L U C JA N K RÓLIK OW SK I, ZBIG N IEW BO B IŃ SK I, W IESŁAW STRZELECKI
DYNAM IKA WODY W PIASK ACH WYDMOWYCH WYDMY HENRYKÓW — PŁUDY
Z akład G leb o zn a w stw a IBL
Z aw artość wody w piaskach lotnych-w ydm ow ych jest podstaw ow ym w a ru n k iem przy zakładaniu u p raw leśnych.
U trzym y w anie się w ody w górnych w arstw ach piasku w ydm ow ego jest szczególnie w ażne w okresie w egetacji.
Celem pracy było zbadanie ruchów w ody w p rofilu piasków w ydm y H en rykó w — P łu d y w sezonie w egetacy jn ym 1959 r.
W odstępach 10— 14-dniow ych pobierano z profili próbki piasku w a r stw ow o co 10 cm do głębokości 100 cm. Za każdym razem robiono nowe o d kryw k i w m iejscach leżących w pobliżu. P ró b k i pobierano do m etalo wych cy lin derk ów o pojem ności 250 cm 3, zakryw anych o bu stron nie n a kry w k am i dla uniknięcia s tra t wilgości przez parow anie.
Z aw artość w ody w próbkach oznaczano lab o ra to ry jn ie m etodą suszar- kową i m etodą Bouyoucosa 1. Różnice m iędzy w ynikam i obu m etod były niew ielkie. O znaczenie w ody w piasku odbyw ało się w dniu pobrania próbek.
W nioski ogólne, k tó re m ożna w yciągnąć z tej p racy są następujące: 1. Zaw artość wody w badanych próbkach jest niew ielka, a ilość jej w poszczególnych m iejscach w ydm y, jak i w różnych w arstw ach m etro wego p ro filu nie różni się zbytnio. W ystępujące różnice w zaw artości w ody należy przypisać nieun ikn io ny m błędom m etodycznym , zw iązanym z p obieraniem i przew ożeniem próbek, oznaczaniem w ody itp.
1 Szybka m etoda oznaczania w ilg o c i w g leb ie w ed łu g B ouyoucosa opisana w „R ocznikach G leb ozn aw czych ”, t. 1, 1951.
Dynamika w ody w piaskach w ydm ow ych wydm y H enryków-Płudy 637
Zaw artość wody w p ia sk u na wydmie Henryków-Płudy w % c ię ż a r u \ E a t a p c n ia ru ч. i Łc toda G ł ę b . \ ^ co co o > O
6 . VI 2 0 .VI 3. VII 1 6.VII 2 7 .VII 4 . V III 2 4 .V III 3.IX p obr. p ró b k i се r— o CM >> o Suszarkowa bouyoucosa C-1C 10-20 20-50 50 -4 0 40-50 50-60 60-70 70-60 80-90 90-100 1,90 2.35 2,50 3.65 2,85 4 .6 5 4 ,1 5 6 ,3 0 4 ,7 5 3 .3 5 3,73 3,05 2,70 3,17 3,53 4 ,0 1 3 ,7 7 3,4 8 3 ,4 0 3 ,8 6 2,20 2,79 3.85 3 .71 3 ,0 2 3 ,5 8 3 ,8 9 3.71 3.85 4 ,75 2,77 5 ,4 2 6 ,26 5 ,68 4 ,8 8 4 ,6 2 5,34 3 ,1 2 3,59 3,03 3,35 3,25 3,95 2 ,7 0 3.10 4,15 3 ,2 4 3 .10 2,65 3 ,1 2 3,05 2,67 3,15 3.90 3 ,88 3,95 4 .90 4 ,65 4 ,3 0 4 ,60 2,48 3,33 5 .4 2 5.83 4 ,7 0 4 ,57 4.83 5,40 6,17 4 .43 2 ,20 2,53 2,55 3 ,23 3.85 3,65 3 ,10 3.85 3,90 3,63 3,88 3,42 2,48 3,15 2,92 3 ,0 2 2,77 3 ,0 7 3 ,12 3,17 I lo ś ć opadów w okresach (mm) Całkowi te suma opadów w m ie sią cach (mmj 1 -2 7 .V 2 ,5 V -17,2 28. V- 6 .VI 4 ,7 i 7 -2 0 .VI 79,9 П - 113, 2 1 .VI- 3.V II 40 ,6 1 V 4 -1 6 . VII 4 ,9 I I - 57,3 17-27. VII 28,3 2 8 .V II- 4 . V III 22,4 V III « 5 -24. V III 30,3 ■ 43,5 2 5 .V I II -W IX -12,6 Opady w ciąg u 24 godz. przed pomiarem (moi) 0 ,2 6 ,6 5 ,5 1,2
2. N iska zaw artość w ody w bad an y ch piaskach nie zapow iada w łaś ciwego rozw oju roślin. Przez k ilk a la t prow adzone zalesienia n a badanej wydm ie, bez u trw ala n ia i naw ożenia, nie dały re z u lta tu gospodarczego. D opiero po u trw ale n iu w y d m y i naw ożeniu w yniki zalesienia są pozy tyw ne.