Nowe tendencje w poezji XX wieku
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń :- poznaje nowe zjawiska jakie miały miejsce w poezji XX wieku , - zna twórców i przedstawicieli nowych nurtów .
b) Umiejętności Uczeń :
- potrafi myśleć kreatywnie ,
- umie zadbać o poprawną wymowę ,
- umie wykorzystać zdobyte wcześniej wiadomości ,
- potrafi scharakteryzować poszczególne tendencje w literaturze i sztuce i rozumie ich istotę.
2. Metoda i forma pracy
- metoda podająca , metoda poszukująca , metoda oglądowa , praca w grupach , łańcuch skojarzeń .
3. Środki dydaktyczne
1. duża kartka papieru
2. wybrane reprodukcje dzieł Picassa 3. wycinki z gazet i ulotek reklamowych 4. Słownik terminów literackich
5. Słownik wyrazów obcych
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.
2. Zapisanie tematu na tablicy.
3. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.
b) Faza realizacyjna
Uczniowie podzieleni na grupy wykonują zadania mające na celu przybliżenie tematu lekcji.
ZADANIE 1
Ma na celu ukazanie głównych założeń surrealizmu.
Na dużej kartce papieru uczniowie stworzą łańcuch skojarzeń . Na środku zostanie zapisane jedno słowo , do którego uczniowie dopiszą pierwsze skojarzenie , następnie do tych
skojarzeń następne itd.
Następnie prosimy uczniów o skrócenie łańcucha do 2-3 elementów , skracamy łańcuch do 2 elementów . Powstają w ten sposób połączenia elementów od siebie bardzo odległych np.
czekolada – śmietnik .
Istotą ćwiczenia jest łączenie elementów od siebie odległych , tworzenie nieprzewidywalnych zestawień z jakimi spotka się uczeń w poezji surrealistycznej tj.
- bunt przeciwko wszelkim regułom i normom komunikacji międzyludzkiej , - dowolność , irracjonalność utworu jest miarą jego wartości ,
- swobodne skojarzenia - nieprzewidywalne i zagadkowe , łączenie elementów odległych od siebie semantycznie ,
- fascynacja snem , podświadomością , halucynacjami , wizjami a nawet chorobliwymi stanami umysłu .
ZADANIE 2
Ma na celu ukazanie jednego z założeń futuryzmu .
Przypomnienie czym jest onomatopeja . Za pomocą onomatopei uczniowie oddają gwar wielkiego miasta .
Ćwiczenie to ma na celu przybliżenie uczniom założeń futuryzmu tj.
- pochwała wytworów nowoczesnej cywilizacji technicznej , - fascynacja rytmem wielkiego miasta ,
- „słowa na wolności” zdolne oddać ruch i bezład rzeczywistości , - ogromna rola onomatopei .
ZADANIE 3
Ćwiczenie ma na celu przybliżenie formy utworów tworzonych przez dadaistów.
Z różnych wycinków z gazet czy ulotek reklamowych uczniowie składają tekst , który ma być tworzony spontanicznie , swobodną grą skojarzeń i improwizowany. Następnie przedstawiciel grupy odczytuje tekst głośno.
Cechy i założenia dadaizmu:
- odrzucenie europejskiej tradycji kulturalnej ; odrzucenie reguł składni i semantyki , - sztuka jako działalność spontaniczna , improwizowana i swobodna ,
- utwory tworzone w konwencji dadaizmu były prymitywne i infantylne ,
- zatarcie granic miedzy wytworami sztuki , a światem przedmiotów użytkowych .
c) Faza podsumowująca
Powtórzenie wiadomości zdobytych podczas lekcji poprzez wspólne utworzenie notatki , którą uczniowie zapisują w zeszytach . Ponadto podanie informacji dotyczących kubizmu .W oparciu o obejrzane reprodukcje obrazów Picassa ( dowolne ) uczniowie stworzą notatkę o głównych założeniach kubizmu :
- zgeometryzowanie , deformacja rzeczywistości ,
- odrzucenie reguł perspektywy ,
- swobodne zestawienia elementów danego przedmiotu ,
- symultanizm – przedstawienie elementu jakby z kilku perspektyw jednocześnie .
5. Bibliografia 6. Załączniki
a ) Zadanie domowe
Opracuj cechy i założenie neoklasycyzmu . Jakie dostrzegasz podobieństwa , a jakie różnice między tym kierunkiem , a nurtami poznanymi podczas lekcji ?
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Uczniów można podzielić na 6 grup przydzielając 2 grupom te same zadania co da możliwość porównania pracy uczniów i ujęcie tematu na różne sposoby.
