Załącznik nr .f!.".
do protokołu
z posiecL . [)du Powiatu Konińskiego
SPRAWOZDANIE
z działalności Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie w 2014 roku
1. Informacje ogólne
2 Statystyka spraw załatwianych przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie w 2014 roku
3 Inne działania podjęte przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie w 2014 roku.
1. Informacje ogólne.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie pracuje na rzecz mieszkańców powiatu konińskiego od lipca 1999 roku
Od 21 kwietnia 2007 r. kwestie dotyczące zadań samorządów w zakresie ochrony interesów konsumentów realizowanych przez powiatowych (miejskich) rzeczników konsumentów reguluje ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U z 2015 r , póz. 184 j t).
Według art 42 ustawy, do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów.
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, 4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami inspekcji
Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi,
5) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych
Ponadto rzecznik konsumentów może wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgoda, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów. Rzecznik konsumentów w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz U z 2013r., póz 482 z późn. zm.) Ustawodawca ponadto przyjął, że przedsiębiorca, do którego zwrócił się rzecznik konsumentów, działając na podstawie ust 1 pkt 3 ustawy, obowiązany jest udzielić wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika
Zgodnie z treścią znowelizowanego 01.01.2009 r art. 43 ust 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, rzecznik konsumentów, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, przedkłada staroście (prezydentowi miasta) do zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim oraz przekazuje je właściwe] miejscowo delegaturze Urzędu. Ponadto na mocy znowelizowanego art. 40 ww ustawy z rzecznikiem konsumentów stosunek pracy nawiązuje starosta lub w miastach na prawach powiatu prezydent miasta Rzecznik konsumentów jest bezpośrednio podporządkowany staroście (prezydentowi miasta). W pozostałym zakresie dotyczącym statusu prawnego rzecznika konsumentów stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, póz 1458 ze zm.}.
Funkcję Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie od 01 10.2008 r., na mocy Uchwały Nr XXH/102/08 Rady Powiatu Konińskiego z 26.09.2008 r., pełni Bernadeta Szmytka Biuro Rzecznika Konsumentów jest czynne w godzinach pracy Starostwa, tj od poniedziałku do piątku od 7 3 0 do 1530. Od 20.04.2009 r w Biurze Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie na sianowisku Starszego specjalisty
ds. obsługi konsumentów pracuje Pani Karolina Bartosik - absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. A, Mickiewicza w Poznaniu, kierunek -Administracja.
Struktura biura rzecznika, stan kadrowy.
1 . Województwo 2. Miasta /Powiat 3. PRK7 MRK
4. Imię t nazwisko Rzecznika Konsumentów 5. Wykształcenie (np. wyższe prawnicze)
6. Funkcja Rzecznika Konsumentów jest wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy (1 etat). Proszę napisać TAK lub NIE.
NIE DOTYCZY TYCH RZECZNIKÓW, KTÓRZY ODPOWIEDZIELI „TAK" NA PYT. 6
7. Funkcja Rzecznika Konsumentów Jest wykonywana w niepełnym wymiarze czasu pracy- Proszę zaznaczyć odpowiednią odpowiedź.
DOTYCZY TYCH RZECZNIKÓW, KTÓRZY ODPOWIEDZIELI NA PYT. 7
8. Liczba dni/nodzin w tvciodniu w których wykonywane są zadania Rzecznika Konsumentów (np. 5 razy w tygodniu po 3 godziny).
9. Rzecznik działa w ramach wyodrębnionego biura (art. 40 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów Dz. U. Nr 50, póz. 331 ze zm.) Proszę napisać TAK lub NIE.
10. Rzecznik Konsumentów w ramach działalności Rzecznika korzysta z pomocy innych osób. Proszę napisać TAK lub NIE.
11. Liczba osób. która stale pomaga Rzecznikowi Konsumentów w wykonywaniu obowiązków
Rzecznika (jeśli liczba nie jest stała, to wpisać średnią liczbę).
Wielkopolskie Powiat KoniiisKi
Powiatowy Rzecznik Konsumentów Bernadeta Szinytka
Wyższe prawnicze
TAK
TAK
TAK
1 osoba (pełen etat)
2. Statystyka spraw załatwianych przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie w 2014 r.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie zarejestrował łącznie 2970 spraw. Wśród nich są zarówno wystąpienia Rzecznika do przedsiębiorców jak i porady udzielone konsumentom. Statystycznie przedstawia się to następująco:
Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony konsumentów.
Przedmiot porady 1. Usługi, w tym:
ubezpieczeniowa
finansowa (inne niż ubezpieczeniowa) remontowo-budowlana
dostawy energii, gazu, ciepła, wody, wywóz nieczystości
telekomunikacja (telefony, TV) turystyczno-hotelarska
dewetoperska, pośrednictwo nieruchomości motoryzacja
Ogółem
92 88 41 101 203 28
6 11
pralnicza tirneshare pocztowa gastronomiczna przewozowa
edukacyjna/kulturalna/rekreacyjno-sportowa medyczna
wyposażenie wnętrz pogrzebowa
windykacyjne inne
II. Umowy sprzedaży, w tym:
obuwie i odzież
wyposażenie mieszkania
sorzet RTV i AGD (sprzęt telekomunikacyjny) komputer i akcesoria komputerowe
motoryzacja
artykuły spożywcze
artykuły chemiczne i kosmetyki zabawki
inne
III. Umowy poza lokalem i na odległość Wszystkie porady
7 1 15 10 8 4 64 139 539 213 365 81 130
14 4 11 174 289 2638
Wystąpienia do przedsiębiorców w sprawie ochrony interesów konsumentów.
Przedmiot sprawy
l. Usługi, w tym:
ubezpieczeniowa
finansowa (inna niż ubezpieczeniowa) remontowo-budowlana
dostawy energii, gazu, ciepła, wody, wywóz nieczystości
telekomunikacja (telefon, TV) turystyczno-hotelarska
deweloperska. pośrednictwo nieruchomości
motoryzacja jąralnicza
timeshare pocztowa gastronomiczna przewozowa
edukacyjna/kulturalna/rekreacyjno- sportowa
medyczna
wyposażenie wnętrz pogrzebowa
windykacyjne
ilość
wystąpień ocjótem
9 5 5 10 24 3 - 1 2 - 2 - - 2 - - - 17
Zakończone pozytywnie
8 5 5 9 23
3 - - 1
- 2 - - 2 - - - 16
Zakończone negatywnie
1 - - - - - - - 1 - - - - - - -
•
1
Sprawy w toku
. - - 1 1 - - 1 - - . . - - - - - -
inne
II. Umowy sprzedaży, w tym:
obuwie i odzież
wyposażenie mieszkania i gospodarstwa domowego sprzęt RTVi AGD (sprzęt telekomunikacyjny)
komputer i akcesoria komputerowe motoryzacja
artykuły spożywcze
artykuły chemiczne i kosmetyki zabawki
inne
III. Umowy poza lokalem i na odległość
Ogółem wszystkie
- 141
26 40 9 4 - 1 3 1 27 332
- 111
18 36 7 3
—
1 1 1 17 269
-
28 6 3 2 1 - - 2 - 8 53
•
2 2 1 - . - - - - 2 10
Wytaczanie powództw na rzecz konsumentów i wstępowanie do toczących się postępowań.
Lp.
1
2.
3.
4.
5.
Przedmiot sporu
Powództwa dotyczące reklamacji w zakresie niezgodności towaru Z umową lub gwarancji towarów
Powództwa dotyczące niewykonania lub nienależytego wykonania usług
Powództwa dotyczące uznania postanowienia umownego za niedozwolons Przygotowywanie konsumentom pozwów dotyczących reklamacji w zakresie niezgodności towaru Z umową lub gwarancji towarów Przygotowywanie konsumentom pozwów dotyczących niewykonania lub nienależytego wykonania usłuu g , Innr
1.
2
RAZEM Sprawy Kierowane do rozpatrzenia przez sad polubowny
Wstępowanie rzecznika konsumentów
do postępował^
Rozstrzygnięcie aądu pozytywne
(np uwzględniające żądanie w zasadniczej części)
negatywnfi
Sprawy w ł o k u
Ilość ogółem
24
6
30
Inne zadania:
l_p.
1.
2.
3.
4.
5.
Realizacja zadań wynikających 2:
Art 479 (38) Kpc - niedozwolone postanowienia umowne
Ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
Ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym
Art. 42 ust 1 pkt 3uokik - występowanie w sprawach o wykroczenia na szkodę Konsumentów
Art. 42 ust 5 uokik w zw. z art. 63 Kpc - przedstawienie sądowi istotnego poglądu dla sprawy
lloM
3
12
Zdecydowana większość konsumentów zgłaszających się do rzecznika w 2014 r oczekiwała jedynie udzielenia porady prawnej. Dopiero w razie braku skuteczności działania osoby, które] problem dotyczy, niezbędne kroki podejmuje rzecznik. W 2014 r na 332 interwencje rzecznika tylko 53 sprawy nie zostały załatwione zgodnie z życzeniem klienta Stanowi to zaledwie ok 17% postępowań Spowodowane to było okolicznościami niezależnymi od rzecznika, a wynikającymi między innymi z
ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy (w 2014 r upadłość ogłosiły 2 duże firmy z branży RTV - AGD oraz 1 obuwnicza, mające duży udział w lokalnym rynku), - podpisania przez konsumenta dokumentów bez uprzedniego zapoznania się z ich
treścią (zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa umowy o śwtadczenie usług telekomunikacyjnych dostawy energii elektrycznej itp.),
odmowy załatwienia sprawy przez przedsiębiorcę wbrew obowiązującym przepisom,
niezachowania przez klienta przewidzianych prawem terminów, oświadczenia nieprawdy przez samego konsumenta,
zaprzestania prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej,
niepodejmowania przez przedsiębiorcę kierowanych do niego przez rzecznika wystąpień,
sfałszowaniami dokumentu przez osobę, działającą w imieniu przedsiębiorcy (w 2014 r odnotowano ? przypadki sfałszowania umów o dostawę energit elektryczne], o czym zawiadomiono organy ścigania, w obydwu przypadkach toczy się dochodzenie).
W tym miejscu należy wskazać, że większość konsumentów, których roszczenia nie zostały zaspokojone w drodze interwencji rzecznika podjęło decyzję o wytoczeniu powództwa przed sądem powszechnym Zdarzały się również takie sytuacje gdzie konsument zgłaszał się do rzecznika tylko z wnioskiem o przygotowanie pozwu przeciwko przedsiębiorcy Ogółem w 2014 roku przygotowano
30 pozwów
1 sprzeciw konsumenta od nakazu zapłaty,
3 zażalenia konsumentów na postanowienia sadów
Jednocześnie rzecznik wyjaśnia ze jego pomoc nie ograniczała się wyłącznie do sporządzenia dla konsumenta pisma wszczynającego postępowanie przed sądem powszechnym. Także w trakcie postępowania sadowego rzecznik doradzał zainteresowanym w kwestiach związanych z tokiem sprawy Na życzenie konsumenta przygotowywano także odpowiednie pisma procesowe jeżeli było to uzasadnione przez okoliczności postępowania sądowego. Konsumenci decydujący się na wytoczenie powództwa przy pomocy rzecznika, podejmowali także działania zmierzające do zwolnienia
ich przez sąd od kosztów postępowania sądowego Znaczna część tego rodzaju wniosków była załatwiana pozytywnie. W tym miejscu należy podnieść, że zainteresowanie konsumentów rozstrzygnięciem sporu przez sąd jest spowodowane pozytywnymi efektami uzyskiwanymi przez klientów rzecznika w latach ubiegłych- zdecydowana większość spraw skierowanych do sądu powszechnego kończy się wyrokami korzystnymi dla konsumentów
Ponadto Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie w 2014 roku. działając na podstawie dyspozycji zawartej w art. 114 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
(o treści: „Kto, wbrew ptzepisowi art. 42 ust. 4, narusza obowiązek udzielenia rzecznikowi konsumentów wy/aśnioń t informacji będących przedmiotem wystąpienia rzecznika lub obowiązek ustosunkowania się do uwag i opinii rzecznika, podlega karze grzywny nie mniejszej niż 2000 zł.") 12 - krotnie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia, tj. skierował do właściwej jednostki Policji zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia przez przedsiębiorcę We wszystkich przypadkach akty oskarżenia wpłynęły do sądu, a sami obwinieni zostali ukarani Dla porównania w 2013 r rzeczni* zgłosił takich wniosków 5.
Jak pokazuje statystyka spraw wpływających do Biura Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie funkcjonowanie tegn rodzaju podmiotu jest potrzebne.
Szczegółowe zestawienia zarejestrowanych przez rzecznika spraw w latach 2000 - 2014 zostało przedstawione poniżej.
Razem 2000
rok
484
2001 2002 2003 ' 2004 2005 rok
657 rok
803 rok 1029
rok
1132 rok 1203
Liczba spraw
2006 2007 2008 rok
13BO rok 1390
rok
1714 2009
rok
1942 2010
rok
2010 2011
rok
2333 2012
rok
2827
2013 . 2014 rok
2703 rok
2970
Graficznie przedstawia się to następująco
liczba spraw
D 2000
• 2001 D 2002 D 2003
• 2004 D 2005
• 2006 D 2007
• 2008 D 2009
n 201 o
D 2011
• 2012
• 2013 KH2014
Liczba spraw załatwionych przez rzecznika w 2014 r była wyższa w porównaniu z rokiem 2013 r. oprawie 10%.
3. Inne działania podjęte przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie w 2014 roku.
W 2014 roku Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie, wzorem lat ubiegłych, podjął się organizacji kolejnej X już edycji Wielkopolskiej Olimpiady Wiedzy Konsumenckiej.
Dzięki przychylności Starosty Konińskiego został on zorganizowany 14.03 2014 r.
w Starostwie Powiatowym. Zgodnie z postanowieniami Regulaminu Olimpiady Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie powołał Komisję Konkursowa, w skład której weszły
1 Bernadeta Szmytka - Przewodnicząca Komisji.
2 Karolina Bartosik - Członek Komisji, 3 Lidia Cichocka - Członek Komisji.
4 Ewelina Rapeła - Członek Komisji, 5 Eliza Nowaczyk - Członek Komisji.
Do Finału Powiatowego zakwalifikowało się 25 uczniów, reprezentujących 3 szkoły ponadgimnazjalne z terenu Powiatu Konińskiego, tj. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kleczewie, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie, Zespół Szkół Ekonomiczno - Usługowych w Zychlinie. Przy czym w Konkursie ostatecznie udział wzięło 22 uczniów (3 nie dojechało z powodu choroby).
W wyniku przeprowadzonego postępowania konkursowego laureatami Powiatowego Finału Wiedzy Konsumenckiej w Powiecie Konińskim zostali:
I miejsce - Rafał Tulisz - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie II miejsce - Marta Ratajczyk - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie, III miejsce - Ewa Pietrowska - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kleczewie.
IV miejsce - Dominika Gawiuk - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie, V miejsce - Julia Raszczyńska - Zespól Szkół Ekonomiczno - Usługowych w Żychlinie.
VI miejsce - Szymon Janaczyk - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kleczewie
Ponadto Komisja zdecydowała, że do konkursu wojewódzkiego, w trybie określonym w punkcie II ust. 6 Regulaminu X Wielkopolskiej Olimpiady Wiedzy Konsumenckiej zakwalifikowano następujących uczestników:
1. Rafał Tulisz - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie, 2. Marta Ratajczyk - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie.
3 Ewa Pietrowska - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kleczewie
Laureaci miejsc l - III. zgodnie z punktem II ust. 6 Regulaminu X Wielkopolskiej Olimpiady Wiedzy Konsumenckiej, reprezentowali powiat koniński w konkursie wojewódzkim. Odbył się on 0904.2014 r w Poznaniu Wyżej wymienieni uczniowie otrzymali dyplomy oraz cenne nagrody rzeczowe Nagrody dla laureatów, upominki dla pozostałych uczestników oraz poczęstunek ufundował Starosta Koniński. Istotnym jest, że uczniowie szkół Ponadgimnazjalnych chętnie poszerzają swoją wiedzę dot. prawa konsumenckiego w zakresie objętym wymaganiami Komisji Konkursowej. Ze swej strony pracownicy Biura Rzecznika służą pomocą uczestnikom Olimpiady udostępniając im materiały szkoleniowe.
a także organizując spotkania, w trakcie których uczniowie mogą skonsultować się w budzących wątpliwości kwestiach prawnych Obecnie trwają intensywne przygotowania do kolejnej edycji Olimpiady Wiedzy Konsumenckiej. Finał powiatowy odbędzie się 13 marca 2015 r.
W 2014 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, rzecznik współpracował ze środkami masowego przekazu. Dowodem na powyższe są artykuły oraz audycje radiowe i telewizyjne, które ukazały się w ostatnim roku. Przede wszystkim rzecznik zaangażował się w akcje edukacyjną dot. bardzo istotnej dla konsumentów nowelizacji obowiązującego prawa Z dniem 25 grudnia 2014 r weszła w życie ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta Wyżej wskazany akt prawny został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2014 r.
pod pozycja 827 Zmiany w prawie konsumenckim dotyczą ujednolicenia i doprecyzowania regulacji, zarówno w przypadku umów zawieranych w lokalu przedsiębiorstwa, umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa jak i umów zawieranych na odległość Wprowadzona ustawa o prawach konsumenta ma na celu dostosowanie polskiego prawa do prawa europejskiego, w szczególności dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/83/UE oraz ujednolicenie przepisów dotyczących umów konsumenckich. Co szczególnie istotne, dla umów zawartych przez konsumentów przed 24.12.2014 r. nadal stosuje się uchylone przez ww akt prawny przepisy.
Ponadto Pracownicy Biura Rzecznika na bieżąco aktualizują informacje zamieszczone na stronie internetowej powiatu
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie w 2014 roku współpracował także z Wydziałem Przestępczości Gospodarczej Komendy Powiatowej Policji w Koninie Jej efektem było wszczęcie kilku postępowań karnych wobec nieuczciwych przedsiębiorców Mając świadomość konieczności ciągłego poszerzania swojej wiedzy z zakresu prawa konsumenckiego oraz konkurencji. Pracownicy Biura Rzecznika w 2014 r korzystali z materiałów udostępnionych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Europejskie Centrum Konsumenckie, Federacje Konsumentów oraz Stowarzyszenie Rzeczników Konsumentów. Przy czym 29.10.2014 r. obydwie osoby zatrudnione w Biurze Powiatowego Rzecznika Konsumentów uczestniczyły w szkoleniu prawnym dla Miejskich/Powiatowych Rzeczników Konsumentów i pracowników ich biur, przedstawicieli Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej oraz pracowników organizacji konsumenckich, zorganizowanym w Poznaniu przez Federację Konsumentów.
Mając na uwadze potrzebę ciągłego edukowania społeczeństwa w zakresie prawa konsumenckiego . rzecznik w miarę możliwości, stara się zaopatrywać konsumentów w ulotki lub przepisy. Wszelkiego rodzaju materiały edukacyjne pozyskiwane są bezpłatnie z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Stowarzyszenia Konsumentów Polskich. Każdy konsument może je otrzymać w Biurze Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Koninie Ponadto odwiedzający stronę mternetową Powiatu Konińskiego oraz Biuro Powiatowego Rzecznika Konsumentów mają możliwość zapoznania się z treścią .,Vademecum konsumenta".
30.10.2014 r Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie na zaproszenie Wójta Gminy Kramsk wziął udział w spotkaniu roboczym dot handlu obwoźnego.
Wzorem lat ubiegłych Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Koninie prowadził akcję edukacyjną w szkołach ponadgimnazjalnych z terenu powiatu konińskiego. Przeprowadzono zajęcia dta ponad 20 klas w dniach: 12.12.2014 r. - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sompolnie 04032014 r i 15 122014 r. - Zespół Szkół Ekonomiczno - Usługowych w Zychlinte oraz 15.01.2015 r - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kleczewie. Poza tym 20.11.2014 r., na zaproszenie Dyrekcji Szkoły Podstawowej w Woli Podłężnej, rzecznik przeprowadził zajęcia dla uczniów klas l - VI na temat ich uprawnień i obowiązków jako konsumentów.
Coraz większym zainteresowaniem konsumentów cieszy się elektroniczna forma komunikowania się z rzecznikiem Umożliwia ona przesyłanie pytań oraz skanów niezbędnych dokumentów i co za tym idzie, uzyskiwanie nieodpłatnej porady bez wychodzenia z domu.
Jak wynika z niniejszego sprawozdania rodzaj i ilość spraw, jakimi zajmuje się rzecznik utrzymuje się na wysokim poziomie. Tym samym uznać należy, iż instytucja ta jest potrzebna lokalnej społeczności i spełnia swoje ustawowe zadania.
r
Konin, 20lulego2015 r
