• Nie Znaleziono Wyników

Czy można zakładać, że malunki naskalne były książkami naszych przodków? Polowania, różnorodne zwierzęta, niesamowite postacie – przypuszczam, że była to książka przygodowa

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Czy można zakładać, że malunki naskalne były książkami naszych przodków? Polowania, różnorodne zwierzęta, niesamowite postacie – przypuszczam, że była to książka przygodowa"

Copied!
1
0
0

Pełen tekst

(1)

POCZĄTEK Olek

Jestem książką z biblioteki, Wszyscy mówią, żem ciekawa.

Ciągle mnie ktoś wypożycza, Bardzo cieszy mnie ta sława.

Mą historią naciesz oczy, Bo ją zdradzę tylko tobie.

Dzisiaj poznasz moje losy, Wiedza wyjdzie ci na zdrowie!

1. Prehistoria

Wiktor Najstarsze petroglify pochodzą z okresu neolitu, mają 10 - 12 tys.

lat. Około 7 - 9 tysięcy lat temu pojawiły się inne systemy zapisu symboli, takie jak piktogramy i ideogramy.

Symbolika petroglifów miała zapewne głębokie

znaczenie kulturowe i religijne dla tworzących je społeczeństw.

Agnieszka Wiele petroglifów miało w zamyśle ich twórców przedstawiać nie całkiem jeszcze zrozumiały język symboli lub rytuały religijne.

Czy można zakładać, że malunki naskalne były książkami naszych przodków? Polowania, różnorodne zwierzęta, niesamowite postacie – przypuszczam, że była to książka przygodowa.

2. Antyk

Sara F. Piśmiennictwo pojawiło się około XIII w. p. n. e. (ustalono, że od tego momentu istnieje pismo alfabetyczne). Pierwsze książki były…

mówione. Bardzo często tworzono rymowane historie, co ułatwiało ich zapamiętanie – tak popularność zdobyła „Iliada”.

Wcześnie również zaczęto używać pisma, głównie w celach handlowych (tak robili Fenicjanie, czy Babilończycy).

Papirus, na którym zaczęto spisywać historie, był bardzo drogi. Znany był w starożytnym Egipcie już od III tysiąclecia p.n.e. Najstarsze zachowane zabytki piśmiennictwa na papirusie pochodzą z ok. 2400 p.n.e.

Laura Do pisania po papirusie i pergaminie używano specjalnych piór (gęsich) lub specjalnie ściętych pisaków oraz atramentu. Kopiści byli wynagradzani wedle ilości przepisanego tekstu. Mierzono go przez podliczenie wierszy, któremu za podstawę służył heksametr, a więc 34- 38 liter lub 15-16 sylab. To mierzenie wierszy tzw. stychometria, było już znane bibliotekarzom Mezopotamii.

Magda Świadectwa mówiące o handlu książką rzymską pochodzą dopiero z I w. p.n.e. Podobnie jak w dawnej Grecji sami autorzy posyłali przyjaciołom swe utwory, przepisane przez własnych niewolników albo przez najemnych kopistów. Było powszechnym zwyczajem, że autor zbierał przyjaciół i czytał im głośno swoje nowe dzieło, aby tą drogą wzbudzić zainteresowanie.

Sara F. Jedyną zapłatą za twórczy trud pisarza włożony w jego dzieło stanowiła w starożytności sława. Za zaszczyt uważał pisarz stałą opiekę

Książka Ubrana jak książka (1)

Ludzie pierwotni 3 osoby (2,3,4)

Ludzie w togach stylizowa- nych na rzymskie (5,6,7)

Prezi

(2)

mecenasa, albo jednorazowy dar od osoby, której dedykował swoje dzieło. W starożytności nie chroniło też pisarza prawo autorskie.

3. Średniowieczne manuskrypty

Arek Papier czerpany to wynalazek Chińczyka Cai Luna (ok. 105 r.).

Wyrabiał go z materiałów roślinnych. Arabowie udoskonalili go wykorzystując przy produkcji kleje, wodę wapienną (do wybielania) i koło wodne. W 1491 r. powstała pierwsza polska papiernia w Prądniku Czerwonym pod Krakowem. Papier wyrabiano z miazgi sporządzonej ze szmat i odpadków włókienniczych, rozdrobnionych, macerowanych i bielonych w ługu wapiennym, a następnie rozcieranych w specjalnych młynach papierniczych.

Kuba Kos. Pierwszy pisarz miejski Wrocławia zarabiał 28 groszy tygodniowo. Po dwóch tygodniach pracy mógł kupić konia, który kosztował 48 groszy.

Zszywaniem kartek i umieszczaniem ich w oprawie zajmowali

się introligatorzy (łac. intro – do środka + ligare - wiązać). Dominowały oprawy drewniane lub z desek pociągniętych skórą, grzbiet usztywniano papierem, na rogach dawano metalowe narożniki.

Emila Miara Książki kopiowano w skryptoriach i zdobiono je

iluminacjami w postaci ozdobnych linii i inicjałów oraz coraz bardziej skomplikowanych wzorów, pojawiają się też złocenia pisane na barwionym purpurą pergaminie. Bliskie komiksowej konwencji ujęcie w średniowiecznej iluminacji w „Ars Magna” Rajmunda Lulla, łączy sprawnie literacki tekst filozoficzny z plastyczną jego realizacją.

Kuba Jaworek Książka była narzędziem w rękach kościoła (traktaty religijne, księgi liturgiczne, Biblie, żywoty świętych). Inne zastosowania to: dokumenty królewskie, państwowe, kroniki sławiące władców, romanse rycerskie i poezje oraz skrypty uniwersyteckie.

4. Wynalazek Gutenberga

Iza Druki wydane do 1500 roku to inkunabuły. Inkunabuły nie posiadały karty tytułowej. Odbijano je przy pomocy prasy przypominającej kołyskę.

Dopiero około 1450 technikę druku za pomocą ruchomych czcionek wynalazł Johannes Gutenberg w Moguncji.

Epoka renesansu to rozwój języka narodowego – pisanie poezji, odtwarzanie tekstów świata starożytnego, dawnych dzieł literackich, przyrodniczych, filozoficznych. Pisano książki na potrzeby

uniwersytetów – np. z zakresu anatomii, zielniki obficie ilustrowane drzeworytami.

Sara Ł. Książki służyły idei reformacji. Zdano sobie sprawę z siły książki: druk „O obrotach sfer niebieskich” Kopernika,

Mnich i rycerz (8,9)

Mędrzec Drukarz (10,11)

http://www.daw nepismo.ank.go v.pl/gry-i- zabawy- slowami/wirtual ne-

skryptorium/sre dniowieczny- skryba

"Życie codzienne w miastach Śląskich w średniowieczu"

Jana Drabiny

(3)

dzieła Galileusza, Giordano Bruno – były wpisane do indeksu ksiąg zakazanych.

Wystąpienia protestantów i możliwość tłumaczenia tekstów doprowadziły do powstania świeckich instytucji redakcyjnych i

wydawczych – tłumacze, korektorzy i językoznawcy ujednolicali zasady ortografii, tworzyli pierwsze słowniki i objaśnienia na marginesach, zwane glosami. W Polsce pierwszy wydrukowany słownik, opracowany przez Jana Murmeliusza ukazał się w 1526, drugi Franciszka Mymera w 1528.

5. Pierwsze encyklopedie

Gabrysia Wielka Encyklopedia Francuska opublikowana została 1751- 1780 w 35 tomach przez zespół pod kierownictwem D. Diderota i J.

d'Alemberta. W skład zespołu wchodzili najwięksi myśliciele oświecenia m.in.: Voltaire, Ch.L. de Montesquieu, J.J. Rousseau, É.B. de Condillac.

Agnieszka Encyklopedia zmierzała do racjonalnego, zgodnego z duchem oświecenia, opisu zasad wszechświata i prawidłowości rządzących społeczeństwem, odrzucając doktryny religijne jako źródło wiedzy, a także nietolerancję wyznaniową, elementy bajeczne i nadprzyrodzone w historii. Współautorzy dzieła zostali nazwani encyklopedystami i w swym dziele byli bardzo postępowi jak na tamte czasy.

Magda XVIII wieczni badacze uważali, że można poznać świat. Z czasem ich dzienniki podroży zmieniły się, zaczęli opisywać w nich swoje uczucia, przygody, wysnuwać poglądy filozoficzne, przez co przekształciły się one w… powieści, np. „Podróże Guliwera” Jonathana Swifta.

6. Pierwsze gazety

Kuba Strz. Pochodzenie słowa „gazeta” nie jest do końca jasne.

Wywodzi się przypuszczalnie z włoskiego „gazzetta” – określenia drobnej monety, za którą nabywano dzienniki w XVII-wiecznej Wenecji.

Słowo „gazza” oznacza również srokę, której podobiznę często umieszczano w dziennikach włoskich jako symbol gadatliwości i plotkarstwa. Być może też źródło słowa „gazeta” to hebrajskie „izgard”, tłumaczone jako herold, goniec, zwiastun.

Sara F. Do pierwszych należy zaliczyć „Relation” – gazetę drukowaną w Strasburgu. Pierwsza gazeta codzienna (ukazywała się 6 dni w tygodniu) pojawiła się w Lipsku w 1650. Pierwszą gazetą ukazującą się w Polsce i wydawaną w języku polskim był „Merkuriusz Polski

Ordynaryjny”. Wydano ją po raz pierwszy w Krakowie 3 stycznia 1661 roku.

Z czasem w gazetach drukowano: odezwy, bajki Ignacego Krasickiego, wiersze, postulaty, później również nowele, powieści we fragmentach.

W XIX wieku pojawiły się pierwsze reklamy.

XVIII wieczny naukowiec i badacz (12,13)

Ignacy Krasicki Julian Ursyn Niemcewicz Adam Naruszewicz (14,15,16)

Kapitan America Obeliks Batman (17,18,19)

(4)

7. Komiksy

Emilia L. Początków komiksu można doszukiwać się już w

średniowieczu. Tworzono historie obrazkowe z krótkimi komentarzami sławiące bohaterskie czyny czy historie świętych. Na niektórych malowidłach czy miniaturach z ust przedstawionych postaci wychodziły banderole z ich wypowiedziami. Te formy graficzne zostają

upowszechnione w czasach nowożytnych, gdy wraz z rozwojem druku, pojawiają się satyryczne grafiki polityczne.

Wiktoria Kucz. Rozwój komiksów związany jest z rozwojem prasy XIX- wiecznej. Wówczas to zaczęto publikować w prasie codziennej krótkie historyjki obrazkowe w odcinkach. Miały one zwykle charakter

humorystyczny, stąd też wywodzi się ich nazwa pochodząca z angielskiego: comic.

Laura Ś. W początkach XX wieku w Stanach Zjednoczonych ustaliły się typowe cechy komiksu: krótka i zwarta budowa złożona z kilku

obrazków w formie paska, dymki z tekstami. Szybko zaczęły cieszyć się taką popularnością, że zaczęto je wydawać w formie zeszytów

tzw. comic book. Do połowy XX wieku komiksy drukowane w gazetach były czarno-białe. Za pierwsze komiksy uznaje się zwykle serię Yellow Kid / Hogan's Alley.

8. Książka najmniejsza i największa

Ala Największa książka to „Super Book” mierząca 2,74 na 3.07 m została wydana w Denver w stanie Colorado w roku 1976. Składa się z 300 stron i waży 252.6 kg.

Wera Najmniejsza książka na świecie to – 22-stronicowa mikroksiążka, nosi tytuł „Shiki no Kusabana” (z jap. „Kwiaty czterech pór roku”) i zawiera monochromatyczne ilustracje (wraz z podpisami) japońskich kwiatów, m.in. kwitnących drzew wiśni i śliwy. Litery w książce mają grubość 0,01 mm i zostały wydrukowane przy użyciu tej samej technologii, którą drukarze stosują przy produkcji pieniędzy.

Asia Najmniejszą znaną reprodukcją drukowanej książki jest z kolei kosztujący 15 tysięcy dolarów mikrochip wyryty na krystalicznej

silikonowej stronie, który mierzy 70 na 100 mikrometrów. Wydrapana za pomocą wiązki promieni jonowych publikacja nosi tytuł „Teeny Ted from Turnip Town”. Przeczytać można ją jedynie przy pomocy mikroskopu elektronowego.

9. E-książka

Arek Tradycyjna książka jest wydawana na papierze, ale niekiedy towarzyszą jej materiały audiowizualne, zawarte na płytach czy

kasetach, zaś książka elektroniczna z natury łączy tekst z multimediami.

Kuba Jaw. Na początku XXI wieku w sprzedaży pojawiły się urządzenia przeznaczone do czytania książek elektronicznych, takie jak Amazon Kindle, Sony Reader, Onyx Boox, BeBook, iLiad, iRex, CyBook.

Obecnie najpopularniejsze formaty e-booków to EPUB oraz MOBI.

Mały i duży (20,21)

Dwa Roboty (22,23)

Dwóch mądrali w okularach Jeden z tabletem Drugi z grubą książką

(24,25) Ikonografika z wynikami sondy

(5)

10. Papierowa czy cyfrowa?

Kuba Kosa. Zalety książki cyfrowej

Książki elektroniczne, a właściwie urządzenia i oprogramowanie do ich pobierania i odtwarzania, mają szereg zalet, są ciągle udoskonalanie.

Aby zdobyć e-booka, wystarczy, że masz dostęp do internetu. Nie ograniczają go nakłady egzemplarzy, limit umowy z danym

wydawnictwem itd. Dzięki temu jest coraz większa oferta dostępnych tytułów.

Niższy jest koszt pozyskiwania informacji (gazet, książek, podręczników szkolnych, prac naukowych itd.), jeśli nie liczyć, rzecz jasna,

jednorazowych kosztów sprzętu.

Wiktor Dostawa? E-book można pobrać natychmiast lub po zakupie jest przesyłany na email.

W razie wydrukowania e-booka do własnych celów, kiedy się on zniszczy, zawsze można utworzyć kopię.

Znikają problemy z przechowywaniem i niepotrzebną makulaturą.

Nieograniczona jest praktycznie objętość elektronicznych materiałów.

W e-booku najważniejsza jest interaktywność – łączenie

najrozmaitszych typów mediów w jednolitej postaci elektronicznej, niemożliwe do uzyskania w tak szerokim zakresie w książce tradycyjnej.

Poza tym, e-booki można szybko przeszukiwać, zmieniać wielkość czcionki, a środowisko nie cierpi na ich tworzeniu.

Szymon Wady książki cyfrowej

Większe są wymagania urządzeń elektronicznych, których używanie wiąże się z określonym poziomem kultury technicznej.

Koszt nabycia urządzenia (komputera czy specjalistycznego odtwarzacza) to jednorazowo duży wydatek.

W przypadku podświetlanych wyświetlaczy, szybsze jest zmęczenie czytającego i wolniejsze czytanie (wg testów – o ok. 25%).

E-book ma mało skuteczne techniki zabezpieczania praw autorskich.

Gosia Ostatnie badania wskazują, że uczniowie często wybierają książkę papierową:

Można zanotować coś na marginesie, zarejestrować odczucia 65%

Lepiej się z niej uczyć 61%

Można pożyczać 58%

Ciekawy wygląd, różnią się od siebie okładką, 53%

Można odsprzedać 45%

Można kolekcjonować 44%

Zawsze dobra na prezent 44%

Niepowtarzalny klimat bibliotek i księgarń 42%

Lubią zapach kartek 11%

Szpan, wypada pokazać się z książką 9%

Olek FINISZ

Książka ta co na początku (1)

(6)

Nie trzeba molem być książkowym, grzbietu nad stołem ciągle schylać, od kartek nie odrywać głowy i książki w rękę brać co chwila.

Lecz w dzień powszechni czy w niedzielę sam na sam z książką usiąść sobie, witać się z nią jak z przyjacielem, długo się bez niej nie móc obejść.

Nie trzeba bać się, że czasami zmęczy nas książka albo znuży.

Bo ona chce pogadać z nami, namówić chce nas do podróży, pocieszyć chce, rozśmieszyć nieraz, chce pożartować, bawić, uczyć i kolorowych świat otwierać czarną literą – cennym kluczem.

Wiesz, co Ci powiem? Nie odwlekaj!

Masz trochę czasu? Spójrz na półkę!

Sięgnij po książkę! Książka czeka!

Potrzebne będą:

- osoby, które obsłużą 25 wypowiedzi w sposób płynny, czasem zerkając w kartkę (+przebrania) - kurtyna + drut

- rzutnik i prezi (zrobię ja) - ludzie do mufinków

Cytaty

Powiązane dokumenty

Najczęściej spotykaną postacią nadmiernej potliwości jest pierwotna nadpotliwość pach.. Dotyczy ona mniej więcej połowy wszystkich przypadków

To dzięki nim możliwe staje się wykorzystanie danych, które wcześ- niej nie były zbierane lub ich przetwarzanie było praktycznie niemożliwe, w szczególności

Tragedja miłosna Demczuka wstrząsnęła do głębi całą wioskę, która na temat jego samobójstwa snuje

Utrwalanie wiadomości dzieci na temat zwyczajów i symboliki Świąt Wielkanocnych Zachęcanie dzieci do podejmowania aktywności językowych, plastycznych, ruchowych. Otwieramy

stkie spółrzędne przez jednę i tę samę stałą, to jest rzeczą możliwą, że zmienią się nasze równania różniczkowe. Byłyby zmienione, gdyby się sprowadziło

Oczywiście jest, jak głosi (a); dodam — co Profesor Grzegorczyk pomija (czy można niczego nie pominąć?) — iż jest tak przy założeniu, że wolno uznać

Własność, paradoksalnie, nie jest już czymś trwałym, staje się dynamiczna, jest wręcz aktem, gdyż terminem „włas ­ ność” obejmuje Fichte nie tylko materialne

W praktyce, uczestnicy sporu mogą zgadzać się co do „aktualnego stanu wiedzy ” , mimo że wcale takiej zgody nie ma, mogą różnić się pozornie a mogą też