ROK DWUDZIESTY SIÓDMY
ZESZYT DRUGI
RUCH PRAWNICZY
E K O N O M I C Z N Y
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
KWARTAŁ D R U G I
WARSZAWA 1965
KOMITET REDAKCYJNY R e d a k t o r z y
Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zast. redaktora naczelnego), Adam Łopatka, Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred
Ohano-wicz (red. naczelny), Stanisław Smoliński (zast. red. naczelnego) C z ł o n k o w i e
Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Włady sław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski, Marian Zim
mermann
Adres Redakcji
Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM
pokój 87, tel. 546—60
Copyright by
Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1964
Printed in Poland
P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O N A U K O WE — O D D Z I A Ł W P O Z N A N I U Nakład 921+129 egz. Ark. wyd. 30,25. Ark. drak. 24,88 Papier masz, gładz. kl. V 65 g 70 x 100 cm. Do składania oddano 10 IV 1965 r. Do druku podpisano 21 VI 1965 r. Druk
ukończono w czerwcu 1965 r. Zamówienie nr 196/109 M3. Cena zł 3 0 , -D R U K A R N I A U N I W E R S Y T E T U im. A . M I C K I E W I C Z A W P O Z N A N I U
S P I S T R E Ś C I
I. ARTYKUŁY
Prof. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Jan W ą s i c k i ,
Wydział Prawa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu w latach 1945—1964 ,
Doc. Uniwersytetu Wrocławskiego, dr Władysław Z a m k o w s k i , Pojęcie
ludu pracującego w Konstytucji PRL
Adiunkt Uniwersytetu im. M. CurieSkłodowskiej w Lublinie, dr Feliks S i e -m i e ń s k i , Z proble-matyki określenia pod-miotu władzy w konstytucjach
socjalistycznych . .
St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Anna M i -c h a l s k a , Poję-cie normy te-chni-cznej
Adiunkt Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Andrzej P i e k a r a ,
Kooperacja w kółkach rolniczych a elementy kolektywistyczne w pro dukcji rolnej
Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Wojciech Ł ą c z k o w s k i , Zadania rzeczowe i gospodarka finansowa rad narodowych St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Aleksander
T o b i s , Pobudki przestępczego działania recydywisty . . . . Asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Stanisław Ś l u
s a r c z y k , Karta Narodów Zjednoczonych a pomoc gospodarcza . Doc. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie, dr Józef G a j d a , Doro
bek polskiej myśli ekonomicznej w dziedzinie teorii przedsiębiorstwa socjalistycznego
Adiunkt Politechniki Szczecińskiej, dr Tadeusz M a d e j , Ekonomiczna
efektywność specjalizacji w przemyśle
Kierownik Działu Analizy Ekonomicznej ZPM H. Cegielski w Poznaniu, mgr Janusz E l b a n o w s k i , Efektywność rozwoju techniki jako mier
nik oceny działalności przedsiębiorstwa . . . Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Stanisław W i e r z
c h o s ł a w s k i , Tendencje rozwojowe kosztów w przedsiębiorstwach
handlu detalicznego
Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Mieczysław P r z e d p e l s k i , Społeczno-ekonomiczne problemy aktywizacji zawodowej i za
trudnienia kobiet
Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Florian W i ś n i e w s k i , Pojęcie i podział usług
Prof. Wyższej Szkoły Transportu im. F. Liszta w Dreźnie, dr Joachim G ü n t h e r , Cybernetyczne aspekty w statystyce, transportu
Prof. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, dr Maksymilian Józef Z i o m e k
Nowe kierunki badań statystycznych w NRD . . . 1 25 45 65 87 109 119 133 155 175 189 203 221 237 251 261
IV
Spis treściKierownik Pracowni Badań Rejonów Uprzemysławianych PAN, doc. dr Wła dysław M i s i u n a , Problemy perspektywicznego rozwoju rolnictwa
ziem zachodnich i północnych Polski Ludowej
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
J. Stembrowicz, Parlament V Republiki Francuskiej, Warszawa 1963, PWN,
ss. 262 (rec. Wiesław S k r z y d ł o ) . F. Ryszka, Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i prawa
Trzeciej Rzeszy, Wrocław 1964, Ossolineum, ss. 437 (rec. Jan W ą s i c k i )
J. Symonides, Kontrola międzynarodowa, Studia Iuridica, Toruń 1964, ss. 183 (rec. Janusz G i l a s ) .
A. Ratajczak, Przestępstwo znęcania się pod wpływem alkoholu nad ro
dziną i osobami od sprawcy zależnymi, Poznań 1964, Wyd. UAM, Prace
Wydz. Prawa nr 10, ss. 391 (rec. Mieczysław S i e w i e r s k i )
W. F. Masłow, Woprosy obszczej sebstwiennosti w sudiebnoj praktikie, Mo skwa 1963, Gosjurizdat, ss. 148 (rec. Alfred O h a n o w i c z ) .
Woprosy administratiwnogo prawa na sowriemiennom etapie. Zbiór artykułu
łów pod red. J. M. Kozłowa, Moskwa 1963, Gosjurizdat, ss. 161 (rec. Witold F . D ą b r o w s k i )
A. E. Ehrenzweig, A Treatise of Conflict of Laws, St. Paul Minn., West Publishing Company, ss. 824+LI (rec. Jerzy R a j s k i )
R. Goldschmidt, Curso de derecho mercantil, Caracas 1964, ss. 455 (rec. Jerzy R a j s k i )
C. Napoleoni, Myśl ekonomiczna XX wieku, Warszawa 1964, PWN, ss. 284 (ree. Seweryn Ż u r a w i c k i )
Przyszłość Europy w liczbach (rec. Jan F a l e w i c z )
Cz. Grabowski, Problemy planowania gospodarczego we Francji, Zakład Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa 1964, PWN, ss. 250 (rec. Zyg munt K o w a l c z y k )
A. Kołosow, Środki trwałe i ich rola w reprodukcji socjalistycznej, War szawa 1964, PWE, ss. 223 (rec. Stanisław S m o l i ń s k i ) .
Z. Pawłowski, Modele ekonometryczne równań opisowych, Warszawa 1963, PWN, ss. 274 (ree. Egon V i e l r o s e ) .
S. Włoszczowski, Przemysł drobny w gospodarce krajów współczesnych, Warszawa 1964, Wyd. Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, ss. 221 (rec. Janusz G a w r z y ń s k i ) . . ,
H. Maciejewski, Położenie robotników przemysłowych w Wielkopolsce w la
tach 1929—1939, Warszawa 1964, KiW, ss. 280 (rec. Stanisław B o r o w s k i )
B. Dopierała, Kryzys gospodarki morskiej Szczecina w latach 1919—1939, Poznań 1963, Wyd. Poznańskie, ss. 280 (rec. Elżbieta H o ł o w i ń s k a ) M. Cukrowski, J. Januszkiewicz, W. Sieradzki, Analiza statystyczna zagro
żeń zawodowych w budownictwie, Warszawa 1964, Wyd. Związkowe,
ss. 113 (rec. Antoni S o b c z a k )
K. Kolańczyk, Polityka kulturalna i szkolnictwo akademickie w Niemieckiej
Republice Federalnej, Poznań 1963, Instytut Zachodni, ss. 457 (rec.
Władysław M a r k i e w i c z )
K. Doktór, Przedsiębiorstwo przemysłowe. Studium socjologiczne Zakładów
Przemysłu Metalowego „H. Cegielski", Warszawa 1964, KiW, Biblioteka
Nauki o Pracy (ree. Władysław M a r k i e w i c z )
267 283 235 288 291 293 296 298 301 303 307 309 311 314 315 318 321 324 325 331
Spis treści V 334 339 344 347 352 357 362 367 372 375 377 377 381 383 Z. Bauman, Wizje ludzkiego świata. Studia nad społeczną genezą i funkcją
socjologii. Warszawa 1964, KiW, ss. 607 (rec. Aleksander M a t e j k o )
B. Gałęski, Chłopi i zawód rolnika. Studia z socjologii wsi, Warszawa 1963, PWN, ss. 162 (rec. Zbigniew T. W i e r z b i c k i )
A. Pawełczyńska, Przestępczość grup nieletnich, Warszawa 1964, KiW, ss. 319 (rec. Zbigniew T y s z k a ) . . . . D. Markowska, Rodzina w środowisku wiejskim. Studium wsi podkarpackiej, Wrocław—Warszawa—Kraków 1964, Ossolineum, ss. 216 (rec. Zbigniew T y s z k a )
A. Podgórecki, Zjawiska prawne w opinii publicznej, Studia Socjologiczno--Prawne, Warszawa 1964, Wyd. Prawnicze, ss. 224 (rec. Michał C h m a r a )
III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA
Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego (zebrał Witold Ś w i ę c i c k i ) Orzecznictwo karne Sądu Najwyższego. Izba Karna i Izba Wojskowa (zebrał
Stefan K a l i n o w s k i )
IV. SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY
Znajomość przepisów prawa wśród kobiet z robotniczego środowiska Pozna nia. Wyniki badań terenowych (Maria R o g u s z k a )
Konferencja naukowa Sekcji Ekonomiki Obrotu Rolniczego Komitetu Eko nomiki Rolnictwa PAN w Poznaniu (Zbigniew Z a k r z e w s k i ) . Pierwszy Ogólnopolski Zjazd Kół Naukowych Prawników (Michał I w a
s z k i e w i c z )
Spotkanie absolwentów Wydziału Prawno-Ekonomicznego UP z roku 1934
(Mieczysław T y c z k a ) .
Kontakty zagraniczne Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu w latach 1962—1964 (Jerzy D i e t l ) . .
Przewód habilitacyjny dra Zygmunta Szymczaka (Zenobia K n a k i e w i c z ) Rozprawy doktorskie na Wydziale Prawa UAM w Poznaniu w okresie od
C O N T E N T S
I. A R T I C L E S
Dr. J a n W ą s i c k i , P r o f e s o r o f t h e A d a m Mickiewicz U n i v e r s i t y i n P o z n a ń ,
The Faculty of Law of the Adam Mickiewicz University in the Years of 1945—1964
Dr. W ł a d y s ł a w Z a m k o w s k i , D o c e n t o f t h e U n i v e r s i t y o f W r o c ł a w , The
Conception of Working People in the Constitution of the Polish People's Republic .
D r . F e l i k s S i e m i e ń s k i , A d j u n c t a t t h e M a r i a C u r i e - S k ł o d o w s k a U n i v e r sity in L u b l i n , On the Problems of Power in the Socialist Constitutions Mgr. A n n a M i c h a l s k a , Senior A s s i s t a n t o f t h e A d a m Mickiewicz U n i
v e r s i t y i n P o z n a ń , The Notion o f the Technical Norm . . . . Dr. A n d r z e j P i e k a r a , A d j u n c t o f t h e J a g i e l l o n i a n U n i v e r s i t y i n K r a k ó w ,
The Cooperation in the Agricultural Circles and the Elements of Colec-tivisation in Agricultural Production
Dr. Wojciech Ł ą c z k o w s k i , A d j u n c t o f t h e A d a m Mickiewicz U n i v e r s i t y in P o z n a ń , The Commitments and the Financial Policy of the Natio
nal Councils .
Mgr. A l e k s a n d e r T o b i s , S e n i o r A s s i s t a n t o f t h e A d a m Mickiewicz U n i v e r sity in P o z n a ń , The Motives of the Perpetration of Crime in Second
Offence . .
Mgr. S t a n i s ł a w Ś l u s a r c z y k , A s s i s t a n t o f t h e A d a m M i c k i e w i c z U n i v e r sity in P o z n a ń , The Charter of the United Nations and the Economic Aid Dr. Józef G a j d a , Docent of t h e School of Economics in P o z n a ń , Contri
bution of Polish Economical Thought in the Spere of the Theory of a Socialist Enterprise
Dr. T a d e u s z M a d e j , A d j u n c t o f t h e College o f A d v a n c e d T e c h n o l o g y i n Szczecin, The Economic Effectivity of Specializm in Industry Mgr. J a n u s z E l b a n o w s k i , M e n a g e r o f t h e Section o f E c o n o m i c a l A n a l y
sis of t h e M e t a l l u r g i c a l P l a n t H. Cegielski in P o z n a ń , The Effectivity
of the Development of Technics as the Measure of Estimation of the Activity o f Enterprise . . . . . .
Dr. S t a n i s ł a w W i e r z c h o s ł a w s k i , A d j u n c t o f t h e School o f Economics i n P o z n a ń , The Tendencies of the Development of Costs in the Retail En
terprises .
Dr. M i e c z y s ł a w P r z e d p e l s k i , A d j u n c t o f t h e School o f E c o n o m i c s in P o z n a ń , Social-Economic Problems of Professional Activisation
and Employment of Women
Dr. F l o r i a n W i ś n i e w s k i , A d j u n c t o f t h e School o f Economics i n P o z n a ń , Conception and Classification of Services
25 45 65 87 109 119 133 155 175 189 203 221 237
Spis treści VII Dr. Joachim G ü n t h e r , Professor of the School of Transportation in Dresden,
Cybernetical Aspects in the Statistics of Transportation . . .
Dr. Maksymilian Joseph Z i o m e k , Professor of the School of Economics in Sopot, New Trends of Statistic Research in the German Democratic
Republic
Dr. Władysław M i s i u n a , Leader of the Department of Industrialised Districts of Polish Academy of Science, Problems of Perspective Deve
lopment of Agriculture in Western and Northern Regions of Polish People's Republic .
II. SURVEY OF LITERATURE III. SURVEY OF DECISIONS
IV. NOTES AND COMMUNICATIONS
251 261 267 283 357 367
С О Д Е Р Ж А Н И Е
I. СТАТЬИ Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, д-р Яй В о н с и ц к и , Юридический Факультет Университета им. А. Мицкевича 1945—1964 г.г. Доц. Вроцлавского Университета, д-р Владислав З а м к о в с к и , Поня тие трудящегося народа в Конституции ПНР Адъюнкт Университета им. М. Кюри-Склодовской в Люблине, д-р Феликс С е м е н ь с к и , Проблематика власти в социалистических конституциях Старший ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Анна М и х а л ь с к а , Понятие технической нормы Адъюнкт Ягеллонского Университета в Кракове, д-р Анджей П е к а р а , Кооперация в сельскохозяйственных кружках и элементы коллекти визма в сельскохозяйственном производстве Адъюнкт Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Войцех Л о н ч -к о в с -к и , Кон-кретные задачи и финансовое хозяйство Советов Де путатов Трудящихся . . . . . . . . . . . Старший ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Алек сандр Т о б и с , Побудительные причины, вызывающие рецидивную преступную деятельность Ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Станислав С л ю с а р ч и к , Хартия Объединённых Наций и экономическая по-мощь Доцент Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Юзеф Г а й д а , Достижения польской экономической мысли в области теории социа листических предприятий Адъюнкт Щецинской Политехники, д-р Тадеуш М а д е й , Экономичес кая эффективность специализации в промышленности . . . . Руководитель Отделения Экономического Анализа на Заводе Машино строительной Промышленности X. Цегельски в Познани, мгр Януш Э л ь б а н о в с к и , Эффективность технического развития — как показатель при оценке деятельности предприятия . . . . Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Станислав В е ж х о с л а в с к и , Тенденции, намечающиеся в развёртывании из держек предприятий розничной торговли Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Мечислав П ш е д п е л ь с к и , Общественно-экономические проблемы профессио нальной активизации женщин и их поступление на работу Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Флориан В и с ь н е в с к и , Понятие услуг и и х распределение . . . . 1 25 45 65 87 109 119 133 155 175 189 203 221 237Spis treści IX Проф. Высшей Школы Транспорта им. Ф. Листа в Дрездене, д-р Иоахрш Г у н т е р , Кибернетические аспекты в статистике транспорта Проф. Высшей Экономической Школы в Сопоте, д-р Максимилиан Юзеф З ё м е к , О новых направлениях в статистических обследова ниях в ГДР Руководитель Ателье Обследований индустриализованных районов ПАН, доц. д-р Владислав М и с ю н а . Проблемы перспективного развития сельского хозяйства западных и северных земель ЦНР II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. ОБЗОР СУДЕБНОЙ ПРАКТИКИ IV. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ 251 261 267 283 357 367
