Janasz Teresa

(1)

1

(2)

SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI — ...

J M 0 Ł

I. Materiały dokumentacyjne

1/1 - relacja właściwa

\y

I/2 - dokumenty (s e n s u stricto) dot. osoby relatora — I/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora

U

II. Materiały uzupełnieniające relację —

III. Inne materiały ( z e b r a n e p r z e z „ r e l a t o r a ” ) :

II1/1- dot. rodziny relatora ~

III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. — III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1 9 4 5 ) III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. — III/5 - inne... __

IV. Korespondencja

V. Wypisy ze źródeł [ t z w . : „ n a z w i s k o w e k a r t y i n f o r m a c y j n e ” ]

VI. Fotografie —

2

(3)

3

(4)

3lxxił3©soU• cfivn -"'v 3 o u t•; r -

: »T ś ■ •• : *'•; - f?rt jl ^ # ił n <*» r-r ' O ; r-* -- • - -r r, ■. r

J . - Z?ćlorys •••;

Urodziłam się w Warszawie 1 2 .0 8 „ 1921 r*. Dzieciństwo spędziłam . .w.Warszawie i tam ukońozyłam sękołęopowszechną /t a k się wówczas na

zywała/ , a p ó źnięj. gimnazjum i liceum ogólnokształcące. Rodzice moi przenieśli się-, jak miałam i l / l a t do majątku xaudBx ziemskiego mojej babki w lubelskim , gdz^e ojciec dę wojny gospodarował. Tam też spędzałaip wakacje* Tam te^ zastała nas wojna. We wrześniu 1939 przewalały* s i ę • u £as tłumy wojska i uciekinierów z zachodnich ziem

| o l s k i . Gkres od-1 . I X 'd o 5«X ,19 39 r» pozostawił ^ mnie niezaiajjfce wrażenie. W miarę możliwości staraliśmy się dopomóc wszystkim, któT o erzy do'-nas t r a f i a l i . Założy łam n^wet^ punkt opatrunkowy i starałam

się pełnić'możliwie dobrze -funkpję--sanitariuszki /w liceum ukończy- .jjłąm kurs Przysposobienia kobiet do obrony ■ k r a j u /. Pierwszych Niem

ców zobaczyłam 5»X»1939 r* Koło nas rozegrał się'końcowy akt wojny , na naszym terytorium, bo walki armii-gen.Kłeeberga*. YiL 1940 r«, Niem

cy zabrali-nasz majątek^,na tzw. Liegenschaft , zakładając w nim r«tzw. • Gberle-itung. Rodziców• w y ś ie & l ili dp sąsiedhej wsi /wólka w gm.

Kłoczew, wówczńs w pow.puławskim/, a £abkę moją i mnie pozostawili do 1941 r . Potem i nas w y r zu c ili, zresztą mego ojca aresztowali pod

zarzutem sabotażu w zimie 1941 r . i wywieźli na Zamek lu b e lsk i, skąd na skutek starań mojej matki zwolnili go w lecie 1941 r. wraz z grupą naszych b.robotników rolnych i okolicznych chłopów również zaaresztowanych pod tym samym zarzutem. Odtąd aż do lata 1944 r.

przebywaliśmy w tej w si, otrzymując b .n ie w ie l k i deputat /t a k się tc wówczas nazywało/ z naszego b.majątku. Wtedy rozpoczęłam wraz z oj cem pracę w konspiracji , przechodząc kurs bojowy i sanitarny i pełniąc funkcję łączniczki^^Dąą- moim był por0 "Wolny” / J ulian S z a s t /, nauczyciel ze wsi Wólka,

w

sierpniu 1944 r . zostałam zmo

bilizowana /mój pseudonim "oLeń ka"/ jako żołnierz A .K . mieliśmy iś ć na odsiecz powstalcom Warszawy. Ale nie zdziałaliśmy w ie le , dowództwo nasze rozleciało się na wieść o zb liżaniu się Armii Czer wonej, zostawiając nas samych. Końcem sierpnia 1944 r . do mnie i moich kolegów z A .K . przyszli oficerowie Armii Czerwonej z zapyta

niem czy chcemy służyć w naszym własnym wojsku. Odpowiedź była oczywista. Zawieziono nas na Majdanek i tam oficerowie dobierali sobie żołnierzy do odpowiednich formacjio Poddani zostaliśmy zresz

tą przesłuchaniu z r a c ji naszej przynależności do A .K . Ja wraz z kilkoma koleżankami-^córkami robotników i chłopów/ zostałam skie

rowana do formującego s ię I I I Samodzielnego Pułku Łączności. Prze- szłyśmy przeszkolenie w L u b lin ie , zaraz po zdobyciu Warszawy wysła

no nas do Włoch pod W-wą/18.1 . 1 9 4 5 / , w stamtąd po zakończeniu wojnj do Zgierza pod Łodzią. Ku mojej^ wówczas rozęaczy nie byłyśmy na froncie. Obsługiwałyśmy łącznością Sztab Główny naszego Wojska.

D-cą naszym był płk.Malinowski, Rosjanin o polskim nazwisku.

Zresztą z początku większość Bfidry oficerskiej w naszym pułku wy

wodziła się z A rm ii Czerwonej, nasi dopiero sz k o l ili się na ofice

rów. Oczywiście kobiet w naszej Jednostce było znacznie mniej niż mężczyzn. Zdemobilizowana zostałam 3 . X . 1945 . Pod koniec pracowa

łam w sztabie pułku. Moim bezpośrednim przełożonym był wielkiej zacności pkt. Wasiljew-Rosjanin, o złotym sercu. W wojsku robiłam wszystko - począwszy od przeszkolenia na aparatach łączności /ap a rat ''Bodo"/, jak i obierania ziemniaków, szorowania kotłów, pełnie

nia warty, pracy w polu pod W-wą it p . Przyjmowało się to z humorem, Ale cztsto bywało głodno i chłodno. Mieliśmy i własny chór i is a x teatr, na miasto jednak prawie nigdy nie mogłyśmy wychodzić*

Po zdemobilizowaniu pojechałam do pow.Jelenia Góra i przydzie

lono mi 3-hektarowe gospodarstwo. Zaraz pojechałam w lubelskie ^o rodziców, którzy byli praktycznie bez środków do życia. Z aczę liś

my gospodarować wspólnie na r o l i , ale ja myślałam o kontynuowaniu

4

(5)

nauki. Jesienią 1946 r . pojechałam do Wrocławia,’ zamieszkałam d D.'mu Akademickim /przy ul.Henryka Pobożnego/ i rozpoczęłam równo

cześnie pracę na Oddziale Farmacji przy ówczesnym Wydziale L e k o

/jako sekretarka/. Po roku w tym samym charakterze rozpoczęłam skolei pracę W ówczesnym Zw.Uczestników Walki Zbrojnej i praco

wałam tam do 1950 r . Była to zresztą praca o charakterze wybitnie społecznym, ale od 1950 r ? rozpoczęły się dla mnie ciężkie chwi

le z powodu mój ej • "akowskie j 11 przeszło ści1'. Mieszkałam podczas studiów od bodaj 1947 r • w jednym z pokojów, którs Z .U .W .Z * prze-

• znaczył dla swoich 3żiońkóvv. ■ am m .i. "-spotkałam p i k ."B a r a b a s z a ", /Mśriaha Sołtysiaka/, b którym mieszkała* przez jakig czas pod jednym daćhem, Od 1951 r . V j u ż b^ła& ftgrem praw/ pracowałam w Jako urzędniczka w CPLiA, potem ®d 1955 r. /pe> lik w id a c ji naszej r cepeliowskiej placówki/ w Wydawnictwie "Ossolineum"* od marca

-zaś 1957 . / a więe po Mfcdeierniku/ pa Uniwersytecie Wrocławskim na Wydziale Prawa, jako asystent-"przy Katedrze--Pćrói szechnej His- - torii'Państwa i : Prawa. Teraz jestem adiunktem i przygotowuję

rozprawę habilitacyjną. Ojciec mój zmarł W 1956 r . Mieszkam z matką; obecnie"b.feehórowaną"i nie mogącą'opuszczać domu. Kam b.miłe spó łd zie lcze. mieszkanie i dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności 'odziedziczyłam część spadku po mojej ;ci'otce, która jeszcze w końcu Xjpt. w, wyszła zamąż za Szwajcara. Fięmniej mam tą satysfakcję, że tó co osiągńęłam w ż y c i u zawdzięczam sobie i

niewątpliwie pomocy Państwa. • e

?:9\:r: 2^{o r.c o-} s t s . ' L ic - -' ■ i meto .: I £ P ! ab

5

(6)

6

(7)

« / » Jkn m t

Irena Królikowska Warszawa,dnia ... 1967r.

Warszawa lo,ul.Sempołowskiej 3 m.25.

A N K I E T A

Zamierzam napisać pracę o losach kombatantek po wojnie. Jako jed

na spośród Was,pra,<^nę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro

dzinie .Proszę więc uprzejmie o szczerą odpowiedź na postawione niżej pytani^

ewentualnie dołączenie na osobnej kartce swego życiorysu.Jeżeli pragniecie po

zostać nie znane,finkiety można nie podpisywać lub poaać tylko wybrany pseudonim.

Mile widziane v/3zelkie zdjęcia,które po wykorzystaniu, na życzenie adresatki,

mogą być zwrócone. )

Z góry dziękuję za współpracę.

1. To demobilizacji osiedliłaś się: / odpowiednie podkreśl/

w mieście stołecznym, w mioście wojewódzkim, w mieście powiatowym, w małym miasteczku, ,

w " o s i e d l u ^ ^ JA/V' ^ ^ dftJlfa' JJą

Dlaczer.o:

(KaM l/v>6 ^ v \}0 k/fc

Ian W ( k h £o>a ^-

!

2 . Opisz pokrótce warunki, w jakich odbywał się Twój start życiowy po zdemobi

lizowaniu:

| * h ^j d lu , i , i i i G titaft/u T

’ 1 gvwi •‘r/oWrfnf 01 i\fltW-cIwd , v r laM U

6U W i -W*KJ 6 A a/l/w*

tooh; t#ki j A/W J-0 wf -4wf, ^.

to Mur W ; /JL^

łH?([ 0V i/ UT**V0 A

Sf-yh* |o’j V l ' •VI'*, W u/i/mW Aitfu f < n W 0 4 R t/t 3jV ^

4AvĆ ImąIA d f A/i/n P^A/m^ć. ^ lv^A« w ^ W k - “1 fi} (JLwvS,

A ^ l ^ W (/iT &0 IaT- 1*4/1a M/Ufa j f JL^ti H/a^

tn^a W W i 0 ,'^ u Xi'cM^r M t l * b O ^ . j

1 ^ X o 'ł1 f0\/Jf 0\1ą 4/1 ft M/Wl Hj, <A,^0A/q A>W <7L-1^Vt'i^v j

1'ruK . L't^. *'i .) r> w . 2,^: 0 f. 6?- 0X'1 - ■ • iYO&.ó?-.

7

(8)

- 2 -

3* Start ten wydatnie ułatwiła Ci : rodzina, przyjaciele,

państwo,

społeczeństwo,

instytucje społeczne, radziłaś sobie całkowicie samodzielnie, /odpowiednie podkreśl/

4.Czy rozpoczęłaś naukę po zdemobilizowaniu:

tak,

Jeżeli tak , to dlaczego uważałaś to za konieczne: tt/W* 0t/i

łhwwo hhQ\AM lv(/^o A & & (/t> j ^uć^tru/ifa,

' / a i a \

5 . Rozpoczęłaś naukę - dokształcanie się:

- już w rotu 1945,

- kilka lat później,/kiedy/ M * . łC /yicM * \T- - kilkanaście lat później,

- wcale nie uczyłaś się, 6 . Jeśli rozpoczęłaś naukę, to czy:

-ukończyłaś szkołę podstawową,

" " zawodową,

" " . średnia ogólnokształcącą, - " " " zawodową, ” - wyższą.

7 . Co zadecydowało o takim wyborze:>: A. ćh 0 wf<M |Viłt^WO H

M i l»vfoi>ve >UiOi

(/\|\0VW M/V <Vm H tl $tV* $t| 0 Jlf .

Jeżeli przerwałaś naukę, to podaj przyczyny tej decyzji / I l e klas ukończy

łaś:

8 . Poda,1 zawód , w jakim pracujesz: ) M)uT^n ^ Aa 0iM Im Ułm | o4

. T „ . ... u jr *r f T , flr

* ■ v i rl) i fr i tK t^Te^ uT 05*m X* >6 i/tu*

a/ Ile zarabiasz / jakie masz gospodarstwo/ : I 3- Hoo >>$* . >

b/Jakie poći.-Mns® mieszkanie:

AL* A/UtOj^ Ma, tjfy u hv, $ ( Xm ]..

c/ Czy posiadasz: Telefon, " SM '

radio, telewizor, adapter, pralkę, lodówkę, odkurzacz.

inne;

8

(9)

3

- 3-

9 . Czy lubisz swoją pracę: tak. })Q $ eKfl nie.

Dlaczego tak jest? A U/j-f W |T<W-0t,

Aa^i/IA’%® uSTtfi | i' (taj (’ i/U^ iLlO j ^ J T ^

A z $JLA*ki\AA/V\

10. Czy fakt ,że byłaś żołnierzem:

- ułatwiał Ci - załatwianie spraw osobistych w urzędach, - otrzymanie pracy,

- dostanie się do szkoły, -otrzymania mieszkania, . - awans w pracy,

- nie miał żadnego wpływu, -'utrudniał,

- nie przyznawałaś się do tego.

Podaj ciekawsze przykłady ilustrujące powyższą odpowiedź: p v \ t u>mj ufft'

0iq$AuKtv i $ 0 Mw> (VjT A/Ia^ dw |JVwjVi OoJ/t/hWfH I/

^ Wyka &/ w i <aT , ę/U'K/Vt ji i w^A-wt/w*1/ ^

{p w W f t w A a4/iV U (|WMj W h ' ^ ' i Oo ^ I ^ W ^ T o v Ą/W* M w v\M 4

J / W . W r t | t \ f A t a M/i|Vt* V » j>/«l <>€ 0 M A ^ Ł j ’ I ^ M j u * X '/’M'vW> 0 £■/ / p $ * , VL

^ r t | 3 r t » w v »vw v( A /V 0 H v & AA W w ć t / U * 1 /W .H ^ W l A

r ^ A ^ tn w ^ , m' J W u , w /y p /A t^ d« V T - . k ś " , j A m . I^r

V W v0 <r>Mvw, V w U ? * ] P t f W W A / h » ~ < Ą ^ a ^

11. Czy służba’ wojskowa* wyrobiła w Tobie:

- poczucie własnej godności: Tak, nie.

- odwagę: tak, nie.

- wytrwałość w dążeniu do celu: tak, nie.

Czy możesz poprzeć to jakimiś przykładami: Ł fo '

J l u ^ t *li'*U*WK [ .U H - i i w ^ “' " • n j '1™ S ^ A * * To M t f W c y/f** U * fro Uwici' , * U M) ^

i oluAfr yJi rttłMAf, W C'^1

^m

K IwU t a p i*\iW 6 ifu A

^ |jjv^ '*i/k’w i If m A / W * i-^>ovv^ Jwjfe ^

li*y j oWa/wI* w y ^ C o i W j O ^ ^ u ^ T W ^ ,

^ IA. VUvi»C { i > 4 ^ dx>^K) v u > A ? -iw )^ a y ^ j j A i 0

Aa5UV| ^ W1 |OAyU'U^ AA-*^<Wćl{ _4, tj" W Ś Ią } (>lt tb^Jbą

''AMwffr/bfo t o \A > ^ C p T V lA ^ u |^ )^ lA V M ) ( J ”O l W t *>VJ^ i w i £^() i i i a ~

C^tAv - j d X'vt WO- y ł^ ^yiAj ( Ain1^ %

Xli b^AMi/ * iaa^ /(/Ui ‘łw | «C< i j AmX)

Vv?vj\-Lvł U^U? uT I w /i 4 « ^ JM tfvJikł&A ; j? W t « »’m ^j6U

W A A ^vłv -|a^ W C V .

9

(10)

- 4 -

12. Czy jesteś zadowolona ze swych osiągnięć; - osobistych tak , n ie .

- zawodowych tak , nie. t

-'społecznych tak-, n ie ^ flilA U s - naukoy/ych. tak , nie • ' -małżeńskich tak , nie.

- towarzyskich tak , nie.

13. Czy utrzymujesz więź z kombatantkami : n*e •

Dlaczego: A wA vajs^oa/i/ia/i tyfoww mf j

AWyf 0wv!m b fy&AMtiilhji W j

Antfl/Wł A/\l\, Xv«tt ^ JLi W » J •vłwv 4 w k M ^ I / t < W W lAJW

A ^ ł W i P A /^ oó fr. l/v> <VVw O ^ M i ; JW jłi/X£ Ąu MĄ,

14. Opisz swoje osiągnięcia w pracy: $i>Uu O l t M w , ,

0 dl ^ ^ *W-l Vwv» ia/i *lwrt VM-l/W jl3 l/U/|tf WvwW v) >U ■*

- V n - A l / W 4jplv!»T*dv - W ^a Ja l^A j

W ^ i W ^ h,dA^\\tvu^^ .|vMi'/Uvw|t ^fu ^ w ^ jy w ,

k r i ⁽ⁱ 4 VAvct/>wUrt ** ( Ayc ^{\ a W i} <*\at

l*\ { . , ^ &0^u v ^ l . W* ^ ’j*ia<aam Y ***,

A^ij d W V v p ł ^ w w " \^ 0 jy H ,\)U Aa °ma!ao ' ^ / M A i O - U e .

15* Napisz , kiedy wyszłaś zamąż, czy małżeństwo jest udane, ile masz dzieci,

w jakim wieku: (

A/v r C iA/Uj V7vfĄ/vv ^ Oto

1 6 , Podaj,gdzie uczą się /uczyły się / Twoje dziecii

- Jak kierowałaś ich losami:

- Czy nie zawiodły pokładanych w nich nadziei:

10

(11)

' i 6 | S

- 5 -

17. Czy Twoja rodzina szczyci się tym, że byłaś żołnierzem*

- tak, baidŁo, - jest obojętna,

Zilustruj to przykładami: *^0 /aa0i | ob& (A/bt AM / Oj M yt

h)o MaA^{i i U} ^{^ , p} ^*Km Ma j 0 Ma (Ią ^

wAMj-l A/wtfft *h \ j^fA fl. i, ifNhA tiŃ uPx)j t y k o i , flb/Ąt) t ( / \ Ayi/vtf u * f

SU Aaa Mj otaA*A«%lML < a m p H u r t ^ ) < $ * / ‘Jw » I jc r f /u f lA ,

^ / / K <lnt^ A ł M 0 i m u \jv il \/fy J ]^ ^ v \ , 2 f t / v U a i i - - /j |> & Ia X b l f / i M u i

4A/uO ^ Ma i (W w j ^ 4 /U r t U r t /UH ^ jttflt/łfl/ll, iS* (jjTtfkh^, 1 8. Czy swoją przeszłość żołnierską wspominasz z przyjemnością, czy z niechę- ^

c i ą * 4a{/KiMŁi <& ^{*i ^} Ma\ l/M- &m i- j ^Gita I d Ń o ^ A / (D iU ^ ^ W ł , (/vi*^{w f} Dlaczego tak jest: t jw l U * 4 W & j ^ \ f i |0> J y ^ ,-fllyoW ,

^ Ci A/ł/ ^W- ty 'i i JA ą \/f ft, \i , \ Oi/^Ia/ t^T ^ i/5", *P, 0^/U iT iMw łWflj flfptiwi (/W 0} {AWj/MMl j Cv « (A/t/Wto^fc

i*To ^ • ’V>|(4^1'i JwAU* iW W Aam\m* ^ J/u} tt Jij ią, .

a / czy uważasz, że służba wojskowa wpłynęła ujemnie na Twoją kobiecość?

0Vwvfl5fc W , U i ^ M/}*J po vułij i V w *h UT^-^W-

koJuM (A^TAAe^wt * y

Podaj przykłady: ( . y ^

■UVMAl Ł>vT &/vW \aT ) \A)4lhlft ** JWn’ tlP^ ^ » W-1^' ^ ®Vi VI* Hukj £r nToi^W^łiA/t), jj^ć* J^Al ,(V^WTov *• <j JlV1 i [

'■0^ '|V/Vv tA \h A M lb O v m $1At h UAl 'JjC t v \ *3|VOlAif(?MMi (9

AAAi^ąMł. |^op t ⁴ (?v i ^{W* Q}* ^ ^VK </Vj ^0\ffn J

b/ czy iiważasz, że służba wojskowa da3a Ci jakieś szanse życiowe ?

Podaj przykłady; tftk, ^ ^*1*1 ^ ^ <U^ ' ^

^ v ® Am i? ij »i 'i'!’*/* UMtj ^ / |>Hu?® ^ T o

^ GVU AM (>W ‘Hłj / it/0 ^ćIaWih \ iiIaaPV1t/H&Aii'] £</ h ij Uw^ii ^ fvł^'««T-

c/ czy ktoś Ci v/ytykał w sposób przyłay okres służy wojskowej?

Podaj przykłady: o w W M n , Aa 01

1 r. /H iST,

'

^{\AM^ij4}

| T ^ - jU oU^MW ^ VM#»vn ^<| i ⁴ »(^pM . ci,

^łWAM ^ V W ia/104/W 0 ^Aaamv< ^** ^{^koi\.}

jlowwi^ JoA VłWx'JU

Jl) . 1 Aa!*' gLu W 3i </»v Vv< , W) jX fyv\A0i, i/y^H. oU

Vi>W 'V^ ji 1 i h w b \ r $ ł*d/b ^ lA^ ^ , f 3vwi lC °3"iUn

jLt witU-Wo ' '{'o ^ 0 V ^ W T^(Am m ';

- |JlAA|Â/Vv Tun ^-4 - Jm> ,/U(îwv» l/wÂA& a J ^ I L fl *^fl/vvv, ivTflo AAwWt ^'^/ yft k * \ , __

11

(12)

L ( 3 | 6

- 6 -

19. Czy Twoja córka /dzisiejsza młodzież/ byłaby , Twoim zdaniam, zdolna pójść w Twoje ślady, gdyby zaszła tego potrzeba? ^ ^ ^ ^ ^ } ^ thM

^Jo\lfhc ^A ^{^} ^{^} ^H ^, IAA^i,0V|t \I\AA ^{lH ( )} I & 0 ^jylA.I/1^ jbo

j oAm u)* t A . , (hol AaS o vM X*ki<* fA ^TpV o Lwt\

2 0 . P o d a j :

a / Ile miałaś lat w chwili mobilizacji: i Ó

b/ Jakie miałaś wykształcenie? ^ h -t i ^ C \ M' {/X/Q

c/ Gdzie mieszkałaś przed wojną:

- mia^to..^tfiięęzi^J _ ^ o^M, ^ - miasto wojewódzkie,

— miasto powiatowe, - miasteczko,

" Aaaa* 11 * (Ja m \a)vĄ U/\j A/|«*, \a)%

d/Gdzie mieszkałaś przd mobilizacją? \ j $ i \/0 ^ i l\)o W/Cl , ,

\m | W O -ti*n j 1

l A ' w # i • wf-*n W ( e U o C j e/ Gdzie pracowałaś? W s M M

J

,Wrt |ł\T f\ uo va) «v5*A/w m

f / W jakim stopniu wojskowym opuściłaś wojsko? X-^v | f i

g / Jakie otrzymałaś odznaczenia i kiedy? ^{iX c Ć}ôh ^&Û/M^(Arl Î V)OA/M43 '^1 ‘j.O-IJf -- J ^ *4 ę*( UT lP<> 6t. j>Qi/v>lT$l4/vi &

I Iii '!i ⁰ mv (£^viPvvf%i/ uF, P-J

21. Czy chciałabyś coś jeszcze od siebie dodać: , *,.„ J^p, _> i . ■■ 1 ^

■ • • fi. | 1

o>w|SV

|0)va3^V #vwnT i^O(/wv 4/t^

$ ł/Vn

Lf' ^ (COlwf •w ^ K y j.w *, V« ^ W 13*>) - MM ^ ^ ^

U^a i>^ Oni/ Jm-o-Iu/j • piojt*

wT\[o wM«ł ^ A/WhJ Vlviv6 .frO^&wi/C -i/iW fj/fY )t . fi po V0J W | V(W , i W t ' '4*UV(A p/i^f«ŁVM Oi,

•£tPiw~' J A^a*ⁱ (K%"^oU^m, (I'(^ą,AK;'0 'Coi/j) M/i* 0nH ’ Jeszcze raz dzięldiję Ci sa udzielenib pomocy w tej pracy L j l) J , ;

-UMp ^AłJ> ł \ \M Ą ,d^o l)Jf» j^’ i ^ Xtw

12

(13)

13

(14)

W/A AZfti

^>

Wrocław

dnia 3 maja 1969 r .

Droga Koleżanko,

Z wielką przyjemnością odpowiadam na pani ankietę i cie

szę s ię , że jedna spośród nas chce zająć się losami kobiet-żoł- n ie r zy . Sama żałuję, że podczas służby wojskowej nie miałam pop- rostu czasu / i nie myślałam o tym/ by pisać mały pamiętnik.

Ale myślę, że dzięki Pani jak i innym kobietom-żołnierzom ogła

szającym swoje wspomnienia - chwile przeżyte przez nas zostaną utrwalone* Los kobiet polskich podczas okupacji i w walce z hitlerowcami godzien jest chyba epopei. Przecież nie chodzi tyl

ko o nas, kobiety walczące bezpośrednio, ale i ±o te ciche boha

terki , wychowujące same d z i e c i , walczące o kawałek chleba i prze

de wszystkim o polskość.

Odpowiedzi moje są najzupełniej szczere i chyba Pani nie zdziwią. Załączam także mój życiorys, życiorys , StMźgfimchyba niezawinione "plamy" też występują. Droga Koleżanko - niezależnie od pochodzenia walczyłyśmy - jak się okazuje - wszystkie o n a j

wyższe dla nas wartości - o Polskę. Byłam w tym duchu wychowana i podczas wojny było sprawą oczywistą tak dla mnie jak i dla moich rodziców , że powinnam pracować w kol&Ąpiracj i , choć wyobraża so

bie Pani co przeżywali rodzice mając jedyne dziecko. Ojciec mój też zresztą działał w A .K . Potem przyszło wojsko i do tych wspomnień również b .c zę st o wracam, wspomnień zarówno trudnych jak i pięknych i p rzejm u ją cy ch .

Chętnie prześlę Pani zd jęcia, ale ponieważ wybieram się 8 .V br. na zjazd uczestniczek I I wojny światowej - chciałabym je tam zabrać. Przypuszczam , że i Panią na ym zjeździe spotkam ? Bardzc bym się z tego ucieszyła.

Łączę wiele koleżeńskich pozdrowień i życzę najser d ec zn iej, by praca Pani układała się jaknajpomyślniej i by dzięki Pani ocala

ły nasze wspomnienia.

14

(15)