ts & J K & S S k h « ■ » ■ > » — « w w m m ft— « — i i i ł r » » w nr««
Z DODATKAMI i „OPIEKUN MŁODZIEŻY“, „NASZ PRZYJACIEL“ i „ROLNIK“
•Drwęce* wychodzi $ rasy tyg&dii. wa wtorek, cswartak i sobotę rano. — Prsodpłatc wynos! dla abonantdw miesięczni« s doręesaoie» 1^20 i l
Kwartalni« wynosi s doręczeniem $,59 zł, Przyjmuje się ogłoszenia do wszystkich gazet
^jSnsSU wyd^w^iwo sp ółk a Wydawnicza* Sp. z o. odp. w Nowemmieicia.
Cena ogłoszedt Wiersz w wysokości 1 milimetra na stronie 6-łamoweJ 15 gr, na stronie 5-łamowej 50 gr, na 1 stronie 60 gr. — Ogłoszenia drobne; Napisowe słowo (tłuste) 80 gr kaide dalsze słowo 15 gr. Ogłoszenia zagrań. 100*/, więcej.
Numer t e l e f o n u ! N a w e m l a s t o &
ROK Z Y lll NOWE MIASTO LUBAWSKIE, SOBOTA, DNIA
Adres telegr.! »Spółka Wydawnicza* Nowemiaito-Pomorz*.
1 KWIETNIA 1938. N - Nr. 40
Wielkie Pomorze.
Z nowym rokiem administracyjnym w dniu 1 k w ietn ia 1938 pow staje nowa jednostka administracyjna w obrębie wskrzeszonej Rzeczy
pospolitej, W ielkie Pom orze, Dotychczasowe województwo pomorskie było tworem gospodar
czo, politycznie i militarnie zbyt słabym wobec roli, jaka mu przypadła jako łącznikowi pomię
dzy m orzem a resztą kraju. Było ono jed
nym z najmniejszych w Polsce województw i wobec obcięć, dokonanych na rzecz Niemiec, Gdańska, poza tym wobec odpadnięcia Warmii, Mazur i części Kaszab posiadało zbyt n ien atu raln e granice.
Toteż fakt powstania Wielkiego Pomorza, obej
mującego poza dotychczasowymi obszarami prze
ważną część Kujaw 1 północne powiaty Wielko
polski, uznać należy za w ydarzenie w życiu na
szego państwa nader doniosłe 1 dodatnie.
Pomorze powiększa się o 8 powiatów z woj.
poznańskiego i warszawskiego. Są to powiaty bydgoski, wyrzyski, szubiński, inowrocławski, sieszawski, włocławski, lipnowski i rypiński.
Do tego dochodzi jeszcze niewielki skrawek powiatu mogileńskiego. Odchodzi natomiast do województwa warszawskiego wysunięty najbardziej na wschód powiat działdow ski. Przyłączony obszar zamieszkuje 835.000 mieszkańców. Wiel
kie Pomorze liczyć będzie 1 mil. 872 tys. mie
szkańców, podczas gdy dotąd liczyło tylko 1 mil.
37 tys. 422 mieszkańców. Obszar jego wynosi 25037 km kwadr., pow iększając się o 53 proc.
Dodać jeszcze należy, że przyłączone powiaty są bogatymi pow iatam i rolniczymi, a poza tym Bydgoszcz i Włocławek stanow ią dw a niepo
ślednie ośrodki przemysłowe. Stwarza to dla Pomorza korzystne w arunki gospodarcze 1 daje poza tym należyte zaplecze obydwom naszym portom morskim: Gdańskowi I Gdyni. Także i z pnnktn strategicznego Wielkie Pomorze ma daleko korzystniejsze warunki obronne. To też fakt powstania Wielkiego Pomorza należy powitać pod każdym względem z wielkim zadowoleniem.
Niestety, są ztym związane i pewne u jem n e strony, kfóre w niczym nie umniejszając wielkości
i donicslości aktu Wielkiego Pomorza, muszą jednak być wzięte pod uwagę, aby ta ich ujem- ność została usunięta. A mianowicie przyłą
czenie 8 nowych powiatów, zwłaszcza, jeżeli chodzi o powiaty woj. warszawskiego, połą
czone jest z przyjęciem w obręb wielkiego P o
m orza 27.601 Żydów, przez co odsetek ich na Pomorzu się poważnie wzmoże. Ale rzeczą społeczeństwa polskiego będzie przez wytężoną walkę spowodować skuteczny ich odpływ.
Są jeszcze inne niedogodności. A mianowicie na obszarze powiatów z woj. warszawskiego obowią
z u je pod względem cywilno-prawnym dawny ko
deks napoleoński, podczas gdy u nas obowią
zuje dawniejszy kodeks cywilny jeszcze z czasów pruskich. Jednak różne te przeszkody nie są tego rodzaju, żeby się nie dały usunąć — tak, że pozostaną same tylko dodatnie warunki, roku
jące Wielkiemu Pom orzu św ietną przyszłość.
(Do dzisiejszego nnmern w dodatku dodajemy mapę Wielkiego Pomorza, dającą pogląd na jego obecny stan — przyp. red.).
^pow«!Swaa«M»HaH» iiiw iiiii««IIMIM IIIII II lin ilB B iliilllM liliIiIIIM IiTintl'lill
Zgon płk. House — przyjaciela Polski.
Paryż, Według wiadomości, jakie nadeszły z Nowego Jorkn, zmarł tam po krótkiej chorobie płk. Edward M House, przeżywszy lat 79.
Płk. House był jednym z głównych 1 n a j
bliższych doradców prezydenta Wilsona.
Płk. House był w zażyłych stosunkach z I. Pa
derewskim, był też w ielkim przyjacielem P ol
ski. Ogólnie uważany jest za inspiratora histo
rycznych 14 pnnktów Wilsona, które prezydent Stanów Zjedn. wysunął jako podstawę do zawarcia pokoju i przebudowy Europy.
Wśród punktów łych znajdował się m. in. po
stulat niepodległości Polski z dostępem do morza.
Dzięki inicjatywie przyjaciela płk. House Igna
cego Paderewskiego — w parku im. Paderewskie
go w Warszawie stanął przed kilku laty pomnik płk. Honse‘a.
Zakaz uboju rytualnego nie zostanie przeprowadzony.
Na porządku dziennym ostatniego w tej sesji posiedzenia Senatu nie umieszczono ustawy o znie
sieniu uboju rytualnego.
Wobec tego ustawa ta może być przedmiotem rozpraw dopiero w następnej sesji budżetowej, t.j. w listopadzie, po ponownym wniesieniu pro
jektu do laski marszałkowskiej.
Przeczuwano, że zanosi się na pew ne m a newry z tą ustawą. Stanow isko rządu nie wróżyło p ro jek to w i o zniesieniu uboju rytu
alnego łatwego żywota i chociaż był on przyjęty w Sejmie w szystkim i niemal głosam i polskimi, istniała obawa, że zostanie sto rp ed o w an y w Senacie przez nieum ieszczenie go na po
rządku dziennym i odłożenie w ten sposób do następnej sesji.
I tak się też stałe. M arszałek S enatu nie uznał za właściwe poddać go pod i ozwa- gę senatorów na posiedzeniu wtorkowym i wo
bec tego piątkowa uchwała Sejmu, formalnie rzecz biorąc, stała się bezprzedmiotowa.
Rzuca to sporo światła na tak zwany anty
semityzm obozu rządow ego i stanowi dobrą próbę realnej wartości nacjonalizmu nowego sa
nacyjnego wypieku, Żydom zaś daje dalszą możność d ziałan ia w tej ważnej dla naśzego gospodarstwa narodowego sprawie.
Niewniesienie na porządek dzienny ostatnie
go posiedzenia Senatu projektu ustawy o zakazie uboju rytualnego daje Żydom możność jeszcze przez rok zagarniania do swych kieszeni pie
niędzy, płynących z ich m onopolu w handlu m ięsem . Znowu dziesiątki milionów złotych po
płyną do kas żydowskich i znowu ludność chrze
ścijańska będzie musiała pokrywać wydatki gmin żydowskich.
Dymisja gabinetu rumuńskiego.
Bukareszt. Gabinet rumuński patriarchy Mi
rona Christea ustąpił. Decyzja w sprawie dymisji zapadła na radzie gabinetowej, która się odbyła na zamku pod przewodnictwem króla.
Pismo z prośbą o dymisję, które premier od
czytał i wręczył królowi, powiada, że rząd spełnił zadanie, do którego był powołany, a mianowicie przeprowadził nową konstytucję. Naród aprobo
wał tę konstytucję. Poza tym rząd wydał liczne potrzebne ustawy i opracował projekt budżetu na nowy rok finansowy. Obecnie zagwarantowane jest dobre działanie aparatu państwowego. W ten sposób zapewniono przejście do nowego życia państwowego na nowej podstawie. Dlatego rząd w składzie obecnym nie uważa już dalsze pozo
stawanie u władzy za bezwarunkową konieczność.
Premier uważa dymisję całego rządu za słuszną.
W końcu Christea zaznaczył w imieniu gabi
netu, że ministrowie także z radością od
dają się tronowi do dyspozycji.
Powstał już nowy rząd znów z patriarchą Mi
ronem na czele.
«a«aiWiMm»ti<iiiumi iiirFMHwriitiifiip uiw siwwiwiwiw|" i n w w w h h
Od 1 kw ietnia nieznaczna podwyżka i f > pensyj urzędniczych. M
P. Prezydent RP. podpisał' nową ustawę skar
bową. Na skntek obniżek stawek podatku specjal
nego, w niej zawartych, oznaczać to będzie pewną nieznaczną podwyżkę pensyj urzędniczych.
Nasza flota handlowa wzrasta.
Nową jej jednostką jest nowoczesny 1000 ton- nowy motorowiec „Oksywie", który, zbudowany w Finlandii, utrzymywać będzie regularną komunikację pomiędzy Gdynią, a Hamburgiem.
Pikiety p rzed kinoteatram i warszawskimi.
„Polska Organizacja Akcji Kulturalnej” roz
poczęła ostatnio przeprowadzać bojkot kin żydow
skich w Warszawie. Od kilku dni w godzinach wieczornych „drużyny propagandowe" ?. O. A. K.
pikietują kina żydowskie, ule dopuszczając do nich publiczności chrześciańskiej.
Pos. Charwat w Kownie.
P o seł litew ski przejeżdżał przez Toruń do W arszawy.
Warszawa. Poseł polski przy rządzie li
tewskim, Charwat, przybył do Kowna ostatnio o godz. 19-tej ze swą żoną, sekretarzem poselstwa Załęskim i attache wojskowym Dziarczykowskim.
Pos. Charwat przekroczył granicę polsko-litewską w Zawiasach, odprowadzony do granicy przez do wódcę odcinka KOP u oraz przez starostów au
gustowskiego i suwalskiego. W imieniu rządu litewskiego zostsł pos. Charwat powitany przez starostę pow. ma nam polski ego, który towarzyszył posłowi polskiemu do Kowna. Podróż odbyła się w samochodzie, oznaczonym chorągiewką polską.
Podróż odbyła się bez incydentów: pos. Char
wat zam ieszkał w b o tełu „M etropoi” do ehwili wykończenia willi przy Al. Wolności w pobliżu pałacu rady ministrów. Na gmachu ho
telowym wyw ieszono poraź pierw szy od ez«su powstania nowej Litw y sz ta n d a r polski.
Ludność Kowna przyjęła posła polskiego życz
liwie.
Pos. Skirpa je c h a ł przez Toruń.
Toruń. Poseł litewski w Warszawie, Skirpa, przyjechał do Polski z Kowna przez Królewiec i Tczew, minął on Toruń w pociągu pośpiesznym, idącym z Gdyni do Warszawy, po czym przybył do stolicy i zamieszkał w Hotelu Europejskim, gdzie^mieśei się poselstwo litewskie.
Połączenie telefoniczne W arszawa — Kowno.
Warszawa. Pierwsza rozmowa telefoniczna między Warszawą a Kownem odbyła się w dniu 31 ubm. o godz. 12 w południe.
gS Rozmowa trzyminutowa pomiędzy Warszawą i Kownem będzie kosztować 15 złotych, a między Wilnem i Kownem około 10 zł.
W Augustow ie podpisano układ o komunikacji.
PAT donosi, że dnia 28 bm. podpisane zostało w Augustowie porozumienie o bezpośredniej komuuikacji kolejowej, drogowej i lotniczej oraz pocztowej, telegraficznej, radiotelegraficznej i tele- lefonicznej, zgodnie z brzmieniem not, wymienio
nych pomiędzy Polską i Litwą dn. 19 marca br.
Porozumienie podpisali przewodniczący obu delegacyj: ze strony polskiej — wicedyrektor departamentu politycznego MSZ, p. Tadeusz Gwiazdowski, ze strony litewskiej zaś generalny dyrektor komunikacji inż. Tuskenis.
Zniesienie zakazu wywozu zbóż
Rada Ministrów na posiedzenia w dn. 28 nbm.
uchwaliła rozporządzenie o zniesieniu zakazu wy
wozu pszenicy, żyta, produktów ich przemiału, owsa oraz otrąb.
Jednocześnie Rada Ministrów uchwaliła rozpo
rządzenie o zniesieniu zakazu wywozu niektórych pasz (wysłodków buraczanych oraz wszelkich ma
kuchów i śrutów nasion oleistych).
Rozporządzenia powyższe wchodzą w życie z dn. 1 kw ietnia rb.
C zterdzieści ciężkich karabinów m aszynowych.
Kupieetwo polskie ufundowało dla wojska 40 ciężkich karabinów maszynowych z zupełnym uposażeniem. Uroczyste przekazanie tego wspa
niałego dam wojska nastąpiło we Warszawie na placu Piłsudskiego, odświętnie udekorowanym.
Organizacje kupieckie, zrzeszone w Naczelnej Radzie Zrzeszeń Kupiectwa Polskiego, przybyły na uroczystość ze sztandarem. Ofiarowane ka
rabiny maszynowe nstawiono z pełną obsłngąfw kilka rzędach.
h ■ r«-
Skazanie b. posła Cioikosza.
Kraków. Sąd okręgowy w Tarnowie rozpa*
trywał sprawę byłego posła Ciołkosza, oskarżo
nego o obrazę P. Prezydenta Rzplitej na zgroma- madzeniu publicznym i o rozpowszechnianiu fał
szywych wiadomości, mogących wywołać niepokój publiczny. Po przesłuchaniu świadków sąd skazał b. pos. Ciołkosza ua 6 miesięcy więzienia bez za
wieszenia.
Z krw aw ej Hiszpanii.
Zaelęta bitwa pod Łerldą. ____
Wojska czerwone rozpaczliwie bronią Leridy, stawiając zaciekły opór wojskom gen. Franco, znajdującym się (2 kim. od Leridy). Wszystkie drogi, prowadzące do Leridy, są przerwane i zni
szczone. Poza tym przerwały wojska rządowe tamę na rzece Esera oraz wysadziły w powietrze większość mostów.
Na południe od rzeki Ebro wojska gen. Franco posuwają się w szybkim tempie naprzód, nie napo
tykając na opór powstańcy wkroczyli do Tarra- gony.
Japonia przygotowuje się do zajęcia północnego Sachalinu.
Londyn. Wśród obserwatorów zagranicznych w Tokio uporczywie krążą pogłoski, że Japonia przygotowuje się do zajęcia północnego Sachalinu.
Przedstawiciele armii i marynarki podkreślają, że aneksja ta nie napotkałaby na poważniejsze przeszkody, Sowiety bowiem nie są w stanie bronić półaocnej części Sachalinu, liczącej zaledwie 20 tys. mieszkańców i posiadającej bardzo nie
liczny garnizon, gdy japońska (południowa część) tej wyspy liczy ponad 200 tys. mieszkańców i ma szereg portów. Również flota sowiecka, stacjo
nująca we Włady wostoku, nie jest zdolna do obro
ny rozległych wybrzeży Sachalinu i może być we Władywostoku stosunkowo łatwo zablokowana, jak to miało miejsce w r. 1905.
Posiadanie całego Sachalinu miało by dla Ja
ponii poważne znaczenie strategiczne.
Ks. Radziwiłł wraca do Polski.
Wskutek pomyślnego obrotu sprawy sądo
wej ubezwłasnowolnienia i zniesienia przez po
znański Są^ Apelacyjny opieki nad księciem Mi
chałem Radziwiłłem Rudobrodym ma on zamiar wrócić do Polski i przyjechać do Antonina w początkach kwietnia,aby uporządkować swe sprawy.
Lekarstwa potanieją o 15 procent.
Warszawa. Niebawem ukaże się nowa taksa aptekarski, która, w porównaniu z dotychczas obowiązującą będzie niższa mniej więcej o 15 proc.
Poza tym nowa taksa przewidywać będzie wy
sokość zysku aptekarzy na specyfikach. Zysk ten powinien wynosić 33 1|3 proc., gdy cena sprze
dażna specyfiku nie przekracza 9 zł przy cenie zakupu do 6 zł 75 gr, zaś 25 proc., gdy cena sprzedażna wynosi więcej niż 9 zł. Nowy projekt pozostawia bez zmiany postanowienia, dotyczące wysokości opustów dla urzędników państwowych
samorządowych.
Milionowa afora przemytnicza koronek Końskich do Polski.
Na czele znów Żyd.
('■? Stołeczny oddział straży granicznej zlikwido
wał doskonale zorganizowaną szajkę przemytników, którzy zajmowali się sprowadzaniem przez — »zie
loną granicę* olbrzymich transportów koronek i szalów liońskich z Francji.
Wykrycie szajki przemytników poprzechiło kilkumiesięczne żmudne dochodzenie. Stwierdzo
no, że na czele przestępców znajdował się zamiesz
kały przy ni. Swiętojerskiej w Warszawie kupiec Mordka Sincer. — Kierował on akcją przemytu, lecz potrafił tak zręcznie maskować się, że spra
wiało wiele trudności wykrycie jego łączności z szajką
W wynika rewizyj, przeprowadzonych przez funkcjonariuszów straży granicznej w sklepach warszawskich, wykryto skład przemyconych towa
rów, który się mieści w firmie Abrama Znamirow- skiego przy ul. Franciszkańskiej 34 oraz w sklepie p, f. „Rocoeo* przy ul. Kruczej 30.— Stwierdzono, że firma »Rococo* była specjalnie założona przez przemytników dla celów konspiracyjnych.
Wreszcie, gdy zebrano już dostateczne dowody winy, przystąpiono do likwidacji bandy i areszto
wań aferzystów. Mordkę Sancera, który usiłował zbiec wraz z rodziną do Francji, aresztowano w Orłowie, Węgrowicza aresztowano w Tczewie, a pozostałych członków bandy schwytano w Gdańska. Początkowo sędzia śledczy zwolnił San
cera z więzienia za wysoką kaucją, lecz później uznano go za niepoprawnego przestępcę 1 umie
szczono w obozie koncentracyjnym w Berezie, Węgrowicza i kilka innych przemytników osadzo
no w więzienia przy al. Dzielnej.
Wyrób i sprzedaż dewocjonalil mogą prowadzić tylko chrześcijanie.
W dnia 28 marca weszła w życie ostawa, za
braniająca produkcji i sprzedaży dewocjonalii, 1 przedmiotów kolta religii chrześcijańskiej — lud
ności niechrześcijańskiej.
Również chrześcijanami mnszą być robotnicy, zatrudnieni w wytwórniach i sprzedawcy w skle
pach.
Istniejące obecnie wytwórnie 1 sklepy, znajdu
jące się w rękach osób Innych wyznań, niechrze
ścijańskich, mnszą być zlikwidowane w ciąga 2 lat.
Niezastosowanie się do przepisów tej ustawy pociągnie za sobą karę aresztn do 3 miesięcy i grzywny do 3000 zł oraz konfiskatę dewocjonalij.
R O Z P O C Z Y N A M Y
w następnym numerze naszego pisma druk nowej ciekawej p o w i e ś c i p. t
„KSIĄŻĘCE DZIECKO“
Książę Łagosta, posiadający dobra w Cze
chach, umiera, osierocając żonę i kilku
letniego synka. Bratanek księcia, chcąc zawładnąć jego włościami, każe porwać jednemu ze swych zauszników dziecko książęce. Porwanego synka wywożą do jednej z miejscowości Badenii.
Przebywa tam porwany chłopiec u Zyda- szynkarza, którego żona zwłaszcza znęca się nad chłopcem. Po kilku latach chło
piec ucieka w nocy z żydowskiego szynku.
Oto treść początkowa tej przejmującej do głębi powieści o losach książęcego dziecka.
Zamknięcie sesji zwyczajnej Sejmu i Senatu.
P. Prezydent RP. zamknął zarządzeniem z dnia 31 marca rb. sesję zwyczajną Sejmu i Senatu.
W I A D O M O Ś C I ,
Nowe Miasto Lubawskie, dnia 1 kwietnia 1938 r.
&aieiid*rzyk. 1 kwietnia, piątek, Teodory.
2 kwietnia, sobota, Franciszka z P.
3 kwietnia, niedziela, 5 Postu.
Wschód słońca g 5 — 12 m. Zachód słońca, g. 18 — 07 m, Wschód księżyca g 5 — 30 m. Zachód księżyca g. 19 — 50 m.
Przesunięcie terminu zakończenia ferii wielkanocnych w szkołach.
Minister WR 1 OP przesunął termin zakończenia ferii wielkanocnych w szkołach w rokn bież. na dzień 20 kwiet
nia. Zajęeia szkolne rozp >czną się we czwartek, 21 kwietnia.
Wakacje rozpoczną się dnia 13 kwietnia rb.
a m ia s t a , i
Brąz. Krzyś Zasługi otrzym ali:
Fr. Graszek z Lubawy, Jan Karpiński z Brodnicy, Winc.
Lewandowski z Brodnicy, Roman Mierzwa z N. Miasta, Ant.
Morawski z Lidzbark«, Fr. Rafalski z Brodnicy, Józef Świąt
kowski z Działdowa, Józef Szypliński z Brodnicy.
Znów zwołują zjazd »Pracowników Państw.
1 Samorządowych”.
N o w e M iasto. Tak zw. „Powiatowa Komisja Porozu
miewawcza Związków Pracowniczych*, pod którą flgnrnją jako przewodn. Stęga Roman, jako zast przewodu. Wasyluk Marcin oraz Kogga Alojzy jako skarbnik, zwołuje na nie
dzielę znów zebranie, Z tenora zaproszenia możnaby nabrać wrażenia, jakoby to była Jed yn a o r g a n iz a c ja , zastępująca interesy 1 sprawy pracowników państw. 1 samorządowych.
Tymczasem jest to organizacja, zabarwiona silnie na le w i
co w o -c z e r w o n o , zwolenniczka fr ntu d e m o k r a ty c z n e g o alias lu d o w e g o , w której przeważają wpływy głośnego Z w iązk u N a u c z y c ie lstw a P o ls k ie g o .
Istnieje jeszcze d r a g a o r g a n iz a c ja , trzymająca się zdała od wszelkiej polityki, a mająca jedynie na celu o b r o n ę in t e r e s ó w z a w o d o w y c h swych członków Jest to Komitet Obrony Praw Pracowników. Pracownicy państwo
wi i samorządowi, a le ch cący, by pod płaszczykiem obro
ny interesów zawodowych w y s łu g iw a n o się polit. d ą żn o ścio m le w ic o w o c z e rw o n y m , będą wiedzieli jak postąpić.
Z sali sądowej.
N o w e M iasto Na sesji wyjazdowej Sądn Okręg, próez wyroku, skazującego 3 członków klasowego zw. zawód (socjalistycznego) i innych robotników, blokujących w dn 4 grudnia ub. r. magistrat, zapadły m. in. wyroki następ,:
Konrad Gawiński za okaleczenie i trwałe zeszpecenie twarzy bratu Antoniemu podczas bójki w jednej z restauracji miejscowych został skazany na rok więź. z zawiesz na 5 lat i koszta.
Helmuth DIethelm, ewangelik, za wstrętne wyrażenie się w czasie kłótni o Chrystusie Panu, przy czym wyrażenie to słyszały m. in, dzieci, na 6 mieś więź. z zawiesz. na 2 lata, koszta i opł. sądową Bronił adw. Nikodemski.
Józef S^himmelpfennig i Marian Mielcuszny odpowiadali za złożenie fałszywych zeznań. Schimełpfennig został skaza
ny na 6 mieś więź. z zawiesz. na 2 lata (bronił adw. dr Pebr), Mielcnszny w jednam wypadkn na 2 lata i 6 mieś.
oraz w drugim również na 2 1. i 6 mieś. więź, oraz pozba
wienie praw na lat 3.
30 Pip ra b a ta ! 30 °|o r a b a ta !
Z powoda likwidacji działa tapet dajemy Szan. Publiczności okazję zaopatrzenia się w tapety po cenach poniżej zakupu*
P r z e s z ło 300 g u s to w n y c h w zo ró w . Prosimy zwiedzić nasz skład i przekonać się.
K S I Ę G A R N I A „ DRWĘCA"
30 0}o r a b a t a ! 5 30°li r a b a ta !
List i pozdrowienie od naszego rodaka zza Oceanu.
N o w e M iasto, P. Julian Górski, gorliwy członek Stron- Naród, w Nowym Mieście, który przed niedawnym czasem wyemigrował do Ameryki, ostatnio przysłał nam z Ameryki, z miasta Milwankee list, wraz z pozdrowieniem, opisując nam tamtejsze stosunki. M. in. podaje, le 1 tam jest bezrobocie, jednak położenie bezrobotnych jest stosunkowo dobre. Bez
robotny w Stanach Zjedn. pracuje 10 dni w miesiąca, zara
biając na dzień 6 dolarów, a więc miesięcznie 60 dolarów, na nasze pieniądze przeszło300 zł, z czego wobec dość niskich cen na arty' uły spożywcze wyżyć może nie najgorzej.
Program Jwleczorowy PZZ.
N ow e M iasto. W związku z Tygodniem Polskiego Związka Zachodniego, który odbywać się będzie pod hasłem
„Przygranicze pancerzem Rzeczypospolitej, odbędzie się w środę, dnia 6 kwietnia 1938 r. o godzinie 19 tej w hali gim
nastycznej Szkoły Powszechnej wieczornica z następującym programem: 1. Zagajenie, 2. śpiew chóru „Harmonia*, 3. referat, 4. śpiew chóru gimnazjalnego, 5 deklamacja ucznia Szkoły Powszechnej, 6 śpiew chóru Szkoły Powszech
nej, 7. deklamacja ucznia ginnazjainego, 8. występy mu
zyczne uczniów Państw. Gimnazjom, 9. ogólny śpiew „Hymn Państwowy*.
Wstęp bezpłatny.
Zwracam się do Obywatelstwa Nowego ila s ta z prośbą 0 jak najliczniejsze wzięcie odziała w powyższej wieczornicy.
Burmistrz: (—) ^ acbowiak.
Zbiórka na urządzenie Święconego dla dzieci hezrobotych.
W myśl zarządzenia Naczelnego Komitetu Zimowej Po
mocy Bezrobotnym odbędzie się w całej Polsce w niedzielę, dnia 3 kwietnia rb., zbiórka uliczna do paszek na urzą
dzenie Święconego dla dzieci bezrobotnych.
Zbiórkę na terenie tnt. miasta przeprowadzą przedsta
wiciele władz, urzędów oraz organlzacyj społecznych z Pa
nem Starostą na czele.
Znając wielką ofiarność tut. Społeczeństwa, a w szcze
gólności na cele humanitarne, zwracamy elę z gorącym apelem, by i tym razem nikt nie poskąpił grosza na tak szlachetny cel.
Przewodniczący Wydz. Wykon. L. Domagała, notariusz.
Sekretarz Wydziału Wykonawczego: Wachowiak, burmistrz.
Balet Parnella.
N o w e M iasto. Przypominamy w ostatniej chwil), że dziś, w piątek, o godz. 8 wlecz, wystąpi po niebywałych triumfach w kraju i zagranicą sławny balet Parnella w sali Hotelu Centralnego i zaprezentuje wspaniały program na czele z Zizi Halamą i samym Parnellem, -Pozostałe bilety nabyć można jeszcze w księgarni „Drwęca*.
Przełożenie kolekty na rzecz Stów.
Pań Miłosierdzia.
N o w e M iasto. Ze względu na odbywającą się zbiórkę uliczną na „Pomoc zimową* w niedzielę, dnia 3 bm., prze
kłada się kolektę przed kościołem na rzecz Stów. Pań Miło
sierdzia św, Wincentego a Paulo na niedzielę następną (Palmową). P. Jentkiewlczowa, przewodn.
Trzeci kiosk w Nowym Mieście.
N o w e M iasto. Został tu uruchomiony trzeci kiosk (przy ul. Kościuszki), własność p E. Górnego.
Ruch narodowy w obwodzie nowomiejsklm.
Ł ąkorz. W ostatnich dniach odbyło się tu zebranie członków Stron Nar , któremu przewodniczył kier. koła kol.
Malinowski. Przeszło półtoragodzinny referat, uwzględniają
cy różne dzlecziny kwestii żydowskiej, wygłosił kier. koła Nowe Miasto kol. Rau. Następnie mówił n t. ostatnich w y
darzeń w kraju i w polityce międzynarodowej sekr. pow. SN kol. Reichel. Omówiono również sprawy organizacyjne; za
rząd pozostał w składzie dotychczasowym.
L ipinki. Pod przewodnictwem kier, kol. Łukaszewskie
go odbyło się tu zebranie miejsc* koła, na którym aktualne referaty wygłosili kol. kol. Raa i Reichel z Nowego Miasta.
S k arlin . W ub. niedzielę odbyło się tu publiczne ze
branie SN, na które przybyli delegaci z Nowego Miasta z ks.
prof, Dembieńskim na czele. Ks. Prezes zagaił zgromadzenie pochwaleniem Pana Boga, po czym powitał obecnych, a m.
in. ks. dziekana Komkowskiego i wygłosił dłuższe przemó
wienie n.t. zbrodni lubońskiej, wzmocnienia Niemiec przez zagarnięcie Austrii, sprawy litewskiej i konieczności silnego oparcia się Polski o Bałtyk, podkreślając nasze historyczne 1 naturalne prawa do Gdańska.
Następnie pouczający referat o komunizmie wygłosił zast.
kler. koła nowomiejskiego kol. Morenc, po czym gorący apel do robotników, by wstępowali w szeregi Obozu Nar., celem zdecydowanego zwycięstwa nad socjal-żydo komuną wygłosił rob. kol. Obremski, członek Zarządu Koła SN w N. Mieście, wznosząc na końcu okrzyk na cześć Obozu Naród, i Roma
ns Dmowskiego. Zabrał jeszcze głos kol. Reichel, który mó
wił n. t. „Obóz Narodowy, a inne ugrupowania polityczne w Polsce*
Zebrani żywo solidaryzowali się z wywodami mówców, ok askując ich gorąco.
Uchwalono jednogłośnie rezolucję w sprawie walki z ko
munizmem w oparciu o Str. Nar. oraz Pomorza i szerokiego dostępu do morza jako gwarancji Wielkiej Polski*
Po odśpiewaniu przez zebranych pieśni „Boże, coś Pol
skę* ks. prof. Dembieński zamknął zgromadzenie, wznosząt okrzyk na cześć Wielkiej, Katolickiej i Narodowej Polski, któ
ry zgromadzeni z zapałem podchwycili.
S u g a je n k o . Tut. Koło zamówiło w kościele paraf, w Mrocznie dwie Msze św. w intencji zwalczania komunizmu i za duszę męczeńskiego kapłana śp. ks. prób. Streicha. Odbyło się też w Sugajenku zebranie członków SN. w obecności 50 zebranych. Pamięć śp. ks. Streicha nczczono przez powsta
nie z miejsc, po czym referaty n. t. zbrodni lubońsklej, ko
munizmu 1 sprawy litewskiej z punktu widzenia Obozu Nar, wygłośili — sekr. kol. Dąbrowski i kier. kol. Bieniaszewski.
Uchwalono też odpowiednie rezolucje. Zebranie miało pod
niosły przebieg.
Piękny czyn.
L ubaw a. Dowiadujemy się, że w tych dalach otrzyma) p. Józef Ukleja. właśc. Lub. Kom. Autobus, nowy autobue- olbrzym o pojemności 60 miejsc siedzących, przeznaczony wyłącznie do wycieczek, tak w kraju, jak i zagranicą.
W związku z tym organizuje się pierwszą wyczeczkę do Palestyny. Wyjazd nastąpi w dniu 1 kwietnia o godz. 7-ej wlecz, z Nowego Miasta. Potrzeba również 2 szoferów, naj
chętniej wyzn. mojż., którzy znają drogę do swej Ojczyzny Koszty podróży oraz przejazd dla osób tego wyznania, które podpiszą deklarację, że więcej nie powrócą — darmo.
Deklaracje takie można nabyć w admin „Drwęcy*,
Wszelkich informacyj udzielają oraz zapisy przyjmują w Lubawie f-a Dąbkowskl Jan, Rynek, a w N. Mieście adm
„Drwęcy*.
Zebrania Stronn. Narodowego.
Zebrani* Str. Naród, w Wielkich Balówkach
odbędzie się w niedzielę, dnia 3 kwietnia o godz. 4 po poł.
w mieszkania kol. Szycha. Przybędą na nie ks. prof Dembieński, prezes pow. S. N. ora* delegaci z Nowego Miasta.
Zgromadzenie (zebranie publiczne) Stron
nictwa Narodowego w Radomnie
odbędzie się w niedzielę, do. 3 kwietnia po głównym nabo- żeństwie w sali p. Dembowskiego« Przybędą delegaci z No
wego Miasta Referaty o ostatnich wydarzeniach w polityce międzynarodowej i wewnętrznej.
Zebranie Str. Nar. w Niem. Brzozlu
odbędzie się w niedzielę, dn* 3 kwietnia w sali p. Dembow
skiego o godz. 4 po poi. Na porządka dziennym m. in.
aktualny referat
Walne zebranie Stron. Naród, w Zwinlarzn.
Zw lniarz. W niedzielę, dnia 3 kwietnia odbędzie się
^araz po nabożeństwie w oberży p- Seroki walne zebranie Stronnictwa Narodowego. Na zebranie przybędą referenci posamiejscowi. Wobec tego uprasza się o liczny ndzlał.
Walne zebranie Stron. Naród, w Świniarea.
S w in ia rc. Walne zebranie Str. Nar« odbędzie się w Swlniarcn w niedzielę, dnia 3 kwietnia br. o godz. 2 w oberży.
Na zebranie przybędą mówcy pozamiejscowi, przeto prosi się o liczny ^udział człon. I sympatyków Zarząd,
Kierownictwo Publ. Szkoły Powszechnej w Nowym Mieście Lub,
podaje do wiadomości, iż zapisy do szkoły dzieci nrodz. w roku 1931, zamieszk. w Nowym Mieście Lab. oraz dzieci do klas wyższych z okolicznych wiosek — odbędą się w dn, od 1—6 kwietnia br. w godz. od 15— 17*ej.
Kierownik Szkoły (—) Marcin Wasylnk.
Uwaga! Pry w. Wierzyciele długów roln«!
Lubawa. Wskutek ogromnego zainteresowania 1 na ogólne życzenie odbędzie się informacyjne zebranie pryw.
wierzycieli długów rolniczych w Lubawie w poniedziałek, 4 kwietnia br. o godz. 11 przed poł. w lokalu p« Piotrowicza
<ui. Zamkowa), celem zebrania dalszego materiału dowodo
wego oraz uchwalenia rezolucji. *
(—) Chełkowski, (—) Mówióskl, (—) Szczerbicki.
Osobiste.
Lubawa* Wszystkich naszych Szan. Czytelników zwra
camy uwagę na ogłoszenie p. B. Schlesingera, który w Lu
bawie przy ul. Zamkowej 17 otworzył skład bławatów.
P. Schlesinger był w czasie istnienia Obozu Wielki Polski jeg'i czynnym członkiem, a obecnie jest gorliwym członsiem Stron. Narodowego, czym zasługuje na pełne poparcie swe
go przedsiębiorstwa. P. Schlesingerowl ’ Szczęść Boże!*
Z Pomorza
Wypadek samochodowy.
D ru żyn y, pow. brodn. Na szosie, prowadzącej z Brodnicy w kier. Jabłonowa, w okolicy Drużyn zdarzył się ostatnio wypadek samochodowy, który na szczęście nie pociągnął za sobą of ar w ludziach. W kierunku Jabłonowa zdążał sa
mochód firmy »Adria’ z Bydgoszczy, w ła
sność Józefa Treuchla, kierowany przez szofera Stan. Szram- kowskiego z Bydgoszczy. W okolicy Drużyn sa
mochód napotkał na furmankę, jadącą drogą tzw. letnią, tj.
po lewej stronie szosy. Wskutek oddania przez szofera s y gnałów zareagował woźnica w ost. chwili dopiero, skręca ąc w prawo. Ponieważ furmanka nie zdążyła na czas przeje chać na drugą stronę szosy została przez samochód najecha
na. W wynika zderzenia złamał się dyszel, a woźnica wy
rzucony został z wozu, koń zaś nciekł w pole. Samochód odniósł uszkodzenia i to przy chłodnicy, latarniach, błotni kach i przednim resorze. Szkody wynoszą około 1000 zł Dochodzenia trwają.
R U C H T O W A R Z Y S T W
Uwaga ! Zw Weter. Powst. Narodowych RP.
Stów. zarej. kolo Nowe Miasto Lubawskie.
Podajemy naszym członkom do wiadomości, że miesięcz
ne zebranie w niedzielę po pierwszym, t.j 3 bm., się nie odbędzie, gdyż w najbliższym czasie odbędzie się nadzwy
czajne zebranie członków z całego powiatu z udziałem członków Zarządu Głównego.
O terminie zebrania członkowie będą osobiście zawia
domieni. Zarząd.
Uwaga! Druhowie KSMm oddział Nowe Miasto.
N o w e M iasto. Plenarne zebranie Katolickiego Sto
warzyszenia Młodzieży Męskiej odbędzie się w niedzielę, 3 kwietnia rb. o godz. 16 tej (4ta) po poł. w »Ognisku’ . Przybycie wszystkich druhów jest konieczne*
Zwracamy także uwagę tym, którzy mają chęć wstępo
wać w poczet KSMm., że mogą się licznie stawić i będą mile
widziani. Kierownictwo Oddziału.
Dnia 4 kwietnia 1938 r, o godz. 20 ej odbędzie się w świetlicy gimnazjum w Nowym Mieście Lub. walne zebranie Tow. Przyjaciół Młodzieży Akademickiej, na które zaprasza
^Członków i Sympatyków Zarząd.
Chór kościelny.
N o w e M iasto. Przypomina się członkom chóru, że lekcje śpiewa odbędą się dziś, tj. w piątek o godz. 8 wlecz W salce parafialnej. Przybycie wszystkich członków
pożądane. Zarząd.
Zebranie położnych.
N o w e M iasto. Zebrania położnych odbędzie się we wtorek, dnia 5* IV* rb. o godz. 14 w Nowym Mieście w zw.
lokalu, O liczny udział prosi Zarząd.
Jarmarki w kwietniu.
1: S k r w iln o pow . R yp in k rb k . 5s R yp in krbk.
6t L ubaw a krb k ., Ś w ie d z ie b n ia , p ow . R y y ln krbk.
7: B rod n ica b k (, R a czy n k rbk.
8t G rudziądz bk,
12t D z ia łd o w o krbk, J a b ło n o w o bk.
13: N o w e M iasto bk.
U i N Ie ż y w ię ó krbk.
15: S k r w iln o krbk.
19: D ob rzyń n. D r w ę c ą k rb k , R yp in bk.
20* P ło śn ic a bk.
£ 9 t S k r w iln o krb k .
GIEŁDA W ARSZAW SKA
Dolar 5.31,5 frank francuski 16.34; frank szwajcarski 121.75 funt szterling; 26.35; marka niemiecka 102.00; korona czeska
18.52; szyling austriacki ; gulden gdański 100.00,
G I E Ł D A Z B O Z O W A
żyto Pszaniea JęczmitC Owias
Mąka żytnia 65 proc.
Mąka pszenna 65 proc.
Wyka jara Otręby żytnie
Otręby pszenne grabe Otręby jęczmienne Koniczyna biała Koniczyna czerw. rur.
Groch Viktoria Groch Folgera Łubin żółty Łabin niebieski Mak niebieski Gorczyca
Płacono w złotych kg Poznań, 31. 3.
18.00 24 75 17 50 1900 27.25 36.75 24.00 12 75 17.75- 24.25 17.25—
18.50 26 25- 3575- 23.00—
11.75—
15.50— 16.00 13.06— 14.00 200.00—230.00
90.00— 100.00 22.00— 24.50 23.50— 25.00 14.00— 15.00 13.50— 14 00 33.00— 35,00
za 100
— Bydgoszcz, 30« 3.
18.00— 18.25 24.50— 25 00 16.50— 16,75 17.75— 18 25 28.f 0— 28.50 37.50— 38 50 21.00— 22,00 12.50— 13.00 15.25— 16 00 13.50— 14.25 210 00—230.00 125 00—135.00
22 00— 25.00 23 JO— 25 50 13.50— 14.00 13.00- 13.50 32.00— 36.00 Za.redakcję odpow iedzialny: Józef ^Zieliński w Nowym Mieście Lufy*
Za ogłoszenia redakcja nie odpowiada.
W razie wypadków, spowodowanych siłą wyższą, przeszkód w nakUdzie* strajków itp„ wydawnictwo nie odpowiada za dostarozaai*
pisma, a abonenci nie mają prawa domagania się niedostareaonyaF wm arów lab odszkodowania-
G f l b i n c f o f Poleta,n na post:
m m M i / U l V I W I s e r ty lż y c k i 1 s z w a jc a r s k i T a p cza n y — k a n a p yL eżan k i, la m p y s t o j ą c e K u ch n ie r ó ż n o k o lo r o w e bardzo praktyczne i tanie,
V ł. Maliszewski,
L ubaw a, Ryrek 15
s e r y d e s e r o w e róź. g a i sa r d y n k i w o liw ie sz p r o ty w o liw ie
k o n s e r w y r y b n e róż, rodzaj«
ś w ie ż e sz p r o ty 1 b lk tin g l stale na składzie
ILUDW1K S T 1 E N S S
[skład tow, kolon, i delikatesów L ubaw a, Rynek 18
Do w ie lk ie g o sp rzą ta n ia u ży w a jcie znanych ze swej dobroci wyrobów
Szan. Obywatelstwa m ia sta i o k o lic y donoszę, że
z dniem 2 kwietnia br. otwieram
r e s t a u r a c j ę
w Lubawie
przy ul. Gdańskiej 20
Proszę o łaskawe poparcie.
Antoni Pływaczyk
Zawiadamiam uprzejmie, iż dnia 28 m arca rb*
nastąpiło w LUBAW IE p rzy n i. Z a m k o w ej 17
Moją dewizą jestt
dobry materiał — niskie Ceny rzetelna obsługa.
S p e c ja ln o śc ią m o je g o s k ła d a — t o m a te r ia ły b ie ls k ie .
Obok materiałów sukiennych prowadzę :
Płótna, inlety, fartuchowe, ręcznikowe, surówki, bieliźniane batysty, jedwabne popellny i t. d.
o r a z s p e c ja ln y dział d o d a tk ó w k r a w ie c k ic h , O łaskawe poparcie uprasza
Br. Schlesinger, skład bławatów LUBAW A, ul. Zamkowa 17
! Z a k ł a d ó w / Polskiej Sp. Akc.
I«
w By dg o s z c z y
DOM MIESZKALNY
po byłej szkole w G r o n o w ie z zabudowaniami gospodarczymi i ca 8 morgami roli sprzeda Zarząd G m inny w K iełp in a ch pow. Działdowo drogą przetargu, który został wyznaczony na d z ie ń 16* IV. 38 r. g o d zin a 12 w lo k a lu Z arządu G m in
n e g o , dokąd należy składać oferty oraz zasięgać bliższych informacji. Sama szacunkowa 7.000 zł.
W ó jt g m in y K ie łp in y , J a n k o w s k i
Największy Lwy b ó r:
C h rom y G łem zy
L a k ie r y B u k a ty
F a le d r y J u c h ty
c z a r n e i k o lo r o w e poleca
Składnica Skór
CZ. BALCEROWICZ
B ro d n ica
przy moście tel. 111
Hurt! Detali
Cement Wapno
Tragarze
Okucia budowL G w o ź d z i e Żelaza wszelkiego rodzaju
Osie w ozow e
Teodor Tyslor
skład żelaza L U B A W A
POLECAM:
K on iczy n ę c z e r w o n ą K o n ic z y n ę b ia łą K on iczyn ę s z w e d z k ą L u c e r n ę
P r z e lo t
R a jg ra s I ty m o t k ę B a ra k i e k e n d o r fs k le B r u k ie w p o m o r sk ą S e r a d e lę
o ra z w s z e l k i e n a sio n a o g r o d o w e
Stale na składzie
w s z e lk ie a r ty k n ły p a s te w n e , d r z e w o s o c h ę 1 p rim a w ę g ie l g ó r n o ślą s k i
po najniższych cenach
A. B I E L E C K I
z ie m io p ło d y L U B A W A -P om orze
Sprzedam 2O-tnorgow0
rzem. Cena według ugody.
A n to n i S k rem p le w sk t L ip o w iec-R m k . p. Pokrzydowo, pow. Brodnica
Urządzenie składowe
p ie c ż e la z n y , łó ż k o ż e la z n e z p o ś c ie lą , c h ło d n ik do r e s ta u r a c ji I in n e r z e c z y sprzedam tanio
U z a r sk i B oi., N o w e M iasto ul. Przemysłowa 13 Mam na sprzedaż
siano
zdrowe i dobre
buraki i brukiew oraz Jeden wyjazdow y
póiszorek
K a r sk i, N o w e M ia sto Lab.
Jagiellońska 1
Dziewczyna
do poatag od zaraz potrzebna.
J . G órsk i, N o w e M ia sto ________________ Kazimierza 2.
F O R M U L A R Z E poleca
Kai ogarn ia .D r w ę c a .*
Tapety
w ie lk i w y b ó r
n a jn o w sz y c h d e s e n i
Farby Pokosty
Lakiery Pendzle
Szablony
K r e d ę
poleca
Nowa Drogeria
właśc.
Waciaw Truszezyńakl
LUBAW A, ul. Zamkowa Telefon 37
polecam w wielkim wyborze
zajączki, baranki
oraz
jajka
w różnych wielkościach po cenach bezkonkurencyjnych
F. EBEL, Nowe Miasto
ul. Sobieskiego 9
Drzewo opałowe
drągi zdatne na kozły i drabie, gromady — zdatne na płoty
sprzedaje
M ajątek C iborz p. Lidzbark
Koniczpę
czerwoną i białą oraz wszel
kiego rodzaju
nasiona rolne
po cenach dziennych s t a le p o le c a
B ron. M uraw ski, L idzbark Zamkowa 6. Tel. 53.
Mieszkanie
6 wzgl. 3 pokojowe z kuchnią 1 przy należnościami od zaraz wzgl od 15 om. tanio do wy
dzierżawienia.
Zgłoszenia
N o w e M iasto, K o śc iu sz k i 3 Poszukuję samodzielnego, sa
motnego
pracownika
d o fa b ry k a cji w ó d m in e r a ln y c h
J ó z e f G ó r z y ń sk i B ro d n ica , ul. Mazurska 3
Uczenica
uczciwych rodziców może się zgłosić.
K. T h im m , m. fryzjerski L ubaw a, Warszawska
