W
OJEWÓDZKIK
ONKURSC
HEMICZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCHW ROKU SZKOLNYM
2018/2019
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
– 07.03.2019
R.
1. Test konkursowy zawiera 11 zadań. Są to zadania otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny.
2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania.
3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach.
4. W zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. Przedstaw tok rozumowania prowadzący do wyniku.
5. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu.
6. Podczas rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora i tablic dołączonych do zestawu.
7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu.
8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany.
9. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie.
Zad.1. Zad.2. Zad.3. Zad.4. Zad.5. Zad.6. Zad.7. Zad.8. Zad.9. Zad.10. Zad.11.
Liczba punktów
Zadanie 1. (3 p.)
Na zajęciach laboratoryjnych z chemii uczniowie zmieszali 200 cm3 wodnego roztworu KOH o stężeniu 0,2 mol/dm3 z 250 cm3 roztworu H2SO4 o stężeniu 0,1 mol/dm3. Napisz równanie przebiegającej reakcji chemicznej w formie cząsteczkowej (pamiętaj o współczynnikach reakcji) i oblicz masę (w gramach) powstającej soli.
Zadanie 2. (3 p.)
Na zajęciach koła chemicznego do 90 cm3 wody wsypano 10 g tlenku sodu, w wyniku czego zaszła następująca reakcja chemiczna:
Na2O + H2O → 2NaOH
Następnie członkowie koła podjęli próbę obliczenia stężenia procentowego otrzymanego roztworu wodorotlenku sodu. Poniżej przedstawiono trzy uczniowskie rozwiązania problemu.
Tylko jedno z nich jest prawidłowe! Wskaż prawidłowe rozwiązanie, a w dwóch błędnych opisz, na czym polegał błąd ucznia.
Uczeń nr
Rozwiązanie
Czy rozwiązanie jest prawidłowe?
(wpisz TAK lub NIE)
Na czym polegał błąd w metodzie?
(przy prawidłowym rozwiązaniu to pole pozostaw puste)
1
2
3
Zadanie 3. (5 p.)
Pewien związek organiczny ma wzór sumaryczny C3H6O2.
Wiadomo o nim również, że dodanie go do wody nie zmienia jej pH. Ma on lekko „gryzący”, owocowy zapach. Ponadto w cząsteczce związku nie występują wiązania wielokrotne pomiędzy atomami węgla.
Udziel odpowiedzi na następujące pytania dotyczące opisanego związku chemicznego.
1. Czy związek ten jest alkoholem nasyconym?
………..
2. Czy związek ten jest kwasem karboksylowym? Odpowiedź uzasadnij odnosząc się do treści zadania.
……….……….
………...
3. Jaka jest zawartość procentowa wagowa węgla w tym związku chemicznym?
………
4. Jednym z substratów do otrzymywania tego związku jest kwas mrówkowy. Podaj nazwę drugiego substratu, oraz nazwę związku C3H6O2.
………
5. Jaki jest stan skupienia tego związku w temperaturze pokojowej?
………
Zadanie 4. (5 p.)
Napisz w formie cząsteczkowej równania reakcji przestawionych w poniższym schemacie.
1 2 3 4 5
Cu CuCl2 Cu(OH)2 CuO CuSO4 Cu
1: ………
2: ………
3: ………
4: ………
5: ………
Zadanie 5. (3 p.)
Do trzech probówek zawierających po 5 cm3 roztworu kwasu azotowego(V) o stężeniu 10%
uczniowie dodali różne objętości roztworu zasady sodowej o stężeniu 10% i zmierzyli pH powstałych roztworów. Wyniosło ono w pierwszej probówce 9, w drugiej 7, a w trzeciej 5.
Oceń prawdziwość poniższych zdań i wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe i F – jeśli jest fałszywe.
I W drugiej probówce nastąpiło całkowite zobojętnienie kwasu.
II W próbówkach pierwszej i trzeciej błędnie zmierzono pH, gdyż po reakcji kwasu z zasadą pH musi wynosić 7.
III W trzeciej probówce użyto nadmiar zasady.
IV Roztwory otrzymane w probówce pierwszej i trzeciej da się rozróżnić używając fenoloftaleiny.
V Równanie zachodzącej w każdej z probówek reakcji można opisać następującym zapisem jonowym skróconym: H+ + OH- → H2O
VI Użycie kwasu solnego zamiast azotowego(V) wpłynęłoby znacząco na wynik eksperymentu.
Zadanie 6. (4 p.)
Ile grup wodorotlenowych (OH) zawiera cząsteczka alkoholu o masie cząsteczkowej 92 u, w której stosunek wagowy C:H:O wynosi 9:2:12. Podaj nazwę tego związku, jego wzór strukturalny lub półstrukturalny oraz jedną właściwość fizyczną i jedną chemiczną, wpisując w odpowiednie miejsca w tabeli.
Ilość grup
wodorotlenowych Wzór strukturalny (lub półstrukturalny) Nazwa związku Właściwość fizyczna Właściwość chemiczna
Zadanie 7. (2 p.)
Roztwór pewnego sacharydu o stężeniu procentowym równym 10% ma gęstość 1,026 g/cm3. Oblicz masę molową tego związku, jeśli wiadomo, że stężenie molowe wspomnianego roztworu wynosi 0,3 mol/dm3. W oparciu o otrzymaną masę molową, odpowiedz czy jest to monosacharyd, czy disacharyd.
Zadanie 8. (5 p.)
O cząsteczce pewnego związku chemicznego wiadomo, że:
1. jej masa jest równa masie cząsteczki kwasu mrówkowego,
2. łączna ilość atomów tej cząsteczki jest równa liczbie atomowej fluoru,
3. w jej skład wchodzi tyle samo atomów węgla, ile znajduje się w cząsteczce etynu, 4. różnica między ilością atomów tlenu i wodoru w tym związku wynosi tyle, ile
protonów znajduje się w jądrze atomu boru.
Zidentyfikuj opisany wyżej związek chemiczny podając jego wzór lub nazwę. W tym celu uzupełnij tabelę.
Masa
cząsteczkowa związku [u]
Łączna ilość atomów w cząsteczce
Ilość atomów węgla w cząsteczce
Różnica między ilością atomów wodoru i tlenu w cząsteczce
Wzór lub nazwa związku
Zadanie 9. (4 p.)
W trzech identycznych zestawach – po cztery probówki w każdym – znajdują się następujące substancje: glukoza, sacharoza, skrobia i suche, sproszkowane białko jaja kurzego.
W celu zidentyfikowania substancji w probówkach:
na pierwszy zestaw podziałano stężonym kwasem azotowym(V),
na drugi – jodyną,
na trzeci – zawiesiną wodorotlenku miedzi(II), a probówki ogrzano.
W wyniku tych czynności w każdym z zestawów, w przynajmniej jednej probówce, zaobserwowano objawy reakcji. W jednej z probówek zaobserwowano pojawianie się żółtego zabarwienia, w innej z kolei, substancja zabarwiła się na ciemnogranatowo.
W kolejnej zaobserwowano wytrącenie się czarnego osadu, a w jeszcze innej pomarańczowo – czerwonego osadu.
Połącz ze sobą nazwę zidentyfikowanej substancji z prawidłową obserwacją i dobrze dobranym odczynnikiem. W tym celu uzupełnij luki w zdaniach.
1. W probówce z białkiem po dodaniu ………..
zaobserwowano ……….
2. W probówce ze skrobią po dodaniu ……….
zaobserwowano ………
3. W probówce z glukozą po dodaniu ………..
zaobserwowano ………
4. W probówce z sacharozą po dodaniu ………
zaobserwowano ………
Zadanie 10. (3 p.)
Spośród wymienionych substancji: KCl, N2, CO2 wskaż tę, która
ma najbardziej jonowy charakter ………..
w cząsteczce posiada wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane potrójne …………
w cząsteczce posiada wiązanie kowalencyjne spolaryzowane podwójne ………..
ma najniższą temperaturę wrzenia ………..
bardzo dobrze przewodzi prąd w roztworze wodnym ………..
ma najwyższą temperaturę wrzenia ………..
UWAGA! Substancje mogą być użyte w więcej niż jednej luce.
Zadanie 11. (3 p.)
Przeprowadzono eksperyment porównujący aktywność dwóch metali zgodnie z poniższym rysunkiem schematycznym.
W toku reakcji zaobserwowano, że blaszka wykonana z cynku pokrywa się srebrzystym nalotem.
I. Napisz równanie zachodzącej reakcji w formie jonowej lub jonowej skróconej.
……….
II. Zaproponuj wniosek wynikający z eksperymentu.
………..
………..
III. Oceń, czy w wyniku eksperymentu masa blaszki rośnie czy maleje. Odpowiedź uzasadnij słownie lub z użyciem odpowiednich obliczeń.
……….
………....
blaszka cynkowa
wodny roztwór AgNO3
Brudnopis (nie jest oceniany)
