1
SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI — . . . 5 . Q S . ^ . 0 ...
.
x d . . A y ; v '
111/1 - M a te ria ły d o tyczą ce rod zin y re la to ra -—
III/2 - M a te ria ły do tyczą ce o g ó ln ie o kresu s p rz e d 1939 r.—
III/3 - M ateriały d o tyczą ce o g ó ln ie o kresu o k u p a c ji (1 9 3 9 -1 9 4 5 ) — III/4 - M ateriały d o tyczą ce ogóln ie o kresu po 1945 r.—
III/5 - inne..— •
1/1. R elacja ^ r h
I/2. D o ku m e n ty (sensu stricto ) d o tyczą ce o so b y relatora 0 - G ■
I/3. Inne m a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e d o tyczą ce o so b y re la to ra \ / K -
V. N a zw isko w e ka rty in fo rm a c y jn e
2
3
I I Ą ! A
.;rotk a r a i u c .a t . t
Anna Maria Mączyńska Sosnowska u r .2 4 .V I» 1 9 2 5 r w k a r s s a w ie • o s t a t n i s t o :.ie ń h a r c e r s k i i s o ja k o w y :h a r c m ia t r z y n i- in s tr u k to r - p o r u c z n ik ps.^H anka".
1333 r akończyła® ..ars d-•.^ynowyę/t etfob ozie .!od J ia ły m J e zio r e m k o ło Augustowa*
B y ła a po p r z e s z k o l n iu na wypadek wojny s ł ą c z n o ć c i , s a n i t a r i a t u i wywiadu# is z ła ® w a l.ła i l i s t o w i a Harc ar a lt .: losor; i antką Ch.;r i ”v.i l / '; i P ogotow ia b y ła ha*
I la t a lia :i 3 krasao^o-druhna R ata*, o wybuchu wojny wa w r z e śn iu 1 9 3 3 r . n a jp ie r w w P i a s e c z n ie pod 7arsahw ą,e p ó ź n ie j w W arszawie n io sła m pomoc rannym ż o łn ie r z o m w s z p i t a - l u ha n e r ó k io przy u l . ’ o p e r n i a.D us.i i wr.zyat k ie g o był. ów czesna koaandarttfc, C horąg- wi hE.-Jadwi&a "alkowska -druhna J a ^ a .Z a j:< a > y ś : :y s i ? ró w n ież lu d n o ś c ią c y w iln ą ,a s z c z e g ó l n i - daL e'm i, w.tz . i z i c ta n ,;;dzie b y ło n i a s s c s ę ś c i a * ? o k a p i t u l a c j i r o a d z i e l i ły s * ny a i ; , i 3 ic y ó ^ .y a i drogam i*! ta k r j a 31 kJPH z a j - ł a s i t r a n n y s i ż o łn ie r z a m i i o f i -
\
ceram i a a^p*1335r w s z p i t a l u Ujazdowskim do 1343r*
P ó ź n ia j aeszł.ar. *. sk ło d 23 k^DK-Czsrych S s a r e g ó a ,z a c z ę ła s i ę kons . i r a c j s na d o b r e . I ia jp ia r a b y ło t o r o z n o s z e n ie grypsów z Pawiaka do r o d z in ,n a s t ę p n ie S!ały S a b o ta ż
' 5 ;;er’, .-.r a -J c ii,a ly .." y ' , i . z chłopcam i a Iom arańczarni w pom ysłach w w ypisyw aniu na a iu r a c l^ ^ tp ^ a s s y s hufców ;a b y ł ,r:, jsok y^ -^ yg, unt K' c - y ń s k i.Ć a ły -csa*. uczyłam s i g 1 l a j - p£.e.c,'j a s z k o ła c h ,a p ó ź n ie j .a k o a p le ta ć h * d y sk u sja c h i s a m o k s z t a łc e n iu * i s * 2 a j ? i a a s i s łu ż b ą łą c z n o c i , k o l p o r t a ż e m gazetow a i n ie r a z . w is ia * .II ło ż y ła m nor; wojen* ą p r a y s i k t ó r a od b yła s i ? bardzo u r o c z y ś c ie przy f l a d z e ’ z Orłam i sapałobym sn iczu * k zzy j -.ował od r a s por .h a r c m is t r z "Kornaa*! druiu a **C:-aży:.aw. W reszcie do: s i c d yw ersja i s z k o le n ia bojowa w obozach i w y c ie c z k a c h poza Warszaw*W 1342r z d a ła ś a tu r ę i kur p o d h a rn B istra o w a k i• D ostałam s t o p i vń phm i z o sta ła m hu fcow ą.T araz d o s z ła mi praca s e sz k o le n ie m i tw o r z e n ie a now *ch d rużyn *«? I9 4 3 r przypadkowo a o s t a j > areaztow ana i o s a dzona na 1 aw iaku .Przesłuchjtw ana p r z ;a gastapowców na Paw iaku i g e s t a p o - A le j e J z u c h a .
■.'oszlaki m i e l i n i k ł e z a reszto w p n y a Hubert aa L e n k is o ,k tó r y wpadł w a k c j i pod A rsena
łem* Udało iai a i ę z t e g o - o s z s a r u w y ci i g a ą ć ,a l e t e r a s nu; i a ła n s i ? ukrywaó*
Ten rok b y ł f a t a l n y , z g i n ę l i n a j l e p s i s t a r s i k o le d z y z Pom arań czam i,vraz z dowódcę GS - *2o5ka” *!ta p r z e ło m ie 1 3 4 3 /4 4 "'■ ssory ? d a ł :.i k o n ta k t do M»dywu#.ala j.; ta k d łu żą j ż y j n i e aogiam .i>osta tam z a ra z d r u g i k o n ta k t z o f i c e r a a łącz*iik ow ya Oddziałów L cisn y ch .P o sa ła a s grupą, i s i o s t r ą B a s ią do a r t y a a n t k i1 *i kasy Jan ow sk ie na l u b e l - sz c z y z r .ie * Dowóacą b y ł .p o r* h a r c • W k o n a r" -B o la a ł.ra lTaow.. a l c z y ł a a ja k o s a n i t a r i u s z ! a i ż o ł n i e r z * * r z e sz ła m dużo c i ę ż k i c h blt^w ja k n p . w .ia ju o d b ic ie p o c ią g u a w i ś n i a m i 3 /.tajdanka k o ło Lipy i w czerw cu p a c y fik a c j ę oraz w a lk i na Porytow m '..zgóżu w okrą
ż e n iu . C iężk o ranną s i ó s t r - , moj « B a się przytom ną Ifio a cy s p a l i l i we w s i S .. ia r ;,d a .
•.V końcu l i p c a k ie d y j u ż s z e d ł f r o n t w sc h o d n i,, r z a d a r ła s s i ę ja k o łą c z n ic z k a do \>er»
sza wy, do G. A l , Pow rotu ju ż n i e b y ło , z o s t a ł a ś i -.Talczyłam w p o w sta n ia .'.irizaw sk im . k a jp ie iw w ł ą c z n o ś c i z^ ru p . Ptm. ,2 a rea b y ’ł ,bazpośrodrJ.a: dowódcą b y ł v o r .3 a r n a r d .
Tam t e ż z o sta ła m le k k o ranna w oba kolana odłamkami z p o c is k u czo łg o w e o ,p r z e l a t u j ą c z domu p ło n ą ce g o A le je J e r o z o lim s k ie a e ld u n k a a i.P ó s n ie j d o łą c z y ła m do sw o jeg o ma
c i e r z y s t e g o zgru por.snia p łk "P adosła^a" ,B rodę 53 od dowódct^aa mjr Jana b at.^ Z od k a 1*
- kpt 'J*ttfcr'o,f . .' s ie r p n i u 1344r dostukam n o o in a c ję na h a r c m is t r s y a ię - in s t r u k t o r k ę * : rzea zła m w c i ę ż k i c h w alk ach ja k o ł ą c z n i c z k a . i s a n it a r iu s z k a o z .a k W ola-S tarów ka- C zerni«ków .
4
l \ A
SS 2 53
Ta <tarów ce z o s t a ła m ren n a o d ła ./k a m i w t y ł g ł -t»y i ; le c y ,p ~ a i : . o o p e r a c j i ,-rzy o d w ro -
- c i e z e G tarów k i s z ła m ia n a ła m i .a p ó z n is j n i e a w a ż a ją c na n i e w £ojoa<s ra n y p o sz ła m v sa lczy ć na C zern ia k ó w ,B y ła ;. u I I d r u ż y n ie ,k t ó r a w a lc z y , a na u l . K s ią ż ę c e j w a ta k u na a: ..ba sa d ? C h iń s k ą # 1 *anc ujjką.dom ek a r c h i t e k t a - i n i e w s k i e g o , k t ó r y s t a ł na z a p le c z u d o - a ów u l . i a i ą ż ? c o j . w alczyłam tara z p i s t o l e t e m m aszyn ow ym " S ten ea’ i g r a n a t a m i, u tr z y m u ją c aa ca p r z e z p ar? d n i d o ; e k . J e d y n ie wxa n o cy p r z y c h o d z i l i do . o n ia #c a ą ł g a j ą c ń i ? k o le d z y aby p r z y n ie ś ć j e d z e n i e i z o b a c z y ć c z y ż y j ? . irami-jts© j a k w wypalonym i za b a ry k a d we
ny® do:.u p r z y u l . '.s ią ż ę c s j z o s t a ła m sa n a Jed n a s t ó j k a w dawnej o tr ^ ź ó w c e r o j ą c j e d y n i e k o n te k t p r z e z a p a r a t t e l e f o n i c z n y p o ło w y .P ie r w s z y r a a p o czu ła m s t r a c h , c z y z d ą ż ą m nie ś c ią g n ą ć z p o s te r u n k u p r z e d - i i i e a c a a i .. r c s z c i c 4 r z y s z e d ł po r n i e p o r .M ir o s ła w a k i . p o tyra p ie lc ie i k oszm arze n a s t ą p i ł a k a p it u la c j a *
J e s z c z e o o t a t n i r a a z e b r a li-.m y s i ? w sz y sc y ż y j p y w p a s i e c e na i l c z e j , a pó - n ie j j na m szy s w . i u r o c z y sty m a p e l u , g d z i e d o w ie d z ia ła m s i ? o o tr z y m a n iu KW i s t o p n i a p o d p o r u c z n ik a .Z a o p a t r z e n ie w c h le b u p iecz o n fcp o p r z e a " K a jtk a " d ż e n t i t o p io n e a a s ł o f c h ło p c y o d k r y li . a ł y s iiła d ż y w n o ś c i w p iw n ic y na $ i o ^ e j / a y s z l i a t y z W arszaw y.P rzy w y ch o d z en iu n a s z y c h r e a z t e k o d d z ia łó w Hismny s a l u t o w a l i i s a lw ą o d d a li nam h on ory w o j n k o w e .ió z n ie j b y ł >żarów - o b ó z p o ż e g n a n ia i w\jwóz do o b o zu m ię d z y n a r o dowego S a n d b o a ts l s t a l a g >T ^-;iyj n la e r j e n i e c k i 2 2 4 4 2 2 .g d z ie r z e z d r u ty z d a le i.a w i d z i a ł a ś s w o ic h k o leg ó w j a k Tom a ,M ir o 3 ł a s s k ie g o ,S z a b e r k a i w i e l u in n y c h .A k r o t c e j a k o o f i c e r a w w ie z io n o ranie do o fL a g u k o b ie c e g o V o l» d o r f k o ło iS r fu r tu .D u ż o b y ło p r z e ż y ć znuwu l e c z byłam, z u p e ł n i e w ew nątrz w yp alon a i z o b o j j t n i ą ł a na w s z y s t k o . U w o l n i l i n a*
' /•
w B lan k en h e^ m ie k o ło l*5®fL a r u •'*» e - y k a n io • U z b r o i l i , i a k a r m i l i , u b r a l i i w y w ie d li do B u rg u . Z t a n t i d za b r a n o renie do I s z e j S a m o d zieln ej^ : B rygady S p a d o ch ron ow ej-d o w ó d ca
^ e n .S o s a b o w a k i.a p ó - n i e j p ł k . S 2 c z e r b o » K a « ic a ,? o w y s z k o le n iu spadochronow ym w eszła m w s k ła d k oluŁ ny s a n i t a r n e j s z p i t a l a . ł l a a z c z ? a c i e j u ż n i e d łu g o t o t r w a ł o , c h o c i a ż w alk a w r - g u la r n e j a r m ii i o j ^ a t z u p e ł n i e c o in n e g o w p o r a w r a a iu do n a s z e j w a lk i k o n s p ir a c y j n e j , p a r t y z a n c k i e j , c z y p o w s t a ń c z e j - b y ia lu k s u s e m .
z t r z y ty g o d n io w ą c ó r e c z k ą w r ó c iliś m y do k r a j u wojskowym tr a n s p o r te m .D u ś o pracow ałam zawodowo i s p o ł e c z n i e w h a r c e r s t w ie j a k o hm i n s t r u k t o r w S z c z e c i n i e i J e l e n i e j G ó r z e ,
g d z ie t r z e b a b y ło z a c z y n a ć od p o d sta w ,O b e c n ie j e s t e m sy m p a ty k iem i d o r a d c ą m łod ych i s t a r s z y c h h a r c e r e k i h a r c e r z y .
p o czą w szy .S ta r a m s i ? p r z e k a z a ć w s z y s t k i e n a .jle p a z e w a r t o ś c i , k tó r o nam w p a ja n o ,a k t ó rym b «d ziei»y w ie r n i do ś m ie r c i.U m iło w a n ie nad ż y c i e o jc z y z n y ,p r a w d y ,o d w a g i,d o b r a w ie r n i zam sze p rzy k a za n io m h a r c e r s k im .
y s z ła m zomąż w 1 9 4 'ó ro k u za p o r.k o m a n d o sa 0icho»<£J4enri«go,sa w 1 9 4 7 r wraa
Wychowując w n u c z k ę ,k tó r a j e s t r ó w n ie ż j a k j a n ie g d y ś h a r c e r k ą od Suchów
Anna Sosnow ska
5
6
/ ? £ i A r v
ANNA SOSNOWSKA l<ł
Urodziła się 24 czerwca 1925r. w Warszawie jako córka Zygmunta i Janiny z d.
Reingruber.
Maturę zdała na tajnych kompletach w szkole im. H. Kurmanowej w Warszawie.
Od października 1939r. była sanitariuszką w szpitalu Ujazdowskim. W lutym 1940r. pod ps. Hanka została wcielona do Szarych Szeregów. Zajmowała się kolportażem tajnej prasy i małym sabotażem. W 1942r. aresztowana przez gestapo i osadzona na Pawiaku. Po wyjściu z więzienia, w 1943r. przybyła na ziemię janowską. Została sanitariuszką w oddziale AK „Lancy”, a od wiosny 1944r. w oddziale NOW-AK „Ojca Jana” . Po bitwie na Porytowym Wzgórzu (czerwiec 1944) wróciła do Warszawy. Wzięła udział w Powstaniu Warszawskim.
Za walki w oddziałach AK i Powstaniu Warszawskim odznaczona Virtuti Militari V klasy (nr DK - 2841/W, MON Warszawa 22 Iipcal964).
Po kapitulacji Powstania wywieziona do obozu jenieckiego. Po jego wyzwoleniu przez armię amerykańską pracowała jako siostra operacyjna w szpitalu polowym Samodzielnej Brygady Spadochronowej w Scnwagstorf. W lipcu 1946r. z mężem i córką wróciła do Polski. Zamieszkała u ojca w Warszawie.
Następnie pracowała jako pielęgniarka w szpitalach w Szczecinie, Jeleniej Górze i Tomaszowie Lubelskim. Ukończyła Technikum Medyczne o kierunku technik EKG- rentgenolog. Była przewodniczącą Klubu "Synów Pułku" województwa zamojskiego oraz działaczką Światowego Związku Żołnierzy AK.
7
8
Odznaczona także Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem AK i Krzyżem Partyzanckim.
Zmarła 2 maja 1997r. w Tomaszowie Lubelskim. Spoczywa na miejscowym cmentarzu.
Wyszła za mąż (wrzesień 1946), za Adriana Sosnowskiego (ur. 1920), porucznika Brygady Spadochronowej, po powrocie do kraju pracującego jako technik budowlany.
Miała czworo dzieci: Elżbieta (ur. 1947), zamężna Borkowska, księgowa; Jacek (ur. 1948), technik mechanik; Tomasz (ur. 1952), technik mechanik; Janusz (ur. 1955), przedsiębiorca.
Źródła:
DW UdsKiOR, Szwedo B., Podporucznik Anna Sosnowska, mps.
9
SOSNOWSKA Anna z d. MĄCZYŃSKA (1925-1997), od 1940 jako „Hanka” czynna w Warszawie w kolportażu i małym sabotażu, 1942 więźniarka Pawiaka, od 1943 sanitariuszka w oddziałach partyzanckich NOW-AK na Lubelszczyźnie, w Powstaniu w plutonie pancernym? Batalionu „Zośka”, jeniec obozu, po wyzwoleniu sanitariuszka Samodzielnej Brygady Spadochronowej; po wojnie pielęgniarka w Tomaszowie Lubelskim
Anna Mączyńska urodziła się 24 VI 1925 w Warszawie jako córka Zygmunta Mączyńskiego i Janiny z d. Reingruber. Będąc uczennicą szkoły powszechnej należała do harcerstwa. W 1939 ukończyła kurs drużynowych, gdzie przeszła przeszkolenie łącznościowe, sanitarne i wywiadowcze, wchodząc w skład Pogotowia Harcerskiego.
We wrześniu 1939 najpierw w Piasecznie, następnie w Warszawie niosła pomoc rannym żołnierzom w szpitalu harcerskim przy ul. Kopernika. Od października pomocniczo czynna w Szpitalu Harcerskim i Ujazdowskim z ramienia 31 WŻDH, udzielała także pomocy ludności cywilnej. W lutym 1940, przyjąwszy pseudonim „Hanka” (także „Hanka Zawadzka”), rozpoczęła służbę harcerską w 23 WŻDH jako drużynowa. Początkowo roznosiła grypsy z Pawiaka do rodzin więźniów, następnie była czynna w kolportażu tajnej prasy i małym sabotażu, uczestniczyła także w zadaniach wywiadowczych i dywersyjnych.
Jednocześnie uczyła się na tajnych kompletach w szkole im. H. Kurmanowej i w 1942 zdała maturę. W tymże roku ukończyła kurs podharcmistrzyni i do jej obowiązków doszło szkolenie i tworzenie nowych drużyn. Aresztowana przez gestapo w 1943 (według niektórych źródeł w grudniu 1942), osadzona na Pawiaku, wkrótce została zwolniona. Spalona w Warszawie wyjechała, wraz z siostra Barbarą, na przełomie 1943/1944 na Lubelszczyznę. Tam pełniła służbę sanitariuszki w oddziale partyzanckim AK „Lancy” dowodzonego przez por. B. Usowa ps. „Konar”, a od wiosny 1944 w oddziale NOW-AK „Ojca Jana”. Uczestniczyła w wielu akcjach, m.in. w odbiciu pociągu z więźniami Majdanka koło Lipy. Po uczestnictwie w bitwie na Porytowym Wzgórzu, kiedy już się zbliżał front wschodni, przedostała się w końcu lipca 1944 do Warszawy.
W Powstaniu początkowo przydzielona jako łączniczka do Zgrupowania „Zaremby”, tam została lekko ranna w oba kolana odłamkami z pocisku czołgowego, w czasie przenoszenia meldunków z płonącego domu przez Aleje Jerozolimskie. Następnie dołączyła do macierzystego Zgrupowania „Radosława”, do batalionu „Zośka”, z którym brała udział w walkach na Woli, Starówce, Śródmieściu i Czerniakowie. Była trzykrotnie ranna, ale mimo niewygojonych ran nadal uczestniczyła w walkach, m.in. w ataku na ambasadę chińską i
10
francuską, sama też przez kilka dni z pistoletem maszynowym i granatami utrzymywała domek na ul. Książęcej przed atakami niemieckimi. Po kapitulacji wywieziona do niewoli, przebywała w obozie jenieckim Sandbostel, w oflagu M olsdorf i innych.
Ppor. Anna Sosnowska została odznaczona w 1944 Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, a nadanie zostało zweryfikowane przez MON 22 VII 1964 z nr.
zaświadczenia DK-2841/W z uzasadnieniem za walki w oddziałach A K i Powstaniu Warszawskim. Była także odznaczona KW (1944), Sr. KZzM (1944), 4-krotnie Medalem Wojska (1948), Krzyżem Partyzanckim (1968), Medalem za Warszawę (1970), KAK (1971), Złotym Krzyżem Sanitarnym (1976), KKaw.OOP (1982), Krzyżem Powstania Warszawskiego (1992) oraz Medalem Polska Swemu Obrońcy.
Po wyzwoleniu oflagu przez armię amerykańską pracowała jako siostra operacyjna w szpitalu polowym Samodzielnej Brygady Spadochronowej w Schwagstorf. We wrześniu 1946 wyszła tam za mąż za Adriana Sosnowskiego. W lipcu 1947 wraz z mężem i córeczką wróciła do Polski i zamieszkała u ojca w Warszawie. W następnych latach pracowała jako pielęgniarka w szpitalach w Szczecinie, Jeleniej Górze i Tomaszowie Lubelskim, kończąc równocześnie Technikum Medyczne o kierunku technik EKG-rentgenolog. W latach 1951- 1952 represjonowana przez UB w Jeleniej Górze. W późniejszych latach uzyskała wykształcenie wyższe medyczne ze specjalizacją elektroradiolog, następnie pracowała w Zakładzie Opieki Zdrowotnej jako kierownik techniczny rentgenologii. Działaczka społeczna,
udzielała się w harcerstwie, czynna członkini ZDoWiD-u, przewodnicząca Klubu "Synów ^ Pułku" województwa zamojskiego i tamtejszą działaczka Światowego Związku Żołnierzy
AK. Od 1977 na emeryturze (posiadając też I grupę inwalidzką), dalej czynna społecznie, także w Kole Emerytów i Rencistów szpitala w Tomaszowie. Zmarła 2 V 1997 w Tomaszowie Lubelskim, pochowana na miejscowym cmentarzu.
Siostra Anny, Barbara Mączyńska (? - 1944), żołnierz w oddziale partyzanckim AK
„Lancy”, następnie w oddziale NOW-AK „Ojca Jana” w Lasach Janowskich, ranna w walkach na Porytowym Wzgórzu, spalona żywcem przez Niemców we wsi Szklarnia. Mąż Adrian Sosnowski (ur. 1920), por. Brygady Spadochronowej, po powrocie do kraju pracował jako technik budowlany. Mieli czworo dzieci: Elżbieta (ur. 1947, zamężna Borkowska, księgowa; Jacek (ur. 1948), technik mechanik; Tomasz (ur. 1952), technik mechanik; Janusz (ur. 1955), przedsiębiorca.
11
APAK, T. 3661/WSK(tamże rei. własna i materiały przysłane przez męża A. Sosnowskiego oraz materiały z ŚZZAK z Tomaszowa Lubelskiego); DW UdsKiOR, Szwedo B., Podporucznik Anna Sosnowska, mps.;
Polak B., Kawalerowie Yirtuti Militari 1792-1945, Koszalin 1999, t. 5, cz. 1, s. 97-98, fot.
119; Ostrowska, ...wśród drutów, s. 73, 182, fot. nr 38; Wesołowski, Order VM... i PRL. Kaw.
VM... - brak wzmianki.
12
13
Sygn.akt. IV.ETs. 344/65
P O S T A N O W I E N I E Dnia 5 kwietnia I966r.
Sąd Powiatowy w Jeleniej Górze Wydział IV Cywilny w slcładzie : Przewodniczący: SSPow.J.Rukasz
Protokolant: Kwaśna
po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 1966r. na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Sosnowskiej Anny- Marii-UasiKig Janiny o odtwo
rzenie świadectwa szkolnego.
Odtworzyć świadectwo szkolne na nazwisko Anna-Maria-Janina Mączyńsja w następujący sposób :
Prywatne Gimnazjum i Liceum Ogólno-Kształcące im.Zofii Kurmanowej Warszawa ul.Bracka 9•Warszawa 24.VI.1942 rok.
Z A Ś W I A D C Z E N I E
Dyrekcja Prywatnego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im.Zofii Kurmanowej w Warszawie zaświadcza,że Anna Maria Janina Mączyńska ukoń
czyła w roku szkolnym 1941/1942 Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące w tajnych kompletach zorganizowanycg przez wymienioną szkołę.
Egzamin Dojrzałości zdała z wynikiem pomyślnym.dyrektor Szkoły /-/M?
Kalińska. Przełożona Szkoły #-/Zofia Kurmanowa. Prywatne Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im.Zofii Kurmanowej. Warszawa ul.Bracka 9 . pieczęć okrągła.
Na oryginale właściwe podpisy,
( ? | Y 3 \
' - W
Sąd P o w ia to w y w O M ymk
*« niniejsze o, j^ l
*t,vdnniufd wykonalne).
* ciecia Gora, dnia .... W t t / ■ 8 f d i l a
Za z
„W ypis Blnlojsnr r t m 1 « * ■ H llU U .
opt. kawc. (|.
14
KOŁO BYŁYCH ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ
POLISH HOME ARMY EX-SERVICEMEN ASSOCIATION 240, KING STREET, LONDON, W6 ORF
Londyn - 14»09»1937 r.
° ur ref' ZAŚWIADCZANIE WERY?I KAC Y JN3
/Wyciąg z akt personalnych/
LI4GZYlf3KA-303W0W3KA Anna - ur, 24,06.1925 r* w Warszawie Córka - Zygmunta i Janiny
Podporucznik
Pseudonim: "Hanka", "Hanka Zawadzka"
Przydział: Okręg A.K. Warszawa
Odbyła służbę wojskową w szeregach: "Szare Szeregi" - A.K.
Przebieg służby:
10.1939 -
10.1939 - 02.1940
02.1940 - 12.1943
12.1943 - 07*1944 - Po wyjściu z Pawiaka, przydzielona do 0,P.
A.K0 "Ojca Jana" w lasach Janowskich.
Brała udział we wszystkich akcjach tego oddziału jako sanitariuszka,
0 1 o 0 8 . 1 9 4 4 - 3 0 . 0 9 . 1 9 4 4 - Po przebiciu się z okradzenia \ i lasach Janowskich skierowana do Warszawy.
Czynny udział w Powstaniu Warszawskim na Woli - Starówce - Śródmieściu i
Czerniakowie przydzielona do Bat. "Zośka".
30.09*1944 - 04.1945 - Wzięta do niewoli przebywała w obozach jenieckich w Sandbostel i innych.
Uwolniona przez wojska alianckie, n . Medal Wojska
Odznaczenia. Krzyż Armii Krajowej
1
łGŁÓWNA KOMISJA WERYFIKACYJNA A*K.
Czeki i przekazy pieniężne prosimy wystawiać na; Polish Home Army Ex-Servicem-en Association
Zaprzysiężona w Warszawie o
- Po kampanii wrześniowej pełniła funkcję Sanitariuszki - pielęgniarki w szpit alu Harcerskim i Ujazdowskim z ramienia3 1 W2DH - Wcielona do 23 W.Z.D.H., gdzie pełniła
funkcję drużynowej - podharcemistrzyni i instruktorki* Prowadziła wywiad, kol
portaż tajnej prasy - sabotaż i dywersję, 4* i 5 -- - l ~ - 7 - rr. r.e + r . - i ' - L
0
L. dz. ..123.6.8/87
j
15
16
L. d
O n rKOŁO BYŁYCH ŻO ŁN IERZY A R MI I K R A JO W EJ POLISH HOME ARMY EX-SERVICEMEN ASSOCIATION
240, KING STREET, LONDON, W6 ORF
z. ..123.6.8/8.7 Londyn - 14.09.1937 r.
ref' ZAŚWIADCZENIE WERYFIKACYJNE
/Wyciąg z akt personalnych/
ŁI 4 .C Z YJtSKA- SOS NO W3KA Anna - ur. 24.06-1925 r . w Warszawie Córka - Zygmunta i Janiny
Podporucznik
Pseudonim: "Hanka", "Hanka Zawadzka"
Przydział: Okręg A.K. Warszawa
Odbyła służbę wojskową w szeregach: "Szare Szeregi" - A.Ko Przebieg służby:
10.1939 - Zaprzysiężona w Warszawie.
10-1939 - 02.1940 - Po. kampanii wrześniowej pełniła funkcję Sanitariuszki - pielęgniarki w szpit alu Harcerskim i Ujazdowskim z ramienia 31 W.Z.' 02.1940 - 12.1943 - Wcielona do 23 W.Z-D.H., gdzie pełniła
funkcję drużynowej - podharcemistrzyni i instruktorki- Prowadziła wywiad, kol
portaż tajnej prasy - sabotaż i dywersje Aresztowana przez. Gestapo.
12.1943 - 07,1-944- - Po wyjściu z Pawiaka, przydzielona do 0.1 A.K. "Ojca Jana" w lasach Janowskich.
Brała udział we wszystkich akcjach tego oddziału jako sanitariuszka.
01.08.1944 - 30.09.1944 - Po przebiciu się z okrążenia w lasach Janowskich skierowana do Warszawy.
Czynny udział w Powstaniu Warszawskim na Woli - Starówce - Śródmieściu i
Czerniakowie przydzielona do Bat. "Zośka"
30.09-1944 - 04.1945 - Wzięta do niewoli przebywała w obozach jenieckich w Sandbostel i innych.
Uwolniona przez wojska alianckie.
„ • Medal Wojska
Odznaczenia: Krzyż Armii Krajowej
Za zgodność:
GŁÓWNA KOMISJA WERYFIKACYJNA A.K.
C,<e!ci i przekazy pieniężne prosimy wystawiać na: Polish Hoir.e Army Ex-Servicemen Asscsciation
17
18
19
20
21
22
23
f o e
( & h A \ M . * . A<*O l . t A j. £ £ V W . ^ w k i f k * i ! * J p ^ . . • s J Ą f y ?
JW&j&flfł. . V .V ^ W . . iPrtL k&MiJLi. h & n\ *
• . .1 . Ptó/. t>k<*v. ^ 3, v m L . .& . .
* ,f^f. tojJb&U. * CK m m j U* MijSM* JiW £l. i Ajl. <^<2 .W M&IU* J&H^ a U i M -.
4 t t ó . c . „ . . i J & w t A . • ? *2
A?7rtt .* Ji&ftS&d . * # £ f e & yfflhw* & pklUi^S^. &&*. \g:L t <K / / A t
$ & k f l 9 4 4 4 * « f a ^ . / P P h h f o . Z . • s k . ( s& f H . S f & j . $ £ ? :r f i & L .
n r t . W & * J & & . ' &
O ^ t u o ^ K , 1 it f L [ f h c U t f c j r y ^ l t l ^ u f h o y u ^ U i e ^ i ,
- 2 -
I N *
i g £ ^ # w
r * * g + & *
- T&/yWL40( n ) i ^ M A + l — lvQ Z4l - - 'fcsCJltjc U*
sLttW1'
i&St
^ , . _ _ « w » . _______ »>^y» €**■*+& **j* aiYa> f tt%f *
Siedziba Koła
Hr Z aśw iadczenia kombatanckiego lub nowej le g ity m a c ji . . P .?«&&$&%**• ■
wydanej dnia • przez Zarząd Wojewódzki ZBoWiD w. $&&£$**<
Zarząd Koła M iasta i Gminy Związku Bojowników o Wolność i Demokiweję w Janowie Lubelskim dnia 24 maja 1984 roku podjął decyzję powołania
"Kiubtt Uczestników Bitwy Partyzanckiej w Lasach Janowskich 1944"
przy tu t .K ole.
W związku z tym ankieta b ęd zie wykorzystana do togo c e lu .
Propozycja słuszna lub n ie • • • • . ... (*& ■ ...-... ...
e <
Wyrażam zgodę i proszę wpisaó mnie na l i s t ę uczestników Klubu.
...S o J y v ^ Y ^ ę s
/ Czytelny podpis /
^ Pruk ladlaśn. Janów zam . 172 4 V I , Q 4r. 50 0
VwT 5 0 ^ <y. 24
25
26
27
jesien i 1945 podjął studia na w ydziale praw a U niw ersytetu Łódzkiego.
2 5 .0 6 .!9 4 6 aresztow any i przew iezio
ny d o \w ięzie n ia W U BP \y Kielcach.
P rzeszedł okrutne d^rew ięciom ie- sięczne śledztw o. O skarżony o m or
dow anie Żydów, R o sj/n oraz ukry w a
nie broni. P oniew aż/w ytrzym ał to rtu
ry i do niczego się n ie przyznał, został zw olniony. W roc« na U niw ersytet i ukończył praw oA N ast. pracow ał jak o radca praw ny w Z akładach Przem ysłu B aw ełnianegp w Łodzi. Zm . w Łodzi, spoczyw a aa. S ta ry m \C m . Żonaty z H aliną z /Óomu de G ^ j. M iał syna
M arka. / \
Wojciech Borzobohaty, ,Jbdla". Okręg
RadorrJko-Kielecki ZWZ-AK \1939-I945,Wars/awa 1988; Eugeniusz Dąbrowski, Szla
kiem ,,Jędrusiów", Kraków, 1992; Protr Sie-
rant, 2 pp Legionów Armii Krajowej, Warsza
w a 1996; informacje Tadeusza Szewclty z
Łodzi. \
B ogusław Szwedo
Sosnow sk a A nna z M ączyń- skich, ps. „H anka” (24.06.1925 ■ - 2.05.1997), podporucznik rezerwy.
Ur. w W -w ie, c. Z ygm unta i Janiny z d. Reingruber. M aturę zdała na taj
nych kom pletach w szkole im. H.
K urm anow ej w W -w ie. Od paździer
nika 1939 była sanitariu szk ą w szpi
talu U jazdow skim . W lutym 1940 w cielona do Szarych Szeregów. Zaj
m ow ała się kolportażem tajnej prasy i m ałym sabotażem . W 1942 areszto
w ana przez G estapo i osadzona na Paw iaku. Po w yjściu z w ięzienia w
1943, przybyła na ziem ię janow ską.
Z ostała san itariuszką w oddziale AK
„L ancy”, a od w iosny 1944 w od
dziale N O W -A K „O jca Jan a” . Po bitw ie na Porytow ym W zgórzu (czerw iec 1944) w róciła do W-wy.
W zięła udział w P ow staniu W arszaw
skim . Za w alkę w oddziałach AK i Powstaniu W arszawskim odznaczona VM 5 kl. (nr DK - 2841/W, MON W- w a 22.07.1964). Po kapitulacji Po
w stania w yw ieziona do obozu je n ie c kiego. Po je g o w yzw oleniu przez a.
am erykańską pracow ała jak o siostra operacyjna w szpitalu polowym SBSp w' Schw agstorf. W lipcu 1946 z m ę
żem _i_córką w róciła do Polski. Za-
^rmt5ZKaici ił-0JCa~W W “w pffi - - cow ała ja k o pielęgniarka w szpitalach w Szczecinie, Jeleniej G órze i Tom a
szow ie Lubelskim . Uk. Technikum M edyczne o kierunku techn. EKG- rentgenolog. Była przew odniczącą Klubu „Synów P ułku” woj. zam oj
skiego oraz d ziałaczk ą ŚZŻ AK. W y
szła za m ąż (w rzesień 1946) za A d
riana S osnow skiego (ur. 1920), por.
SBSP, po pow rocie do Kraju p racu ją
cego ja k o technik budowlany. M iała czw oro dzieci: E lżbieta (ur. 1947), zam ężna Borkow ska, księgow a; Jacek (ur. 1948), technik m echanik; Tom asz (ur. 1952), technik m echanik; Janusz (ur. 1955), przedsiębiorca. Zm. w Tom aszow ie Lubelskim , tam że po
chow ana. O dznaczona także KW, ZKZ, Krzyżem AK, K rzyżem P arty
zanckim .
l/fti
28
CAW ap 221/728; Stanisław Puchalski.
Partyzanci „Ojca Jana", Stalowa Wola 1996,
informacje męża Adriana Sosnowskiego z Tomaszowa Lubelskiego.
Bogusław Szwedo CłAfnninl/ Sfanifiław nc
29
30
31
Pro/, dr hak. Elżbieta Zawacka
87-100 Toruń, ul. Gagarina 136 m
26
tal. 0 5 6 / 6 5 1 7 3 4 4 e -m a il: z a w a c k a @ w p .p i
li. i),
I Wc2^C€— • Toruń 7 VII 2006 r. OK
/ 6? i ś c i i z - -?!&(, Pan Adrian Sosnowski ul.
22-600 Tomaszów Lubelski
Szanowny Panie,
ŚZZAK w Tomaszowie Lubelskim przesłał nam kserokopie dokumentów dotyczących Pana śp. Żony Anny Sosnowskiej wraz z Pana adresem. Pozwalamy sobie przesłać do Pana projekt Jej biogramu przygotowany do III tomu Słownika Biograficznego Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Yirtuti Militari pod red. gen. prof. Elżbiety Zawackiej.
Będziemy wdzięczne za wszelkie dane dotyczące Jej służby wojennej, szczegółów odznaczenie VM, wykształcenia i pracy (z podaniem dat), ale także za informacje o rodzicach i rodzeństwie. Może zechciałby Pan opracować szczegółową relację Żony w oparciu o załączony schemat relacji WSK? W naszym Archiwum Wojennej Służby Kobiet została założona teczka osobowa na nazwisko Pana Żony o sygnaturze 3661/WSK - będziemy zobowiązane za uzupełnienie teczki przez przesłanie dokumentów lub ich kserokopii (np.
legitymacji odznaczeń itp.). Prosimy także o przysłanie zdjęcia Żony, jeśli to możliwe z okresu II wojny światowej. Wszelkie zgromadzone u nas materiały są udostępniane jedynie w celach naukowych.
Przesyłamy materiały informacyjne o naszej Fundacji i działającym przy niej
„Memoriale Generał Marii Wittek”, których jednym z celów jest upamiętnianie wojennej służby kobiet na wszystkich frontach II wojny światowej.
Z wyrazami szacunku
Sekretarka prof. Elżbiety Zawackiej
Zał.
1) Projekt biogram u A nny Sosnow skiej
2) M ateriały inform acyjne o Fundacji i M em oriale 3) Schem at relacji W SK
32
33
Prof. drhab. Elżbieta Za wacka
87-100 Toruń,
