Anna Wrzesińska
Ekspertyza antropologiczna
szczątków kostnych z terenu kościoła
w Czerniejewie
Studia Lednickie 10, 247-248
247
STUDIA LEDNICKIE X Lednica 2010
A n n a W rzesiń sk a
M uzeum P ierw szy ch P iastó w na L ednicy
Ekspertyza antropologiczna szczątków kostnych
z terenu kościoła w Czerniejewie
D o P racow ni A ntropologicznej M uzeum P ierw szy ch P iastó w n a L ed n icy przekazano do w yk o n an ia identyfikacji i analiz, m ateriał kostny, poch o d zący z n ad zo ru archeologicz nego przy k o ściele w C zerniejew ie, w dn iach 15-16 w rześnia 2008 roku. P race przy in sta lacji budy n k u pozw oliły odsłonić w niew ielkim w ykopie przy ścianie kościoła, liczne, luźne, szczątki kostne, pochodzące zarów no od zw ierząt ja k i ludzkie szczątki kostne. Szczątki te należały do w ielu osobników , pierw otnie poch o w an y ch n a ty m przy k o ściel nym cm entarzu. N a d pracam i instalacyjnym i n ad zó r prow adził m g r P aw eł D anielew icz z G niezna.
P rzeprow adzona ekspertyza antropologiczna m iała n a celu oddzielenie szczątków lu d zk ich od zw ierzęcych, ustalenie liczby o so b n ik ó w i w ykonanie zgodnie z m etodyka b ad ań antropologicznych określenia w ieku, a w p rzy p ad k u o so bników d o rosłych rów nież p łci o so bników (P iontek 1985; Strzałko 1971, Strzałko, H enneberg 1975). W iek dzieci i o sobnika m łodocianego oznaczono w przy b liżen iu za A. F lorkow skim i T. K ozłow skim (1994).
Szczegółow y opis szczątków kostnych
G rób 1. (15-16.09.2008r.). K ości co najm niej 4 osobników :
1. K o ści stopy lew ej, o sobnika m łodocianego zm arłego w w iek u Ju venis/A dultus, tj. około 2-22 ro k u życia. W ystąpiły k o ści lew ej stopy: k ość skokow a, 5 k o ści śród stopia, w iele kości paliczków , z w szystkich rzędów , w tym p a lu c h lew y, oraz duży p alu ch stopy p ra w e j.
2. U łam ek lew ego talerza b iodrow ego i luźne spojenie łonow e. Z m iany n a pow ierzchni spojenia łonow ego w g T. W. T odda są w fazie I, tj. w iek o sobnika p rzy p ad a n a 18-19 lat (P iontek 1985). K o ści n ależą do o sobnika m łodocianego, zm arłego w w iek u Ju ve-
nis.
3. R zep k a praw a o słabych zm ian ach zw yrodnieniow ych, delikatnej budow y. P raw d o p odobnie żeńska?.
4. F rag m en t trz o n u lew ej k ości udow ej dziecka zm arłego w w ie k u In fa n s I/In fa n s II. M o żn a połączyć z luźnym paliczkiem stopy i k ości śródstopia dziecka.
248 Anna Wrzesińska G rób 2. (16.09.2008r.). K om pletny p as m iedniczny je d n e g o osobnika: obie k ości m ied-
n iczne i kość krzyżow a. B udow a k ości typ o w o żeńska. Z m iany n a p o w ierzch n i spojenia łonow ego w g T. W . T odda są w fazie X , tj. w iek osobnika, pow yżej 50 la t (P iontek 1985). K o b ieta zm arła w w iek u starczym Senilis.
P rzem ieszka: dolny odcinek praw ej k ości strzałkow ej, osobnika dorosłego.
C zern iejew o . (brak m etryczki, w o rk i foliow e opisane m azakiem - 5 i 7). 5 - kręg lędźw iow y L1 o silnych zm ian ach zw y ro d n ien io w y ch i osteoporozie.
7 - L uźne u łam k i k ilk u dro b n y ch k ości p raw dopodobnie d w óch osobników . W yróżniono:
drobne u łam k i g łó w k o ści udow ych, p raw y ch i lew ych. Średnica g łó w 39x40m m . Są 4 k ości śródręczy i k ości p aliczków z w szystkich rzęd ó w - które m o g ą należeć do jed n eg o dorosłego osobnika. Są to k o ści praw dopodobnie m ężczyzny, o w zroście przyżyciow ym w granicach w zro stu niskiego, tj. około 161-165cm .
W ydzielono luźny, n ie przy ro sły za życia, trzo n ostatniego k ręg u kości k rzyżow ej, star szego dziecka. D ziecko zm arło w w iek u In fa n s II.
B IB L IO G R A F IA F lorkow ski A ., K o zło w sk i T.
1994 O cena w iek u szkieletow ego dzieci n a podstaw ie w ielk o ści kości, P A n t. 57, z. 1 2, s. 71-86.
P io n tek J.
1985 B iologia p o p u lacji pradziejow ych, U A M , Poznań. Strzałko J.
1971 M etody rek o n stru k cji w zro stu człow ieka n a p odstaw ie p o m iaró w szkieletu, P A n t. 37, z. 2, s. 295-314.
Strzałko J., H enneberg M.
