ELEMENTY PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

(1)

ELEMENTY PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA I PRAWO PRACY BLOK : WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA DR JACEK BOROWICZ

(2)

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA

Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej

(Dz.U.2017.776 t.j.)

(3)

• Ustawa normuje stosunki w zakresie PROJEKTÓW WYNALAZCZYCH czyli:

1) wynalazków,

2) wzorów użytkowych,

3) wzorów przemysłowych, 4) znaków towarowych,

5) oznaczeń geograficznych i

6) topografii układów scalonych;

(4)

• Ustawa normuje:

2) zasady, na jakich przedsiębiorcy mogą przyjmować projekty racjonalizatorskie i wynagradzać ich twórców;

3) zadania i organizację Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej

"Urzędem Patentowym".

(5)

• Na warunkach określonych w ustawie udzielane są:

- patenty oraz dodatkowe prawa ochronne na wynalazki,

- prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, a także

- prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne

• W sprawach tych właściwy jest Urząd Patentowy.

(6)

• PROJEKTY RACJONALIZATORSKIE

Przedsiębiorcy mogą przewidzieć przyjmowanie projektów racjonalizatorskich na warunkach

określonych w ustalanym przez siebie regulaminie racjonalizacji.

(7)

• Przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski

1/każde rozwiązanie nadające się do wykorzystania,

2/niebędące wynalazkiem podlegającym opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego.

(8)

PRAWA TWÓRCÓW PROJEKTÓW WYNALAZCZYCH

(9)

• TWÓRCA PROJEKTU WYNALAZCZEGO MA PRAWO DO:

1) uzyskania patentu albo prawa ochronnego albo prawa z rejestracji;

2) wynagrodzenia;

3) wymieniania go jako twórcy w opisach, rejestrach oraz w innych dokumentach i publikacjach.

(10)

• Twórca projektu wynalazczego uprawniony do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub

prawa z rejestracji może:

1/ przenieść to prawo nieodpłatnie lub za

uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy albo 2/ przekazać przedsiębiorcy wynalazek, wzór

użytkowy albo wzór przemysłowy do korzystania.

(11)

Prawo do uzyskania

patentu na wynalazek, prawa ochronnego na wzór użytkowy albo prawa z rejestracji wzoru przemysłowego jest:

• zbywalne,

• podlega dziedziczeniu.

(12)

PIERWSZEŃSTWO DO UZYSKANIA PATENTU, PRAWA OCHRONNEGO ALBO PRAWA

Z REJESTRACJI

(13)

PIERWSZEŃSTWO Zasada podstawowa

według daty zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym dokonanego w formie

wskazanej w przepisach

(14)

PIERWSZEŃSTWO

• Pierwszeństwo „konwencyjne”

• Pierwszeństwo „z wystawy”

(15)

PIERWSZEŃSTWO

Pierwszeństwo jest zbywalne i podlega dziedziczeniu.

(16)

• TWÓRCA PROJEKTU RACJONLAIZATORSKIEGO MA PRAWO DO:

1) wynagrodzenia zgodnie z przyjętym regulaminem;

2) wymieniania go jako twórcy we wszelkich dokumentach.

(17)

• „WYNALAZEK PRACOWNICZY”

W razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku wykonywania

przez twórcę obowiązków ze stosunku pracy albo z realizacji innej umowy ( umowy prawa

cywilnego) to:

prawa przysługują pracodawcy lub zamawiającemu,

chyba że strony ustaliły inaczej.

(18)

• „WYNALAZEK PRACOWNICZY”

• Pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za korzystania z jego wynalazku

(19)

WYNALAZEK

(20)

PATENT NA WYNALAZEK

• bez względu na dziedzinę techniki

• jest „nowy”,

• posiada „poziom wynalazczy” i

• nadaje się do przemysłowego stosowania.

(21)

WYNALAZEK

• Co to znaczy, że jest on nowy?

• Co to oznacza, że ma poziom wynalazczy?

• Co to znaczy, że nadaje się do przemysłowego wykorzystania?

(22)

1/ CZEGO NIE UZNAJE SIĘ ZA WYNALAZEK?

2/ NA JAKIE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE NIE UDZIELA SIĘ PATENTÓW?

(23)

KONSEKWENCJE UZYSKANIA PATENTU NA WYNALAZEK

(24)

• prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

• przez 20 lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.

(25)

• Patent na wynalazek dotyczący sposobu wytwarzania obejmuje także wytwory uzyskane bezpośrednio tym sposobem.

(26)

UPRAWNIONY Z PATENTU MOŻE:

• zakazać osobie trzeciej, niemającej jego zgody, korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy,

• w drodze umowy udzielić innej osobie

upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku (umowa licencyjna),

(27)

UPRAWNIONY Z PATENTU MOŻE NIM ROZPORZĄDZAĆ, CZYLI:

• zbyć patent,

• pozostawić po sobie jako element spadku,

(28)

NADUŻYCIE PATENTU TO:

• uniemożliwianie korzystania z wynalazku przez osobę trzecią,

• jeżeli jest ono konieczne do zaspokojenia potrzeb rynku krajowego,

• a zwłaszcza gdy wymaga tego interes publiczny,

• a wyrób jest dostępny społeczeństwu w niedostatecznej ilości lub jakości albo po

nadmiernie wysokich cenach.

(29)

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA ALE!!!

Nie uważa się za nadużycie prawa

uniemożliwiania korzystania z wynalazku przez osoby trzecie

w okresie 3 lat od dnia udzielenia patentu.

…ale tu też może być wyjątek…

(30)

DOZWOLONY UŻYTEK PATENTU

(31)

LICENCJA PRZYMUSOWA

(32)

WYNALAZEK

BIOTECHNOLOGICZNY

(33)

„W.B.” TO WYNALAZEK W ROZUMIENIU USTAWY:

• dotyczący wytworu składającego się z materiału biologicznego ,

lub

• zawierającego taki materiał, albo

• dotyczący sposobu, za pomocą którego materiał biologiczny jest wytwarzany, przetwarzany lub wykorzystywany;

(34)

MATERIAŁ BIOLOGICZNY

materiał zawierający informację genetyczną i zdolny do samoreprodukcji albo nadający

się do reprodukcji w systemie biologicznym

(35)

RODZAJE WYNALAZKÓW BIOTECHNOLOGICZNYCH

(36)

„W.B”:

• stanowiące materiał biologiczny, który jest wyizolowany ze swojego naturalnego

środowiska lub wytworzony sposobem technicznym, nawet jeżeli poprzednio występował w naturze

(37)

WYNALAZKI:

• stanowiące element wyizolowany z ciała ludzkiego lub w inny sposób wytworzony

sposobem technicznym, włącznie z sekwencją lub częściową sekwencją genu, nawet jeżeli budowa tego elementu jest identyczna z

budową elementu naturalnego;

(38)

WYNALAZKI:

• dotyczące roślin lub zwierząt, jeżeli możliwości techniczne stosowania wynalazku nie

ograniczają się do szczególnej odmiany roślin lub rasy zwierząt

(39)

WYNALAZEK NIEETYCZNY Za wynalazek nie uważa się:

• ciała ludzkiego, w różnych jego stadiach formowania się i rozwoju oraz

• zwykłego odkrycia jednego z jego elementów, włącznie z sekwencją lub częściową sekwencją genu

(40)

WYNALAZKI BIOTECHNICZNE, KTÓRYCH WYKORZYSTYWANIE BYŁOBY SPRZECZNE Z PORZĄDKIEM PUBLICZNYM LUB DOBRYMI OBYCZAJAMI LUB MORALNOŚCIĄ PUBLICZNĄ

(41)

…w szczególności:

1) sposoby klonowania ludzi;

2) sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej linii zarodkowej człowieka;

3) stosowanie embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych;

4) sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej zwierząt, które mogą powodować u nich cierpienia, nie przynosząc żadnych istotnych

korzyści medycznych dla człowieka lub zwierzęcia, oraz zwierzęta będące wynikiem zastosowania takich sposobów.

(42)

WZÓR UŻYTKOWY

(43)

WZÓR UŻYTKOWY

• nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym,

• dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci

(44)

WZÓR UŻYTKOWY

…rozwiązanie jest użyteczne, jeżeli pozwala ono na osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobów

(45)

WZÓR UŻYTKOWY

http://www.pwrz.pl/rzecznik_patentowy/

Zarejestrowano już m.in. rower, pudełko na cukierki, stolik, zegar wahadłowy, zapalniczkę, monitor, sześć zaginarek, kilkadziesiąt różnego rodzaju paneli i ekranów, ponad sto lamp, przeszło trzydzieści okien i całe mnóstwo innych przedmiotów (w tym mechanizmów i urządzeń, a także opakowań i obudów)

(46)

WZÓR UŻYTKOWY

zamek do drzwi, kocioł wodny centralnego ogrzewania, oprawka kredki kosmetycznej z mechanizmem wysuwania sztyftu, but rehabilitacyjny, uchwyt grzejnika, słój, panel sterowania, podnośnik wózkowy, zacisk elektryczny, wieszak na okrycia, sadzarka, woreczek z zapięciem strunowym, podajnik papieru, kombajn do zbioru owoców, młot elektryczny, oprawa oświetleniowa, elementy rurowe do zjeżdżalni wodnych, zamknięcie do opakowania kartonowego, kotwa dystansowa, listwa przypodłogowa czy maskująca, siedzenie rowerowe, ościeżnica i skrzydło okna, wentylator osiowy, lustro ścienne

(47)

• PRAWO OCHRONNE NA WZÓR UŻYTKOWY 1. Na wzór użytkowy może być udzielone prawo ochronne.

2. Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze

Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Czas trwania prawa ochronnego wynosi dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego w

Urzędzie Patentowym.

(48)

WZORY PRZEMYSŁOWE

(49)

WZÓR PRZEMYSŁOWY

• nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części,

• nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego

ornamentację.

(50)

WZÓR PRZEMYSŁOWY

Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności (PRZYKŁADOWO):

• opakowanie,

• symbole graficzne oraz

• kroje pisma typograficznego,

• z wyłączeniem programów komputerowych

(51)

WZÓR PRZEMYSŁOWY JAKIE NP. REJESTROWANO:

• wzór przemysłowy okna

• wzór przemysłowy ogrodzenia

• wzór przemysłowy drzwi (w tym wzór przemysłowy drzwi zewnętrznych)

• wzór przemysłowy panelu podłogowego

• wzór przemysłowy dachu

• wzór przemysłowy balustrady

• wzór przemysłowy mozaiki

• wzór przemysłowy bramy

(52)

WZORY PRZEMYSŁOWE JAKIE NP.

REJESTROWANO:

• Panele podłogowe

• meble – pojedynczo i w zestawach

• fasony sukienek, fasony spodni itp.,

• kolorowe kosmetyki, wzory tipsów,

• czcionki ozdobne, ozdobne literki i fonty ozdobne

(53)

• Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego 1. Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji.

2. Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze

Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Uprawniony może zakazać osobom trzecim wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importu, eksportu lub używania wytworu, w którym wzór jest zawarty bądź

zastosowany, lub składowania takiego wytworu dla takich celów

(54)

WZÓR PRZEMYSŁOWY

• Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie

Patentowym,

(55)

ZNAKI TOWAROWE/USŁUGOWE

(56)

• Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego

przedsiębiorstwa.

• Znakiem towarowym, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja

kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy

(57)

Na znak towarowy udziela się prawa

ochronne z rejestracji

(58)

Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego

używania znaku towarowego w

sposób zarobkowy lub zawodowy

na całym obszarze Rzeczypospolitej

Polskiej.

(59)

UWAGA!!!

• Uprawniony może wskazać, że jego znak został zarejestrowany, poprzez umieszczenie w

sąsiedztwie znaku towarowego

litery "R" wpisanej w okrąg.

(60)

• Czas trwania prawa ochronnego na znak

towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.

• Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego,

przedłużone, w drodze decyzji, dla

wszystkich lub części towarów na kolejne okresy dziesięcioletnie.

(61)

• Używanie znaku towarowego polega w szczególności na:

1) umieszczaniu tego znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i

wprowadzaniu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz składowaniu w celu oferowania i

wprowadzania do obrotu, a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym znakiem;

2) umieszczaniu znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług;

3) posługiwaniu się nim w celu reklamy.

(62)

Prawo ochronne na znak

towarowy jest zbywalne i podlega

dziedziczeniu

(63)

OZNACZENIA GEOGRAFICZNE

(64)

OZNACZENIA GEOGRAFICZNE TO

• OZNACZENIA SŁOWNE ODNOSZĄCE SIĘ BEZPOŚREDNIO LUB POŚREDNIO DO NAZWY MIEJSCA, MIEJSCOWOŚCI, REGIONU LUB KRAJU (TEREN),

• KTÓRE IDENTYFIKUJĄ TOWAR JAKO POCHODZĄCY Z TEGO TERENU,

• JEŻELI OKREŚLONA JAKOŚĆ, DOBRA OPINIA LUB INNE CECHY TOWARU SĄ PRZYPISYWANE PRZEDE WSZYSTKIM POCHODZENIU GEOGRAFICZNEMU TEGO TOWARU.

(65)

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA UWAGA

Na zagraniczne oznaczenia geograficzne można uzyskać w Polsce ochronę tylko wtedy

gdy oznaczenie korzysta z ochrony w kraju jego pochodzenia.

(66)

• Na oznaczenie geograficzne może być udzielone prawo z rejestracji.

• Ochrona oznaczenia geograficznego jest

bezterminowa i trwa od dnia dokonania wpisu do rejestru oznaczeń geograficznych,

prowadzonego przez Urząd Patentowy.

(67)

• KTO MOŻE REJESTROWAĆ „O.G.”?

Zgłoszenia może dokonać:

• organizacja upoważniona do reprezentowania interesów producentów, działająca na danym terenie

• organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, właściwy ze względu na teren, do którego odnosi się oznaczenie geograficzne

(68)

• Uprawniony z rejestracji

• Korzystający z zarejestrowanego

„O.G.”

(69)

• Osobie, której towary spełniają warunki korzystania z oznaczenia geograficznego,

przysługuje prawo jego używania w obrocie.

• Może ona również wystąpić do Urzędu

Patentowego z wnioskiem o wpisanie jej do rejestru jako uprawnionej do używania tego oznaczenia.

• Za poświadczeniem uprawnionego z tytułu prawa z rejestracji.

(70)

TOPOGRAFIE UKŁADÓW SCALONYCH

(71)

WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA TUS

To rozwiązanie polegające na przestrzennym, wyrażonym w dowolny sposób, rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest

elementem aktywnym, oraz wszystkich lub części połączeń układu scalonego.

(72)

UKŁAD SCALONY

….jedno- lub wielowarstwowy wytwór przestrzenny, utworzony z elementów z

materiału półprzewodnikowego tworzącego ciągłą warstwę, ich wzajemnych połączeń

przewodzących i obszarów izolujących,

nierozdzielnie ze sobą sprzężonych, w celu spełniania funkcji elektronicznych.

(73)

Na topografię udzielane jest prawo z rejestracji jeżeli

uzna się ją za oryginalną

(jest wynikiem pracy intelektualnej twórcy i nie jest powszechnie znana w chwili jej powstania)

(74)

Uprawniony do uzyskania prawa z rejestracji topografii:

• twórca,

• jego następca prawny, albo

• osoba, z którą twórca jest związany

stosunkiem pracy bądź inną umową, lub

• która udzieliła twórcy pomocy przy powstaniu topografii

(75)

• Twórca topografii ma prawo do

wynagrodzenia za korzystanie z tej topografii przez przedsiębiorcę.

• Przez uzyskanie prawa z rejestracji nabywa się prawo do wyłącznego korzystania z topografii w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

(76)

Ochrona topografii ustaje po dziesięciu latach od:

• końca roku kalendarzowego, w którym

topografia lub układ scalony zawierający taką topografię był wprowadzony do obrotu, lub

• końca roku kalendarzowego, w którym

dokonano zgłoszenia topografii w Urzędzie

Patentowym, w zależności od tego, który z tych terminów upływa wcześniej.

(77)