ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Seria: ENERGETYKA z. 122
1994 Nr kol. 1262
Włodzimierz A. SOKÓŁ
Centrum Badaw czo-K onstrukcyjne Kotłów i Instalacji Energo-Ekologicznych,
„ECOPLANT-KATOWICE”, Tarnow skie Góry
OCENA UBYTKU TRWAŁOŚCI ELEMENTÓW CIŚNIENIOWYCH KOTŁÓW NA PODSTAWIE
KOMPLEKSOWEJ SYMULACJI KOM PUTEROW EJ I WYNIKÓW DIAGNOSTYKI MATERIAŁOWEJ
S tr esz c z en ie . W referacie przedstaw iono m etodykę oceny ubytku trw ałości elem entów ciśnieniowych kotłów n a podstaw ie kompleksowej symulacji kom puterowej procesów zachodzących w w ęzłach k o n stru k cyjnych w w aru nk ach minionego i prognozowanego okresu eksploatacji oraz n a podstaw ie badań diagnostycznych m ateriałów .
LIFE ESTIMATION OF THE PRESSURE PARTS OF BOILERS BY MEANS OF THE COMPLEX COMPUTER SIMULATION AND DIAGNOSTICAL STUDY OF MATERIALS
Sum m ary. In th e pap er m ethodical basis of life estim ation of the pressu re p a rts of boilers by m eans of th e complex sim ulation of the processes in stru c tu re durin g th e p a st and fu tu re exploitation and diagnostical study of m aterials are given.
OlfEHKA ROJITOBERHOCTM HAXORiffllHXCR ITO/l RABJIEHHEM 3JIEMEHTOB KOTEJIbHbIX ATPErATOB HA OCHOBE KOMnJIEKCHOM CHMYJIRHHM H RHATHOCTHRECKKX MCnblTAHHH MATEPHAJIOB
Pe3K)Me. npegcTaBJieHo Bonpocbi gojiroBeaHocra ąciajieó ąaBjiemra
KOTejibHbix arperaTOB rrpa Hcno;ib30BaHHH KOMnaexcHoro aHaaH3a npopeccoB b KOHCTpyxgHOHHux y3Jiax b ycjioBHax npouuioH h ÓyąymcH pad or hi m Ha ocHOBHe /(HarHOCTHvecKox HcrihrraHHii MarepHajiOB.
68 Włodzimierz A. Sokół
1. W STĘP
Większość kotłów pracujących w energetyce zawodowej oraz ciepłownictwie m a już za sobą znaczny, 2 0 -3 0 -le tn i okres eksploatacji. Ówczesne sposoby zapew nienia jakości podczas projektow ania, produkcji i m ontażu urządzeń odbiegały od obecnych. W efekcie sum ow ania się błędów projektowych, produkcyjnych, montażowych i eksploatacyjnych następuje przyśpieszony ubytek trw ałości elementów ciśnieniowych walczaków, komór, korpusów za
worów, rurociągów itd. Obiektywnie następujący ubytek trw ałości węzłów konstrukcyjnych w procesie eksploatacji często nie je s t znany do m om entu w ystąpienia groźnych w sku tk ach i kosztownych do usunięcia awarii.
Jednocześnie obserwuje się silne dążenie użytkowników kotłów do znaczne
go w ydłużenia czasu eksploatacji pracujących jednostek powyżej projekto
wanego okresu 20-30 lat, a naw et oczekiwanie osiągania przez nie zdolności ruchowej znacznie wyższej od dotychczasowej, np. elastycznej pracy w ram ach współpracy system u energetycznego Polski z system em krajów EWG.
Potrzeba przedłużenia okresu eksploatacji w ynika z b rak u środków na pokrycie kosztów m odernizacji elektrow ni i ciepłowni poprzez wym ianę s ta rych kotłów n a nowoczesne, oszczędne i mniej uciążliwe dla otoczenia. Czę
ściową m odernizację kotła z pominięciem w ym iany elem entów najdroższych, np. walczaków wielu użytkowników ocenia jako rozw iązanie słuszne.
Pojawiają się więc koncepcje i technologie zakładające możliwość tzw. rew i
talizacji urządzeń, w szczególności dotyczące walczaków, wychodzące n a prze
ciw oszczędnościowym oczekiwaniom użytkowników n a tan ie przywrócenie pierwotnych walorów technicznych i ruchowych wysłużonych elem entów kot
łów po 20-30 latach pracy. Realność realizacji wspom nianych koncepcji bywa kontrow ersyjna i nie zawsze je s t możliwa.
U dokum entow anie możliwości eksploatacji kotła, który przepracow ał 20 - 30 la t przez następnych k ilkadziesiąt la t w w aru n k ach cyklicznie zm ieniają
cych się obciążeń cieplnych i mechanicznych, powstających podczas plano
wych rozruchów i odstaw ień, odstaw ień awaryjnych, zm ian obciążeń, prób ciśnieniowych, pełzania itp. nie je s t zadaniem prostym i w ym aga zastosowa
nia wyspecjalizowanych m etod symulacji kom puterowej w pow iązaniu z pro
gram am i pogłębionych badań m ateriałowych.
2. METODYKA OCENY UBYTKU TRWAŁOŚCI ELEMENTÓW CIŚNIENIOWYCH
Ocena ubytku trw ałości dotyczy takich elem entów ciśnieniowych kotłów, jak: walczaki, w ybrane komory, rurociągi, korpusy zasuw i m a n a celu okre
ślenie:
Ocena ubytku trwałości elementów ciśnieniowych kotłów. 69
a) rzeczywistego sta n u technicznego elem entów konstrukcji kotłów po wielo
letniej eksploatacji w w aru n kach zm iennych obciążeń cieplnych i m echani
cznych, d rgań oraz pełzania,
b) możliwego jeszcze okresu dalszej bezpiecznej eksploatacji kotłów,
c) programów eksploatacji kotłów ograniczających zm niejszanie się zapasu trwałości elem entów konstrukcyjnych poniżej dopuszczalnego poziomu dla zapew nienia osiągnięcia prognozowanego okresu dalszej pracy,
d) częstotliwości i zakresu następnych b adań diagnostycznych m ateriałów , e) term inów i zakresu remontów, zakresu niezbędnej m odernizacji lub term i
nów wym iany elem entów n a nowe,
f) założeń system u stałego nadzoru diagnostycznego n ad p racą k ryterialnych przekrojów, zabezpieczającego w ym agany poziom trw ałości elementów konstrukcyjnych ko tła podczas dalszej eksploatacji.
Om awiana m etodyka w ykorzystuje w yniki diagnostyki m ateriałow ej i obej
muje:
- w stępną analizę ubytku trw ałości n a podstaw ie zmodyfikowanego algoryt
mu TRD 301 [1] oraz algorytm u TRD 508 [2] (dla elem entów pracujących w w arunkach pełzania m ateriału),
- analizę szczegółową n a podstaw ie rozw iniętych dla potrzeb diagnostyki kotłowej m etod i program ów kompleksowej analizy procesów w urządze
niach energetycznych [5, 6, 7] oraz b ad ań diagnostycznych m ateriałów . 2.1. A n a liza w stę p n a
Analiza w stępna je s t w ykorzystyw ana dla zgrubnego oszacow ania w a ru n ków minionej i przyszłej pracy określonych elem entów kotła dla u stalen ia szczegółowego zakresu symulacji kom puterowej i zakresu b adań m ateriało
wych. W stępne oszacowanie przebiega n a podstaw ie zmodyfikowanego algo
rytmu TRD 301 [1], gdyż orginalny posiada szereg założeń upraszczających, dających wyniki obliczeń albo skrajnie optym istyczne lub przesadnie konser
watywne.
Modyfikacja algorytm u TRD-301 dla potrzeb analizy w stępnej dotyczy sposobu obliczania ilości dopuszczalnych cykli obciążenia m etodyki u sta la n ia sekwencji obciążeń oraz zaw iera uzupełnienie analizy naprężeniow ej analizą stanu odkształceń. Do obliczeń w stępnych przyjm uje się najczęściej dane materiałowe z atestów oraz w ym iary geometryczne z dokum entacji k o n stru k cyjnej. Dla elem entów pracujących w w aru n kach pełzania m ate ria łu oblicze
nia bazują dodatkowo n a algorytm ie TR D -508 [2].
2.2. A n aliza sz c z e g ó ło w a
Metodyka szczegółowa realizuje zakres analiz (a)-(R podany w punkcie 2 w oparciu o b ad ania diagnostyczne m ateriałów i złożony proces sym ulacji kom puterowej, k tóry obejmuje:
70 Włodzimierz A. Sokół
- analizę procesów cieplno-przepływowych zachodzących w czynnikach ro
boczych w minionych (przy prognozie - w przew idyw anych) stanach eks
ploatacji,
- obliczenia nieustalonych pól te m p e ra tu r w węzłach konstrukcyjnych w stan ach eksploatacyjnych i awaryjnych,
- symulację sta n u n aprężeń i wytrzym ałości niskocyklicznej w węzłach kon
strukcyjnych w rozpatryw anych w arun k ach obciążeń cieplnych i m echanicznych w rozbiciu n a kategorie wg zaleceń przepisów [3] i [4], pełzania, drgań oraz analizę propagacji pęknięć w elem entach z wadam i niemożliwymi do napraw y,
- analizę wytrzymałościową k ry teria lny ch przekrojów w poszczególnych k a
tegoriach wg [3] lub [4],
- określenie procentowego ubytku trw ałości badanych elem entów i możliwe
go jeszcze okresu i w arunków dalszej eksploatacji, term inów rem ontów i zakresu następnych b adań diagnostycznych,
- w skazanie węzłów konstrukcyjnych do opom iarow ania diagnostycznego i opracowania założeń do zabudowy system u stałego system u nadzoru diag
nostycznego kotła,
- udokum entow anie propozycji ew entualnych zm ian konstrukcyjnych.
W procesie symulacji kom puterowej stosow ane są rozw inięte m etody mode
low ania powyższych procesów w czynnikach roboczych za pomocą m etod opi
sanych w [6] oraz sta n u wytrzymałościowego elem entów konstrukcyjnych przy wykorzystaniu m etody elem entów skończonych MES i teorię powłok [7].
Wnioski o skutkach minionej i prognozowanej eksploatacji kotła można wyciągnąć n a podstaw ie analizy wyników obliczeń wytrzymałościowych ele
mentów ciśnieniowych, określających następujące składowe naprężeń:
(S)m - ogólne m em branowe, (S)mM - miejscowe membranowe, (S)b - ogólne zginające, (S)bM “ miejscowe zginające, (S)t - ogólne tem peraturow e, (S)tM - miejscowe temperaturowe, (S)km ~ przyrost naprężeń w strefach koncentracji
oraz kontroli spełnienia kryteriów wytrzymałościowych w następujących czte
rech kategoriach naprężeń:
Obliczenia dotyczą przy tym następujących przypadków:
- obciążeń mechanicznych; wówczas m aksym alne w artości naprężeń zredu
kowanych wg teorii m aksym alnych naprężeń statycznych [3, 4] określa kategoria (S)2,
(S )m
(S)2 = (S)m lub (S)mM + (S)b
(S)R = (S)m lub (SjjnM + (S)b + (S)bM + (S)t
(S) = (S)m lub ( S U + (S)b + (S)bM + (S)t +(S)tM + (S)km
(a) (b)
(c)
(d)
Ocena ubytku trwałości elementów ciśnieniowych kotłów. 71
- ob ciążeń c i ep l n y c h i m e c h a n i c z n y c h b e z o b c i ą ż e ń m i e j s c o w y c h t e m p e r a t u r o w y c h i kon ce nt r ac ji n a p r ę ż e ń , w y z n a c z a n y c h dla rozpiętości n a p r ę ż e ń z r e d u k o w a n y c h (S)r,
- obciążeń cyklicznych określonych k ateg o rią (S), dotyczących am plitudy naprężeń zredukowanych.
W powyższym:
gdzie indeksy 1, 2, 3 oznaczają n ap rężenia główne.
Rozpiętość n aprężeń zredukow anych (S)R i am plitudę nap rężeń zredukow a
nych (S) określa się n a podstaw ie analizy c h a rak tery sty k pracy elementów konstrukcyjnych w cyklicznie zm iennych w arun k ach obciążeń cieplnych i mechanicznych z uwzględnieniem ich rzeczywistej sekwencji w ystępow ania w całym okresie minionej i prognozowanej pracy. A nalizow ane są przy tym zarówno cykle globalne obciążeń, ja k również cykle lokalne oraz rzeczywista asymetria obciążeń w każdym cyklu.
W przypadku rurociągów poszczególne k ry te ria uzupełn iają naprężenia pochodzące od sił i momentów wywołanych sam okom pensacją rurociągów.
W tym przypadku w zależności (b) uw zględnia się n aprężenia w stępne, ozna
czone przez (S)3, a w form ułach (c) i (d) oddziaływ ania ruchowe.
Prawidłowo zaprojektow ane i eksploatow ane urządzenie powinno spełniać warunki:
(S)2 = m ax {(Si - Sj), (S, - Sk), (Sj - Sk)}, i, j, k = 1, 2, 3 (S)ri = (S; - Sj)max - (Sj - Sj)min
(S)R = m ax • (S)R2 = (Si - Sk)max - (Si - Sk)mi:
(S)R3 = (Sj - Sk)max - (Sj - Sk)mil'min 'min
(S)2 < 1,5[S] wg [3] lub 1,3[S] wg [4];
(S)m < [S] (e)
(i) dla próby wodnej wg [4] 1,5 [S]
(S)R < 3 [S] wg [3] lub 2,5 [S] wg [4]
(S)a < [S]a oraz ew = [N/[NJ < 1
(g) (h) [S] - naprężenie dopuszczalne,
[Nil - dopuszczalna liczba cykli
[S] - dopuszczalna am p litu da naprężeń.
72 W łodzimierz A. Sokół
W ymaga się, aby elem enty pracujące w w arunkach pełzania spełniały w arunk i podane w [2]; w skaźnik ubytku trw ałości od pełzania sum uje się odpowiednio w kategorii (h). N aprężenia dopuszczalne [S] u sta la się w zapas oceny n a podstaw ie przepisów UDT [8].
A naliza wyników symulacji kom puterowej minionego oraz prognozowanego okresu eksploatacji w podanych kategoriach naprężeń pozwala n a pełną ocenę ubytku trw ałości badanych elementów ciśnieniowych k otła w zakresie (a)-(f) wg p k tu 2.
2.3. B a d a n ia d ia g n o sty c z n e
W przypadku oceny ubytku trw ałości elem entów ciśnieniowych po kilku na
stu czy kilkudziesięciu latach eksploatacji niezbędne je s t operowanie ak tu al
nym i danym i opisującymi geometrię i własności m ateriałów oraz wykrycie i n ap raw a ew entualnych wad i uszkodzeń węzłów konstrukcyjnych. W tym celu wykonuje się badania diagnostyczne m ateriałów . Podczas badań spraw dza się, w jakim stopniu dotychczasowa eksploatacja spowodowała obniżenie własności m echanicznych i zm ianę wym iarów geom etrycznych w stosunku do sta n u wyjściowego, podanego w atestach m ateriałow ych oraz dokum entacji konstrukcyjnej i czy zm iany te nie pogłębiają się w czasie, dyskwalifikując elem enty z dalszej bezpiecznej eksploatacji. Zakres wykonywanych badań diagnostycznych u sta la się w zależności od kom pletności dokum entacji tech
nicznej i m ateriałow ej (atestów), okresu eksploatacji kotła, wiarygodności danych eksploatacyjnych, zakresu i częstotliwości dotychczas stwierdzonych uszkodzeń elementów konstrukcyjnych. B adania diagnostyczne mogą obejmo
wać tylko badania nieniszczące lub również bad an ia niszczące wycinków z powierzchni ogrzewalnych i wyciętych korków. Program y b adań m ateriało
wych każdorazowo uzgadnia się z właściwym inspektoratem UDT.
3. PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE OCENY UBYTKU TRWAŁOŚCI W DIAGNOSTYCE ELEMENTÓW CIŚNIENIOWYCH KOTŁÓW
O m aw ianą m etodykę rozwinięto w ram ch wykonanych bad ań diagnostycz
nych kotłów energetycznych: BB-1150, O P-650b (11 kotłów), O P-380b i O P-380k, kotłów ciepłowniczych i przemysłowych: C K TI-75 i K E -25 (3 kot
ły), W R-5 oraz kotła odzysknicowego BABCOCK, w tym 31 walczaków. Ogra
niczona objętość referatu pozwala przedstawić jedynie fragmentarycznie wybra
ny przykład zastosowania omawianej metodyki do oceny ubytku trwałości komo- ly P3 i wodoodzielacza kotła BB-1150 [9]. Dla wszystkich badanych elementów kotła opracowano zestaw modeli węzłów konstrukcyjnych do symulacji:
- nieustalonych pól tem peratur, - sta n u naprężeń n a bazie MES, - ubytku obliczeniowego trwałości.
Ocena ubytku trwałości elementów ciśnieniowych kotłów. 73
Wybrane modele przestrzenne węzłów wodoodzielacza i kom ory P3 i wyniki obliczeń wytrzymałościowych za pomocą MES pokazano n a rys. 1-4.
O
£
O
£
W
w
Pi
Fig. 1.Finiteelement model ofwater inlet junctions ofsteamseparator
■vl4^
KOCIOŁ BB1150 KROCIEC FI“420x60 WODOODZIELACZA PRZEKRÓJ
płrtct : X - -99.99999 V - -99.99989 i - 99.99999 Mktor : x - 0.70711 V - 0.70711
i-o.
kiarunak : x - -0.70711 y - 0.70711
i-o.
Siatka : niaadksztalcona kontar zaanatrzny Mwtwlcc
przaalaazczan CO 0.20000600
Rys. 2. W arstw ice p rzem ieszczeń co 0,2 m m z M E S w w y b ra n y m p rz e k ro ju w odoodzielacza Fig. 2. D isp la c e m e n t c o n to u r w ith ste p 0,2 m m in th e selected c ro s s-se c tio n of ste a m s e p a r a to r
Włodzimierz A. Sokół
komora kotła BB-1150 1/2
Rys. 3. M odel M E S k o m o ry p aro w ej P3 Fig. 3. F in ite e le m e n t m odel of s te a m c h a m b e r P3
WIDOK
nlMdksztilcjM
I Ol
Ocenaubytkutrwałości elementówciśnieniowych kotłów...
Rys. 4. W a rstw ic e p rz e m ie sz c z e ń co 0,005 m m w w y b ra n y m p rz e k ro ju ko m o ry p aro w ej P3 Fig. 4. D isp la c e m e n t co n to u r w ith s te p 0,005 m m in th e selected c ro s s-se c tio n of s te a m c h a m b e r P3
Ocena ubytku trwałości elementów ciśnieniowych kotłów. 77
Geometrię i w łasności m ateriałow e ustalono n a podstaw ie wyników badań diagnostycznych m ateriałów , w ykonanych przez RAFAKO. Korzystając z da
nych dotyczących łącznej ilości rozruchów i odstaw ień k o tła w ilości 384 oraz ilości prób ciśnieniowych zbudowano modele obciążenia cyklicznego, obejmu
jące następujące w arian ty (cykle) pracy:
1 ) 0 - P I - O NC=3, 2) O - P2 - O, NC=6, 3) O - P3 - O NC=16, 4 ) 0 - R - N - S - 0 , NC=109, 5 ) N - S - G - R - N , NC=275, 6 ) N - A - R - N , NC=600,
gdzie:
O - sta n zimny, P I - próba ciśnieniowa n a ciśnienie: 26,25 M Pa w ko
morze P3 i 28,75 M Pa w wodoodzielaczu,
P2 - próba ciśnieniowa n a ciśnienie: 18,6 M Pa w komorze P3 i 21,0 M Pa w wodooddzielaczu,
P3 - próba ciśnieniowa n a ciśnienie: 18,6 M Pa w komorze P3 i 21,0 M Pa w wodooddzielaczu,
R - rozruch ze sta n u zimnego do nom inalnego z szybkością podnoszenia tem p e ra tu ry 1,7 K/min; s ta n zim ny o kreślała te m p e ra tu ra 20°C, G - rozruch ze sta n u gorącej rezerw y z szybkością w zrostu tem p e ra tu ry
1,7 K/min; sta n gorący określa w obliczeniach tem p eratu ra 200°C, S - studzenie z jednakow ą szybkością -1 ,6 K/min zarówno w stan ie pla
nowego odstaw ienia, ja k również podczas odstaw iania awaryjnego do stanów: zimnego i gorącego,
A - sta n zakłócenia norm aln ych w arunków eksplo atacji polegający n a przekroczeniu te m p e ra tu ry t = 510°C o 60°C w kom orze P3 i spadek tem p e ra tu ry w króćcu wodoodzielacza o 60°C do 310°C.
W ykonane symulacje kom puterow e i b ad an ia diagnostyczne pozwoliły od
tworzyć dotychczasową h istorię obciążenia elem entów kotła, ocenić przyczynę stwierdzonych podczas b ad ań diagnostycznych uszkodzeń, oszacować czas i warunki dalszej eksploatacji oraz ustalić term in y następnych badań diagno
stycznych.
4. WNIOSKI
Przedstaw iona w referacie m etodyka oceny u b ytk u trw ałości elementów ciśnieniowych, opierająca się n a sym ulacji kom puterowej procesów zachodzą
cych w elem entach konstrukcyjnych kotłów oraz w ynikach diagnostyki m ate
riałowej, pozwala na:
- ocenę sta n u technicznego elem entów ciśnieniowych kotłów po wieloletniej eksploatacji i możliwość ich tzw. „rew italizacji”,
- prognozowanie czasu i w arunków przyszłej eksploatacji kotłów oraz plano
wanie term inów i zakresu niezbędnych rem ontów,
78 W łodzimierz A. Sokół
- wykrywanie przyczyn uszkodzeń elem entów ciśnieniowych i opracowanie technologii napraw y,
- m odernizację kotłów, z uwzględnieniem konieczności zabezpieczenia odpo
wiedniego poziomu trw ałości elem entów konstrukcyjnych,
- ustalenie częstotliwości i zakresu następnych b adań diagnostycznych m a
teriałów,
- kontrolow anie ubytku trw ałości podczas eksploatacji kotłów poprzez zabu
dowę systemów stałego nadzoru diagnostycznego nad pracą elementów ciśnieniowych.
LITERATURA
[1] TRD 301 Anlage 1, April 1980.
[2] TRD 508 Anlage 1, October 1978.
[3] ASME Boiler and Pressu re Vessel Code. Section III, section VII, IX, 1974 Edition.
[4] Normy rascziota na procznost eliemientow rieaktorow, parogienieratorow, sosudow i truboprowodow atomnych elektrostancij opytnych i issliedowa- tielskich jadiernych rieaktorow i ustanowok. M ietallurgija, Moskwa 1973.
[5] Sokół W. A .: Możliwości w ykorzystania kompleksowej identyfikacji pro
cesów dla potrzeb projektow ania, kontroli eksploatacji i diagnostyki urządzeń cieplnych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Energety
k a z. 113, Gliwice 1990, ss. 457-474.
[6] Sokół W. A., Ober J.: Kompleksowa an aliza procesów w urządzeniach energetycznych za pomocą m ikrokomputerowego system u modelowania matem atycznego. Część I. Archiwum Energetyki. Tom XX, 1991, n r 1-2.
PWN, 1992, ss. 3-18.
[7] Sokół W. A., Ober J.: Kompleksowa analiza procesów w urządzeniach energetycznych za pomocą mikrokomputerowego system u modelowania matematycznego. Część II. Archiwum Energetyki. Tom XX, 1991, n r 3-4, PWN, 1992, ss. 76-93.
[8] W arunki Techniczne Dozoru Technicznego. U rządzenia ciśnieniowe. Ob
liczenia wytrzymałościowe. DT—U C-90AV0 - 0 .
[9] Sokół W. A.: A naliza wytrzymałościowa minionej i przyszłej pracy komo
ry P3 i króćców wodoodzielacza kotła B B -1150 w E lektrow ni Bełchatów w w arunk ach zmiennych obciążeń n a podstaw ie symulacji kom putero
wej i wyników badań diagnostycznych. Oprać. CBKKilE „ECOPLANT- KATOWICE”, m arzec 1994, nie publikowane.
Recenzent: Dr hab. inż. M arek PRONOBIS Wpłynęło do Redakcji 28.08.1994 r.
Ocena ubytku trwałości elementów ciśnieniowych kotłów. 79
Abstract
In the p ap er m ethodical basis of life estim ation of th e pressu re p a rts of boilers by m eans of th e complex sim ulation of th e processes in stru ctu re during th e p a s t and fu tu re exploitation and diagnostical stu dy of m aterials are given.
This m ethod was applied in th e case of u tility steam boilers like: BB-1150, OP-650b (11 -u n its ), O P-380b and O P-380k, boilers for d istrict heating plants: CK TI-75, K E -25S (3 units), w ater boiler W R -5, recovery boiler BABCOCK and 31 drum s.
Results of life analysis of the selected structure: steam se p ara to r and steam chamber P3 of BB-1150 boiler are more d etailed p resen ted in th e paper.