• Nie Znaleziono Wyników

Sprawozdanie Dyrekcyi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Sprawozdanie Dyrekcyi"

Copied!
20
0
0

Pełen tekst

(1)

Sprawozdanie Dyrekcyi

p o w i a t o w e g o g i m n a z y u m

koedukacyjnego

TYPU KLASYCZNEGO Z RÓWNORZĘDNEMI KLASAMI REALNEMI

Z PRAWEM PUBLICZN. DLA KL. I—VIII

I M . J-A-IST-A. G Ó T Z A

ORAZ DOŚWIADCZALNI PEDAGOGICZNEJ

w BRZESKU

ZA ROK SZKOLNY 1918—19.

1. Sprawozdanie Dyrekcyi za rok szkolny 1918—19.

2. Z brzeskich doświadczeń wychowawczych, rocznik 111.

praca zbiorowa — red. Kazimierz Missona.

(wychodzi osobno w druku.)

BRZESKO.

NAKUDEM RADY POWIATOWEJ w BRZESKU.

1919

Drukarnia Ch. Krautera w Brzesku.

(2)

Zarząd administracyjny gimnazyum.

Zarząd administracyjny gimnazyum sprawuje Sekeya szkoły średniej Wydziału Rady powiatowej w Brzesku.

W skład Sekcyi wchodzą: Jan Baron Gotz ־ Okocim­

ski jako prezes, względnie jego zastępca Jan Stec, dr. Stanisław Wisłocki, Adam Marzec z ramienia Rady powiatowej, tudzież Władysław Kunce, Rudolf Maak, skarbnik, Kazimierz. Misson a, sekretarz, jako delegaci Towarzystwa popierającego gimnazyum powiatowe.

Skład Wydziału Tow. popierającego gimnazyum powiatowe

im Jana Gótza w Brzesku.

Jan baron Ootz - Okocimski, prezes Towarzystwa.

Dr. Stanisław Wisłocki, notaryusz i burmistrz miasta, zast prez Wit Jarzyna, naczelnik podatk. [sekretarz Wydz.J

Henoch Klapholz, właściciel realności.

Kunce Władysław, sekretarz sądowy (referent administracyjny.) Maak Rudolf, ofieyał podatk. i wl. realn. (skarbnik Wydz.) Mayer Ryszard, kasyer browaru w Okocimiu.

Ks. Mazur Roman, kanonik.

Missona Kazimierz, dyrektor gimnazyum.

Stec Jan, wicemarszałek pow. i wł. realności.

Skornóg Paweł, radca skarbu, jako członkowie.

P a m i ę c i z m a r ł e g o .

f Śp. dr. Kazimierz Baltaziński, członek założyciel Tow.

gimnazyum i długoletni gorliwy członek Zarządu tegoż, zmarł d . 18 . sierpnia 1918. Cześć Jego pamięci!

(3)

Skład grona nauczycielskiego i zmiany.

I K a z i m i e r z M i s s o n a , kierownik gimnazyum, uczył niemieckiego w kl. VI. VII. VIII. logiki w kl. VII. psycholo­

gii w kl. VIII. francuskiego w kl. IV. i V. tyg. godz15 ׳.

(Urlop jako profesor VIII. rangi z gimnazyum w Jaro­

sławiu, rozp. Rsk. z d. 12. sierp. 1018 L. 16413IIV.)

2. Ks. dr. j a n C z u j , katecheta gimnazyum, egzaminowany uczył religii w kl. I-VI1I. w ló godz. tyg. tudzież śpiewu w 4 godz. tyg.

3. J a n G a r d z i e l , zastępca nauczyciela, uczył łaciny w kl I.

i III. historyi w kl. 1. i II greki w kl. IV. polskiego w kl. IV wychowania w kl. III w 21 godz. tyg. Gospodarz kl. III. za­

wiadowca biblioteki polskiej.

4 F r a n c i s z e k K u l i s i e w i c z , zastępca nauczyciela, egzam.

z gimnastyki uczył łaciny w kl. IV. V. i VII greki w kl. V.

niemieckiego w kl. V i wychowania w kl. IV w 21 godz. tyg tudzież gimnastyki w 3 godz. tyg. Gospodarz kl. IV

(Urlop z gimnazyum państwowęgo w Samborze rozp Rsk. z d. 26. wrześ. 1918. L. 232o0 IV.J

5. F r a n c i s z e k K w a k , prowizoryczny nauczyciel gimnazyum w Nowym Sączu, uczył matematyki w kl. IV. VII. VIII. i fizy­

ki w kl. VIII. w 11 godz. tyg״ od początku roku szk. do 1. grudnia 1018.

(Przydzielony do szkoły realnej w Tarnobrzegu.) 6. A n d r z e j M a z u r , zastępca nauczyciela, uczył historyi w kl.

III- VIII. geografii w kl. II-VI, wychowania w kl. V. 24 godz.

tyg. Gospodarz kl. V. zawiadowca zbiorów geograficznych.

7. J a n M o r o z , zastępca nauczyciela, uczył matematyki w kl•

IV- V1I1, fizyki w kl. III. IV. Vil. VIII. i wychowania w kl VII.

24 godz.’ tyg. Gospodarz kl. VII, zawiadowca gabinetu fizykal­

nego.

8. C z e s ł a w N o w i c k i , zastępca nauczyciela, uczył natural­

nej w kl. I. 11. V, VI, polskiego w kl. I. geografii w kl. I. ma­

tematyki w kl. 1-111. i wychowania w kl. I. tyg. 23 godz. Go-

(4)

spodarz kl. I. zawiadowca gabinetu przyrodniczego.

9. S t e f a n P i k o r , egzaminowany zastępca nauczyciela, uczył rysunków w kl. 1-V1II geometryi wykreślirej w kl. V. polskie­

go w kl, II. i wychowania w kl. 11. tyg. godz. 22. Gospodarz kl. II. zawiadowca gabinetu rysunkowego.

(Urlop z gimnazyum państwowego w Brodach, rozp.

Rsk. z 12. sierp. 1918. L. 16413)IV./

10. J a n S t r o j e k , zastępca nauczyciela, uczył łaciny w kl. VI.

VIII. greki w kl. VI. VII. VIII. w 20 godz. tyg. Gospodarz kl. VIII. zawiadowca biblioteki nauczycielskiej.

(Urlop z gimnazyum państwowego w Tarnopolu wzgi.

Kraków-Podgórze rozp. Rsk, z d. 12. sierp. 1918. L 16413|IV) 11. S ł a w a S w i t a l s k a , zastępczyni nauczyciela, uczyła łaciny

w kl. II. greki w kl III. niemieckiego w kl. II-IV w 20 godz.

tyg: tudzież robót kobiecych i gimnastyki dziewcząt w 4 godz.

tyg•

12. W i t o l d Z a j ą c z k o w s k i , zastępca nauczyciela, uczył pol­

skiego w kl. III i V-VIII, niemieckiego w kl. I. tyg. godz. 19 tudzież wychowania w kl. VI. Gospodarz klasy VI.

P a m i ę c i z m a r ł y c h

— Sp, Aleksander Florkowski, nauczyciel gimnazyum naszego zmarł 29 sierpnia 1918 r. Utalentowany filolog cieszył się ,sympatyą młodzieży, kolegów, rodziców, to też śmierć jego dotknęła boleśnie szersze sfery mieszkańców powiatu. Odszedł tuż przed ziszczeniem się pragnień ukończenia egzaminu i założenia ogniska dom ow ego.Towarzyszyć mu bę­

dzie długo wdzięczność tych, którym czynił dobrze.

A było ich wielu. Cześć jego pamięci!

— Sp. Stanisław Nowak ucz, V. kl. zmarł skutkiem długiej choroby. Pozostaw ił pamięć dobrego ucznia i kolegi. R. i p.

Rozporządzenia władz.

Prawo publiczności na trzy lata 1918/19 19)20 i 2021 gimnazyum otrzymało rozp. Min. WR. i OP. z 30. kwietnia I 9 I 9 Dz. Nr. 3535)19 S II 2778)19, tudzież prawo odbywania egzami­

nów dojrzałości i wydawania świadectw, mających znaczenie pań­

stwowych.

Starania o upaństwowienie zakładu są w toku.

(5)

Nauka

Obowiązywał plan nauki gimnazyum klasycznego w kl.

-VIII. gimnazyum realnego w kl. 1-V Rysunki, gimnastyka, hygie- 'na, nauka o wychowaniu i życiu i śpiew były przedmiotami obowiązkowymi, tudzież roboty kobiece dla dziewcząt.

Nauka śpiewu jednogłosowego odbywała się we wszyst­

kich klasach po 1 godz. tyg. Uczono pieśni narodowych, towa­

rzyskich i kościelnych. Oznaczonej liczby pieśni młodzież uczyła się na pamięć.

Chór mieszany czterogłosowy liczył ló członków Kierował ks. dr. Czuj.

Roboty k o b iece obowiązywały wszystkie uczennice. Udzie­

lała ich prof. Switalska dwa razy w tygodniu, po dwie godz. dla klas. I-III. i IV-VII1.

Nauczanie opierało się o dokładny rozkład materyału na ygodnie, który omawiano od czasu do czasu i zmieniano od­

powiednio do warunków pracy. Podział godzin był ruchomy inny na zimę, inny na porę ciepłą.

Doświadczalnia pedagogiczna. Dla utrzymania gimnazyum na poziomie wzorowego, grono przedsiębrało doświadczenia pe­

dagogiczne i omawiało ich wyniki. Konferencyi odbyto 13 (oprócz klasowych), na każdą zaś była przygotowana rozprawka z bieżą­

cych zagadnień wychowawczych. Z ważniejszych wymieniamy:

K. Missona: Zmiany w programie naszej szkoły w b. r.

Nowicki: Nowy materyał uczniowski, w kl. I.

Gospodarze klas: Stancye uczniowskie K. Missona; Z psychologii uczennic (2 ref.) Grono: Sprawa wychowania.

Lekcye praktyczne i hospitacyjne odbywały się *tale, we­

dług grup przedmiotów. Celem ich było utrzymanie grona na po­

ziomie postępowej dydaktyki. Było ich 10.

Dla umożliwienia gronu poznania życia i potrzeb młodzieży młodzież odpowiadała na następujące kwestyonaryusze:

״Moja stancya“ ucz, kl. 1.

״Betleem Polskie“ uczniowie, którzy nie brali udziału w grze-

״Wycieczka do Wieliczki,“

״Uczennice w szkole" uczennice klas wyższych.

(6)

ó

״My a uczniowie w nauce i życiu“ j. w.

״My a uczennice w szkole“ uczniowie klas wyższych.

״Rozruchy w Brzesku“ wszyscy uczniowie.

Po m o c w nauce dla młodzieży słabszej. Nadzorowaliśmy i kierowali instytucyą korepetytorów.

Zbiory naukowe Uzupełniono w dziale bibliotecznym, za­

kupując książek do biblioteki nauczycielskiej 30 do uczniowskiej 70 map 4 albumów 5 a w dziale przyrodniczym 20 sztuk.

Otrzymaliśmy dary w książkach od śp. Stanisława Nowaka, P. T. ks. dr. Jana Czuja, Franciszka Missony, Maryi Surowieckiej, . za co serdecznie dziękujemy,

Rocznik 111. ״Z brzeskich doświadczeń wychowawczych“ uka­

że się w druku podczas wakacyi.

Wychowanie.

a) cielesne

Szkoła dbała w pierwszym rzędzie o wychowanie cielesne młodzieży. Starano się o usunięcie przeciążenia umysłowego, ma­

jącego źródło w przeładowanym przedmiotami planie naukowym i o zdrowotne warunki nauki życja i nauki młodzieży w szkole i poza szkołą. Gospodarze klas nadzorowali szczególnie stancyi ucz­

niowskich i zdawali sprawę ze swoich spostrzeżeń na konferen- cyach.

Ćwiczenia gimnastyczne odbywały się dla wszystkich w pogodne dni, tak w ciepłej jak zimnej porze, na boisku szkolnem, pó• godziny codziennie. Kierował gimnastyką uczniów prof. Kuli­

siewicz, Przodownikami byli: Szolc VIII. Skrzyński VIII. Michno VI.

Gimnastykę uczennic prowadziła prof. Switalska.

Lekcyi na wolnem powietrzu przeprowadzono 2.

Przeprowadzono je w parku okocimskim dla wszystkich klas równocześnie Za użyczenie parku ku temu celowi składamy po­

dziękowanie j. W. P. Baronowi Janowi Gótzowi-Okocimskiemu.

Na przerwach młodzież korzystała z dużego boiska, uży­

czonego młodzieży przez W. P. Baltazińską, za co Jej wyrażamy serdeczne dzięki.

Nauka w zimie rozpoczynała się o 1|2 9.

Wycieczki odbywały się w porze letniej obowiązkowo, stale co soboty, na pół dnia. Większa całodzienna odbyła się do kopalni w Wieliczce.

(7)

Do łaźni okocimskiej uczęszczali uczniowie obowiązkowo raz w miesiącu. Za użyczenie jej jesteśmy zobowiązani J. W. P.

Baronowi J. Gotzowi-Okocimskiemu.

Nauka hygieny, obowiązkowo dla wszystkich klas, odby­

wała się w porze zimowej w dwóch kursach po 1 g. dla ki. 1111־

i 1V-V111. Prowadził prof, Kulisiewicz.

Harcerstwo zorganizował na now'o prof. Kulisiewicz. Skła­

dało się z 1 drużyny i liczyło 32 członków. Przodownikiem był Ulatowski VII.

b)

religijne.

Kółko Sodalicyi Maryańskiej, istniejące drugi rok, pozosta­

wało pod kierownictwem moderatora ks. dra. Jana Czuja. O dby­

wało zebrania raz w miesiącu, na których wygłoszono 12 refera­

tów. Biblioteczka Kółka liczy 65 dziełek.

Zarząd stanowili: W sekcyi męskiej (29 czł.) Ulatowski VII.

prefekt, Piórkowski VI. sekretarz, wiceprefekt Scholz V111. W sek­

cyi żeńskiej (czł. 23) Sumarówna VI. prezydentka, Skornóżanka M.

VII. sekretarka, skarbniczka Mayerówna VI., Miinchówna V. biblio­

tekarka.

c)

towarzyskie i życiowe.

Już czwarty rok zajmujemy się osobliwie działem wycho­

wania młodzieży. Wprowadziliśmy dla kl. niższych naukę o w y­

chowaniu, dla wyższych naukę o życiu, do której włączyliśmy w r. b. dział pouczeń o budującej się Polsce. Na tę naukę prze­

znaczyliśmy dla każdej klasy 1 godzinę tygodniowo. Plan podano w II. roczniku ״Z brzeskich doświadczeń wychowawczych.“

Oprócz tego odbywały się co pewień czas zebrania całego zakładu, na których kierownik omawiał z młodzieżą kwestye po­

rządku i organizacyi w zakładzie (5 razy z uczniami, 3 razy z uczen­

nicami.)

Dla zaznajomienia uczniów praktycznie z formami pożycia towarzyskiego urządziliśmy kurs tańców w gimnazyum. Udziela nauki prof. Kulisiewicz. Dwie zabawy taneczne i opłatek gimna- zyalny urządziła gmina szkolna.

(8)

d) społeczne.

Samorząd szkolny, istniejący we wszystkich klasach już czwarty rok, przygotywywał młodzież do spełnienia oczekujących jej zadań życiowych.

Ominą szkolną opiekował się kurator jej prof. Andrzej Ma­

zur, Dzieliła się na: a) Zarząd gminy (1-V1II. kl.) b) Sąd koleżań- ski (łV-Vlll ) c) Kasę koleżańską, d) Czytelnię.

Zarząd: Marszałek Skrzyński VIII. potem Marzec VII. potem Michno VI. potem Piórkowski VI. (zast) Naczelnicy: Ulatowski VII Piórkowski VI. Żurek V. Chrzan IV. Białka III. Młynek II. Chrzan T. I. — Posiedzeń 10,

Stan Kasy z pocz. r. 107 K. 60 h. obrót 546 K. 58 h pozostałość kasowa 90 K. 24 h,

Staraniem gminy sprawiono pięknego orła polskiego do auli, celem upamiętnienia oswobodzenia Polski i użyczono 6 ucz­

niom na pokrycie kosztów wycieczki do Wieliczki 60 kor.

Chorążym gimnazyalnym był Żurek V.

Skład 9ądu koieżańskiego : Kubala VIII, przew. Scholz VIII.

zast. przew. Łowczowski W. prokurator; Kubala VII. Michno VI.

Sochański V. Kural IV. członkowie.

Kasa o szczęd n o ści posiada gotówki 105 K. 46 h. na ksią­

żeczce w Tow. zaliczkowem. Nie rozwinęła się wybitniej.

Czytelnia istniejąca 4 •ty rok pielęgnowała w porze zimne życie umysłowe i towarzyskie w zakładzie. Posiadała 6 czasopism (wydatek 287 K.) i własną biblioteczkę, złożoną z dzieł i albumów.

Obrót 752 K. 10 h. pozostałość 13 K. 30 h.

Zarząd: przewodniczący Dąbrowa VII. później Piórkowski VI.

Miinchówna V. ponadto delegaci klasowi: Frodymówna 1. Piór­

kowski II. Chrząszczówna III. Korytowska IV. Miinchówna V. Fi-

!ipkiewiczówna VI. Skornóżanka M. VII.

Czytelnia była otwartą także w czasie ubiegłych w׳akacyi co wtorku. Wygłoszono wykłady i wypożyczano książki z biblioteki szkolnej. Zarządzał wówczas kierownik.

Kółka naukow e nie rozwinęły się w b r., z powodu odej­

ścia do wojska młodzieży klas wyższych.

Młodzież uczestniczyła wraz z gronem profesorskiem w w iecach narodow ych a mianowicie śląskim, gdańskim, lwow­

skim, 3, Maja ze względu na ich uspołeczniający charakter. Poza

(9)

tern dała koncert we wsi Jadownikach i Górnym Okocimiu, celem obudzenia poczucia narodowego w tych miejscowościach, tudzież 2 koncerty dla poborowych z Królestwa Dochód przypadł czytel­

niom ludowym.

W ykłady z chwili ubiegłej miały na celu zaznajomienie młodzieży z polskiemi walkami i przeżyciami. Wygłosili je łaska­

wie w gimnazyum:

p. Jasiewicz: Moje przeżycia w walkach pod Kaniowem.

p. d. Górnisiewicz: Rosya i jej mieszkańcy.

״ W miastach rosyjskich.

״ W niewoli rosyjskiej.

p prof. Mazur Traktat pokojowy z r. 1919.

p dr A Kuliński Z okupacyi ukraińskiej.

Na pożyczkę polską młodzież złożyła 10.848 kor. tylko katolicy.

e)

artystyczne.

Występy: Gimnazyum urządziło szereg obchodów ku upa­

miętnieniu znamienitych zdarzeń w życiu narodowem i dla rozbu­

dzenia życia kulturalnego w swojem gronie. Odbyły się tedy:

Poranek listopadowy 30 list.

Wieczór styczniowy, na którym odegrano ״Betleem Polskie“

Rydla trzykrotnie. Część wokalną przygotował ks. dr Jan Czuj:

muzykę: ks dr. Czuj, prof. Gardziel, prof. Nowicki, malowidło kulis prof Pikor, tańce prof. Kulisiewicz, stronę techniczną kie­

rownik: kasa prof. Mazur, prof Moroz.

Uroczystość ku czci Kościuszki 25. marca na, której odegra­

no 1 akt z ״Kościuszki pod Racławicami.“

Festyn młodzieży gimnazyalnej 25. czerwca, na którym mło­

dzież odegrała ״Krakowskie wesele studenckie“ K. Missony. Tań­

ce przygotował prof. Kulisiewicz.

Wystawa rysunków odbyła się w dniach 22-24. czerwca, staraniem prof. Pikora a z pomocą młodzieży. Na wyszczególnienie zasługują: rysunek z wyobraźni, illustracye życia szkolnego, her­

by wszystkich ziem polskich, tudzież portrety Hallera, Paderew­

skiego, Piłsudskiego i Wilsona, prace Zielińskiej ucz. kl. 111.

Wystawa albumu, illustrującego wiersz ״Volat puer,“‘ wy­

stawa widoków Warszawy i wystawa widoków Rosyi odbyły się staraniem kierownika.

(10)

Napisy do album sporządził proł. Pikor oraz zajął się ze­

stawieniem jego. Album, jako pamiątkę pedagogiczną, ofiarowano opiekunowi zakładu J. W. P. Radcy Stanisławowi Rzepińskiemu, ku upamiętnieniu pierwszego roku w wolnej Polsce.

M uzyka mandolinowa pozostawała zrazu pod kierownictwem p. Stanisława Zabdera, potem prof. Nowickiego. Liczyła 10 człon­

ków.

Muzykę skrzypcową wprowadził i kierował prof. Nowicki.

Liczyła 8 członków na I. a 3 na II. kursie.

Młodzież sprawiła z dochodów wieczorkowych fonepian. Przy • czynił się do jego zakupna gorliwy opiekun zakładu W. P Wła­

dysław Kunce, sędzia powiatowy, datkiem 200 kor. co dyrekcya ż wdzięcznością podnosi. Oprócz tego zakład posiada bas, altów­

kę a założył biblioteczkę muzyczną (10 sztuk).

f) kierunek praktyczny.

W istniejącym czwarty rok o g ró d k u szk o ln y m młodzież pracowała krótko z powodu pory deszczowej i przykrości, jakich doznała w robocie od szeregu zabobonnych kumoszek. Praca odbyła się jednak obowiązkowo, kolejno klasami.

H odow ię kw iatów uczennice uprawiały stale we wszystkich klasach, upiększając roślinami doniczkowemi okna swoich sal szkolnych Kierował w kl. 1. prof. Nowicki.

Roboty kobiece w kierunku ściśle praktycznym, zastoso­

wanym do potrzeb w czasie wojny, obowiązywały wszystkie uczennice. Istniały dwa kursy I-III i IV-VI11 kl. po dwie godziny tygodniowo. Kierowała prof. Switalska.

W arsztat szkolny , znajdujący się w gimnazyum, posiadał sprzęt i narzędzia stolarskie. Na roboty dobrowolne uczęszczało 10 uczniów pod kierownictwem Skrobotowicza z kl. VI. i Kachni- kiewicza z kl. 111.

Uczniowie sporządzili sprzęty potrzebne szkole, jako to drzwi, wycieraczkę, pulpity, szaragi, oparcia do ławek, podstawki pod książki i t. p. Pozatem wykonywali pracę ręczną, dotyczącą porządków szkolnych.

Urządzeniem sceny i malowaniem kulis na przedstawienia szkolne młodzież zajmowała się pod kierownictwem prof. Pikora.

Model obozu rzymskiego rozmiarów 1 m2 młodzież IV. kl.

sporządziła pod kierunkiem prof. Kulisiewicza.

(11)

Przyrządy do nauki geometryi ofiarowali Kuchta i Locher z 1. kl. Jaworski, Hujar, Godlewski, Bojkowski, Locher. z 11. kl.

Sklep gimnazyalny, istniejący czwarty rok, rozwinął kura­

tor prof. Kulisiewicz.

Pozostałość z ubiegłego roku 218 K.

Obrót kasowy w b. r. 583972 K.

Wzrost 804'90 K.

Wartość inwentarza z gotówką. 1024 90 K, Udziały młodzieży wynoszą . . . 124 K.

Sprzedawano przybory szkolne, galanteryę studencką, trykoty, nici. Uczniowie wzgl. uczennice pełniły obowiązki kolejno przez przeciąg tygodnia, zaprawiając się do pracy handlowej. Kurator urządza! od czasu do czasu osobne wykłady handlowe dla sprzedawców.

Herbaciarnię prowadziła w porze zimowej Pr. Crząszczów- na 111. kl.

f) Muzeum wojenne.

Istniejące 4-ty rok ״Muzeum wojenne“ składające się z da­

rów uczniów rodziców i publiczności pomieszczono w dwóch specyalnych szafach. Liczy kilkaset sztuk Zbiorami zajmował się kierownik, który niniejszem składa podziękowanie Sz. Ofiarodaw­

com. Zawiązek ״Muzeum powiatowego“ już stworzyliśmy.

g) Moralność w praktyce

Młodzież złożyła 300 kor. na głodnych uczniów we Lwowie i 100 kor jako dar narodowy na 3. Maja dla T. S. L.

Pomoc koleżańska.

Pomoc koleżańska pozostawała w r. b pod opieką i kiero­

wnictwem ks. dra Czuja.

Uczniowie składali obowiązkowo co miesiąc 1.O hal. ściąga­

ne przez naczelników klasowych, a poza tern wpływały datki do­

browolnie od ofiarodawców.

Pozostałość z ub. roku . . . 152 K 34 h Składki w b. r... 257 K 80 li Razem dochód . . 410 K 14 h

(12)

wydatki... 268 K 20 h Pozostaje w kasie 141 K 04 h Pomoc koleżanska wypożyczała uczniom niezamożnym za drobną opłatą podręczn.ki naukowe i pośredniczyła w sprzeda­

ży książek. Zakupiono nowych książek za 54 K. 70 h.

Udzielono zap o m o g i 3 uczniom po 27 K. 00 h. i 126 K.

Zorganizowano na całą zimę H erb aciarn ię dla uczniów przychodzących z daleka j rozdzielano im bezpłatnie herbatę

Pomoc koleżanska łącznie z gminą zajęła się pod koniec roku wykupnem książek od uczniów, celem zatrzymania ich w zakładzie dla następców, jakoteż pośredniczyła w sprzedaży ksią­

żek między uczniami klas wyższych i niższych.

Zapomogi dla uczniów najbiedniejszych udzielił na ręce dy- rekcyi z funduszów iządowych JWP. Starosta Stanisław Chyliński w kwocie 500 K. Dyrekcya składa Mu niniejszem, imieniem mło­

dzieży, serdeczne podziękowanie za pamięć i życzliwość.

O naftę starał się dla młodzieży ks dr. Czu!.

Sprawa bursy im. Rossknechta, na którą istnieje fundusz 8000 K., złożony w Radzie powiatowej, zostaje do załatwienia w następnym roku.

Stypendya z nadwyżek skarbowych pobierali Loche!־ H. I.

Nowosielski VÜ.

Kronika szkolna.

Kronika b. r. wykazuje szereg zdarzeń, łączących się z od­

zyskaniem wolnej ojczyzny.

15. paźdź. Uroczystość miejska ku upamiętnieniu ogłoszenia niepodległości Polski przez Radę Regencyjną w d. 7. paźdź. 1918.

Zebranie młodzieży na dziedzińcu. Przemówienie kierownika o idei polskiej. Nabożeństwo celebrował ks kan. Mazur. Kazanie wygło­

sił ks. dr. Czuj. Śpiewała młodzież. Potem pochód do Sokoła, gdzie nastąpiły przemówienia

Gmina szkolna odbyła uroczyste posiedzenie i ofiarowała gimnazyum orła polskiego ku uczczeniu tej radosnej chwili.

5. list. Uroczyste ślubowanie posłuszeństwa dla Rady Regen­

cyjnej w sali Rady powiatowej, z okazyi usunięcia władz austry- ackich z Galicyi, na ręce prezesa b. Gótza-Okocimskiego, członka Pol. Komisyi likwidacyjnej. Imieniem grona przemawiał dyr. Mis- sona, imieniem młodzieży, zebranej przed budynkiem, uczeń Zię­

(13)

ba, VIII. kl.

8 listopada starsza młodzież zaciąga się do dobrowol­

nej służby we wojsku polskiem, zrazu bawi w Okocimiu, potem rozdzielona do odpowiednich formacyi wojskowych. Klasa VHI.

przestała istnieć; stworzono ją ponownie dopiero po Wielkiej No­

cy.

12. listopada rozruchy bolszewickie w Brzesku. Stan oblę­

żenia, sądy doraźne.

1 — 23 listopada prof. Fikor i prof. Świtalska zajęci przez okupacyę ukraińską we Lwowie.

27. stycznia. Wybory do I. Sejmu Polskiego 9. lutego Otwarcie Sejmu.

14— 17. kwiet. Grono nauczycielskie gimnazyum uczestniczy w Zjeździe nauczycielskim całej Polski przez delegatów K. Mis- sonę, J. Strójka i A. Mazura.

24. czerwca odbył się egzamin dojrzałości 28. czerwca w nocy. Pożar dachu części budynku, szczęśliwie zlokalizowany.

Osobną kronikę szkolną prowadzą uczniowie kolejno. Za­

pisują się w niej każdy wybitniejszy wypadek z życia zakładu. W b. r. skończyliśmy 4-ty rocznik.

Uczestnicy wojny.

(C d. sprawozd. z r. 1917118) Wstąpili po 1. listopada 1 q 1 g.

III. ki. Kruszyna IV. Rogoziński V. Matusik VI. Chrząszcz, Koperny, Migdał, Warzecha, Scherauz. VII. Bernadzikowski, Dyla, Kaźmierczyk Bł. Knauer, Kubala L. Jakubowski, Dąbrowa, Prostak, Missona K., Sternowski.

VIII. Kubala S., Makarewicz Boi., Makarewicz Wł., Łowczow- ski W., Skrzyński, (chorąży) Zięba (chorąży), ob.j ranni.—Z nie­

woli powrócili Szolc, Zajączkowski.

Służył dalej Serwin J.

Grono a społeczeństwo,

Stosownie do rozwijających się wypadków wżyciu narodowem, gro­

no nie ograniczyło się na styczności z domem rodzicielskim, lecz rozwinęło swoją działalność na szerszą skalę. Przyczyniło się do założenia w mieście powiatowej Organizacyi Obrony narodowej,

(14)

której przewodniczącym byt kierownik zakładu, a która starała się o podźwignięcie miasta i powiatu pod względem narodowym i oświatowym, Sekcyą oświatową OON. kierował prof. Mazur.

Wykaz książek na r. szk. !91819.

(wydania najnowsze) [. KLASA.

Wielki kątechizm. Lewicki. Początki języka łać. Konarski. Zwięzła gram. poi. Reiter. Czytania poi. dla kl. I. Zagajewski. Książka niem dla I. kl. Benoni Tatomir. Krótki rys. geografii, oprać, Wierzbicki.

Gebert i Gebertowa. Opowiadania z dziejów ojcz. Kranz. Arytme­

tyka na kl. ł. Geometrya pog. na I. kl .Nusbaum-Wiśniowski. Wiado­

mości z zoologii dla niż. kl. I. Botanika szkolna na kl. niż.

II. KLASA.

Wielki katechizm. Samolewicz. Zwięzła gram. jęz. łać. Lewicki, ł.acina dla ki. U. Małecki. Gramatyka języka poi. Reiter. Czytania poi. na kl. II. German, Petelenz, Gajczak. Ćwiczenia niem. dla kl. II. Siwak. Geografia dla kl, II. i III. Semkowicz. Opowiadania z dziejów I. Kranz. Arytmetyka na kl. II. Kranz. Geometrya pogl.

na II. kl. Nusbaum-Wiśniowski. wiadomości z zoologii dla niż. kl.

Rostafiński Botanika dla kl. niż.

III. KLASA.

Ks. Jougan. Liturgika. Wyd. 4. Ks. Dąbrowski. Historya starego zak. Samolewicz i Sołtysik. Gramatyka łać. Cz. II. Próchnicki. Ćwi­

czenia łać. dla kl. III. Kłak. Cornelius Nepos Żywoty. Ćwikliński.

Gram. grecka. Winkowski, Taborski, Pasowicz. Ćwicz, greckie Ma­

łecki. Gram. poi. Reiter. Czytania poi. III. German, Petelenz. Gaj­

czak. Ćwicz. niem. dla kl. III. Jahner. Deutsche Gram Siwak Geografia dla kl. II. i III. Frank. Arytmetyka na kl. III. Żłobicki.

Wiadomości z fizyki dla niż. kl.

IV. KLASA.

Ks. Dąbrowski Historya nowego zak. Samolewicz, Sołtysik Gram.

łać. Część II. Próchnicki. Ćwicz. łać. dla ki- IV. Caesar de bello

(15)

Gallico, wyd. Terlikowski, Ćwikliński. Gram. grecka. Winkowski- Taborski. Ćwicz, greckie dla kl. 111. i IV. Węckowski. Książka franc.

Cz. 1. Małecki. Gram. poi. Fróchnicki i Wojciechowski. Wypisy poi. IV. German, Fetelenz, Gajczak, Ćwicz. niem. Jahner. Deutsche Gram. Zakrzewski. Historya pow. I. Mihułowicz. Fodręcznik aryt­

metyki dla kl. IV. Łomnicki. Geometrya. Cz. 1. i 11. dla IV. i V. kl.

Fizyka: Jak w kl. 111.

V. KLASA.

Sieniatycki. Ogólna dogmatyka. Gram. łać, jak w kl. IV. Sinko.

Wiązanka wierszy Owidyusza, Livii ab urbe condita, lib I. II. XXI.

XXII. Wyd. Majchrowicz. Gram. grecka jak IV. kl. Fiderer. Chres- tomatya z Xenofonta. Homera Iliada. Cz. I. Scheindler-Sołtysik;

Próchnicki i Wojciechowski. Wypisy poi, dla kl. V. lppold i Sty­

lo. Deutsches Lesebuch I. Pawłowski. Geografia dla kl. wyż. Za­

krzewski. Historya pow. 1., i II. Mihułowicz. Fodręcznik arytmetyki dla kl. V. Łomnicki Geometrya. III. cz. I. i II. dla kl. IV. i V. Wiś­

niowski. Zasady mineralogii i geologii. Rostafiński. Botanika dla klas wyż. Węckowski. Książka francuska Cz. II. Geometrya wykre- ślna (bez podręcznika).

VI. KLASA.

Sieniatycki. Dogmatyka szczeg. Szczepański. Wybór pism Cycero­

na. Sołtysik, Sallustius, Bellum Jugurthinum. Vergilius wyd. Eichler- Rzepiński. Terlikowski. Życie Greków i Rzymian. Homera, Iliada, wydał Scheindler-Sołtysik. Cz. 1. i 11. Herodot, wyd. Terlikowskie­

go. Chrzanowski i Wojciechowski. Wypisy poi. Ippold Stylo.

Deutsches Lesebuch VI. Kl. Pawłowski. Geografia dla kl. wyż. Cz, II. Zakrzewski. Historya pow. III. Mihułowicz. Podręcznik arytme­

tyki dla kl. VI. Łomnicki. Geometrya dla kl. VI-VIII. Kranz, Loga- rytmy, Nusbaum. Zoologia dla kl. wyż. Węckowski. Książka fran­

cuska cz. Ili.

VII. KLASA.

Ks. Szczeklik. Etyka. Vergilius. wyd. Eichler-Rzepiński. Szczepański.

Wybór Cycerona I. i II. Demosthenes-Wotke Schmid, Homer: O- dysseja Christ Jezienicki, Platon. Wybór pism, Jędrzejowski. Ma- zanowscy Wypisy poi. Ippold-Stylo. Deutsches Lesebuch VII. Kl.

(16)

Zakrzewski. Historya pow. Cz. III. Lewicki. Zarys historyi Polski Dziwiński Arytmetyka i algebra. Łomnicki. Geometrya dla kl. VI VII. i VIII. Kranz. Logarytmy. Kawecki-Tomaszewski. Fizyka dla kl. wyż. Tomaszewski. Chemia. Nuckowski. Logika.

VIII. KLASA.

Dolnicki. Wybór Horacego. Staromiejski. Pisma hist. Tacyta. Je- zienicki. Odysseja. Jędrzejowski. Plato wybór. Oko. Sofoklesa An­

tygona. Mazanowski. Wypisy poi na kl. VIII. Ippoldt. Deut. Le- sebuch IV. Lewicki. Zarys dziejów Polski. Matematyka i Fizyka w kl. VII. Lindner-Kulczyński. Wykład psychologii.

Spis uczniów,

celnjący mają * KLASA I.

O ddział klasyczny: Anders Feliks, B a r a n i n , Bernacki Ludwik, Biel Stani, sław, Birnbaum Dawid, Bodzioch Fr., Borowiec Kazimierz, Brzeski Kazimierz*, Chrzan Tadeusz*, Dąbrowa Jan, Dubiel Stanisław, Dycyan Maryan, (3/2.) Gęsiorski Aleksander, Grzybek Michał, Grzymek Jerzy, (15(5.) Górnisiewicz Stanisław, Gzyl Jozef, Herschtal Stanisław, (12/11,) Hofsteter Osias, Kaczo­

rowski Bolesław, Kaczowski Tadeusz, Kargol Jan, Kaźmierczyk Jan, Kie Jan, Kołodziejski Józef, Kordek Jan, Kuchta Jan, Kulpa Jan, Locher Henryk, Lóffelholz Juda Leib, Marzec Stanisław, Mleczko Franciszek, Nitka Włady­

sław, (15 II.) Ogar Józef, Osuchowski Michał, Piekarczyk Kazimierz, Piekar­

czyk Wit, Piękosz Jan, Płachno Jan, Reczyński Piotr, (S|II.) Reibach Bron., Romański Roman, Skrzypek Władysław, Stąsiek Stanisław, Stąsiek Tomasz, Sułek Józef, Szadkowski Józef, Trawiński Józef, Prostak Józef*, Góra Stan.

Oddział realny: Andersówna Zofia, Bernerówna Marya, Frodymówna Bogu­

miła*, Kachnikiewiczowna Wanda, Kleinbergerówna Chana, Lindnerówna Anna, Romankiewiczówna Kazimiera, Suwajówna Stanisława, Ulmanówna Estera, Zacharska Janina*.

KLASA II.

Oddział k la s y c z n y : Bojkowski Jozef, Bruh Max, (1|IV.) Cisek Tadeusz, Florkowski Włodzimierz*, Guzik Jan, Hładki Stanisław, Hudy Michał, Hujar Jan, Jarzyna Stanisław, Jarosz Jan, Jaworski Franciszek, Kałuża Karol, Kański Włodzimierz, (15(11.) Kołek Bolesław, Langdorf Chajem, Lindner Sal, (12 3) Lis Stanisław, Locher Oskar, Maak Zbigniew, Młynarczyk Józef, Młynek Maryan*, Motak Jan, Pałka Franciszek, Pasula Stanisław, Psonka Stanisław. Rusin Józet, Sadkowski Józef, Smulski Stanisław, Smulski Fran­

ciszek, Spielman Henryk, (1(IV,) Wolnik Jan*, Zachara Tadeusz, Zaczyński Stanisław, (pryw.) Zdrochecki Eugeniusz, Żurek Józef, Ziemiański M. (pr.)

(17)

Godlewski Fel., Pietrusiński Stan., S toszko Ign. (pr.)

Oddział r e a ln y : Bernadzikowska Paulina, Beidnerówna Nella, Ciompówna Janina, Gliśtówna Zofia, Hofsteterówna Mina, (pryw. 12X1.) Mayerówna Olga, (pryw.) Nadachowska Łucya*, Paskowna Honorata, Piekarczykowna An na, Sumarówna Zofia, Schindlerówna Estera, Vogelsang Emilia, Skor- nożanka Zofia.

III. K L A S A .

Oddział klasyczny: Babraj Stanisław, Białka Józef, Budyń Józef, Cisek Adam, Guzik Józef, Kaczorowski Stanisław, Kołek Mieczysław, Kołek Stanisław, Komarnicki Franciszek, Kruszyna Zygmunt, (5 XI,) Malczyk Stefan

Oddział realny: Bienstockówna Sara, (12[XI.) Blonderówna Chaje, Brand- staterówna Chawe.Chrząszczówna Marya, Goldmanówna Lea, Hofstaterówna Sara, (pr.) kafferównaGittel*, Lóffelholzówna Regina*, Nadachowska Marya, Osińska Emilia, Seeiengutówna Sara, (li!XII.) Skrobotowiczówna Janina, Warzechowna Helena, W awryliewiczówna Stanisława, Zielińska Stefania, Chabowski Bolesław, Dziurzyński Tadeusz, Goldstein Mendel, (pr.) Golon ka Jerzy*, Górnisiewicz Stefan, Jarzyna Modest, (pr.) Kachnikiewicz Wład.

Kunce Jerzy*. Opoka Stefan, Szanderna Erwin, Święcicki Tadeusz, W asung Janusz*, Kubala Wł. Skrzelowska W.

K L A S A IV.

Oddział k la s y c z n y : Cisek Stanisław, Czerwień Michał, Gaczoł Wacław, No- żyński Tadeusz, Nodzyński Mieczysław.

Oddział realny: Chrzan Wojciech, Kornhauser Leibisz, (12 XI.) Kunce Wła­

dysław*, Kural Stanisław*, Mrożek Antoni, Rogoziński Stanisław, (15X1.) Ściborowski Jerzy, Tota Józef, Trawiński Julian, Zachara Stanisław , Ein- hornowna Marya*, Goldmanówna Regina*, Korytowska Marya, (pr.) Nada­

chowska Anna*. Rotkopfówna Celina*.

KLASA V.

O d d z ia ł k la sy c z n y : Borowiec Stanisław, Brzegowy Feliks, Koza Ignacy, Ma­

tusik Z y g m u n t , Piątkowski Tadeusz, Sochański Otto, Tutaj Tadeusz, (ek.

15|n.)

Wawryka Franciszek*, Żurek Jan.

O d d z ia ł realny: BorgenichtównaHelena, (pr.) Frankowna Hildegarda*, Jarzy- n ó w n a Irena, Kordówna Janina. Munchówna Marya*, Seeiengutówna Helena, (pr.) Siedliskier Maurycy, (12|XI.) Święcicki Mieczysław (pr.) Zwierz Jan, Kulisiewicz Julian.

KLASA VI.

Oddział klasyczny: Bujak Jan, Chrząszcz Mieczysław, Florkowski Euge­

niusz*, Hausman Benedykt, Kachnikiewicz Tadeusz, Koperny Ludwik, Mich­

no Jan, Migdał Jan, Scherautz- Roman, Serwin Stanisław, Skrobotowicz Bronisław, (pr.) Warzecha Jan, Filipkiewiczówna Zafia, (pr. 15[IV.) H o f -

(18)

steterówna Marya, Pawulówna Wilhelmina, Skrzypkówna Janina, Sumarów- na Janina*, Łowczowski Stefan, (pr.) Osińska Kazimiera (pr.)

VII KLASA

Oddział klasyczny: Bernadzikowski Aleksander, Birnbaum Eliasz, Dąbrowa Józef, Dyla Wincenty, Jakubowski Józef, Knauer Stanisław, Kaźmierczyk Błażej, Kanner Aron, Kubala Ludwik, Marzec Ludzimił, Missona Kazimierz, Nowosielski Bogus. Reichenberg Norbert,(8 XI) Riegelhaupt Lazar, Ulatowski Roman, Skornóżanka Marya*, Skornóżanka Helena Sternowski Jozef (pr).

KLASA VIII.

Oddział klasyczny: Kubala Stanisław, Łowczowski Wiktor, Makarewicz Bolesław, Makarewicz Włodzimierz, (pr.) Puzia Wojciech, Scholz Stanis­

ław, Skrzyński Błażej, Zajączkowski Zdzisław, Zięba Wiktor, Totówna Marya, Serwin Jan,

Egzamin dojrzałości.

d. 5. pażdź. Piotr Szafraniec większością głosów d. 28. maja Błażej Skrzyński z odnaczeniem d. 21, czerw. Stasisław Kubala jednogłośnie

n » Bolesław Makarewicz n

» n Jan Serwin n

d. 24. czerw. Wiktor Łowczowski n

Władzimierz Makarewicz

Wojciech Puzia ״

Stanisław Scholz z odznaczeniem Zdzisław Zajączkowski ״

Wiktor Zięba jednogłośnie.

(19)

Wykaz statystyczny uczniów

przy Końcu roKu szKolnego.

K 1 a Ś a

R a z e m I i ) 1 III i I V V V I V I I V I I I 1. Liczba uczniów.

Liczba przyjętych z po- czątkiem bież. roku.

Podczas roku szk. wstą-

5 6 4 7 3 5 1 9 1 5 1 8 1 7 1 0

pito do zakładu. . . 2 2 2 1 2 1 1

Przyjęto ogótem . . . . 5 8 4 9 3 7 2 0 1 7 ! 8 1 8 1 0 2 2 8

Z ogolnej liczby przyby- to nowych:

a.) uzdolnionych z niż- szej k l a s y ...

b.) przyjętych po prze- rwie ... 1

c.) na podst. egz, wst. 5 7 j d ) repetentów . . . . 1

1 Z tutejszego zakładu przyjęto:

! a.) z promocyą z niż-

1 9 1 8 1 6

szej k l a s y ...! 4 8 3 7 1 7 1 0

b.) po przerwie . . .

c.) repetentów . . . . 1 1 1

Podczas roku szkolnego

w ystąpiło: 3 5 2 1 1

Liczb■ uczniów z koń- ceni r. szk. i918 19, W liczbie uczniów z koń-

5 5 4 4 3 5 19 1 7 1 7 1 8 1 0

cem r o k u b y ł o :

i a.) uczniów publicznych j 51 39 2 9 17 15 1 4 1 8 9

b.) ״ prywatnych : 3 5 6 2 2 2 1 2 1

j c.) ״ nadzwycz.

d.) bospitantów (tek) . 1

1 9

1

R a z e m 55 44 35 1 7 17 1 8 1 0 2 1 5 |

II. Miejsce urodzenia.

i Liczba uczn. urodzonych w miejscow. szkoły.

Urodź, w (jalicyi z wy-

13 8 20 8 8 4 1 2

jątkiem miejscowości 42 36 ! 5 11 9 1 3 17 8

!11. Narodowość uczniów.

(publ. i pry w.)

1 P o la k ó w ... 4 8 - 3 8 , 2 9״ 1 5 , 1 5 , 1 5 , 18 1 0

Rusinów . . . . . . 1

IV wyznanie uczniów (,publ. i pryw.)

1 8 4

R zym sko-katol... 4 8 41 2 9 1 6 1 5 1 4 ' 1 4 9 ' j M o jż e sz o w e ...

Orecko-katol... 2‘ 0. 0״ 0 ! 0, 1, 3 3 1

(20)

T K 1 a s a

Razem

I II ni 1 I V | v 1 v i 1V I ! V I II I

V. Wiek uczniów.

(publ. i prvw.) Do końca grudnia b. r.

ukończą.

lat 1 1 ... 4 ...

״ 1 2 1 3

n 1 3... 24 8 5

, 1 4... 7 1 7 9 2

...

״ 1 5 6

9

1 4 8 i

--- 16

״ 1 4 3 4 5 3

. 1 7--- 5 4 5 5 7 2

, 1 8--- 5 7 2

---

״ 1 9 1 12 4

, 2 0--- 1 1

. 2 1--- 1 3

» 26--- 1

. 2 7--- 1

VI. Miejsce z a m ie s z k a n ia r o d z ic ó w .

W miejscowości zakładu. 3 5 24 2 9 1 3 1 3 8 5 3 1 3 0

W innych m iejscowość . 2 0 2 0 6 6 4 9 1 3 7 85 Z pomiędzy zam iejsco­

wych mieszkają ro- dzice w powiatach :

B rzesko--- 2 0 2 0 6 5 2 9 1 3 5 8 1 !

Bochnia--- 1

i 2

T arn ów ---—

Inne--- 2

VII. L ic z b a u c z e ló w w e - dług stan u ro d z ic ó w .

Właścić. i dzierż, dóbr 1 1

W łościan... ... 2 1 2 0 8 2 4 5 7 3

i Rzemieślników i przem . 15 4 8 1 2 2 2

Kupców... 2 3 O 3 3 3 3 1

Urzędn. i sług rząd i aut. 1 2 8 7

9

4 2 3 2

N a u c z y c ie li... 1 3 2 1 1 1 Oficerów i urząd, wojsk.

Notaryusz., lek. i adwok. 1 2 1 1 1

Pryw. urzędn. i oficyał . Zarobników dziennych .

1 3 3 1 4 3 2 1

W d ó w ... 1 2 1

Sieroty po obojgu rodzic. 1

VIII. Klaayflkaeya ro c z n a .

Chlubnie uzdolnionych . 5 5 4' 6

3

2 0 '

U z d o ln io n y c h ... 3 7 ' 3 4 1 1 8 ' 4 5' 7' 6' 10

Na ogół. uzdolnionych . Nieuzdolnionych . . . .

1 0 ’

2 2

1 0 '

| Poprawek z 1 przedmiotu. 0׳ 9 6 3• 4

i Nieklasyfikowanych . . 1 1 1 0 ' 0 ’ 8

Razem . ■>v 2 1 5

•JV>

Cytaty

Powiązane dokumenty

suję się na nauczyciela do W ydziału N. z zaręczeniem, iż gdy w przeciągu pierwszego roku bawienia się mego przy Szkole głównej, od niej przy rzeczonym

tyki Schultza i Zadań do tłómaczenia ułożonych przez Dr. Podług gramatyki Dr. Z czy tanki dla niższych klas szkół średnich Tom I.. „IIpocB'iäTM“) czj7tanie,

Znamienną dla stosunków narodo- iwiościowych na owcze* nem Pomorzu jest we wstępie do tegoż regulaminu uwaga o- nieomal... U roczystość rozpoczęła się

Go stworzyła dawna ku ltu ra ludów juz dziś wymarłych, na tern kształciły się późniejsze- po­.. kolenia i same nowe dodawały wartości do

Co dzieje się w naszym sercu, kiedy poznajemy Jezusa, a On otwiera nasze oczy i serca.. Zaobserwujmy to w postawie tych

[r]

POKOCHAJ PLUSZOWEGO MISIA ON PRZYJACIELEM DZIECI JEST DOROTKA , ADAŚ I JUSTYSIA WESOŁO WSZYSCY BAWMY SIĘ. POKOCHAJ PLUSZOWEGO MISIA ON PRZYJACIELEM DZIECI JEST DOROTKA , ADAŚ

zwyczajonemu do łatwych zwycięstw, sztuka nie udała. Dowiedziawszy się zaś od Pustaka, że Klaryssa dopiero co przeszła do angielskiego parku pod rękę z