Krzysztof Nowiński
Sieradz
Informator Archeologiczny : badania 5, 262-264
262
RACIA&* p o *. Tuchola patrz wczesne średniowiecze
RUDNO, pcw . Gllwloe Muzeum Ziemi G liw ickiej w Gliwicach
Stanowisko A
Badania prowadziła mgr Halina Wojciechow sk a. Finansowało Towarzystwo Miłośników Zloml G llw loklej w Gliwloach^ Pierwszy sezon badań. Oeada średnlowleozna z X III- XV wieku.
W paźdz letniku podjęto wykopaliska na obiekcie zweryfikowanym jako grodzisko w Radnie. Znajduje e ię ono w północno-zachodniej ozęś- cl w si, na teran ie zalewowym małego strum ienia.
Badaniami ob jęto północno-wschodni ob szar. W dwóch wykopach na trafio n o na 5 jam owalnych o m lążazośol do 80 on oraz na ślady po a łu - pach. Pod jamami w ystąpiła warstwa osa m ej ziemi o grubości 30 cm, rów n oległa do d z isie jsz e g o poziomuj
W inwentarzu odkrytych jam pizeważały fragmenty naozyń średn io wiecznych 1 polepa. Wystąpił? też fragmenty k a f l i o zoomorflcznych moty- waoh oraz gwoździe i ćwieki żelazn e. Baaczpy prooent m ateriału ceramicz nego nie p o siad a ł polewy.
Na podstawie ceram iki można wstępnie datować stanowisko na H H -IV wiek.
P rze b a d a n ie tego m le je e a je e t konieczne ze względa na n iszcze
nie go orką. w przyszłym rokn n astąp i tam kontynuacja prac wykopalisko wych.
HT&SI0, pcw. wąbrześno pattm wczesne średniowiecze
SIERADZ Ptaoownia Aroheologiozno-Xcnaerwator
ska P.P.FEZ - Oddział w Warszawie Badania prowadził mgr Z rzysztof Nowiński.
Finansował WXZ w LodzlJ T rzeci sezon badańj Gród /koniec XI - koniec XIV w ./ 1 zamek /koniec HV-IVTII w ./.
kontynuowano ptmee w wykopie z późnoromańską rotundą oeglaną przeprowadzając Inwentaryzację aroh ltekteniozn ą, przekroje muru i po miary c e g ie ł, wykonano k ilk a sondaży wokół obiektut wynikiem ptac było m yskanle dalszych danych dotyczących czasu 1 techniki budowy,
przygo-263
towanla terenu pod budowę oraz danych odnoszących a lę do śladów wcześ n iejszego osadnictwa w tym m iejscu.
A rchltektonlczno-archeologlczca a n a liz a obiektu pozwoliła na na stęp u jące u sta le n ia : 1. Rotunda postawiona z o sta ła częściowo na w arst wie kulturowej z XII w.; 2. y sondażach znaleziono rów fundamentowy p rzecin ający warstwy w cześniejsze /z XII w ./. Dno rowu wykładano deska mi, n astępnie wrzucano kamienie pokrywane na wierzchu zaprawą wapienną z gruzem ceglanym. Dopiero na warstwie zaprawy układano pierw szą w arst wę o e g le ł o wątku nieregularnym z przewagą c e g ie ł - "r o le k "; 3. Do l i ca muru od strony południowej przytykał wał drewniano-zlemny II fazy /o k . p o ł. X III - koniec XIV w+/ postawiony na nikłych resztkach wału I fazy /koniec X I-poł. X III w ./. Odbiega to od sy tu a o jl w Innych ozęściach grodu, gdzie ruaustlsko wału I fazy było wykorzystywane jako nasyp. Ten dencja do obniżenia wału II przy rotundzie może s ię wiązać z sugerowaną m ilita rn ą /obok sa k r a ln e j/ fun kcją budowli; 4. w p ro filu przeoinającym absydę po l i n i i N-S zauważono, oprócz negatywów muru absydy, przypusz czalny negatyw j e j sk le p ie n ia , wysokość sk le p ie n ia od pozioma "podłogi" zn alezion ej w r . 106$ wynosi ca 2 m; 5. Cegły mierzono w rotundzie i w podominikańskim k o ście le o iaz k laszto rze w Sieradzu /zbudowane do r .
1260/4 wyniki pomiarów wykazały liczn e an alo gie i su geru ją ten sam war s z t a t budowlany.
Podsumowując dotychczasowe u sta le n ia należy stw ie rd zić , że s ie radzka k ap lica grodowa z o sta ła budowana około połowy XIII w. i miała ch arak ter sak raln o -m llltarn y .
Badania prowadzone także w trzeoh nowych wykopaoh. Uchwycono prze b ieg wału obronnego z X III w. w częśo l zachodniej i północnej Wzgórza Zamkowego. Zbudowany był w teohnlce skrzyniow ej, którą wzmacniały potęż ne 1 głęboko wbijane słupy o przekroju prostokątnym. Znaleziono naroż n ik drewnianego budynku z XV w. będący przypuszczalnie fragmentem zam kowej kuchni znanej z l a s t i a o j l .
Po trzech la tach poszukiwań znaleziono negatyw moru bramy wjaz dowej do zamku. Mur brany odznaczał s ię znaozną grubością /c a 3 m/.War stwy wału obronnego w pobliżu braty zamkowej su geru ją istn ie n ie w tym m iejscu również wjazdu do gro&t II fazy od około połowy X III w.
Z zabytków ruohomych znaleziono ułamki naczyń z XII-XVIII w., przedmioty żelazne np. podkowa o falisty m brzegu, groty bełtów od kusz, nożyoe, fragmenty mlecza, n oże,klacz z X III w ., a z innych wyrobów dr*'T- niany m łot, p r z ę ś lik , o sełk ę, kościane oprawki, ołowlaiy ciężarek it d .
Kontynuacja badań w roku przyszłym powinna wyjaśnić n .in . k sz ta łt absydy przytyłm jąpej do rotundy od wschodu, najważniejszym problemem
264
je a t jednak a prawa konaerwatorzkiego zabazpia czenla odkrytych reliktów Borowanych, która n isz c z e ją w bardzo azybkia tempie.
SIEWIERZ, pcw. Za#ierola Pracownia Archeolcgiczno-Konserwator-aka P.P.PKZ - Oddział w Krakowie Badania prowadził mgr T e o fil Dębowaki. P l-
nanzował RKZ w Katowicach. Drogi zezen bddaó. Zaaak órodniowioczły i nowożytny /XTV-IV w ./.
Kontynuowano w y k o p alisk na dzisdzióoo zamkowym. Odzłonięto p eł ny za ryz koliz te j hodowli atanowiąooj zapewne p o zo stało ść średniowiecz nego zto łp n . Stwierdzono, że wzgórze, na któryn z t o i za nok zo ztało osy pane prawdopodobnie w XIV wieko. Dc wykonania nazypn ożyto drewna, mierzwy i piazkn. u północnej c z ę śc i dziedzidoa n atrafion o na dobrze zachowaną podłogę z dranic /po zoatałośó z t a j n i / datowaną na XIV-IV w. w XIV lob XV wieko zabodowę drewnianą zn lazczył pożar; w grobej w arat- wie przepalonej polepy g lin ia n e j wyztępoje warztewka zpalonego zboża.
Wśród zabytków ruchowych na oeagę zazłognjo dnża lloó ó przedmio tów wykonanyoh z materiałów organicznych; oprócz licznych kawałków skó ry, kościanych okładzin noWr 1 kawałków tkaniry znaleziono grzeb ieó ro gowy oraz klepki 1 f r a ^ s n t dna naczynia drewnianego. Liozno eą także przedmioty żelazn e: k ilk a d z ie s ią t grotów hołtów kozn, k ilk a o ztró g, ziorp y , krzozlwa, kłódka 1 nożyce, w em torialo ceramicznym ciekawa jo z t wyatępowanle pojedynczych fragmentów naczyó oraz fragment flg o rk l z po
lewą o złotawym odcienia znaną dotychczas wyłącznie w południowej częś c i M ałopolski.
Badania będą kontynnowane.
SKRZTDL&RKO, pcw. K bśclsrąrna p atrz o kr co wpływów rzymzkioh SOBBE& - MANASTERZEC, pcw.Lesko patrz wczesne średniowiecze
STARGARD patrz wczesne średniowiecze
TORDł Katedra A rcheologii Unlwerzytetn
M ikołaja Kopernika w Torunia Badania prow adzili dr Jadwiga Chud z lakowa /an to rka eprawozdania/, mgr Klosława Mato-
