn 4688 100,64 -2,12 -5,93 94,6
Stara Kamienica 5299 102 ;83 2,84 1439 48,0
Sulików 5937 98,21 0,66 -8,14 62,4
Zgorzelec 7140 101.62 2,37 2,78 52.5
LUDNOŚĆ I DYNAMIKA JEJ ZMIAN 7
Gminy według przyrostu liczby ludności w latach 1990-1994
(1990 = 100)
--- zj
_____ _
1____
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Kowary Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań | Marciszów i Mysłakowice
Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
, - .... , r* ,,
--- ---
80 83 86 89 92 95 98 100 103 106 109 112 115
8
Liczba osób na izbę
Rozdział 1
2. Warunki bytu mieszkańców gmin
W myśl art. 1 Ustawy o samorządzie terytorialnym (Dz. U. 1990 Nr 16, poz. 95 z późniejszymi zmianami) przez gminę rozumie się nie tylko odpowiednie terytorium, lecz również wspólnotę samorządową, którą z mocy prawa stanowią jej mieszkańcy. Nieodzowne zatem jest ukazanie warunków ich bytu.
Z uwagi na trudności statystycznej identyfikacji wszystkich elementów decydujących o ogól
nym poziomie warunków bytu mieszkańców gmin województwa jeleniogórskiego, zakres prezen
tacji w tym względzie ograniczono do ukazania:
- warunków mieszkaniowych, - rozmiarów i natężenia bezrobocia, - dostępności usług telekomunikacyjnych,
- warunków w placówkach oświatowo-wychowawczych, - dostępności usług placówek kultury,
- dostępności usług ochrony zdrowia i opieki społecznej.
Poziom warunków mieszkaniowych ludności jest wynikiem oddziaływania splotu wielu czyn
ników o różnorodnym charakterze, w tym m in. stanu zasobów mieszkaniowych, liczby gospo
darstw domowych oraz sytuacji demograficznej. Dla scharakteryzowania warunków mieszkanio
wych w poszczególnych gminach województwa przyjęto dwa aspekty ich oceny, a mianowicie:
zaludnienie substancji mieszkaniowej oraz standard powierzchniowy. Informacje w tym zakresie przedstawia tabl. 2.
Jednym z najistotniejszych mierników poziomu warunków mieszkaniowych ludności jest stan zaludnienia mieszkań i izb. W całym województwie przypada przeciętnie: na jedno mieszkanie - 3,21 osoby, na izbę zaś - 0,91 osoby. Istnieją jednak radykalne różnice w poszczególnych gminach.
Do gmin, w których zaludnienie mieszkań jest najniższe należą:
- Karpacz - 2,68 osoby na 1 mieszkanie, - Szklarska Poręba - 2,92 osoby na 1 mieszkanie, - Jelenia Góra - 2,99 osoby na 1 mieszkanie.
Najmniej korzystne wskaźniki zaludnienia mieszkań wykazują natomiast gminy: Nowogrodziec (3,95) i gmina wiejska Lubań (3,73).
Przestrzenne zróżnicowanie występuje również w zakresie poziomu zaludnienia izb. Najkorzy
stniej pod tym względem prezentuje się sytuacja w gminach:
- Platerówka - 0,77 osoby na izbę,
- Karpacz - 0,77 osoby na izbę,
- Sulików - 0,80 osoby na izbę.
10 Rozdział 2
Tabl. 2. Warunki mieszkaniowe ludności w gminach woj. jeleniogórskiego w 1994 r.
Stan w dniu 31XII
Gminy Przeciętna liczba osób Przeciętna powierzchnia
użytkowa mieszkania wm2
w mieszkaniu na izbę ogółem na osobę
WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE
3,21 0,91 62,0 19,3
Bolesławiec 3,19 0,94 55,3 17,4
Jelenia Góra 2,99 0,87 58,5 19,6
Kamienna Góra 3,09 1,06 49,4 16,0
Karpacz 2,68 0,77 61,6 23,0
Kowary 3,20 0,97 55,7 17,4
Lubań 3,14 0,92 56,5 18,0
Piechowice 3,13 0,88 63,1 20,1
Szklarska Poręba 2,92 0,84 61,2 21,0
Świeradów Zdrój 3,05 0,86 65,3 21,4
Wojcieszów 3,07 0,99 54,7 17,8
Zawidów 3,26 0,94 58,4 17,9
Zgorzelec
GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE
3,19 0,92 57,1 17,9
Bogatynia 3,23 0,91 58,3 18,0
Bolków 3,44 0,98 65,9 19,1
Gryfów Śląski 3,19 0,89 65,2 20,5
Leśna 3,15 0,91 62,0 19,6
Lubawka 3,12 0,99 58,0 18,6
Lubomierz i 3,30 0,86 75,4 22,9
Lwówek Śląski 3,40 0,92 67,6 19,9
Mirsk 3,18 0,87 69,1 21,7
Nowogrodziec 3,95 0,91 76,0 19,3
Pieńsk 3,57 0,95 64,6 18.1
Świerzawa 3,53 0,92 73,6 20,9
Węgliniec 3,31 0,90 62,9 19,0
Wleń
GMINY WIEJSKIE
3,19 0,85 71,6 22,5
Bolesławiec 3,72 0,88 79,5 21,4
Janowice Wielkie 3,37 0,99 65,9 19,6
Jeżów Sudecki 3,54 0,88 77,8 22,0
Kamienna Góra 3,59 1,07 64,9 18,1
Lubań 3,73 0,84 83,1 22,3
Marciszów 3,06 0,99 58,7 19,2
Mysłakowicee 3;16 0,96 61,1 19,3
Olszyna 3,32 0,93 , 62,9 19,0
Osiecznica 3,65 0,92 72,6 19,9
Platerówka 3,32 ... 0,77
i.
80,1 24,1Podgórzyn 3,25 0,90 68,1 21,0
Siekierczyn 3,46 0,83 73,1 21,2
Stara Kamienica 3,26 0,87 75,6 23,2
Sulików 3,28 0,80 • 75,0 22,9
Zgorzelec 3,62 0,81 81,7 22,6
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 11
Udział bezrobotnych w ludności zawodowo czynnej
(w %)
12 Rozdział 2
Największy wskaźnik zaludnienia izb charakteryzuje gminę wiejską Kamienna Góra-1,07 oraz miasto Kamienna Góra - 1,06 osób na izbę.
Istotnym kryterium oceny warunków mieszkaniowych ludności gmin województwa jeleniogór
skiego jest standard powierzchniowy zamieszkiwania. Charakteryzują go wartości dwóch wskaźników: przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania oraz jej wielkości, przypadającej na 1 osobę. Przeciętne mieszkanie w województwie posiada 62,0 m2 powierzchni użytkowej, a na osobę w nim zamieszkującą przypada 19,3 m2.
Największą powierzchnią użytkową wyróżniają się mieszkania w gminach wiejskich: Lubań (83,1 m2), Zgorzelec (81,7 m2) i Platerówka (80,1 m2). Jest to wynik dominującej w miejscowo
ściach wiejskich zabudowy jednorodzinnej. Do gmin o najmniejszej powierzchni użytkowej mieszkań należą natomiast miasta: Kamienna Góra (49,4 m2), Wojcieszów (54,7 m2) oraz Bolesławiec (55,3 m2). W zestawieniu z użytkującą tę powierzchnię ludnością sytuacja przedsta
wia się nieco odmiennie. Największa powierzchnia użytkowa mieszkania, przypadająca na jedną osobę występuje bowiem w gminach:
- Platerówka -24,1 m2, - Stara Kamienica - 23,2 m2, - Karpacz - 23,0 m2, - Lubomierz - 22,9 m2.
Najmniejszą powierzchnię użytkową mieszkania na jedną osobę notuje się natomiast w mia
stach:
- Kamienna Góra -16,0 m2, - Bolesławiec -17,4 m2,
- Kowary - 17,4 m2.
Zróżnicowanie standardu mieszkaniowego, zwłaszcza pomiędzy gminami miejskimi i wiejski
mi województwa, jest zatem znaczne.
Jednym z ważniejszych kryteriów oceny warunków bytu mieszkańców jest możliwość uzyska
nia zatrudnienia.
Zmiany występujące na lokalnych rynkach pracy w województwie postrzegane są przez ludność i władze lokalne z dużym niepokojem. Zjawiskiem, które ciągle wywiera istotny wpływ na poziom warunków bytu ludności regionu jest bezrobocie. Jego dynamikę i natężenie, a także podstawowe dane z zakresu pośrednictwa pracy zawiera tablica 3.
Podobnie jak w całym kraju, liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wojewó
dztwa jeleniogórskiego zmniejszyła się. W dniu 31 grudnia 1994 r. zanotowano 41929 bezrobot
nych, tj. 94,3% stanu istniejącego rok wcześniej. Zmniejszenie bezrobocia nastąpiło w 25 gminach województwa, w pozostałych 15 gminach liczba notowanych bezrobotnych wzrosła. Charaktery
styczną cechą tych zmian jest spadek bezrobocia we wszystkich prawie, z wyjątkiem Wojcieszowa,
gminach miejskich. W pozostałych dwóch typach gmin: miejsko-wiejskich i wiejskich połowa
zbiorowości wykazywała wzrost liczby bezrobotnych.
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 13
Gminy według stopy bezrobocia w % ludności zawodowo czynnej
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Kowary Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
Rozdział 2 14 ^5/_________________
/fl
[ ■ /
J OlKQ _ o^ą^ULAjL
Tabl. 3. Bezrobocie i pośrednictwo pracy w gminach województwa jeleniogórskiego Stan w dniu 31XII
Gminy
Bezrobotni Oferty pracy Bezrobotni
na 1 ofertę
1993 1994 1993
= 100 1993 1994 1993 1994
WOJEWÓDZTWO 44475 41929 94,3 256 312 174 134
GMINY MIEJSKIE
Bolesławiec 3813 3735 98,0 72 33 53 113
Jelenia Góra 6347 5494 86,6 35 52 181 106
Kamienna Góra 2646 2550 96,4 11 — 241 —
Karpacz 511 394 77,1 - 4 - 99
Kowary 1010 814 80,6 2 - 505 -
Lubań 2048 1990 97,2 30 6 68 332
Piechowice 592 524 88,5 - — — -
Szklarska Poręba 520 447 86,0 4 2 130 224
Świeradów Zdrój 481 457 95,0 - - - -
Wojcieszów 420 424 100,1 - — - -
Zawidów 432 313 72,5 - 2 - 157
Zgorzelec 2576 2210 85,8 48 121 54 18
GMINY MIEJSKO-WIEJSK.
Bogatynia 968 807 83,4 6 35 161 23
Bolków 1525 1559 102,2
Gryfów Śląski 1083 1089 100,6 4 - 271 -
Leśna 1167 1177 100,9 - 3 - 392
Lubawka 1793 1559 86,9 — - - -
Lubomierz 669 737 110,2 _ — _ _
Lwówek Śląski 2085 2058 98,7 19 17 110 121
Mirsk 820 874 106,6 - 4 - 219
Nowogrodziec 1405 1506 107,2 2 7 703 215
Pieńsk 789 726 92,0 — 1 _ 726
Świerzawa 901 925 102,7 - - — —
Węgliniec 755 713 94,4 4 3 189 238
Wleń 528 471 892 - 5 - 94
GMINY WIEJSKIE
Bolesławiec 921 1023 111,1 3 9 184 114
Janowice Wielkie 376 346 92,0 - 1 - 346
Jeżów Sudecki 444 487 109,7 — — _ _
Kamienna Góra 1005 946 94,1 3 - 335 -
Lubań 692 744 107,5 1 - 692 -
Marciszów 563 608 108,0 - - - -
Mysłakowice 716 628 87,7 - 3 - 209
Olszyna 684 624 912 2 - 342 -
Osiecznica 550 557 1012 3 3 183 186
Platerówka 132 150 113,6 - - - -
Podgórzyn 670 614 91,6 4 1 168 614
Siekierczyn 403 329 81,6 - - — —
Stara Kamienica 458 473 1032 - - - —
Sulików 482 409 84,9 - — — —
Zgorzelec 495 438 88,5 1 - 495 -
^ Liczona jako relacja liczby bezrobotnych do liczby ludności zawodowo czynnej wg stanu na koniec roku.
Źródło: dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Jeleniej Górze
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 15
p Quo-£■
w latach 1993 -1994
Uprawnieni do pobierania zasiłku dla bezrobotnych
Stopa bezrobocia **
w % Gminy
1993 1994 1993=100 1993 1994
19922 22399 112,4 18,6 19,4 WOJEWÓDZTWO
GMINY MIEJSKIE
1835 1920 104,6 20,0 21,6 Bolesławiec
2654 3091 116,5 15,3 14,6 Jelenia Góra
1304 1500 115,0 25,3 26,9 Kamienna Góra
257 233 90,7 17,7 15,1 Karpacz
394 438 111.2 18,1 16,1 Kowary
823 993 120,7 20,1 21,6 Lubań
270 270 100,0 17.1 16,7 Piechowice
243 276 113,6 13,1 12,4 Szklarska Poręba
207 257 124,2 19,5 20,4 Świeradów Zdrój
232 266 114,7 22,9 25,6 Wojcieszów
205 188 91,7 233 18,6 Zawidów
889 924 103,9 15,4 14,5 Zgorzelec
GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE
374 443 118,5 8,1 7.4 Bogatynia
821 977 119,0 29,3 33,0 Bolków
441 472 107,0 20,8 23,1 Gryfów Śląski
462 548 118,6 23,0 25,5 Leśna
1200 923 76,9 31,2 29,9 Lubawka
227 380 167,4 21,0 25,5 Lubomierz
912 1056 115,8 23,5 25,6 Lwówek Śląski
369 537 145,5 17.7 20,8 Mirsk
545 688 126,2 203 24,0 Nowogrodziec
385 491 127,5 17,9 18,2 Pieńsk
349 445 127,5 223 25,9 Świerzawa
324 388 119,8 18,1- 18,8 Węgliniec
254 267 105,1 23.6 23,1 Wleń
GMINY WIEJSKIE
442 541 122,4 17,7 21,7 Bolesławiec
154 216 140,3 19,9 203 Janowice Wielkie
215 286 133,0 15,7 19,0 Jeżów Sudecki
489 538 110,0 24,0 24,9 Kamienna Góra
333 355 106,6 22,5 26,7 Lubań
294 325 110,5 22,6 26,9 Marciszów
370 394 106,5 14,7 143 Mysłakowice
243 258 106,2 20,7 20,8 Olszyna
224 277 123,7 22,6 253 Osiecznica
76 64 84,2 12,7 15,9 Platerówka
317 367 115,8 17,1 17,3 Podgórzyn
191 148 77,5 17,5 15,7 Siekierczyn
204 262 128,4 16,4 18,7 Stara Kamienica
196 187 95,4 15,8 14,8 Sulików
198 210 106,1 133 12,8 Zgorzelec
16 Rozdział 2
Natężenie bezrobocia w województwie jest jednak wyższe niż przed rokiem. Stopa bezrobocia wzrosła z 18,6% w końcu 1993 r. do 19,4% w dniu 31 grudnia 1994 r. Okazuje się, że zmniejszeniu liczby bezrobotnych w województwie towarzyszył jeszcze silniejszy spadek liczby ludności czynnej zawodowo. Podobne tendencje wystąpiły w większości gmin. Stąd też stopa bezrobocia aż w 26 gminach, głównie miejsko-wiejskich i wiejskich, powiększyła się. Największy wzrost poziomu bezrobocia wystąpił w gminach:
- Lubomierz - 4,5 punktów procentowych, - Marciszów - 4,3 pkt.,
- Bolesławiec(W) - 4,0 pkt.
Najwyższe stopy bezrobocia, podobnie jak w ubiegłych latach, zanotowano w gminach:
- Bolków - 33%,
- Lubawka - 29,9%,
- Kamienna Góra(M) - 26,9%, - Marciszów - 26,9%,
-Lubati(W) -26,7%.
Najniższe wskaźniki bezrobocia występują w gminach: Bogatynia (7,4%), Szklarska Poręba (12,4%), Zgorzelec(W) (12,8%) i Mysłakowicach (14,2%).
Liczba oferowanych miejsc pracy w dniu 31 grudnia 1994 roku wynosiła w całym województwie 312 i była o 56 ofert większa niż w końcu 1993 roku. Wobec jednoczesnego zmniejszania liczby bezrobotnych, na jedną ofertę pracy w 1994 roku przypadało znacznie mniej bezrobotnych (134) niż w 1993 roku (174).
W poszczególnych gminach występowały jednak zróżnicowane możliwości uzyskania pracy.
Aż w 19 gminach województwa nie było w końcu roku żadnych ofert pracy. Równie niekorzystna sytuacja pod tym względem miała miejsce w gminie Podgórzyn. Przypadało tu 614 bezrobotnych na jedną ofertę, gdyż liczba ofert wynosiła - 1. Podobnie w gminie Pieńsk: 726 bezrobotnych i tylko jedna oferta pracy. Duże wskaźniki bezrobotnych w stosunku do ofert pracy notowano także w gminach: Leśna (392), Janowice Wielkie (346), Lubań(M) (332).
Relatywnie mniejsze trudności znalezienia pracy istniały w gminach: Zgorzelec(M) - 18 bez
robotnych na 1 ofertę, Bogatynia (23) i Wleń (94). Lokalne rynki pracy w regionie jeleniogórskim prezentują zatem zróżnicowany obraz. Jest on wypadkową oddziaływania czynników makroe
konomicznych, mikroekonomicznych i społecznych.
Zróżnicowanie warunków bytu ludności pod względem dostępności usług telekomunikacyjnych w gminach województwa jeleniogórskiego zaprezentowano w tablicy 4.
W ciągu ostatniego roku liczba placówek pocztowych i telekomunikacyjnych w województwie zwiększyła się o 1 jednostkę (Szklarska Poręba). Jednocześnie wzrosła liczba abonentów telefo
nicznych o prawie 5 tysięcy, tj. o 11,3%. Najbardziej dynamicznie rosła liczba abonentów
w gminach wiejskich (17,9%) choć bezwzględny przyrost był największy w miastach, gdzie
nastąpiło zwiększenie o 3,4 tys. abonentów.
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 17
Gminy według liczby abonentów telefonicznych na 1000 ludności
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Kowary Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
O 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
18 Rozdział 2
Tabl.4. Dostępność usług telekomunikacyjnych w gminach woj. jeleniogórskiego w 1994 r.
Stan w dniu 31XII.
Gminy
Abonenci telefoniczni Placówki pocztowe i telekomunikacyjne w liczbach
bezwzględnych
na 1000 ludności
w liczbach bezwzględnych
na 10 tys.
ludności
WOJEWÓDZTWO 47692 91,0 136 2,6
GMINY MIEJSKIE
Bolesławiec 4807 108,0 6 1,3
Jelenia Góra 11568 123,6 16 1,7
Kamienna Góra 3009 127,3 4 1,7
Karpacz 766 136,5 4 7,1
Kowary 1166 89,6 1 0,8
Lubań 4000 163,9 2 0,8
Piechowice 359 48,3 3 4,0
Szklarska Poręba 1525 186,1 5 6,1
Świeradów Zdrój 523 105,8 4 8,1
Wojcieszów 188 44,9 1 2,4
Zawidów 232 47,9 1 2,1
Zgorzelec 6432 174,9 5 1,4
GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE
Bogatynia 1874 70,3 5 1.9
Bolków 701 59,4 4 3,4
Gryfów Śląski 590 52,7 2 1,8
Leśna 730 65,7 3 2,7
Lubawka 709 56,9 6 4,8
Lubomierz 325 49,0 3 4,5
Lwówek Śląski 876 45,3 7 3,6
Mirsk 513 53,1 3 3,1
Nowogrodziec 347 23,6 4 2,7
Pieńsk 747 73,0 2 2,0
Świerzawa 279 33,6 3 3,6
Węgliniec 573 60,3 5 5,3
Wleń 96 19,0 3 5,9
GMINY WIEJSKIE
Bolesławiec 235 21,5 1 0,9
Janowice Wielkie 297 70,8 1 2,4
Jeżów Sudecki 399 69,4 3 5,2
Kamienna Góra 287 33,7 3 3,5
Lubań 300 47,6 - -
Marciszów 220 43,7 2 4,0
Mysłakowice 710 69,6 4 3,9
Olszyna 621 87,6 2 2,8
Osiecznica 175 30,8 4 7,0
Platerówka 91 51,4 1 5,7
Podgórzyn 347 43,5 3 6,3
Siekierczyn 174 37,1 2 4,3
Stara Kamienica 170 32,1 2 3,8
Sulików 191 32,2 1 1.7
Zgorzelec 540 75,6 3 4,2
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 19
Gminy według księgozbioru bibliotek publicznych na 10 tys. ludności w woluminach
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Ko waty Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
i
■
... ■-O 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000
20 Rozdział 2
Stan rozwoju telefonii w poszczególnych gminach regionu w zestawieniu z liczbą ludności stanowi o poziomie dostępności usług w tym zakresie. Wzrosła ona w województwie w ciągu roku z 82,0 do 91,0 abonentów na 1000 ludności. Istnieje jednak duże zróżnicowanie dostępności usług telefonicznych w poszczególnych gminach. Skrajne wskaźniki poziomu dostępności zawierają się w przedziale od 21,5 w gminie wiejskiej Bolesławiec i 23,6 w gminie Nowogrodziec do 186,1 w Szklarskiej Porębie, 174,9 w gminie miejskiej Zgorzelec i 163,9 w gminie miejskiej Lubań.
Przeciętny dla województwa wskaźnik dostępności placówek pocztowych i telekomunikacyj
nych w 1994 roku wynosi 2,6 placówek tego typu na 10 tys. osób. Najwyższą dostępność, podobnie jak w roku poprzednim, miała ludność gmin: Świeradów Zdrój - 8,0, Osiecznica - 7,0 i Karpacz -7,1.
Z drugiej strony w gminie wiejskiej Lubań nie ma takich placówek. Jej mieszkańcy zmuszeni są zatem do korzystania z usług placówek pocztowych i telekomunikacyjnych znajdujących się w sąsiednich gminach.
Głównymi czynnikami sprawczymi zmian w warunkach funkcjonowania placówek wychowa
nia przedszkolnego i szkolnictwa podstawowego są nie tylko zmiany ich liczebności, lecz również zmiany wielkości zapotrzebowania na ich usługi, wyznaczone przede wszystkim liczbą dzieci w wieku 3-6 lat oraz w wieku 7-14 lat.
Podstawowe wskaźniki ukazujące dostępność usług placówek oświatowo-wychowawczych w gminach województwa jeleniogórskiego ukazano w tablicy 5.
Z usług 113 placówek wychowania przedszkolnego korzystało w regionie 10,9 tys. dzieci podczas gdy przedszkola dysponowały 11,3 tys. miejsc. Ponadto 2550 dzieci uczęszczało do oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych.
Warunki opieki nad dziećmi w przedszkolach istniejących w poszczególnych gminach są wyraźnie zróżnicowane. Mimo, iż przeciętnie w regionie na 100 miejsc w przedszkolach przypada 96,8 dzieci, to w niektórych gminach wskaźnik ten przekracza liczbę miejsc. Dotyczy zwłaszcza gmin:
- Świeradów Zdrój - 127,8 dzieci na 100 miejsc, -Kowary - 117,7 dzieci na 100 miejsc, - Nowogrodziec - 112,5 dzieci na 100 miejsc - Zgorzelec (M) - 112,0 dzieci na 100 miejsc.
Niewykorzystane miejsca w przedszkolach istnieją zaś prawie we wszystkich gminach miej
skich (z wyjątkiem gminy Kamienna Góra), w większości gmin miejsko-wiejskich oraz w 6 gmi
nach wiejskich. Najmniejszy wskaźnik wykorzystania miejsc w przedszkolach mają gminy:
-Wojcieszów -64,7
- Siekierczyn -70,0
- Węgliniec -74,0
-Lubomierz -74,0.
W czterech gminach wiejskich (Bolesławiec, Platerówka, Lubań i Zgorzelec) brak jest przed-
szkoli.
pm. '
-v-Obi oue - (ifóJoc
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN
0(obJ% luduuęi
TabL 5. Dostępność usług placówek oświatowo-wychowawczych w gminach województwa jeleniogórskiego w 1994 r.
Stan w dniu 20IX _____________ _______________________
Dzieci ^ w przedszkolach Uczniowie szkół
podstawowych1*' Wskaźnik zmia- nowości naucza
nia w szkołach podstawowych d
Gminy
na 100 miejsc
na 1 oddział
na 1 oddział
na 1 pełnoza- trudnionego
nauczyciela WOJEWÓDZTWO
GMINY MIEJSKIE
96,8 23,8 22,5 17,7 1,1
Bolesławiec 101,7 26,4 26,0 19,6 12
Jelenia Góra 93,8 23,8 25,9 18,7 12
Kamienna Góra 106,4 22,2 24,3 19,7 1,3
Karpacz 104,1 21,9 20,7 15,5 0,8
Kowary 117,7 23,8 21,6 18,7 1,1
Lubań 93,9 23,2 26,5 18,8 1.1
Piechowice 108,7 26,5 21,7 16,8 1,2
Szklarska Poręba 75,0 21,8 18,6 13,0 1,0
Świeradów Zdrój 127,8 20,7 23,9 18,1 0,9
Wojcieszów 64,7 18,3 23,0 18,4 1,0
Zawidów 90,8 27,3 26,4 24,8 1.3
Zgorzelec
GMINY MIEJSKO-WIEJSKE
112,0 29,8 25,3 20,4 12
Bogatynia 103,8 25,5 25,5 23,1 1,4
Bolków 84,1 20,6 22,2 18,1 0,8
Gryfów Śląski 101,4 21,0 23,0 17,4 U
Leśna 90,1 21,5 20,6 16,2 1,0
Lubawka 92,1 23,2 25,8 19.9 1,0
Lubomierz 74,0 24,7 17,1 13,5 1,0
Lwówek Śląski 94,5 24,2 20,7 17,2 1.0
Mirsk 95,2 19,8 22,2 17,5 1,1
Nowogrodziec 112,5 27,0 22,3 18,5 1,1
Pieńsk 92,9 19,0 22,9 19,6 12
Świerzawa 107,3 24,5 20,2 15,6 0,9
Węgliniec 74,0 22,2 20,4 15,5 1,1
Wleń
GMINY WIEJSKIE
105,0 21,0 17,9 14,9 1,0
Bolesławiec — - 16,0 12,9 0,9
Janowice Wielkie 86,7 17,3 20,3 16,7 1,0
Jeżów Sudecki 87,0 20,0 17,2 16,3 0,8
Kamienna Góra 108,5 25,5 16,0 15,2 0,9
Lubań - - 18,8 14,0 1,0
Marciszów 76,7 16,5 17,7 14,2 0,9
Mysłakowice 65,2 18.0 22,3 17,3 0.8
Olszyna 95,0 21,5 20,2 14,4 0,9
Osiecznica 98,0 24,5 19,0 15,4 0,8
Platerówka — - 16,3 10,6 0,7
Podgórzyn 74,5 16,4 17,9 14,1 0,9
Siekierczyn 70,0 18,7 21,2 16,8 1,0
Stara Kamienica 91,7 22,0 15,9 14,4 0,9
Sulików 83,3 25,0 18,5 15,3 0,9
Zgorzelec - - 16,2 13,5 0,9
^ Bez dzieci w przedszkolach specjalnych.w Dla niepracujących, bez specjalnych.d Liczba oddziałów szkolnych (klas) nr jedno pomieszczenie do nauczania.
22 Rozdział 2
Jakość opieki przedszkolnej zależy również od liczebności poszczególnych oddziałów (grup).
Przeciętny oddział przedszkolny w województwie składa się z 23,8 dzieci.
Najbardziej liczne są oddziały w gminach: Zgorzelec (M) - 29,8 dzieci, Zawidów - 27,3 dzieci i Nowogrodziec 27,0 dzieci. Najmniej liczne oddziały przedszkolne mają gminy: Marciszów -
16,5 i Podgórzyn -16,4 dzieci.
Zróżnicowana jest również liczba uczniów w oddziałach (klasach) szkół podstawowych. Prze
ciętny oddział szkolny w województwie liczy 22,5 uczniów, lecz w siedmiu gminach jego liczebność przekracza 25 uczniów (najwięcej w Zawidowie - 26,4 i Lubaniu (M) - 26,5). Najmniej liczne są oddziały szkolne w gminach wiejskich, zwłaszcza w gminie Platerówka (10,6) i Bolesła
wiec (W) -12,9.
W niektórych gminach i szkołach proces dydaktyczno-wychowawczy musi być realizowany w systemie dwu-, a nawet trzyzmianowym. Wskaźnik zmianowości nauczania rozumiany jako liczba oddziałów szkolnych przypadających na jedno pomieszczenie do nauczania, obliczony dla całego województwa wynosi 1,1. Są jednak gminy o wskaźnikach 1,4 (Bogatynia), 1,3 (Kamienna Góra (M), Zawidów, Zgorzelec (M) i 1,2 (Bolesławiec (M), Jelenia Góra, Piechowice, Pieńsk).
Z drugiej strony utrzymuje się, zwłaszcza w gminach wiejskich, nadwyżka pomieszczeń do nauczania nad liczbą oddziałów. W gminie Platerówka wskaźnik zmianowości nauczania wynosi jedynie 0,7, w pięciu kolejnych gminach (Karpacz, Bolków, Jeżów Sudecki, Mysłakowice i Osie
cznica) - 0,8.
Efektywność nauczania określa także relacja liczby uczniów i nauczycieli. Na każdego pełno- zatrudnionego nauczyciela w szkołach podstawowych województwa przypada przeciętnie 17,7 ucznia. W gminie Zawidów wskaźnik ten wynosi jednak 24,8 ucznia, w gminie Bogatynia - 23,1.
Z drugiej strony w jednastu gminach wartość tego wskaźnika jest niższa niż 15. Najmniejsza liczba uczniów przypada na jednego nauczyciela w gminie Platerówka -10,6. Warunki nauczania dzieci w poszczególnych gminach województwa są zatem wyraźnie zróżnicowane.
Bezpośrednim skutkiem istniejącej nierównomiemości rozmieszczenia podstawowych placó
wek kulturalnych w przestrzeni województwa jest zróżnicowana dostępność ich usług. Statysty
cznie uchwytnymi elementami są: dostępność placówek bibliotecznych i ich księgozbiorów oraz dostępność kin stałych. Informacje w tym zakresie ujmuje tabl. 6.
Na 1000 mieszkańców województwa przypada 4210 woluminów w bibliotekach. W dwóch gminach wiejskich ich liczba przewyższa 10 tysięcy (Platerówka -12,2 tys., Janowice Wielkie - 10,3). Najmniejszy poziom zasobów bibliotecznych ma gmina Lubawka (1551 woluminów na 1000 mieszkańców), w trzech gminach (Bolesławiec (M), Kowary, Zgorzelec (M) wskaźnik ten nie przekracza 3 tys.
W dużym stopniu zróżnicowany jest poziom dostępności miejsc w kinach stałych. Jedynie
12 gmin, spośród 40, posiada kina stałe. Przeciętnie w skali województwa liczba miejsc na
widowni kin stałych wynosi 10,5 na tysiąc mieszkańców. Największą dostępnością tego rodzaju
warunkibytumieszkańcówgmin 23
Gminy według liczby uczniów szkół podstawowych na 1 pełnozatrudnionego nauczyciela
Jelenia Góra Bolesławiec imienna Góra Karpacz Kowary Lubań - Piechowice
%'arska Poręba Svvieradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz
^6 wek Śląski Mirsk jH Nowogrodziec
Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Je^ów Sudecki Sienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn s Siekierczyn ara Kamienica Sulików Zgorzelec
. ...
■
■
,.L'/ / . ...r' .. ' . .. .
et-.. - - \.r"r.,-/ i-. - ^
■
______________________________ _ ____
:hm—' -"‘m
■___ i
■
... ...
■
vrz z
>,'• i c J A : 3 ''
L
24
Gminy według liczby lekarzy na 10 tys. ludności
Rozdział 2
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Kowary Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 25
usług placówek kultury, z uwagi na ruch turystyczny, charakteryzują się gminy turystyczne:
Karpacz (57,2 miejsc na 1000 mieszkańców i Szklarska Poręba (52,7). Dostępność usług kinowych zmniejsza się od wielu już lat i wiąże się z pewnością z upowszechnieniem odbioru programów telewizji satelitarnej i projekcji video.
Dostępność usług infrastruktury ochrony zdrowia - to element o szczególnym znaczeniu dla warunków bytu mieszkańców gmin, zwłaszcza, że z usług tych korzysta także ludność czasowo przebywająca w województwie.
Istotna jest przy tym nie tylko dostępność placówek podstawowej opieki zdrowotnej (przychod
nie, ośrodki zdrowia, apteki) lecz także personelu służby zdrowia. Informacje o sytuacji w tym zakresie w gminach województwa jeleniogórskiego w 1994 roku przedstawiono w tabl. 7.
Przeciętna przychodnia rejonowa (łącznie z ośrodkami zdrowia) sprawuje opiekę nad 6,1 tys.
ludności. W miastach, zwłaszcza większych, placówki tego typu obsługują znacznie większą liczbę ludności (Kamienna Góra - 23,6 tys., Jelenia Góra - 15,6 tys., Bolesławiec - 14,8 tys., Kowary - 13,0 tys.). Wynika to z faktu, że miejskie przychodnie rejonowe dysponują znacznie większym, niż placówki wiejskie, zestawem ilościowym i rodzajowym poradni ogólnych i specjalistycznych, a ponadto sprzętu i personelu.
Dostępność presonelu służby zdrowia w poszczególnych gminach regionu jest także znacznie zróżnicowana. Najbardziej korzystna sytuacja w tym zakresie występuje w gminach miejskich (poza Zawidowem, Wojcieszowem i Piechowicami), gdzie najczęściej zlokalizowane są placówki ochrony zdrowia o ponadlokalnym zasięgu obsługi. Z drugiej strony, w wielu gminach (głównie wiejskich) odczuwany jest dotkliwy niedobór, a nawet brak personelu lekarskiego i dentystów.
Usług stomatologicznych nie realizują placówki w gminach wiejskich Bolesławiec, Lubań i Osie
cznica.
Ważnym elementem kompleksowej oceny warunków bytowych ludności gmin w zakresie opieki zdrowotnej jest również dostępność usług placówek aptecznych. W 1994 roku każda placówka tego typu obsługiwała przeciętnie 7,2 tysiąca ludności. Zróżnicowanie przestrzenne także w tym przypadku jest znaczne. W 9 gminach wiejskich placówki apteczne nie istnieją, w 5 innych obsługują one ponad 10 tys. ludności. Do grupy tych gmin należą zwłaszcza:
- Nowogrodziec - 14,7 tys. mieszkańców na 1 placówkę, - Leśna i Gryfów Śląski - po 11,1 tys. mieszkańców na 1 placówkę.
Relatywnie korzystniejsza sytuacja występuje w gminach:
- Karpacz - 2,8 tys.,
- Wojcieszów - 4,2 tys., - Janowice Wielkie - 4,2 tys.
Ogólny obraz warunków bytowych ludności poszczególnych gmin województwa jeleniogór
skiego jest splotem poddanych analizie elementów. Podkreślić jednak należy, iż wskazują one
przede wszystkim warunki stworzone przez szeroko rozumianą infrastrukturę osadniczą.
26 Rozdział 2
](% ^ '• d<^vl
Tabl.6. Dostępność usług placówek kultury w gminach woj.jeleniogórskiego w 1994 r.
Stan w dniu 31 XII
Gminy
Liczba placówek bibliotecznych na
Księgozbiór bibliotek w woluminach
Liczba miejsc na wi
downi kin stałych 10 tys. ludności na 1000 ludności
WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE
3,8 4210 10,5
Bolesławiec 0,4 2265 10,1
Jelenia Góra 1,0 3532 19,0
Kamienna Góra 1,3 3513 14.4
Karpacz 10,7 8844 57,2
Kowary 1,5 2467 23,7
Lubań 2,9 4309 18,8
Piechowice 1,3 3195 -
Szklarska Poręba 3,7 4523 52,7
Świeradów Zdrój 10,1 4778
Wojcieszów 2,4 5663 -
Zawidów 2,1 3545 -
Zgorzelec
GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE
0,5 2646 7,6
Bogatynia 3,4 3925 16,1
Bolków 3,4 8865 15,3
Gryfów Śląski 3,6 4508 -
Leśna 4,5 4081 -
Lubawka 1,6 1551 -
Lubomierz 10,6 5015 -
Lwówek Śląski 8,3 5783 14,9
Mirsk 6,2 5968 -
Nowogrodziec 4,1 4736 -
Pieńsk 3,9 4139 25,4
Świerzawa 7.2 5973 -
Węgliniec 4,2 4607 -
Wleń
GMINY WIEJSKIE
13,7 5459
Bolesławiec 6,4 4437 -
Janowice Wielkie 9,5 10286 -
Jeżów Sudecki 12,2 6680 -
Kamienna Góra 7,0 4384 -
Lubań 6,3 4757 -
Marciszów 9,9 7433 -
Mysłakowice 4,9 6224 - r
Olszyna 2,8 4704 -
Osiecznica 8,8 6015
Platerówka 11,3 12105
Podgórzyn 10,0 5532 -
Siekierczyn 83 6193 -
Stara Kamienica 73 6625
Sulików 11.8 3780 —
Zgorzelec 9,8 8666 -
Tabl.7. Dostępność usług ochrony zdrowia w gminach woj.jeleniogórskiego w 1994 r. ^
WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN_______________________________________________________________27
Stan w dniu 31 XII
Ludność
na 1 przy- Lekarzew Dentyściv Pielęgmar-
Ludność na 1 placówkę
apteczną
Gminy chodnię
rejonową 1 ośrodek zdrowia
na 10 tys. ludności
WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE
6096 15,7 3,9 63,1 7181
Bolesławiec 14837 22,7 5,4 114,1 4451
Jelenia Góra 15593 26,5 6,3 80,5 6683
Kamienna Góra 23643 27,1 4,6 111,7 7881
Karpacz 5613 21,4 5,3 155,0 2807
Kowary 13020 42,2 4,6 175,1 4340
Lubań 6100 24,2 3,7 94,3 6100
Piechowice 7433 5,4 4,0 14,8 7433
Szklarska Poręba 8194 15,9 3,7 65,9 8194
Świeradów Zdrój 4942 28,3 6,1 167,9 4942
Wojcieszów 4191 4,8 2,4 21,5 4191
Zawidów 4843 6,2 2,1 18,6 4843
Zgorzelec
GMINY MIEJ-WIEJSKIE
9192 18,5 4,6 84,9 5252
Bogatynia 5330 16,5 4,5 853 8883
Bolków 5889 5,1 2,5 31,4 5899
Gryfów Śląski 5594 17,0 2,7 80,4 11188
Leśna 5556 3,6 2,7 10,8 11112
Lubawka 3116 4,0 3,2 13,6 6233
Lubomierz 6629 3,0 3,0 13,6 6629
Lwówek Śląski 9677 17,1 3,1 75,4 9677
Mirsk 4827 3,1 2,1 15,5 9653
Nowogrodziec 4892 6,1 2,0 233 14675
Pieńsk 5119 3,9 2,9 12,7 10238
Świerzawa 2766 2,4 1,2 9,6 8298
Węgliniec 2377 6,3 2,1 13,7 4755
Wleń
GMINY WIEJSKIE
2526 9,9 4,0 513 5052
Bolesławiec 3636 0,9 - 5,5 -
Janowice Wielkie 4197 9,5 2,4 38,1 4197
Jeżów Sudecki 1916 3,5 5,2 8,7 -
Kamienna Góra 4263 2,3 U 83 -
Lubańd - — — —
Marciszów 2516 6,0 4,0 13,9 V
Mysłakowice 3402 3.9 2,0 14,7 10205
Olszyna 7089 7,1
43
12,7 7089Osiecznica 5675 1,8 - 8,8 5675
Platerówka 1769 11,3 5,7 1U -
Podgórzyn 2657 7,5 2,5 23,8 -
Siekierczyn 2344 6,4 43 10,7 -
Stara Kamienica 5299 1,9 1,9 9,4 5299
Sulików 5937 5,1 1,7 11,8 5937
Zgorzelec 2380 2,8 2.8 8,4 -
^Dane wstępne.w Łącznie z zatrudnionymi w obwodzie lecznictwa kolejowego.c/ Gminny ośrodek zdrowia zlokalizowany jest w Lubaniu.
28 Rozdział 2
Gminy według udziału gruntów skomunalizowanych w powierzchni gminy (w %)
Jelenia Góra Bolesławiec Kamienna Góra Karpacz Kowary Lubań Piechowice Szklarska Poręba Świeradów Zdrój Wojcieszów Zawidów Zgorzelec Bogatynia Bolków Gryfów Śląski Leśna Lubawka Lubomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzawa Węgliniec Wleń Bolesławiec Janowice Wlk.
Jeżów Sudecki Kamienna Góra Lubań Marciszów Mysłakowice Olszyna Osiecznica Platerówka Podgórzyn Siekierczyn Stara Kamienica Sulików Zgorzelec
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45