REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI RSV
PODSUMOWANIE I ZADANIA NA PRZYSZŁOŚĆ
EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
Grant edukacyjny firmy AbbVie
Konferencja „ Wiosenne spotkania neonatologiczne”
25-26 września 2020r
Częstość hospitalizacji z powodu RSV
■ Identyfikacja niemowląt i dzieci do 2 r.ż. hospitalizowanych w Polsce z powodu RSV w rejestrach NFZ napotyka na trudności (brak precyzji w kodowaniu)
■ W danych europejskich (Szkocja) 2,7 % populacji do 2 r.ż. jest hospitalizowanych z powodu RSV (dane z 12 lat, identyfikacja na podstawie pneumonia RSV, zap. oskrzeli
RSV, zap. oskrzelików RSV)
■ Mimo, że są stosowane testy diagnostyczne w kierunku RSV, szukano innych rozpoznań
„prawdopodobnych” lub „możliwych”
■ Stwierdzono 6,2 osobodni hospitalizacji., a w IT 6,9 osobodni
■ W części doniesień przytaczane są dane nt. rosnących wskaźników hospitalizacji z powodu RSV, co wynikać może z powszechnego użycia testów i pulsoksymetrów
w diagnostyce
■ Przeciętny wiek hospitalizacji, to 137 dni, czyli 4,5 miesiąca (wg.Eur J Ped.) dla populacji ogólnej
■ Pierwsze 3 – 6 m życia dla wcześniaków
Szczepionki zapobiegające RSV w badaniach przedklinicznych i klinicznych
Simões EAF: Infect Dis Ther. 2018 Mar;7(1):87-120.
Szczepionki zapobiegające RSV w badaniach przedklinicznych i klinicznych
Simões EAF: Infect Dis Ther. 2018 Mar;7(1):87-120.
Przeciwciała monoklonalne zapobiegające RSV w badaniach przedklinicznych i klinicznych
Simões EAF: Infect Dis Ther. 2018 Mar;7(1):87-120.
Nirsevimab – wyniki badania Fazy 2
Griffin MP, Yuan Y, Takas T, et al. Single-dose nirsevimab for prevention of RSV in preterm infants. N Engl J Med 2020;383:415-425.
W grupie zdrowych niemowląt urodzonych w wieku ciążowym: 29tyg.+0dni – 34tyg.+6dni
pojedyncza dawka nirsewimabu w porównaniu z placebo zmniejszyła częstość występowania ZDDO związanych z wirusem RS wymagających leczenia ambulatoryjnego lub hospitalizacji w okresie 150 dni.
Wnioski
Mając na uwadze niepowodzenie wczesnych wersji szczepionek oraz ryzyko działań niepożądanych związane z immunoterapią IGIV, immunizacja bierna paliwizumabem stanowi główną metodę profilaktyki zakażeń RSV.
Na podstawie dostępnych danych naukowych potwierdzono efektywność i bezpieczeństwo paliwizumabu w grupach wysokiego ryzyka:
■ Wcześniaki ≤35 tc.: 68% (zakres 64–100%) zmniejszenie odsetka RSVH (bezwzględne zmniejszenie ryzyka: 0,2–14,7%)
■ Dzieci z CLD/BPD: 65% (zakres 38–72%) zmniejszenie odsetka RSVH (bezwzględne zmniejszenie ryzyka: 4,9–14,2%)
■ Dzieci z CHD: 53% (zakres 45–58%) zmniejszenie odsetka RSVH (bezwzględne zmniejszenie ryzyka: 4,4–4,6%)
Simões EAF: Infect Dis Ther. 2018 Mar;7(1):87-120
Wnioski
■ Potrzebne są dodatkowe dane naukowe dotyczące stosowania paliwizumabu w niektórych populacjach wysokiego ryzyka, jak dzieci z mukowiscydozą.
■ Obecnie około 28 szczepionek przeciwko RSV znajduje się w fazie badań
przedklinicznych, a WHO szacuje, iż szczepionka anty-RSV będzie dostępna na rynku w ciągu 5–10 lat.
■ Immunizacja ciężarnych kobiet może stanowić potencjalny sposób profilaktyki
niemowląt, jednak postęp badań w tym przypadku będzie wolniejszy w związku z rygorystycznymi standardami bezpieczeństwa dotyczącymi stosowania
jakiegokolwiek leku u kobiet w ciąży.
■ Podobnie opracowanie nowych terapii profilaktycznych dla niemowląt będzie wymagało rygorystycznej oceny.
Simões EAF: Infect Dis Ther. 2018 Mar;7(1):87-120.
Profilaktyka w sezonie
2019/2020r
2019
Do programu kwalifikowani są świadczeniobiorcy którzy:
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyli pierwszego roku życia i spełniają następujące kryteria:
• wiek ciążowy ≤ 28 tygodni (ICD-10 P07.2, P07.3) lub
• dysplazja oskrzelowo-płucna (ICD-10 P 27.1)
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyli szóstego miesiąca życia i spełniają kryterium: wiek ciążowy 29 - 32 tygodni (ICD-10 P07.3).
Jeżeli świadczeniobiorca, który spełnia opisane powyżej kryteria kwalifikacji do programu, urodzi się w trakcie trwania sezonu zakażeń wirusem RS, wówczas otrzymuje od 3 do 5 dawek paliwizumabu, jednak nie mniej niż 3 dawki.
Liczba podanych dawek jest uzależniona od okresu pozostałego od dnia urodzenia do zakończenia sezonu zakażeń.
PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ WIRUSEM RS (ICD-10 P 07.2, P07.3, P27.1) Załącznik B.40
Załącznik nr 1 do decyzji nr RZ/R16106810/41W z dnia 13.08.2018r.
Program polega na podaniu maksymalnie 5 dawek paliwizumabu
(w odstępach miesięcznych) w sezonie zakażeń wirusem RS, trwającym od 1 października do 30 kwietnia.
Jeżeli dziecko, które spełnia opisane powyżej kryteria kwalifikacji do programu,
urodzi się w trakcie trwania sezonu zakażeń wirusem RS, wówczas otrzymuje od 3 do 5 dawek paliwizumabu, jednak nie mniej niż 3 dawki. Liczba podanych dawek jest uzależniona od okresu pozostałego od dnia urodzenia do zakończenia sezonu
zakażeń.
PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ WIRUSEM RS (ICD-10 P07.2, P07.3, P27.1) Załącznik B.40
Załącznik nr 1 do decyzji nr RZ/R16106810/41W z dnia 13.08.2018r.
COVID-19 coronavirus disease 2019
SARS-CoV-2 severe acute respiratory syndrome coronavirus 2
2019-nCoV 2019 novel coronavirus
Noworodki
■ Niedojrzały układ odpornościowy
■ Możliwość zakażenia wertykalnego od matki?
■ Konieczność zapewnienia optymalnej opieki nad dziećmi potencjalnie zakażonymi w warunkach oddziału
Noworodkowego
Ogólnopolski Program Profilaktyki zakażeń wirusem RS Podsumowanie 12 sezonów
*Dane opublikowane w Developmental Period Medicine. 2018 [12]
** Dane nieopublikowane, uzyskane z NFZ
W ciągu dwunastu lat profilaktyką objęto łącznie
15.251
dzieci.Sezon
2008/09* 2009/10* 2010/11* 2011/12* 2012/13* 2013/14* 2014/15** 2015/16** 2016/17** 2017/18** 2018/19** 2019/20**
Dzieci objęte profilaktyką
Liczba 557 464 582 556 626 995 1108 1118 1212 1256 3250 3527
Średni wiek
ciążowy 272 26,61,4 271,47 26,71,5 26,71,6 27,2± 2,0 - - - 27,8 - 29,8
Średnia masa
urodzeniowa 941±281 931238 1075232 953232 962240 1014 ± 308 - 1029 - 1028 - 1418
Średnia liczba dawek na jedno
dziecko
3,61 2,70,8 3,71 3,71 3,81 4,31 4,31 4,11 - - - 4,5
Nowe zadania jakie stanęły przed realizatorami Programu Profilaktyki
■ Akredytacja nowych szpitali w województwie.
■ Wnioski w systemie elektronicznym szpitala, zatwierdzane przez konsultantów.
■ Zmiany w programie SMPT.
■ Indywidualne decyzje dotyczące rozpoczęcia profilaktyki u noworodków urodzonych w czasie trwania sezonu zwiększonego ryzyka zachorowań
■ W sytuacji stwierdzenia zakażenia RSV u pacjenta w OITN potrzeba stosowania profilaktyki poekspozycyjnej u dzieci z kontaktu. Koszt tej profilaktyki powinien być refundowany ze wskazań życiowych.
■ Stworzenie Rejestru Zakażeń RSV w Polsce w celu monitorowania sytuacji epidemiologicznej.
Nowe zadania jakie stanęły przed realizatorami Programu Profilaktyki
W sezonie 2019/20 immunizacja była prowadzona w 60 ośrodkach w Polsce
Profilaktyka w sezonie
2020/2021r
Nowe zadania przed realizatorami Programu Profilaktyki
■ Dodatkową trudność dla sprawnej i terminowej realizacji immunizacji po wypisie stanowi aktualnie stan epidemii spowodowanej przez koronawirusa Sars-CoV-2 ze względu na zalecenia dotyczące unikania wzajemnych kontaktów na terenie placówek służby zdrowia i w transporcie.
■ Zadaniem neonatologów jest uświadomienie rodzicom pacjentów, że wirus RS jest dla najmłodszych dzieci groźniejszym patogenem, niż koronawirus zarówno pod względem zakaźności w tej specyficznej populacji, jak i następstw ewentualnego zakażenia.
■ Odstępowanie od profilaktyki zakażeń RSV lub jej skracanie mogłoby przyczynić się do obniżenia ochrony, jaką stanowi program i wzrostu częstości poważnych zachorowań.
■ Zalecane jest, aby w miarę możliwości transport dziecka do placówki immunizującej nie był transportem publicznym, a wizyty w ambulatorium były tak planowane, aby poszczególni pacjenci nie stykali się ze sobą.
■ Ścisłe przestrzeganie powyższych zaleceń powinno zapewnić rodzicom naszych pacjentów poczucie bezpieczeństwa.
W sezonie 2020/21 immunizacja będzie prowadzona w 66 ośrodkach
w Polsce
Czynniki wpływające na realizację profilaktyki
KORZYSTNIE WPŁYWAJĄ:
– Wyższe wykształcenie matki,
– Pozytywne nastawienie do leczenia rodziców, – Określone cechy noworodka:
■ Mniejsza masa urodzeniowa dziecka,
■ Wiele problemów medycznych u dziecka,
■ Młodszy wiek w chwili włączenia do programu,
Czynniki wpływające na realizację profilaktyki
KORZYSTNIE WPŁYWAJĄ:
■ Informowanie rodziców o tym, że brak jest dostępnych i skutecznych terapii do zastosowania u ich dziecka po zakażeniu
■ Brak alternatywnych w stosunku do p/ciał monoklonalnych, jakim jest paliwizumab strategii zapobiegania
■ Stanowisko WHO rekomendujące tą profilaktykę
Definicja dysplazji oskrzelowo-płucnej w 2018 roku
stopnie wentylacja respiratorem IPPV*
nCPAP lub
kaniula nosowa z przepływem
< 3,0
kaniula nosowa z przepływem
1-3
budka tlenowa kaniula nosowa z przepływem
<1,0
I - 21 22-29 22-29 22-70
II 21 22-29 ≥ 30 ≥ 30 ≥ 70
III >21 ≥ 30
IIIA wczesny zgon (pomiędzy 14 d.ż. a 36 tyg. WP w przebiegu niewydolności oddechowej spowodowanej przewlekłą chorobą miąższu płuc a nie wynikająca z innych przyczyn takich jak: NEC, IVH, sepsa)
*wyłącza się dzieci wentylowane z powodu wrodzonej choroby dróg oddechowych oraz bezdechów pochodzenia centralnego
Częstość BPD wśród niemowląt urodzonych < 28 tygodnia ciąży włączonych do programu profilaktyki zakażeń wirusem RS wynosiła (80,9%).
SMPT Program lekowy: „Profilaktyka zakażeń wirusem RS”
WNIOSEK
Dodawanie pacjenta do programu:
▪ Czas trwania ciąży w tygodniach
▪ Masa ciała przy urodzeniu w gramach
▪ Tlenozależność:
▪ do co najmniej 28 dnia życia Komentarz: Wybór tak/nie JEŻELI TAK
▪ do 36 tygodnia wieku korygowanego Komentarz: Wybór tak/nie JEŻELI TAK
▪ Tlen>30% i/lub wentylacja mechaniczna/CPAP Komentarz: Wybór tak/nie
▪ Uwagi – pole tekstowe