Orzecznictwo Sądu Najwyższego
Palestra 21/10(238), 87-88
O R Z E C Z W I C T W O S Ą D U 1%
J A J W r Ż S Z E G O
1
.
U C H W A Ł A z dnia 13 maja 1976 r.
(II UZP 10/76)*
S ąd N ajw yższy w sp raw ie z w nio sku M ieczysław a R. przeciw ko Z a k ła dow i U bezpieczeń Społecznych — O d dział w R. o em ery tu rę, po rozpozna n iu n a posiedzeniu ja w n y m zagadnie n ia p raw nego przekazanego przez O k rę gow y Sąd P racy i U bezpieczeń S po łecznych w Rzeszowie postanow ieniem z d n ia 29 m a rc a 1976 r. do rozstrzyg n ię cia w try b ie a rt. 66 u sta w y z dnia 24 p aźd ziern ik a 1974 r. o okręgow ych są d ac h p rac y i ubezpieczeń społecz nych:
„Czy św iadczenia z fu n d u szu u rlo pow ego utw orzonego n a p o d staw ie r e g u la m in u w sp raw ie rozliczenia i r a chunkow ości w zespołach adw okackich — uchw alonego przez N aczelną Radę A dw o k ack ą w d n iu 15.X. 19712 r. i za
tw ierdzonego przez M in istra S p ra w iedliw ości decyzją z dnia 17.XL1972r. — w w ysokości 2,5% o p łat za czyn ności zespołów adw okackich, obliczo nego do w y p łaty św iadczeń z począt kiem każdego ro k u w edług sta n u na dzień 31 gru d n ia, a w ypłaconego adw o- katow i-członkow i zespołu n a w czasy w w ysokości p ro p o rc jo n aln ej do jego w ynagrodzenia b ru tto p obranego w ro k u obrachunkow ym , w licza się do pod staw y w y m ia ru e m ery tu ry zgodnie z a rt. 17 u sta w y z d n ia 23 stycznia 1968 r. o pow szechnym zaopatrzeniu e m ery taln y m p racow ników i ich r o dzin?”
p o s t a n o w i ł udzielić odpow iedzi przeczącej.
U z a s a d n i e n i e
Z a k ła d U bezpieczeń Społecznych — O ddział w Rzeszowie decyzją z dnia 10 p aźd ziern ik a 1975 r., zatw ierdzoną orzeczeniem R ady N adzorczej tego O d d ziału z d n ia 17.XII.1975 r., p rzy zn ał w nioskodaw cy od d n ia 3.VI.1975 r. em ery tu rę , u sta la ją c ja k o p odstaw ę jej w y m ia ru k w otę 11.909,83 zł. O rgan ren to w y nie uw zględnił n a to m ia st k w o ty 5.'256 zł w chodzącej w skład fu n d u szu urlopow ego za o k res ob ej m u ją cy p odstaw ę w y m ia ru em ery tu ry . W nioskodaw ca w odw ołaniu do O kręgow ego S ądu P ra c y i U bezpieczeń S połecznych w Rzeszow ie dom agał się zm iany w ym ienionego w yżej orzecze n ia R ad y N adzorczej i p rzy ję cia do
p o d sta w y w y m ia ru e m e ry tu ry także kw oty 5j256 zł, stanow iącej jego udział
w fu n d u szu urlopow ym .
W zw iązku z tym odw ołaniem n a sunęły się O kręgow em u S ądow i P ra cy i U bezpieczeń Społecznych pow ażne w ątpliw ości, k tó ry m d a ł w y raz w p rzed staw io n y m do rozstrzygnięcia za g adnieniu praw nym .
U d zielając odpow iedzi n a p rz e d sta w ione p y ta n ie p raw n e, S ąd N ajw yższy
zważył, co n astęp u je:
W edług § 2 ro zporządzenia R ady M in istró w z dnia 4 m a rc a 1964 r. w sp ra w ie ubezpieczenia społecznego ad w o katów -członków zespołów adw o kackich i ich rodzin (Dz. U. N r 10,
88 O rzecznictw o Sądu N ajw yższego N r 10 (238)
poz. 62) za zarobek, stanow iący p o d sta w ę w y m ia ru skład ek ubezpieczenio w ych o ra z św iadczeń ubezpieczenio w ych, uw aża się: 1) u dział w podziale dochodów zespołu adw okackiego w ró w n y ch częściach, 2) udział w p odzia le n a d w y ż k i dochodów zespołu ad w o kackiego, prop o rcjo n aln y m do osobi stego w k ła d u pracy, oraz 3) d odatek za kie ro w n ic tw o zespołu.
D ochód zespołu adw okackiego, pod leg ający po upływ ie każdego ro k u k a le ndarzow ego podziałow i pom iędzy członków zespołu, u sta la się — w m yśl § 29 rozp o rząd zen ia M in istra S p ra w ie d liw ości z dn ia 28 g ru d n ia 1963 r. w sp ra w ie zespołów adw okackich (Dz. U. z 1964 r, N r 1, poz. 4) — po p o trą c e n iu kosztów ad m in istra cy jn y c h zespołu z su m y o p ła t pob ran y ch za czynności. W edług zaś § 30 tego rozporządzenia o ra z § 15 reg u la m in u w sp raw ie ro zli czenia i rachunkow ości w zespołach adw okackich, uchw alonego przez N a czelną R ad ę A dw okacką w dniu 15.X. 1972 r. i zatw ierdzonego przez M ini s tra S praw iedliw ości decyzją z dnia 17.X I.1972 r., fu n d u sz urlopow y je st obow iązkow y i w chodzi w ciężar kosz tó w ad m in istra cy jn y c h . R egulam in ten został u chw alony przez N aczelną R adę A d w o k ack ą n a pod staw ie u pow ażnie nia za w arteg o w a rt. 55 ust. 1 p k t 6 u sta w y z dnia 19 g ru d n ia 1963 r. o u s tr o ju a d w o k a tu ry (Dz. U. N r 57, poz. 309) oraz w § 41 w ym ienionego w yżej rozporządzenia M in istra S p ra w iedliw ości. F u n d u sz urlopow y w cho dzi w ciężar kosztów a d m in istra c y j nych, n ie je s t w ięc w rozum ieniu w sk azan y ch wyżej przepisów zaro b kiem , k tó ry stanow i p odstaw ę w y m ia ru sk ła d e k oraz św iadczeń ubezpie czeniowych. Zgodnie zatem z p rz e p isa m i § 2 w ym ienionego w yżej ro zp o rzą dzenia R ady M inistrów oraz § 29 w y m ienionego wyżej rozporządzenia M i
n is tra S praw iedliw ości udział w fu n duszu urlopow ym nie podlega w licze n iu do podstaw y w y m ia ru em e ry tu ry lu b renty.
W praw dzie w edług § 30 p k t 4 po wyższego rozporządzenia M in istra S praw iedliw ości do kosztów a d m in i strac y jn y c h zespołu zalicza się także d odatek za kierow nictw o zespołu, ale z mocy § 2 p k t 3 w ym ienionego ro z p orządzenia Rady M inistrów dodatek został uznany za zarobek stanow iący p o d staw ę w y m iaru skład ek i św iad czeń ubezpieczeniow ych. B ra k n a to m ia st jakiegokolw iek przepisu u zn a jącego udział w fu n d u szu urlopow ym za zarobek.
W ym ieniony w yżej reg u la m in u ch w a lony przez N aczelną R adę A dw okacką o k reśla w § 16 w y p łaty z fu nduszu urlopow ego jako św iadczenia na w cza sy, a nie jako zarobek. W edług zaś § 17 tego reg u la m in u św iadczenia te p rzy słu g u ją tylko te m u adw okatow i, k tó ry w dacie podziału fu n d u szu u rlo powego uzyskał praw o do urlopu. P o za tym w y p łata tego św iadczenia u za leżniona je s t od w y k o rz y sta n ia przez a d w o k a ta w d an y m ro k u k a le n d a rz o w ym co n ajm n ie j 10 dni u rlo p u w ypo czynkowego. Je że li ad w o k a t w ta k im rozm iarze n ie w y k o rzy stał w danym ro k u k alen d arzo w y m u rlo p u w ypo czynkowego, p rzesu w a się w y p łatę św iadczenia urlopow ego na ro k n a stępny (wówczas o trzy m u je on św ia d czenia urlopow e za d w a lu b w ięcej lat). W ysokość zaś po d staw y w y m ia ru e m ery tu ry lub re n ty nie m oże być uza leżniona od w y k o rzy stan ia przez ad w o k a ta w danym okresie oznaczo nych św iadczeń, np. u rlo p u w ypoczyn kowego albo urlopów za la ta ubiegłe i ro k bieżący.
Z pow yższych w zględów Sąd N a j wyższy udzielił przeczącej odpow iedzi na przed staw io n e p y ta n ie praw n e.