45. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA DECYZJE WIARY
Cel ogólny
Uświadomienie istoty niebezpieczeństwa, jakie niosą ze sobą sekty i nowe ruchy religijne.
Kształtowanie postawy odpowiedzialności za bycie świadkiem Chrystusa.
Cele szczegółowe Uczeń:
– definiuje pojęcia: „sekta”, „mit postępu”, „ateizm” i „ideologie przeciwne chrześcijaństwu”,
– objaśnia, jakie zagrożenia niosą ze sobą pseudoreligie, – stwierdza potrzebę zachowania ostrożności wobec sekt, – uzasadnia potrzebę pomocy osobom uwikłanym w sekty, – wskazuje różne formy pomocy ofiarom sekt,
– dowodzi potrzeby pogłębiania wiary,
– wskazuje, w jaki sposób chrześcijanin staje się świadkiem Chrystusa w swoim życiu,
– przyjmuje odpowiedzialność za bycie świadkiem Chrystusa.
Metody
Śpiew, analiza tekstu źródłowego, rozmowa kierowana, konstruowanie pytań tematycznych, praca w zespołach zadaniowych, autorefleksja.
Środki dydaktyczne
Pismo Święte; Katechizm Kościoła Katolickiego; Benedykt XVI, Homi- lia wygłoszona podczas Mszy Świętej na Placu Piłsudskiego w Warszawie, 26 maja 2006 r.; List pasterski Konferencji Episkopatu Polski (Komitet ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi) z 5 marca 2013 r.;
ABC chrześcijanina, Mały Słownik, Verbinum, Warszawa 1999; P. T. No- wakowski, Sekty. Oblicza werbunku, Tychy 2001; W. Dzieża, A. Posacki SJ, S. Pyszka SJ, Katolik wobec sekt, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998;
„Miłujcie się”, nr 1-2/2001; plansza z napisem Mt 24,4; karty pracy z tekstem do pracy w zespołach zadaniowych.
MODLITWA
Śpiew: „Jezus Chrystus moim Panem jest”.
Jezus Chrystus moim Panem jest, alleluja. (x2) On kocha mnie, On kocha mnie, alleluja. (x2)
WPROWADZENIE
Uczniowie odczytują świadectwo z katechizmu.
„Kilka lat temu znalazłam ogłoszenie: «Konwersacje w językach obcych w zamian za lekcje języka polskiego». Wtedy był to jeszc- ze rarytas, więc oczywiście tam pojechałam. Klara była uśmiech- niętą, bardzo uprzejmą dziewczyną. Tłumaczyła mi, że znalazła się w Polsce poprzez akademickie stowarzyszenie skupiające chrześci- jańską młodzież. Po kilku konwersacjach zostałam zaproszona na konferencję. Ponieważ nie mogłam na nią pójść, Klara wygłosiła mi ją w ramach konwersacji. Szybko okazało się, że nie muszę uczyć Klary polskiego. Chciała tylko, żebym przychodziła. Równocześnie konwersacje prowadziło także kilka innych osób. Rok później, w Paryżu dowiedziałam się, że Klara była odpowiedzialna za rozwój sekty w Krakowie, a więc za werbowanie nowych osób” (Przypadek Klary, Homan 1996, cyt. za: P.T. Nowakowski, Sekty. Oblicza werbunku, Tychy 2001, s. 45-46).
Katecheta inicjuje krótką rozmowę dotyczącą usłyszanego świadec- twa. Zapowiada temat katechezy, zapisuje go na tablicy.
Współczesny świat atakowany jest propozycjami wielorakich sekt i nowych ruchów religijnych, odwołujących się do najróżniejszych koncepcji bóstwa i próbujących znaleźć dla swego rozwoju grunt w społeczeństwach dotąd chrześcijańskich. W Polsce działalność sekt w ostatnich latach bardzo się ożywiła. W 1995 r. Biuro Bezpieczeń- stwa Narodowego opublikowało specjalny raport o stanie bezpieczeń- stwa państwa, w którym informuje o destrukcyjnej roli sekt, a ponadto wymienia najbardziej kontrowersyjne ruchy działające w Polsce:
Kościół Zjednoczeniowy, czyli Ruch pod wezwaniem Ducha Święte- go dla Zjednoczenia Chrześcijaństwa Światowego (Kościół Moona),
X
+
Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Instytut Wie- dzy Transcendentalnej (TM), Scjentologia, Satanizm, Wspólnota Niezależnych Zgromadzeń Misyjnych „Rodzina”, Niebo – Zbór Chrześcijan Leczenia Duchem Bożym (por. W. Dzieża, A. Posacki SJ, S. Pyszka SJ, Katolik wobec sekt, Kraków 1998, s. 33).
Katecheta wspólnie z uczniami przypomina definicję sekty i prowa- dzi dyskusję, „zbierając” informacje, jakie uczniowie posiadają na ten temat.
– Czym są w swej istocie sekty?
– W jaki sposób sekty werbują nowych członków?
– Dlaczego młodzi ludzie wstępują do sekt?
Sekty – grupy religijne, które oderwały się od jakiejś religii lub wspólnoty kościelnej i przyjęły własne reguły życia i działania.
„Do najbardziej charakterystycznych właściwości sekt zalicza się między innymi:
– chęć wpojenia swoim członkom przekonania, iż są one jedyne i wyłączne na świecie,
– chęć izolacji swoich członków od świata zewnętrznego,
– kierowanie się woluntaryzmem w postępowaniu (wywieranie silnej presji psychicznej a nawet fizycznej na – uwierzenie w zasady danej sekty i pozostanie w łonie danej sekty),
– ślepe podporządkowanie się członków sekty przywódcom ruchu, – fanatyzm co do wyznawanych prawd i zamknięcie się na wszelki dialog z obcymi na ich temat” (W. Dzieża, A. Posacki SJ, S. Pyszka SJ, Katolik wobec sekt, Kraków 1998, s. 7).
Ogólnym powodem popularności sekt i ruchów religijnych jest poczucie pewności posiadania prawdy i zbawienia, które dają one własnym wyznawcom.
ROZWINIĘCIE
Poczucie prawdy i zbawienia możemy osiągnąć tylko wtedy, gdy wiedzę religijną kształtujemy w oparciu o naukę Jezusa Chrystusa.
Taka wiedza umocni wiarę. Inne sposoby rozumienia Boga i świata oddalą nas od Zbawiciela. Drogą, która nie daje wiecznego szczęścia jest na przykład:
&
agnostycyzm – pogląd głoszący, że nie możemy niczego z całą pewnością wiedzieć o Bogu, o „tamtym” świecie oraz o życiu poza- grobowym; powszechnie wyraz ten oznacza różne postaci religijnego sceptycyzmu,
ateizm – doktryna lub postawa człowieka będąca wyrazem odrzucenia Boga; ateizm praktyczny polega na tym, że człowiek chce żyć tak, jakby Boga nie było, czemu towarzyszy zanik poczucia grze- chu, laicyzacja życia, brak zainteresowania problemem Boga; czło- wiek jest przekonany, że sam może wyjaśnić świat bez konieczności odwołania się do prawd Bożych (por. ABC chrześcijanina. Mały Słow- nik, Warszawa 1999, s. 24),
modernizm – zwolennicy tego „nowoczesnego” poglądu popiera- li nowoczesną krytykę biblijną, byli całkowicie nastawieni na postęp w nauce i filozofii; przeceniali wartość przeżycia religijnego i obniżali wagę powszechnie przyjmowanych prawd wiary,
liberalizm – rozpowszechniony szeroko kierunek w polity- ce i religii; najgorszym jego osiągnięciem było to, że stał się odmia- ną świeckiego humanizmu, który odrzuca autorytet religijny, ocenia chrześcijaństwo na podstawie ducha czasu i jest nie do pogodzenia z prawdziwą wiarą,
racjonalizm – system, który w poszukiwaniu prawdy, także praw- dy religijnej, daje pierwszeństwo rozumowi.
(por. Hasła: Agnostycyzm, Racjonalizm, Liberalizm, Modernizm w: Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych, Kraków 2002).
Zwolennicy poglądów negujących priorytet Bożych prawd czę- sto propagowali życiowy postęp w imię przez siebie wyznaczonych reguł. Nie rozumieli go w znaczeniu wartościującym, jako wzrost lub rozwój w pożądanym kierunku, jako synonim poprawy, ulep- szenia czy usprawnienia w najrozmaitszych dziedzinach, na przy- kład w nauce, moralności, technice, sztuce. Ograniczanie działania Boga w świecie doprowadziło ich do mitu postępu, do przekona- nia, iż poprzez zdobycze ludzkości, osiągnięcia w różnych dziedzi- nach życia, mogą zmienić Boży plan zbawienia i Boże prawdy. Chcieli je zmieniać, bo nie były postępowe. Dlatego ci, którzy w ten sposób przedstawiają swoje przekonania dzisiaj szukają szczęścia poza życiem z Bogiem, np. w sektach. Wielu młodych ludzi przyciąga do sekt obietnica szczęścia i doskonałości, osiąganych o własnych
siłach, bez pomocy Boga. Sekty zawsze stoją w opozycji wobec chrze- ścijaństwa i jego doktryny, zwłaszcza wobec Kościoła katolickiego i papieża.
Pismo Święte przestrzega przed zgubnym wpływem sekt.
Katecheta umieszcza na tablicy planszę z napisem:
„Strzeżcie się, żeby was kto nie zwiódł” (Mt 24,4).
− Przed czym przestrzega nas Pan Jezus?
Wypowiedzi uczniów będą pełniejsze, gdy poszukamy treści w Liście pasterskim Konferencji Episkopatu Polski (Komitet ds. Dialogu z Religia- mi Niechrześcijańskim) z 5 marca 2013 r. pkt 2.
Katecheta rozdaje karty pracy z odpowiednio podzielonymi frag- mentami listu pasterskiego Konferencji Episkopatu Polski (pkt 2).
Uczniowie w dobranych przez siebie zespołach układają po dwa pytania do tekstu. Zapisują je na tablicy. W kolejnym etapie zadania, wymienia- ją karty pracy między zespołami. Każdy zespół po otrzymaniu nowych treści zapoznaje się z fragmentem listu Konferencji Episkopatu Polski i odpowiada na te pytania z tablicy, które dotyczą opracowywanego tek- stu. Pytanie zostaje starte z tablicy, jeżeli odpowiedź była prawidłowa i pełna. Kolejność pytań ustala katecheta.
List pasterski Konferencji Episkopatu Polski (Komitet ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskim) z 5 marca 2013 r. pkt 2:
Tekst 1
„Główne zagrożenie dla chrześcijańskiej wiary stanowią sek- ty. Społeczna wiedza dotycząca związanego z nimi zagrożenia wciąż jest zbyt mała. Bierze się to m.in. z faktu, że nie wszystkie sekty mają charakter religijnych związków wyznaniowych i często chowają się za szyldami grup realizujących cele inne niż religijno-kultyczne. Tym- czasem w Polsce, według niektórych obliczeń, działa ok. 300 sekt, do których należy od 100 do 300 tys. ludzi, a ich wpływom ulegać może nawet ok. 1 mln osób. Z pewnością do nich trafia część spośród kilkunastu tys. osób, które rocznie uznaje się w Polsce za zaginione”.
Tekst 2
„Sekty są bez wątpienia problemem nie tylko dla ludzi wierzących, ale także dla struktur władzy państwowej i organów ścigania w Pol- sce, które w dużym stopniu pozostają bezradne wobec tego zjawiska lub też go nie dostrzegają. Za najbardziej niebezpieczny uznaje się fakt, że wiele sekt działa w Polsce w sposób legalny jako zarejestrowa- ne związki wyznaniowe. O ile proces rejestracji przebiega u nas wyjąt- kowo łatwo w porównaniu z innymi krajami, o tyle samo wyrejestro- wanie związku jest praktycznie niemożliwe”.
Tekst 3
„Na temat sekt powiedziano już sporo; co roku, zwłaszcza w okre- sie przedwakacyjnym, prowadzone są ogólnospołeczne kampanie, uwrażliwiające na ten problem, który jednak mimo to nie zmniejsza się. Zdecydowana większość sekt ma charakter destrukcyjny. Ich ofia- rami stają się przede wszystkim ludzie młodzi, zwłaszcza pochodzą- cy z rodzin rozbitych lub patologicznych, niedojrzali emocjonalnie i osobowościowo, naiwni, często bez zdolności do krytycznej oceny rzeczywistości, odczuwający brak miłości i akceptacji, łatwo więc ule- gający technikom psychomanipulacyjnym i werbunkowym. W sidła sekt wpadają zarówno ludzie o płytkiej religijności czy religijnie obo- jętni, jak i podchodzący do religii w sposób emocjonalny, poszukujący nowych i głębszych doznań i przeżyć duchowych”.
Tekst 4
„Popularność sekt wiąże się zwykle z kryzysem prawdziwej religii, wykorzystywanym perfekcyjnie przez wzmożoną aktywność misyjną tych grup. Głoszone przez nie hasła mają spektrum znacznie szersze, niż tylko religijne; od satanistycznych przez ezoteryczno-okultystycz- ne po terapeutyczne, ekologiczne, charytatywne i inne. Nierzadko działają pod przykrywką wielkich religii Wschodu, jak buddyzm czy hinduizm, ale równie dobrze mogą być aktywne jako szkoły sztuk walki, filozofii czy medytacji wschodnich, ćwiczeń fizycznych, głów- nie jogi, ośrodki medycyny medytacji wschodnich, ćwiczeń fizycznych, głównie jogi, ośrodki medycyny niekonwencjonalnej, a nawet szkoły języków obcych. Działanie grup destrukcyjnych jest zwykle podobne:
wyrwanie wyznawcy z dotychczasowego środowiska, przede wszyst- kim rodzinnego, «pranie mózgu», wykorzystywanie psychiczne, moral- ne, finansowe, a nawet fizyczne, ubezwłasnowolnienie, demoralizacja.
Efektem tego jest totalna destrukcja człowieka, skutkująca trwałym urazem psychicznym”.
Tekst 5
„W wymiarze, który można by określić jako religijny, sekta uznaje oferowaną przez siebie drogę zbawienia jako jedyną, przypisuje sobie monopol na prawdę objawioną i na moralność, często o charakterze perwersyjnym czy nawet dewiacyjnym. Sekty o proweniencji daleko- wschodniej głoszą idee samozbawienia, rozumianego jako wyzwole- nie czy oświecenie, o charakterze naturalistycznym, a więc ostatecznie ateistycznym. W skrajnych przypadkach sekty, głównie o charakterze satanistycznym, wypowiadają walkę chrześcijaństwu, nie stroniąc od bluźnierstw, profanacji i dewastacji, w sferze kultycznej posuwając się nawet do rytualnych zabójstw”.
Gdy wszystkie pytania zostały starte z tablicy, katecheta powraca do tekstu umieszczonego na planszy i do postawionego pytania. „Zbiera”
jeszcze raz odpowiedzi uczniów, które z pewnością będą teraz bardziej wyczerpujące. Uczniowie zapisują wnioski w zeszytach.
Katecheta podsumowuje pracę zespołów, korzystając z nauczania biskupów polskich.
„Każdy człowiek jest wolny, także w zakresie swego życia religij- nego. Może wybrać Chrystusa lub Go odrzucić; może wybrać Kościół lub sektę. Nie może jednak uniknąć odpowiedzi na pytanie, w imię cze- go i w zamian za jaką wartość może Chrystusa odrzucić. Chrześcijań- stwo ma do zaoferowania daleko więcej niż jakakolwiek inna religia czy sekta, jednak trzeba chcieć je bardziej dogłębnie poznać, by dostrzec ukryte w nim skarby. Uniemożliwiają to powszechne dziś ignorancja, obojętność, znudzenie i rutyna, ale także ludzkie poczucie samowy- starczalności i rozumienie wolności jako niezależności od wszystkiego, zwłaszcza zaś od Boga” (List Konferencji Episkopatu Polski, pkt 4).
Apostoł Paweł podaje tekst kluczowy do zrozumienia praw- dy, że podczas głoszenia Ewangelii nieustannie będzie dochodzi- ło do wyboru dobra lub zła. Ponieważ człowiek w swym wyborze jest wolny, dlatego może to być wybór Chrystusa lub dróg do Niego nieprowadzących.
„Wiem, że po moim odejściu wejdą między was wilki drapieżne, nie oszczędzając stada. Także spośród was samych powstaną ludzie, którzy głosić będą przewrotne nauki, aby pociągnąć za sobą uczniów”
(Dz 20,29-30).
„Nadziwić się nie mogę, że od Tego, który was łaską Chrystusa powołał, tak szybko chcecie przejść do innej Ewangelii. Innej jednak Ewangelii nie ma: są tylko jacyś ludzie, którzy sieją wśród was zamęt i którzy chcieliby przekręcić Ewangelię Chrystusową. Ale gdybyśmy nawet my lub anioł z nieba głosił wam Ewangelię różną od tej, którą wam głosiliśmy – niech będzie przeklęty! Już to przedtem powiedzie- liśmy, a teraz jeszcze mówię: Gdyby wam kto głosił Ewangelię różną od tej, którą [od nas] otrzymaliście – niech będzie przeklęty!” (Ga 1,6-9).
– Przed czym przestrzega nas św. Paweł?
– Do czego nas wzywa?
– Kogo Apostoł narodów nazywa „wilkiem”?
Sekty zamykają drogę do zbawienia. Ich członkowie błądzą w cie- mnościach zła, poddając się praktykom bałwochwalstwa. Przed takim postępowaniem przestrzega psalmista.
„Ich bożki to srebro i złoto, robota rąk ludzkich.
Mają usta, ale nie mówią;
oczy mają, ale nie widzą.
Mają uszy, ale nie słyszą;
nozdrza mają, ale nie czują zapachu.
Mają ręce, lecz nie dotykają;
nogi mają, ale nie chodzą;
gardłem swoim nie wydają głosu.
Do nich są podobni ci, którzy je robią, i każdy, który im ufa” (Ps 115,4-8).
Katechizm Kościoła Katolickiego poucza:
„Bałwochwalstwo nie dotyczy tylko fałszywych kultów pogańskich.
Pozostaje stałą pokusą wiary. Polega na ubóstwieniu tego, co nie jest Bogiem. Ma ono miejsce wtedy, gdy człowiek czci i wielbi stworzenie zamiast Boga, bez względu na to, czy chodzi o innych bogów czy o de- mony (na przykład satanizm)” (KKK 2113).
Ojciec Święty Benedykt XVI naucza:
„Każdy chrześcijanin winien konfrontować własne poglądy ze wskazaniami Ewangelii i Tradycji Kościoła, aby dochować wierno- ści słowu Chrystusa, nawet gdy jest ono wymagające i po ludzku trud- ne do zrozumienia. Nie możemy ulec pokusie relatywizmu czy subiek- tywnego i selektywnego interpretowania Pisma Świętego. Tylko cała praw da pozwoli przylgnąć do Chrystusa, który umarł i zmartwych- wstał dla naszego zbawienia” (Warszawa, 26 maja 2006 r.).
Wolność gwarantuje prawo wyboru. Wybór chrześcijanina powi- nien mieć zawsze jedno Imię – Jezus Chrystus.
ZAKOŃCZENIE
Rozwojowi zagrożeń wiary sprzyja pustka duchowa, będąca efek- tem powszechnej dziś i programowej laicyzacji i sekularyzacji, zanie- dbań w zakresie wychowania do wiary, dokonującego się w rodzi- nie, a także niedomagań duszpasterstwa. Ludzie, zwłaszcza młodzi, łudzą się, że w sekcie znajdą to, czego brak im w rodzinie i w Kościele.
Sekta chętnie udziela odpowiedzi na pytania, na które nie odpowia- dają rodzice czy Kościół. Brak oparcia w rodzinie, brak perspektyw, oddalenie od Kościoła i życia parafialnego, osłabienie wiary, to sytu- acje sprzyjające agresywnej aktywności sekt.
− W jaki sposób możemy unikać zagrożeń wiary?
„Najlepszy sposób na uniknięcie wszelkiego rodzaju zagro- żeń wiary to właściwie prowadzone duszpasterstwo i wychowa- nie w rodzinie, formujące dojrzałą i rozumnie uzasadnioną wiarę J
oraz postawy życiowe oparte na chrześcijańskiej hierarchii war- tości. Niezbędne są zarówno propagowanie kompetentnej wiedzy o sektach czy okultyzmie, zwłaszcza na katechizacji, jak i rzeczowa apologia chrześcijaństwa, polegająca nie tylko na obronie przed za- rzutami, ale także na racjonalnym uzasadnieniu wiary w Chrystusa oraz na wykazywaniu wartości i wyższości chrześcijaństwa nad inny- mi religiami” (List Konferencji Episkopatu Polski, pkt 5).
Poza Jezusem Chrystusem nie ma zbawienia. Naszym obowiąz- kiem jest kroczyć drogą zbawienia za Chrystusem.
„Teraz głęboko wierzę, że nie ma zbawienia poza Jezusem Chry- stusem. Trzeba jasno powiedzieć: jeśli człowiek ochrzczony z własnej woli staje się członkiem sekty, to automatycznie zdradza swego Jedy- nego Mistrza Jezusa Chrystusa i oddaje cześć demonom. To nieważ- ne, czy sekta nazywa się Zjednoczony Kościół Moona, Misja Czaitanii, czy Kościół Scjentologiczny, niebezpieczeństwo polega na tym, że czło- wiek taki naraża się bardzo poważnie na utratę życia wiecznego”
(„Miłujcie się” 2001, nr 1-2).
Autorefleksja.
Pomyślmy:
– W jaki sposób staram się pogłębiać swoją świadomość o zagro- żeniach płynących z sekt i nowych ruchów religijnych?
– Jak mogę pomóc osobie będącej członkiem sekty a pragnącej powrócić do Chrystusa?
ZESZYT UCZNIA
„Strzeżcie się, żeby was kto nie zwiódł” (Mt 24,4).
Zapis mogą także stanowić wypracowane wnioski po analizie tek- stu opracowanego w zespołach zadaniowych.
PRACA DOMOWA
1. Napisz artykuł prasowy na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą wejście do sekty.
2. Pomódl się za wszystkich, którzy ulegli oszustwu nowych
?
H
MODLITWA
Śpiew: „Jezus zwyciężył”.
Jezus zwyciężył, to wykonało się.
szatan pokonany, Jezus złamał śmierci moc.
Jezus jest Panem, o alleluja.
po wieczne czasy, Królem królów jest.
Jezus jest Panem, (x4) tylko Jezus jest Panem.
Jezus jest Panem,.
On jest Panem ziemi tej.
