Wprowadzenie do L

(1)

Idea LATEXa Prosty przykład Konstrukcja

Wprowadzenie do L

^A

TEX-a

Jarosław Piersa

Wydział Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

2011-11-15

(2)

1 Idea L^ATEXa

Czym jest L^ATEX?

Cykl tworzenia dokumentu

Kompilatory / środowiska edytorskie

2 Prosty przykład Pierwszy dokument

Pierwszy dokument z polskimi znakami

Pierwszy dokument z formułami matematycznymi

3 Konstrukcja

Struktura dokumentu Ilustracje i table Listingi

Referencje

(3)

Czym jest LATEX?

Cykl tworzenia dokumentu Kompilatory / środowiska edytorskie

1 Idea L^ATEXa

Czym jest L^ATEX?

3 Konstrukcja

Referencje

(4)

Czym jest L

^A

TEX?

Język składu dokumentów,

Silny nacisk na wzory i formuły matemayczne, fizyczne, chemiczne etc.

Silny nacisk na grafikę wektorową,

Narzędziem, w którym powstaje > 75% prac naukowych z matematyki (w tym prac magisterskich),

Narzędziem, w którym powstała ta prezentacja.

(5)

Czym nie jest L

^A

TEX?

Edytorem tekstu!

Narzędziem WYSIWYG — What You See Is What You Get (ale informatycy są do takich narzędzi przyzwyczajeni),

(6)

Znajdź 10 różnic pomiędzy następującymi ilustracjami

vim p l i k . c ( . . . )

g c c −Wall p l i k . c . / a . o u t

vim p l i k . t e x ( . . . )

p d f l a t e x p l i k . t e x a c r o r e a d p l i k . p d f

(7)

Kompilowanie — sposób 1

vim / notepad++ / context ... : .tex latex: .tex→ .dvi

dvi2ps: .dvi→ .ps ps2pdf: .dvi→ .pdf vim p l i k . t e x

( . . . )

l a t e x p l i k . t e x d v i p s p l i k . d v i p s 2 p d f p l i k . ps

(8)

Kompilowanie — sposób 2

pdflatex: .tex→ .pdf vim p l i k . t e x

( . . . )

p d f l a t e x p l i k . t e x

(9)

Windows

MikTex, texlive (Cygwin) — kompilator,

LEd, TeXnicsCentre, ConText, gVim — edytory, acroread — przeglądarka pdf,

ghostscript — przeglądarka ps.

(10)

Linux

texlive — kompilator,

kile — środowisko składu dokumentów, gedit, gvim — edytory,

evince, ocular, acroread — przeglądarki skompilowanych dokumentów.

(11)

Pierwszy dokument

Pierwszy dokument z polskimi znakami Pierwszy dokument z formułami matematycznymi

1 Idea L^ATEXa

Czym jest L^ATEX?

3 Konstrukcja

Referencje

(12)

Pierwszy dokument

\documentclass{article}

% dla Linuxa

\usepackage[utf8x]{inputenc}

% dla Windows

% \usepackage[cp1250]{inputenc}

\begin{document}

Ala ma kota

\end{document}

Ala ma kota.

(13)

Pierwszy dokument

l a t e x p l i k . t e x d v i p s p l i k . d v i p s 2 p d f p l i k . ps

(14)

Pierwszy dokument z ogonkami

% dla Linuxa

%dla Windows

%\usepackage[cp1250]{inputenc}

\usepackage[OT4]{fontenc}

\usepackage[polish]{babel}

\begin{document}

Ala ma kota.

Zażółć gęślą jaźń.

Ala ma kota. Zażółć gęślą jaźń.

(15)

Pierwszy dokument z pierwiastkiem

% dla Linuxa

%dla Windows

%\usepackage[cp1250]{inputenc}

\usepackage[OT4]{fontenc}

\usepackage[polish]{babel}

\begin{document}

$\varphi = \frac{1+\sqrt{5}}{2}$

\end{document}

ϕ = ¹⁺

√ 5 2

(16)

Struktura dokumentu Ilustracje i table Listingi Referencje

1 Idea L^ATEXa

Czym jest L^ATEX?

3 Konstrukcja

Referencje

(17)

Struktura dokumentu

% c h a p t e r t y l k o w \ d o c u m e n t c l a s s { book }

\c h a p t e r{ T y t u l r o z d z i a l u }

\s e c t i o n{ T y t u l s e k c j i }

\s u b s e c t i o n{ T y t u l p o d s e k c j i }

\s u b s u b s e c t i o n{ T y t u l p o d p o d s e k c j i }

\p a r a g r a p h{} A l a ma k o t a . . .

\s e c t i o n{ N a s t e p n a s e k c j a } Ola t e z ma k o t a

Rozdział 1

Tytuł rozdziału

1.1 Tytuł sekcji 1.1.1 Tytuł podsekcji Tytuł podpodsekcji

Ala ma kota...

1.2 Następna sekcja

Ola też ma kota

J. Piersa Wprowadzenie do LATEX-a

(18)

Wypunktowania i wylistowania

\ b e g i n {i t e m i z e}

\ item A l a

\ item Ola

\ b e g i n {enumerate}

\ item Kotek

\ b e g i n {i t e m i z e}

\ item K l a k i e r

\ end {i t e m i z e}

\ item P i e s e k

\ b e g i n {enumerate}

\ item A z o r e k

\ end {enumerate}

\ item K a n a r e k

\ end {enumerate}

\ item U l a

\ end {i t e m i z e}

• Ala

• Ola

1. Kotek – Klakier 2. Piesek

(a) Azorek 3. Kanarek

• Ula

(19)

Formatowanie tekstu

\ n o i n d e n t A l a ma k o t a \\

\t e x t b f{ A l a ma k o t a } \\

\t e x t i t{ A l a ma k o t a } \\

\t e x t t t{ A l a ma k o t a } \\

\t e x t s l{ A l a ma k o t a } \\

\t e x t s c{ A l a ma k o t a } \\

Ala ma kota Ala ma kota Ala ma kota Ala ma kota Ala ma kota Ala ma kota

(20)

Formatowanie tekstu

% w y j u s t o w a n y − d o m y s l n i e A l a ma k o t a . A l a ma k o t a .

\ b e g i n {f l u s h l e f t}

A l a ma k o t a . A l a ma k o t a .

\ end {f l u s h l e f t}

\ b e g i n {f l u s h r i g h t}

A l a ma k o t a . A l a ma k o t a .

\ end {f l u s h r i g h t}

\ b e g i n {c e n t e r}

Ala ma kota. Ala ma kota.

Ala ma kota.

Ala ma kota. Ala ma kota. Ala ma kota. Ala ma kota.

Ala ma kota. Ala ma

(21)

Wielkość czcionki

\ d o c u m e n t c l a s s [ a 4 p a p e r , 1 2 p t ] { a r t i c l e } ( . . . )

\ n o i n d e n t

\ b e g i n {huge} A l a

\ end {huge} \\

{\LARGE A l a }\\

{\L a r g e A l a }\\

{\l a r g e A l a } \\

\n o r m a l s i z e{ A l a }\\

\s m a l l{ A l a }\\

\f o o t n o t e s i z e{ A l a }\\

\t i n y{ A l a }

Ala Ala

Ala

(22)

Środowisko matematyczne

A l a ma $1+1 = \ s q r t {4}$ k o t y . Ola ma

\[1+1 = \ s q r t {4} \ ] p i e s k i .

U l a ma

\ b e g i n {e q u a t i o n} 1 + 1 = \ s q r t {4}

\ l a b e l { e t y k i e t a r o w n a n i a 1}

\ end {e q u a t i o n} k a n a r k i .

Ala ma 1 + 1 =√ 4 koty.

Ola ma

1 + 1 =√ 4 pieski.

Ula ma

1 + 1 =√

4 (1)

kanarki.

(23)

Ilustracje

\ usepackage { g r a p h i c x }

\ b e g i n {f i g u r e} [ t b h ! ]

\ c e n t e r i n g

\i n c l u d e g r a p h i c s

[ w i d t h = . 8 \ t e x t w i d t h ] { . / f i g u r e s / p l i k }

\c a p t i o n{ Wykres 1}

\ l a b e l { k l u c z I l u s t r a c j i }

\ end {f i g u r e}

Rysunek: Wykres 1

(24)

Formaty

latex: .eps (Encapsulated PostScript — wyłącznie!) pdflatex: .pdf (Portable Data Format), .jpg, .png...

konwersja do .eps np. GIMP, Inkscape, pdftops etc.

Uwaga! W dokumencie .dvi ilustracje są linkowane (muszą być obecne w systemie plików pod podaną ścieżką),

W .ps .pdf ilustracje są osadzane.

(25)

Tablice

\ b e g i n {t a b l e}

\ c e n t e r i n g

\c a p t i o n{ O p i s T a b e l i }

\ b e g i n {t a b u l a r} { | | l | c | r | | | } \ h l i n e \ h l i n e A l a & $\ l n 1$ & Kot \\

Ola & $\ l i m { n \ t o \ i n f t y } \ f r a c {1}{ n }$ & P i e s e k \\ \ h l i n e U l a & $ e ˆ{ i \ c d o t \ p i } +1$ & K a n a r e k \\ \ h l i n e \ h l i n e

\ end {t a b u l a r}

\ l a b e l { k l u c z T a b e l i }

\ end {t a b l e}

Tablica: Opis Tabeli

Ala ln 1 Kot

Ola lim_n→∞ ¹_n Piesek Ula e^{i ·π}+ 1 Kanarek

(26)

Tablice c.d.

\ b e g i n { t a b l e }

\ c e n t e r i n g

\ c a p t i o n { O p i s T a b e l i }

\ b e g i n {t a b u l a r} { | c | c | } \ h l i n e

A l a & \ b e g i n {m i n i p a g e} { . 3 \ t e x t w i d t h } D l u g i t e k s t .

\ end {m i n i p a g e} \\ \ h l i n e

\ b e g i n {m i n i p a g e} { . 3 \ t e x t w i d t h } D l u g i t e k s t .

\ end {m i n i p a g e} & Ola \\ \ h l i n e

\ end {t a b u l a r}

\ end { t a b l e }

\ end { f r a m e }

Tablica: Opis Tabeli

Ala Długi tekst. Długi tekst. Długi tekst.

(27)

Listingi

Latex:

\ u s e p a c k a g e {l s t l i s t i n g}

\l s t s e t{ l a n g u a g e={C} ,

c o m m e n t s t y l e=\ c o l o r { b l u e }\ t e x t i t , b a s i c s t y l e =\f o o t n o t e s i z e , emph={ i f , e l s e } ,

e m p h s t y l e=\ c o l o r { p u r p l e }\ b f s e r i e s }% l s t s e t

\ b e g i n {l s t l i s t i n g} i n t f i b ( i n t a ){

i f ( a==0) r e t u r n 0 ; e l s e i f ( a==1)

r e t u r n 1 ; e l s e

r e t u r n f i b ( a−1) + f i b ( a −2);

} // f i b

i n t b = f i b ( 2 0 ) ;

\end{I s t l i s t i n g}

Wynik:

i n t f i b ( i n t a ) { i f ( a==0)

r e t u r n 0 ; e l s e i f ( a==1)

r e t u r n 1 ; e l s e

r e t u r n f i b ( a −1) + f i b ( a − 2 ) ; } // f i b

i n t b = f i b ( 2 0 ) ;

(28)

Odnośniki

\ b e g i n { e q u a t i o n } 1 + 1 = 2 . 0 0 0 0 1

\l a b e l{k l u c z R o w n a n i a}

\end{ e q u a t i o n }

Rownosc (\r e f{k l u c z R o w n a n i a}) moze z a j s c w d w c h p r z y p a d k a c h : d l a n i e c o d z i e n i e w y s o k i c h w a r t o s c i j e d y n k i l u b gdy masz w c z e s n e m o d e l e Pentium , p a t r z r o w n i e z Tab .

\r e f{ k l u c z T a b e l i } o r a z I l u s t r . \r e f{ k l u c z I l u s t r a c j i } .

1 + 1 = 2.00001 (1)

Rowność (1) moze zajść w dwóch przypadkach: dla niecodzienie wysokich wartości jedynki lub gdy masz wczesne modele Pentium, patrz również Tab. 1 oraz Ilustr. 1.

(29)

Cytowania

J a k p o w s z e c h n i e wiadomo , k s i e z y c j e s t z r o b i o n y z k o z i e g o s e r a , z o b . A r l a t a n \c i t e{k l u c z A r l a t a n} .

( . . . )

\ b e g i n { t h e b i b l i o g r a p h y }{1}

\ b i b i t e m {k l u c z A r l a t a n} S . Z . A r l a t a n : \ t e x t i t {Moze n i e mam r a c j i , a l e i t a k wiem l e p i e j } , 31−06−1983,

\end{ t h e b i b l i o g r a p h y }

Jak powszechnie wiadomo, księżyc jest zrobiony z koziego sera, zob.

Arlatan [1].

S. Z. Arlatan: Może nie mam racji, ale i tak wiem lepiej, 31-06-1983,

(30)

Referencje

\ b e g i n {t h e b i b l i o g r a p h y}{6}

\b i b i t e m{ Z i e m k i e w i c z −K a r l o w s k a } B . Z i e m k i e w i c z , J . K a r l o w s k a −P i k : \ t e x t i t { P ods ta wy LaTeX−a d l a matematykow } , WMiI UMK, 2 0 1 0 .

\b i b i t e m{ K o s t e c k i } R . K o s t e c k i : \ t e x t i t {W m i a r e k r o t k i i p r a k t y c z n y k u r s \LaTeX a w $\ p i ˆ{ e }$ m i n u t } , 2 0 0 8 , \ u r l { h t t p : / /www . fuw . edu . p l /˜ k o s t e c k i } .

( . . . )

\ end {t h e b i b l i o g r a p h y}

(31)

Referencje

B. Ziemkiewicz, J. Karlowska-Pik: Podstawy LaTeX-a dla matematyków, WMiI UMK (dostępny w bibliotece WMiI), 2010.

R. Kostecki: W miare krótki i praktyczny kurs L^ATEXa w π^e minut, http://www.fuw.edu.pl/~kostecki, 2008.

K. Ciebiera: Środowisko programisty — Latex, http://wazniak.mimuw.edu.pl, 2006 A. Roberts: Getting grips with Latex,

http://www.andy-roberts.net/writing/latex, 2003.

(32)

Referencje

S. Pakin: The Comprehensive L^ATEXSymbol List, 2009, http:

//ctan.org/tex-archive/info/symbols/comprehensive/

T. Tantau, J. Wright, V. Miletić: The beamer class, http:

//ctan.org/tex-archive/macros/latex/contrib/beamer/, 2005.

R. Rostamian: A Beamer Quickstart, http:

//www.math.umbc.edu/~rouben/beamer/quickstart.html, 2004.

C. Heinz, B. Moses: The Listings Package, http://www.ctan.

org/tex-archive/macros/latex/contrib/listings/ 2007.