W I A D O M O Ś C I DWUTYG0DNIK kapłański
ARCHIDIECEZJALNE
W I L E Ń S K I E
R E D A K C J A
W iln o, zaułek B e rn a rd y ń sk i 6, m. 1.
A D M IN IS T R A C JA
W ilno, ulica M etropolitaln a Nr. 1.
P. K. O. 8 0 .8 3 3 .
1934
R O C Z N I K Ó S M Y Cena rocznika 15 zł.
W I L N O
Drukowano za zezwoleniem Władzy Duchownej, jako pismo urzędowe Ordynarjatu
Arcybiskupiego.
Barkarola A rcb id lau zJjio a w WHolo
Spis rzeczy.
D ział u rzęd o w y .
Zarządzenia Stolicy Apostolskiej.
Sprawa b eatyfikacji i k a n o n iz a cji Wielebnego sługi Bożego Dominika S a v i o ...1 p ra™ kanonizacji bł. Ludwiki
de M a r i l l a c ... 1 D p tnaCZenia ' • ' • 1. 66, 132, 321
‘Kret kanonizacyjny świętego 7oo ac*rze3a H uberta F o u rn e t’a . 17 w za konu Sług Maryi . . 17 w spraw ie beatyfikacji Wielebne
go sługi Bożego K ontarda Fer- r in i’eg0 ...33 lecenie Dzieła A postolatu pre- zydjum Narodowemu P apie skie
go Dzieła Rozkrzewiania Wiary 33 roczyst. św. Marji-Bernardy Pan.
(B ernadetty Soubirous) . . . 49 pusty przywiązane do aktów s t r z e l i s t y c h ...49 e k re t Św. P enitencjarji Apost.
o nad a n iu odpustów7 na dni uroczystości papieskich . . . 65
minacja X. X. Biskupów Prze- u i y s k i c h ...66
“ rzygotowania do nowych beate- fikacyj i k anoniza ryj . . . . 81 liT* Rajcowie św. Kongregacji W s c h o d n ie j...
*• S. D. N. Pii Papae XI Consti- tutio Apost. qua Jubileum ad totum cath olicum orbem exten- M d i t u r ...97 Monita de usu fac u ltatu m confes- sariis tr ib u ta ru m per annum s a n c t u m ... 113
czystość św. Ja niny-A ntidy T h o u r e t... 117 W niesienie na „Index” k sią g za
kazanych 117, 209
str.
Pismo Ojca św. do E p isk o p a tu P o l s k i ... 129 Pismo Św. Kongregacji Soborowej
do J. E. Księdza Nuncjusza w Warszawie w sp raw ie n a u c z a nia r e l i g j i ... 132 Odpusty za odmówienie modlitwy:
„Oto, o dobry i najsłodszy J e z u “ i „Uwielbiamy Cię, C hryste" 145 Odpusty na p am iątk ę Jubileuszu
Odkupienia Rodzaju Ludzkiego 145 Odrzucenie książki ks. F ry d e ry k a
S c h m i d t k e ... 146 W yznaczenie uroczystości n o
wych Ś w i ę t y c h ... 161 Praxis quam dicunt „guadraginta-
q u a t u o r “ Missarum r e p r o b a tu r 161 Wzbogacenie odpustam i t. zw.
„Dni E u c ha rystycz nych" . . 177 Odpust, przywiązany do modli-
te wki do Krzyża św ...178 Nominacja J. E. Ks. Biskupa Te
ofila M a t u l a n i s a ... 178 Nominacja J. E. Ks. Biskupa-
Sufragana w K atowicach . . 193 Odpusty, przywiązane do modlitw,
odmawianych po Mszy świętej p r y w a t n e j ... 193 Odpusty, przywiązane do modli-
te w e k u a cześć Najśw. S akram . 194 D ekret Papieskiej Komisji Biblij
nej w Bprawie używ ania prze
kładów Pisma Św. w kościo
ł a c h ... 194 B e a t y f i k a c j a ... 209 W spraw ie rzekomych objawień
Najśw. Maryi P an n y . . . . 209 B e a t y f i k a c j a ... 225 Sposób używania specjalnej p a
IV S P I S R Z E C Z Y
teny podczas udzielania Ko- munji ś w ...225 Nowe przepisy dla świętej Roty
R z y m s k i e j ...241 W yjaśnienie Komisji P apieskiej
do a u ten ty c zn e j in te r p re ta c ji Kodeksu P ra w a K a n ... 241 O d p u s t y ... 242 Ju r y s d y k c ja Ordynarjusza Woj
skowego w Polsce ze szczegól- niejszem uwzględnieniem od
praw ia nia Mszy św. pod golem n i e b e m ... 257
Przemówienie radjowe Ojca św.
Piusa XI do XXXII Międzyna
rodowego K ongresu E u c h a ry stycznego w Buenos Aires . . 273 Ośmsetlecie śmierci św. Norberta,
założyciela za k o n u P re m onstra- tensów. czyli N orbe rtanów . . 289 Uroczystość Przenajdroższej Krwi
P a n a Naszego Je zu sa Chry
stu s a ... 290 Pismo Ojca św. do E p isk o p a tu
P o l s k i ... 305 P r o te k to r S. S. Felicjanek . . . 321
Zarządzenia Ordynarjatu Arcybiskupiego.
W spraw ie odnaw ia nia z a bytków z z a k r e su rzeźby ... 2 Odpisy metryczne za rok 1932 . 2 W spraw ie zmian w II cz. Rubry-
c e l i ...3 W spraw ie odnoszenia Najśw.
S a k r a m e n tu do chorych . . . 3 Ruch perso n a ln y . . . 3, 22,
34, 83, 108, 118, 134, 150, 164, 198, 211, 227, 243, 276, 292, 310, 323 D ekret o nowem rozgraniczeniu
parafij Marcin kańce-Orany . . 17 D e k r e t erekcji parafji Żyrowice 18 Składanie zeznań o dochodzie . 19 D ekret o nowem rozgraniczeniu
parafij Pieski (Piaski)-Strubnica 20 Rozkład wizytacji p as tersk ie j w
1934 r ...20 W izytacja n auki religji w szko
łach ... 33 Błogosławieństw o Ojca św. . . 34 W spraw ie n a u k i religji w sz ko
ła ch pow szechnych . . . . 49 Jubileusz usta n o w ien ia S a k r a
m entów E u ch a ry s tji i K a p ła ń stw a ... 50 Modły n a in tencję A rcypasterza 51 Form a sporządzania m e try k dzieci
nieznanych rodziców . . . . 81 W spraw ie pomocy ludności do
t k n ię te j klęską n ie u ro d z a ju . . 82 Ogłoszenie Jubileuszu Odkupie
nia Rodzaju Ludzkiego . . . 104 N abożeństwa w św ię ta narodowe
i p a ń s t w o w e ... 107 XI Tydzień Ligi Obrony P ow ietrz
nej i Przeciwgazowej . . . . 107 Wizytacja p a s t e r s k a ... 107 P owiadomienia o zaw artych m a ł
że ństw a ch ... 108 Zbió rka na „Dar Narodowy” 3-go
m a j a ... 118
W spraw ie pomocy le k arsk ie j i opieki nad psychicznie i n e r wowo c h o r y m i ... 133 Opłaty stem plo we od wyciągów
m e t r y k a l n y c h ...134 W spraw ie konferencyj dek. . . 146 W sprawie daw ania ślubów obcym
p a r a f j a n o m ... 148 W spraw ie p re n u m e ra ty „Wiad.
Archid. Wileńskich" . . . . 149 W sprawie Mszy polowych . . 149 W spraw ie w ydobyw ania doku
m entów z Z. S. R. R... 162 W sprawie samoistnego p o d a tk u
wyrównawczego dla gmin wiej
skich ...178 W spraw ie n a u k i religji przez
księży w s z k o ł a c h ... 195 W spraw ie s k ła d e k członkow
skich Związku Mis. Kleru . . 195 Suspensio a d i v i n i s ... 195 Odezwa w spraw ie pomocy do
raźnej dla powodzian . . . . 196 W spraw ie uszkodzeń linij te le
graf iczno-telefonicznych . . . 1 9 6
„Dzień P olaka z Zagranicy" . . 197 W spraw ie zbiórki n a cele k o
ścielne ... 210 Numer sk r y tk i pocztowej Kurji
Metrop. 246 211
Koncesjowane Kursy d o k sz tałca
jące dla niekwalifikowanych .ochroniarek w P oznaniu . . 226 Nowe rozgraniczenie parafij
Iszczołna - Szczuczyn . . . . 227 W sprawie le k a r e k misyjnych . 242
„Dzień o s z c z ę d n o ś c i " ...242 W spraw ie o p ła ty pocztowej przy
przesyłaniu św iadectw o udzie
la niu Misji kanonicznej . . . 243 XI Tydzień Ligi Obrony Po
w ietrznej i Przeciwgazowej . 263
S P I S R Z E C Z Y V
Wezwania s ą d o w e ...263 W sprawie modlitwy n ak a za n ej
„pro i n f i r m o " ...275 W sprawie ochronek, przedszkoli
i k o e d u k a c j i ...276 W spraw ie misyj kanonicznych 291 Wezwanie e d y k t a l n e ...291 Poszukiw anie Michała Kawełki
vel Michała Maruszczyka . . 292 Zbiórka n a w alkę z niewolnic
tw em ... 307
Do w alki z g r u ź l i c ą ...309 Zdjęcie s u s p e n s y ...309 Uwagi do II cz. Rubryceli na
1935 ... 309 W sprawie sta tystyc znyc h w y k a
zów ... 310 Zbiórka na Fundusz Szkolnictwa
Polskiego Z agranicą . . . . 322 W spraw ie k a p ła n ó w archid.
m o h y l o w s k i e j ...322 Zbiórka n a walkę z gruźlicą . . 323
Zarządzenia Prawno - Państwowe.
U stawa z dnia 17 marca 1932 r. o chowaniu zm arłych i o stw ie r
dzaniu przyczyn zgonu . . . 66 O pry w a tn y c h szkołach oraz z a
kła d ac h n aukow yc h i w y ch o wawczych ...108 Rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 28 stycznia 1934 r. o s to warzyszeniach, służących k a t o lickim celom religijnym i wy
znaniowym ...118 Opłaty stemplowe od świadectw
potrzebnych k au d y d a to m , oraz psobom, starającym się o przy
jęcie do sz kół wojskowych . 134 Wstrzym anie egzekucji z ty tu łu
zaległych należności za u b e z pieczenie służby kościelnej do dnia 30 czerwca 1934 r. . . . 150 W sprawie świadczeń społecznych 198 Ustawa z dnia 15 marca 1933 r.
o zb iórkach publicznych . . 213
Rozporządzenie Ministra Spraw W ew nętrznych z dnia 14 lipca 1934 r. o sposobach p r z e p ro wadzania zbiórek publicznych, oraz kontroli n ad temi zbiór
kam i ...' . . 244 W spraw ie m e try k do spraw
w o j s k o w y c h ...264 W sprawie ewidencji i kontroli
r u ch u l u d n o ś c i ...266 Okólnik Nr. 98 Ministerstw a
S praw W ew nętrznych z dnia 9 lipca 1934 r. o urzędowych p rzesyłkach listowych . . . 292 Pismo okóln e M inisterstw a Spraw
W e w nętrznych z dnia 2. X, 1934 r. o formie odpisów (wy
ciągów) ak tó w s ta n u cywil
nego ... 294 I n s tr u k c ja z dnia 23 listo pada
1934 r. dla osób prowadzących księgi s ta n u cywilnego . . . 323
D ział n ieu rzęd o w y .
bzkic k az an ia o pijaństwie. X.M .S. 3 Euchary sty czne duszpasterstw o
wśród m ł o d z i e ż y ...11 Orędzie J. R. Księcia-Metropolity
Krakowskiego w spraw ie k ró lowej J a d w i g i ...22 Na marginesie popularnego kate
chizm u. Ks. H. H ryh o ro w ic z . 24 U roczystości p a p iesk ie . . . . 29 P ogląd ow ość w od czytach . Ks.
A d a m K u l e s z o ...34
Stanowisko p re fe k ta w „Synodzie W ileńskim 1'. X. L. Ż. . . . . 38 Ś. p. ks. Józef Malinowski . . 42 Nowy s t a t u t B ractw a Trzeźwości.
X . J. M a t u l e w i c z ... 52 Miejsce pogrzebu i spisania aktu
zejścia ... 55 Akcja Katolica w p r a k ty c e w ło
skiej ...58 Nowe budownictwo ogniotrwałe.
G. P i o t r o w s k i ... 59
VI S P I S R Z E C Z Y
W s p ó łp ra ca proboszcza w w y ch o w aniu alumnów. X . Ja g lo w sk i 7 3 ...85 U pam iętnijm y pobyt Ojca św.
P iusa XI w W i l n i e ... 76
„ S urre xit Dominus de sepulehro, qui pro nobis p ep e n d it in ligno, alleluja". R e d a k c j a ... 84 0 pracy przygotowawczej do n a
p isa n ia monografji kościoła i parafji. K s, St. S z y r o k i . . 90 Geneza organizacji c h a ry taty w n e j
w parafji. X . A . N . ...120 Ś. p. ks. E dw ard Ledziński . . 124 P race k a p ł a ń s k i e w ro k u jubile
uszowym. X . A. N . ... 135 Odezwa do Przewielebnego Du
chow ieństw a w sprawie Uni
w e rs y te tu Katolickiego w Lu
blinie. X A. S z y m a ń s k i . . . 138 Myśl ek s p ia c y jn a Roku Świętego.
X . A. N . ...151 Na m arginesie ar tykułu: „O pracy
przygotowawczej do n apisania monografji kościoła i parafji słów k ilk a “. X . M. S zo tk ie w ic z 153 Podziękowanie, f R. Ja tb rzyko w -
sk i, arcyb...157 U pra w nienia spowiednik a i p r o
boszcza w s to s u n k u do w a r u n ków pozyskania o d p ustu ju b i
leuszowego. X . A. N. . . 165
Kolportaż książki i gazety. Ks.
Wł. M u r a w s k i... 167 Odezwa Rady Społecznej przy
P rym asie P o l s k i ...179 U łatw ienia w naw iedzaniu ju b i
leuszowym kościołów w s to su n k u do rob o tn ik ó w . . . . 203 Monografje i monografiści. X .F . N. 216 Odezwa G eneralnego P rezydenta
Pap. Dzieła Rozkrzewiania W ia
ry n a „Dzień Misyjny" dn. 21.
, X. 1934 r. . . . 228 Ś. p. ks. W a cław Jucńniewicz . 234 O społeczne p an o w a n ie Chry
stusa. X . J ó z e f A n d ra sz T. J. 247 Ś. p. ks. W ładysław Murawski,
proboszcz kwasowski. X. A. N. 267 Śpiew gregorjański w S tatu tac h
Synodalnych. X. J. M atule- w icz ... 277 Podróż do Ziemi Świętej. X .M .S . 280
299, 327.
Z powodu a r ty k u ł u „Monografje i monografiści". X. M. Szo łkie- w i c z ...295 Nauczanie religji a św iatopogląd
młodzieży. X. dr. J. C zerniaw s k i ... 312 Ś. p. ks. kan. Klemens Malukie-
wicz. Ks. W iktor P o trzeb ski . 317 Ę t hoc vobis signum. R edakcja 327 Ś. p. ks. Kazimierz Malinowski 331
Dział porad.
U praw nienia do poświęcania de- j odpustów w Roku Jubileuszo- wocjonaljów i in. — W spraw ie ; w y m ... 283
K ronika k o śc ieln a i religijna.
I. Stolica Apostolska.
Głos papieży o s to s u n k u do po
lityki. Matki licznego poto m stw a u Ojca ś w ...12 Świętość pow ołania k a p ł a ń s k i e
go. Konsysto rz Papieski. N u n cjusz papieski w Hiszpanji . . 29 T roska Ojca św. o d u chow ie ń
stwo. 1900-letnia rocznica u s t a now ienia Najśw. Eucharystji i S a k r a m e n tu K apła ństw a . Bea
tyfikacja m ęczenników a rg e n
tyńskich. Uroczystość p a tro n a d z i e n n i k a r z y ...43 12-ta rocznica koronacji Ojca św.
Ojciec św, do proboszczów i k a znodziejów wielkopostn ych w Rzymie, G dańsk a Stolica A p o sto lsk a ... 61 Ku końcowi Roku Ju bileusz ow e
go. Konsysto rze p apieskie. Uro
czysta k a n o n i z a c j a ...77 Rozciągnięcie Jubileuszu Odku-
S P I S R Z E C Z Y VII
pienia n a cały świat. Szefowie rządów u Ojca św. O statn ie kanonizacje, K anonizacja bł.
J a n a B o s c o ... 94 Zakończenie Jubileuszu O dkupie
nia rodzaju ludzkiego. Uroczy
stości kanonizacyjne św. Ja n a Bosco, Ustąpienie przewodni- czącego Komisji „Pro Russia“ . 109 Najwyższa Rada Dzieł Rozkrze-
wiania Wiary. P ra sa między
narodow a u Ojca św. Uznanie męczeństw a ks, Rogue. , . .1 2 5 Nowe beatyfikacje. S ekreta rz Li
gi Narodów u Ojca św. Ojciec św, o A sy ste n ta c h Kość. A. K.
Raty fik acja k o n k o r d a tu z Au- , s.t r i ą ... . 141 imieniny Ojca św. 25-lecie Pap.
tnst. BibI, Międzynarodowa Unja Związków Kobiecych u Ojcaśw, Harcerze francuscy u Ojca św. 157 Ojciec św, do katolików niemiec
kich. Ojciec św. do pielgrzymki Polskiej. 77-lecie Ojca św. . . 172 ondolencja Ojca św. z powodu
zamordowania ś. p. m inistra Br.
Pierackiego, Ambasador Hisz- panji w W a ty k a n ie, Dzienni
karze na audjencji u Ojca św.
Nowa Akademja P apieska . , 187
^e'®c .św. w Bazylice w a t y k a ń skiej. Audjencja dozorców u Ojca św. Chińska misja n a u k o wa u Ojca św. Przejęcie bazyliki loretańskiej przez W aty kan.
Zgon prez ydenta Papieskiej Akademji N a u k ...204 Papież wobec akcji przeciw złym
filmom. Ojciec św. wobec śmier-
II. Kronika
Nowy Rok w Wilnie i archidje- cezjj. 450-lecie śmierci św. K a
zimierza Królewicza. „Dzieło Matki Boskiej P owołań.11. J u b i laci. Żniwo śmierci w szeregach 41k ą p ł... . i3 Akcja rekole kcyjna na Wileń
szczyźnie. Koło inteligencji K a
tolickiej. Uroczystość ty tu la rn a
^Dzieła Matki Boskiej Powo- ... . . . 30 Zleó P a tr o n a J. E. A reypasterza.
W spraw ie Związku Kapłanów i>Unitas“ . Misje w archidiece
zji wileńskiej. Kurs dla p rac o w nic (sióstr) para fja lnyc h . . . 44
ci Hindenburga. Ojciec św. na w ywczasach le tn ic h ...220 Dar Ojca św, dla u n iw ersy te tu
katolickiego. Ku beaty fik acji sługi Bożego Piusa X. K om ba
ta nci belgijscy u Ojca św. Pol
skie pielgrzymki u Ojca św. . 235 15-leeie b isk u p s tw a Ojca św. Ka
tolicka młodzież robotnicza u Ojca św. Stolica Apost. a Man- dżurja. Dzień Misyjny w radjo w a ty k a ń sk ie m . Pierwszy dele
gat apostolski na Afrykę. Zgon k a rd y n a ła M o r i ...254 Ojciec św. wobec mordu króla
Jugosławji. Ojciec św. do m ło dzieży n i e m i e c k i e j ...268 Religja a kryzys. Stolica Ap. w o
bec prześladowania Kościoła w Meksyku. Pius XI papież a Misje Katolickie. Lekarze i siostry Czerwonego Krzyża u Ojca św.
P a p ie sk a szkoła b ib lio te k a r
stwa ... 284 P ro te st „O sservato re Rom ano11
przeciw gwałtom w Hiszpanji.
Międzynar. kongres prawniczy w W aty kanie. Ś. p. kard. Piotr G a s p a r r i ... 302 Nowy delegat aposto lski dla K on
sta ntynopola . N astęp c a ś. p.
k a rd y n a ła G a sp a rr i’ego w p a pieskiej Komisji Kodyfikacyj
nej. P o stan o w ie n ia Kongresu Prawniczego. Stolica A postol
ska a M a n d ż u r i a ...318 Stolica św. -wobec k w estji Saary.
Dyplomaci przy Stolicy Apo
stolskiej. Ojciec św. o spraw ach m e k s y k a ń s k ic h ... 331
archidiecezjalna.
S tan zdrowia A reypasterza. W y
jazd J. E. Ks. Biskupa-Sufra- gana. Bazylika Metropolitalna.
Tablica p a m ią tk o w a po ś. p. ks.
Nap. D y a k o w s k i m ...61 S tan zdrowia Areypasterza. Misje
parafjalne. P owrót J. E. ks.
B iskupa-Sufragana. Akademja ku czci św. Tomasza. Uchwały zjazdu prezesów Akcji Katolic
kiej w Oszmianie. Dwutygod
niowy k u rs Pomocnic P a ra fja l
n y ch ... 77 S tan zdrowia A reypasterza. J u b i
leuszowa adoracja k a p ł a ń s k a Najśw. S akram entu. Organi-
VIII S P I S R Z E C Z Y
zacja Pomocnic P araf, Ś więce
nia k a p ła ń s k ie . Kościół w Ko- lonji K o l e j o w e j ... 94 S tan zdrowia A rcypasterza..Prace
w Bazylice. P ro je k t Kursu Dusz
p a s te r s k ie g o ... 110 S tan zdrowia A rcypasterza. Po
moc pielgrzymkom i wyciecz
kom, udającym się do Wilna.
I n s ty tu t Maryi Niepok. Królo
wej Polski „M arianuin“ w Wil
nie. B r a tn ia Pomoc Alumnów S em inarjum Metropolitalnego , 125 S tan zdrowia A rcypasterza. Ks.
Biskup S łoskan w Wilnie. K on
gres Archidiecezjalny Misyj W e
w nętrznych. I l j a ...142 S ta n zdrowia A r c y p a s t e r z a .
P ierwsze święto p atro n a ln e
„M arianum " w Wilnie. Zjazd Śtow. Młodzieży Polskiej w Wilnie. Uroczystości ku czci św. J a n a B o s c o ... 158 Rekolekcje k a p ł a ń s k i e . Reko
lekcje d e k a n a t u wileńskiego.
Nowi kapłani. Diakoni z z a k o n u oo. Karmelitów, Ferje Sądu Arcybiskupiego i M etropolital
nego. Sem inarjum M etropolital
ne wileńskie. „P racownice Nie
p o k alan e j". 500-letnia rocznica zgonu króla Władysława J a giełły. T-wo rekolekeyj za m kniętych . . . . 173 S pra w a rekolekcyjna. Święcenia
k ap łań sk ie. S eminarjum Metro
politalne. Roboty w Bazylice.
Akcja dobroczynna. Wizytacja p as tersk a . Pierwszy Dom Re
kolekcyjny. Pielgrzymki i w y
cieczki do Ostrej Bramy . . . 188 Wizytacje p a s te rsk ie . Pismo p a
raf jalne. Rekolekcje k ap łań sk ie.
Zjazd M aryański w Wilnie.
Gmach Kurji Metropolitalnej.
W spraw ie beatyfikacji i k a n o nizacji sługi Bożego o. Rafała Karmelity. Misje parafjalne.
Zmiany w kościele garnizono
wym w G r o d n i e ... 240 Wizytacje kanoniczne. Wyjazd
A rcypasterza. Seminarjum Me-
III. Kronika
Noworoczne przemówienie J. E.
Ks. Nuncjusza na Zam ku. K a
tolicki Związek Męski w W a r szawie. „Trybuna W arszawska" 13 Uroczystości papieskie. Konferen-
tropolitalne. Z życia Akcji K a
tolickiej ...
W izytacje kanoniczne. Przyjazd do Wilna J.E. Ks. Biskupa K u
bickiego z Sandomierza. K on
s e k ra cja kościoła w Sołach.
Rekolekcje w Domu R ekolek
cyjnym w Kalwarji. Sprawa Bazyliki. O stra Brama. . . . Ś więcenia k a p ła ń s k ie . Wyjazd J. E. Ks. B iskupa Kubickiego.
Kurs D uszpaste rski. Walne Zgromadzenie Związku K a p ła nów „U n itas“ archidiecezji wi
leńskiej. Nabożeństwo dla cho
ry ch w B iałym stoku . . . . S em in arju m Metropol. Otwarcie kościoła św. Ja k ó b a. Konse
k racja kościoła w Białowieży.
Poświęcenie kościoła w Pod- b o r z u ...
Święto Chrystu sa-Króla w Wilnie.
Wyjazd Arcypasterza. Kurja M etropolitaln a w nowym l o k a lu. Zjazd as y sten tó w kościel
nych Akcji Katolickiej. Stud- jum religijno-społeczne w Wil
nie. Zjazd xx. Dziekanów. III Kurs duszpasterski w Wilnie.
Walne zgrom. Zw. k a p ła n ó w
„ U n ita s“ ...
A rc ypasterz w Białym stoku i Grodnie. 50-lecie ka p ła ń stw a . 10-lecie Sodalicji Akademiczek Uniw. S tefana Batorego . . . Rocznica S akry Biskupiej Arcy- pasterza. F erje Sądu Arcybi
skupiego. K a p ła ń sk ie adoracje Najśw. S a k ra m e n tu . W aln e ze
b ranie członków Koła XX. P r e fektów. 10-lecie Sodalicji Ma- r yańskie j w Wilnie. Akademja k u czci ś. p. E d w ard a Szwej- nica. Otwarcie kościo ła 0 . O.
F ra ncisz kanów w Wilnie. Wo- r o p a j e w o ...
A rc ypasterz w nowym lokalu.
S em in arju m Metropolitalne. Mi
sje w więzieniu Łukiskiem.
Dom Katolieki w Wawiórce.
P ro to k ó ł Iii-go Kursu Dusz
p as tersk ie g o...
krajowa.
cja E p isk o p a tu Polski. Uroczy
stości rodziny chrześcijańskiej.
Zjazd XX. Moderatorów Sodali- cyj Maryańskich. Ingres i k o n se kra cja w Przemyślu. Zjazd
235
254
269
285
303
319 220
332
S P I S R
e ucharystyczny młodzieży m ę
skiej. Nowe pismo diecezjalne.
Pismo dla Czechów n a Wołyniu.
Pielgrzym ka do Ziemi św. Nowy Hekto r Misji Polskiej we F r a n cji. Jubileusz k a p ł a ń s k i J. E.
Księdza Biskupa Pińskiego . . 30 Listów P a s te rs k ic h naszych Arcypasterzy. Obóz niewiary i se kciarstw o. P o stula tor w spra- wie beatyfikacji Królowej J a dwigi. Zjazd kie row nik ów Akcji Katolickiej. Zjazd Misyjny i n t e ligencji w Lublinie. „Wieczory literackie" pisarzy katolickich 45 Kocznice papieskie. K onferencja
E p isk o p a tu Polski. Międzyna
rodowy Kongres Tomistyczny w Poznaniu. Rekolekcje zam knięte archid. lwowskiej.
.uh ront P r a c y " ...62 w a t P aste rs k i E p is k o p a tu Polski.
ji.Uomy rekolekcyjne". Odczyty t 1 rf iczne- Administr. Apo
sto lsk i ,na Łemkowszczyźnie.
. , 7 "Krucjatę Euchar. w szkołach 78 Kademicy poznańscy przeciw
akcji bezbożników. Kurs dla matek, Hołd dziatw y dla k r ó lowej J a d w i g i ... 95
ngres E ucharystyczny w T ar
nowie. Akcja Katolicka u gre- ito-katolików. Biskup-Sufragan Katowicki. Jubileusz kapł. J. E.
s- B-pa Włocławskiego. Po
zdrowienie katolickie . . . . 1 1 1 lecezja łucka. Ku czci św. J a n a
Kosco w Polsce. Pielgrzymka akadem icka do Częstochowy.
W spraw ie e m ery tu ry księżej.
Wynagrodzenie za n a u k ę religji 127 a: Biskup Słoskan w S em ina r
ium Warsz. Przyjazd do W a r
szawy J. E. Ks. Bisk. Małec
kiego z Rosji. Min. Barthou u w - f i N uncinsza . . . 143
jelkopolski Zjazd Katolicki.
Pielgrzymka w ęgierska w Czę
stochowie. J. Em. Ks. P rym as we Francji. Pierwsze święcenia k a p ła ń s k ie w S eminarjum Za- granicznem. Uczczenie Encyklik społecznych w Lublinie. Mło
dzież akad. n a Ja sn ej Górze . 188 u czci św. J a n a Bosco. W ielk o
polski Zjazd Katolicki. Hołd dziatwy królowej Jadwidze.
Szpital katolicki w Łodzi. Or
ganizacja robotnicza. Kongres E ucharystyczny S. M. P. Do
okoła beaty fik acji br. Alberta.
Z E C Z Y I X
Zgon ks. p r a ła ta S tanisław a P r z y r e m b l a ... 174 Kongresy Eucha rystycz ne w Pol
sce., Komisja p r a w n a E p is k o p atu. Kondolencje. Reorgani
zacja sto warzyszeń katolickich.
Tydzień społeczny w Tarnowie.
W a lk a o szkołę k a tolic ką na Śląsku. Ruch unijny n a W oły
niu. Towarzystwo grzebania zmarłych św. Józefa . . . . 184 Wielki Zjazd katolicki w Plesz e
wie. Kongres eucharystyczny młodzieży polskiej. W obronie religijnego wychowania. I Kurs dusz paste rski w P iń sku. Kon
gres Sodalicyj Maryańskich uczniów. Bazylika morska. O kanonizację bł. Bronisławy.
Bezrobotni budują k a t e d r ę w Katowicach. Zgon ks. Kazi
mierza W a i s a ... 206 Kongres eucharystyczny w Jędrze-
jowe. Zgon ks. Biskupa Ty
mienieckiego. Międzynarodowy Kongres Tomistyczny w Poz
naniu. Polacy n a Międzynaro
dowym Kongresie E u c h a ry stycznym w Buenos Aires. K on
ferencja E p isk o p a tu Polski . . 221 Kongres Eucha rystycz ny w Cheł
mie. Objazdowe kin o Akcji Ka
tolickiej. Dom Gościnny dla kobiet w Kielcach. Procesje jubileuszowe w Tarnowie. Licz
ba p r o te s t a n tó w w Polsce. Mię
dzynarodowy Kongres w ycho
wania moralnego. Związek P o
lek dla w spie ra nia ubogich k o ś c i o ł ó w ... 236 K oronacja obrazu Matki Boskiej
w Bochni. Zgromadzenie P rz e mienienia Pańskiego. Niedziela Misyjna. Na święto Chrystu sa- Króla. N au k a religji w szkołach 255 Tydzień akcji dobroczynnej w
Warszawie. „Dni k ate c h e ty c z ne" w Warszawie. Kraków w walce z dem oralizacją publicz
ną. N au k a religji w Bzkołach. 270 W spraw ie organizacji Krucjaty
Eucharysty cznej. Dom r e k o le k cyjny w archid. warszawskiej.
SS. B etanki w diece. kieleckiej 286 Rada Związku Misyjnego Ducho
wieństw a. Zjazd red a k to ró w tygodników. Tygodnie misjo- l o g i c z n e ...
Tydzień broszury katolickiej w diecezji ś l ą s k i e j ...320 350 - lecie Sodalicji M aryańskiej 335
X S P I S R Z E C Z Y
IV. Kronika zagraniczna.
Dzieło pomocy konw ertytom . W alka o Pismo św. w Niem
czech. Wytyczne orędzia Epi
s k o p a tu austrjackiego. „Catho- lica Unio“ w Szwajcarji. P ro
gram k ato lik ó w hiszpańskich.
F inlandja a Stolica Apostols ka.
Nowy poseł hiszpański przy W a tyka nie. Delegat p apieski w Mandżurji. I n te re s y k a t o lic kie w Ziemi św. Międzynaro
dowy Kongres Eucharysty czny.
Kongres K ato lik ów w Czecho
słowacji ... 14 600 - lecie kanonizacji św. Domi
nika. W y s taw a obrazująca so
wiecką p ro p a g a n d ę bezbożni- czą. Zjazd międzynarodowy s t u den tó w katolickich. Międzyna
rodowy kongres m uzyki ko ścielnej w Akwizgranie. Hitle
rowcy w Austrji, a katolicyzm.
N au k a religji w szkołach n ie mieckich ... 31 U niw ersytet katolicki w Lowan-
jum. L ute ra nizm w Niemczech.
Wytyczne Akcji Katolickiej w Niemczech. P opyt na literatu rę religijną w Wiedniu. Kobiety w dziele m i s y j n e m ...46 Liczba naw róceń w ciągu 12 lat
p a p ie s tw a Ojca św. P iusa XI.
Arc ybiskup P aryża wobec w y pad k ó w paryskich. Katolickie po stu la ty w przyszłej k o n s ty tucji brazylijskiej. Międzynaro
dowa w y sta w a sztuki kościel
nej w Rzymie. S to su n e k h itl e ryzm u do Kościoła. Dzieło m i
syjne wśród ż y d ó w ...66 Biskupi a m ery k ań sc y przeciw
niem oralnym filmom. W ybitny uczony w Anglji został k a t o likiem. Odchrześcijanianie Al
zacji. S tan prasy katolickiej w Anglji. Chrzęść. Związki Za
wodowe w A u s t r j i ... 90 Kongres k u czci Chrystusa-Króla.
Władze św ieckie a uroczystości kanonizacyjne błog. J a n a Bosco.
Zgon g e n e r a ła „Braci Szkol
nych*. Dzień uniw ersytecki w A u s t r j i ... 86 Synod archidiecezji kow ieńskiej.
Pismo św. w języku litewskim . Echa listu pasterskiego E p i
sk o p a tu polskiego zagranicą.
„Scriptores catholici*. Św. J a n Bosco n a Kapitolu. Zbiorowy list E p isk o p a tu francuskiego 111 Ś więta w R o s j i ... 128 Wielka m anifestacja młodzieży
katolickiej w Hiszpanji. Książę pruBki katolikie m . Międzyna
rodowy U niw ersyte t. Na dro
dze pow rotnej do Rzymu. P ierw szy narodow y Kongres E u c h a rystycz ny n a Litwie . . . . 144 Kongres katolików angielskich.
Modlitwa Sędziego a m e r y k a ń skiego. P o s tę p misji w M a n
dżurji. Mussolini a misje k a t o lickie. Liczba katolików w S ta nach Zjednoczonych. Kongres
„Pro Oriente". Książka k a t o licka we F r a n c j i ... 159 O unję kościołów. Szkoła dla
pomocnic parafjalnych w Wie
dniu. K ato licka jedność p arla
m e n ta r n a w Anglji. Chrześci
ja ń sk ie Związki Zawodowe we Francji. Nawrócenie się j a p o ń skiego dyplomaty. Stygmatycz- k a z K o n n e r s r e u t h ...175 Św. Antoni P adew ski — p a t r o
nem Portugalji. Kolonje bezro
botnych katolików w Anglji.
W a lka z m a sonerją we Francji.
Wolność w yznań w Chinach.
W ystaw a antybezbożnicza w Londynie. Katolicka młodzież angielska. Zapowiedź nowej ofenzywy bezbożników. Musso
lini o Nowym Testamencie. P o
tę pienie walki byków przez władzę kościelną. Katolicka nagroda prasowa. Międzynaro
dowa federacja urzędnik ów chrześc ijańskich. Zakonnicy ex- wojskowi we F rancji w obro
nie swoich praw. Manifestacja k ato lic k a w Berlinie. Prześla
dowania w Meksyku. Pismo dla bezrobotn ych w Nowym J o r k u ... 190 S towarzyszenie nauczycielstw a
katolickiego w Belgji. Akcja przeciw niem oraln ym filmom w Ameryce. U niw ersytet k a t o licki w Hiszpanji. 350-lecie So- dalicyj Maryańskieh. Liczba katolików na świecie. Zgon A lberta v. Rouville’a . . . . 207 Anty-bezbożnicza wystawa. Ot-
S P I S R Z E C Z Y XI
warcie bibljoteki w Paryżu.
Działalność kobiet katolickich w M eksyku. Arc ybiskup k a t o licki przewodniczącym Związku M arynarskiego w S tanach Zjed
noczonych. Walka z niemoral- nemi filmami. Duszpasterstwo morskie. Księgarze francuscy przeciw literaturze porn o g ra
ficznej. Rokowanie E p isk o p a tu niemieckiego z rządem. Przeciw masonerji w parla m encie f ra n cuskim. Kanclerz Austrji o wy
chow aniu religijnem w szkole.
Międzynarodowa konferencja k u czci Chrystu sa - Króla . . 221 rzeciw przyjęciu Sowietów do
Ligi Narodów. Kościół w walce z handlem niewolnikami. Cud sw. Ja n u areg o iw Neapolu. P ro te sta n ty zm w Italji. Znalezienie starych m a n u sk ry p tó w Ewau- Selji. Dookoła stygm atyczki z Konnersreuth . Krzyż w austry- jackich za k ła d ac h naukowych.
Kongres Wschodu ehrześcijań- m^° W W enecii- Udział Polski w Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym. W obronie Postulatów chrześcijańskich na
te re n ie Ligi Narodów. Praca w obozie dla trędow aty ch. Ka
tolicyzm w k raja ch sk a n d y nawskich. Katolickie organi
zacje osiedleńcze w Anglji.
Prace lekarskiego biura s p r a w dzań w Lourdes . . . 237 Międzynarodowy Kongres E u c h a
rystyczny. „Bóg, Ojczyzna i rodzina"—hasłem Mussoliniego.
Byli żołnierze u stóp Matki Boskiej w Lourdes. Zwalczanie p rz e k le ń stw i bluźnierstw w Italji. Odżydzanie szkolnictwm austrjackiego. Przeniesienie zwłok ś. p. ks. a rc ybiskupa Matulewicza. Katolicy a życie m ię d z y n a r o d o w e ...271 Zdobycze Kongresu Euchar. wr
Buenos Aires. Prezydent Poin
care um arł po katolicku. K a
płani męczennicy p o w sta n ia w Asturji. Cudowne uzdrowie
nie w Lourdes. „Źródła" do dzieła Rosenberga „Mit XX w iek u “ ...287 350-lecie Sodalicji Maryańskiej.
Aposto la t wśród inteligencji. 300 O prasie chrześcijańskiej . . . 324 Męczennicy z A s t u r j i ... 335
Ud A dm inistracji 16, 64, 224, 288, 304, 320, 386
E legi vos et posui vos, ut eatis et fructum adferatis. Joan. 15. 16.
T R E Ś Ć Z E S Z Y T U . D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y .
Z A R Z Ą D Z E N IA S T O L IC Y A P O S T O L S K IE J :
Sprawa b eatyfik acji i k an on izacji W ie le b n e g o S łu gi B o żego
°tn inik a S avio. — Spraw a kanon izacji bł. L ud w ik i d e M arillac.
O d zn a czen ia .
Z A R Z Ą D Z E N IA O R D Y N A R J A T U A R C Y B IS K U P IE G O : W sp raw ie o d n aw ian ia z a b y tk ó w z zak resu rzeźb y. — O d p isv M etryczne za rok 1932. — W sp raw ie zm ian w II^cz. R u b ryceli.-
spraw ie o d n o sz en ia N. Sakram. d o c h o r y c h .— R uch p erson aln y.
D Z I A Ł N I E U R Z Ę D O W Y .
S zkic k azania o p ijań stw ie. X . M . S. — E u ch a ry sty czn e d u sz p asterstw o w śród m ło d zież y .
K R O N I K A K O Ś C I E L N A I R E L I G I J N A . I Q . ,
t o l i c a A p o s t o l s k a : G ło s p a p ież y o stosu n k u do p o lity k i.
jj M atki lic z n e g o p otom stw a u O jca św .
ęjj ^ r ° n * k a A r c h i d i e c e z j a l n a : N o w y R ok w W iln ie i archi- 450-lecie śm ierci św . K azim ierza K rólew ićza. „ D z ie ło lii “ oakiej Pow ołań ". Jubilaci. Ż n iw o śm ierci w szerega ch kapł.
• K r o n i k a k r a j o w a : N o w o ro czn e p rze m ó w ien ie J. E. Ks.
Uncjusza na Z am ku. K atolicki Z w ią zek M ęsk i w W arszaw ie,
j „T rybuna W arszaw ska".
W l L^r ° n P a z a 8 r a [ | i c z n a : D z ie ło p o m o cy konw ertytom . alka o P ism o św . w N iem cze ch . W y ty c z n e o ręd zia E pisk op atu ąstrjackiego. „C atholica U nio" w Szw ajcarji. Program k atolik ów iszp ań sk ich . F inlandja a S tolica A p o sto lsk a . N o w y p o s e ł hisz- anski przy W aty k a n ie. D e le g a t p ap iesk i w M andżurji. Interesy a ° u c k ie w Z iem i św . M ięd zyn a rod ow y K ongres E u ch a ry styczn y .
K ongres k ato lik ó w w C z ech o sło w a cji.
D o w i a d o m o ś c i P . T . A b o n e n t ó w .
ŻYCIORYS Ś. P. KS. ARCYB. JANA CIEPLAKA.
Ks. k a n o n i k Fr. Rutkow ski o p r a cow ał obszerny życiorys ś. p. ks.
arcybiskupa J a n a Ciepla ka, za w ie ra jący 400 str. d r u k u in 8°. z 50 ilu
stracja m i w tekście. A uto r p r z e d s ta wia p o sta ć A rcybiskupa, B ohatera Wiary, żywo i barw nie na tle s to sunków religijnych i politycznych w Rosji. Do pracy tej zuż ytkow ane zostały materjały, nigdzie dotą d nje ogłoszone drukiem, m. in, osobista k o re sp o n d e n c ja ks. Arcybiskupa.
Na tre ś ć ksią żki p. t. „Arcybiskup J a n Cieplak", k tó r a ukaże się w k w ie tn iu r. b., sk ła d a ją się n a s t ę p u jące rozdziały; P rzedm ow a J. E. Ks.
A rc y b isk u p a Nowowiejskiego, W stęp, Źródła i bibljografja, oraz r o z d z . ; I. Od la t dziecięcych do ukończenia akadem ji, II. Na k ate d rz e profe sor
skiej, III. Biskup Apostoł Syberji, IV. Wizytacje kanonicz ne w Miń- szczyźnie i Rosji Środkowej, V. Opie
k u n Unji, VI. A d m in is tra to r archidie
cezji mohylowskiej, VII, A rćypaster- sk a troskliwość o duszę żołnierza, VIII. P rzew rót bolszewicki, IX. Arcy
bisk u p C iepla k-W ika rjusz Generalny, X. W obronie relikwij bł. Andrzeja Boboli, XI. T rz ykrotne aresztow anie,
XII. Przed Czerwonym T rybunałe m , XIII. P roces m oskiew ski wobec opinji światowej, XIV. W więzieniu bojsze- wickiem, XV. Przyjazd do Polski, XVI. W wiecznem mieście, XVII.
Wśród P olaków w Ameryce, XVIII.
Zgon arc y p aste rz a XIX. Złożenie zwłok w Grodzie Gedymina, XX, Cześć pośm iertn a.
C ena egzem plarza wynosić będzie w h a n d lu k sięgarskim 12 zł. Egzem
plarze wcześniej zamówione d o k o ń c a l u t e g o r. b. koszto wać będą ty lko 10 zł. z przesyłką. Z am ó
w ienia kierow ać należy pod adresem:
Księgarnia „Przeglądu Katolickiego"
W arszawa, K ra k o w sk ie Przedmieście As 71.
Należność za zamówione egzem
plarze można w płacać n a konto
„Przeglądu Katolickiego" w P. K. O.
A's 19999, albo przesyłać przekazem pocztowym do Księgarni P rzeglądu K atolickiego, Warszawa, K ra ko w skie P rzedm ieście Nr. 71.
Polecamy to -wydawnictwo uwadze i względom Przewielebnych Księży i osób świeckich, dla k tó r y c h drogą je st pam ięć A rcybiskupa - Męczen
nika.
K U R S Y Z A W O D O W E
S T O W A R Z Y S Z E N IA „ N A U K A I P R A C A ” . Wilno, z/k Bernardyński 8 m. 2.
Z a k ła d w y k o n y w a w sz e lk ie aparaty k o ścieln e, sztandary, a rty sty czn e h afty zło te m i jed w ab iem , oraz b ie liz n ę k o ścieln ą
i m ęsk ą o so b istą. C e n y z n i ż o n e
Wydział Prasowy przy Kurji Metropolitalnej Wił. (Zanikowa 8) podaje do wiadomości, iż są do nabycia KARTKI DO SPOWIEDZI WIELKANOCNEJ w polskim i litewskim języku. 1000 e g z .— 2.50 zł.
Tam również można nabywać ulotki do rozdawania przy kweście kościelnej lub w czasie koiendy.
Rok VIII W ilno, dn. 10 stycznia 1934 r. Nr. 1
E łegi v o s et p osu i vos, ut ea tis et fructum adferatis. joan. 15. 16.
D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y
ZARZĄDZENIA STOLICY APOSTOLSKIEJ
Sprawa beatyfikacji i kanonizacji wielebnego sługi Bożego Dominika Savio.
Dekret św. Kongr. Obrzęd, z dnia 5 lipca 1983 r. stwierdza
^tnienie cnót teologicznych i kardynalnych w stopniu heroicznym 11 wieleb. sługi Bożego Dominika Savio, urodzonego we wsi Riva di Chieri we W łoszech dn. 2 kwietnia 1842 r. a zmarłego w opinji św iętości dn. 9 marca 1857 r., ucznia i wychowanka bł. Jana Bosco.
(Acta Ap. Sedis, t. 25, str. 489).
Sprawa kanonizacji bł. Ludwiki de Marillac.
Św. Kongr. Obrzęd, z dn. 1 listopada 1933 r. uznała spraw
dzenie autentyczne dwuch cudów do kanonizacji bł. Ludwiki de Marillac wdowy Le Gras, założycielki Sióstr M iłosierdzia, ur.
pod koniec XVI wieku, a zmarłej 15 marca 1660 r., zaliczonej w poczet błogosław ionych przez papieża Benedykta XV dn.
9 maja 1920 r. Dn. 12 listopada tegoż roku ogłoszono dekret o przystąpieniu do kanonizacji.
(Acta Ap. Sedis, t. 25, str. 495 — 498).
Odznaczenie.
Brewem apostolskiem z dnia 19 czerwca r. ub. Ojciec św.
Pius XI zamianował ks. Henryka Betto, rektora Seminarjum Duch. w Łomży i prałata Kapituły Łomżyńskiej, swoim prałatem domowym.
(Acta Ap. Sedis, t. 25, str. 510).
2 Wiadomości A rchidiecezjalne W ileńskie Nr. 1
ZARZĄDZENIA ORDYNARJATU ARCYBISKUPIEGO W sprawie odnawiania zabytków z zakresu rzeźby.
K U R J A M E T R O P O L I T A L N A W I L E Ń S K A W i l n o , d n . 30. X I I . 1933 r. Hs 15921.
Na skutek starań Związku Zawodowego Artystów Rzeźbiarzy o pozyskanie z Funduszu Pracy kredytów na zatrudnienie bezrobotnych artystów rzeźbiarzy i sztukatorów, istnieje możność odnowienia szeregu zabytków dzieł rzeźbiarskich sztuki kościel
nej w najbliższym sezonie. Urząd Konserwatorski województwa białostockiego pismem do Kurji Metropolitalnej W ileńskiej z dn.
22 grudnia 1933 r. N. AS. XV 46 prosi o poinformowanie 0 powyższem PW. Księży Proboszczów i Rektorów kościołów archid. w ileńskiej z teryto rjum wojew. w arszaw skiego i białostoc
kiego oraz o podanie Urzędowi, które objekty zabytkow e w archi
diecezji z zakresu rzeźby, zarówno figuralnej, jak: pomniki, nagrobki, epitafja i t. p., jak rów nież rzeźby dekoracyjnej (ołtarze, rzeźby dekoracyjno-architektoniczne), niezależnie od m aterjałów, z jakich są wykonane (kamień, marmur, gips, stiuk 1 t. p.), wym agałyby nieodzownych prac konserwatorskich
(oczyszczenie, uzupełnienie i t. p.), jak również o ewentualne podanie nazwisk tych specjalistów, którzy m ogliby się podjąć wspomnianych robót.
Ze względu na aktualność tej sprawy, poleca się podać dane do 1 marca 1934 r. wprost do Urzędu Konserwatorskiego województwa warszawskiego.
Ks. J. Ostreyko.
w/z. Kancl. Kurji
Odpisy metryczne za rok 1932.
K U R J A M E T R O P O L I T A L N A W I L E Ń S K A W i l n o , d n . 4. I. 1934 r. N r . 16074.
Do Przewielebnych X X . D ziekanów archidiecezji w ileńskiej.
Kurja prosi o nadesłanie odpisów metrycznych za rok 1932 do dnia 15 lutego roku bieżącego z tych dekanatów, które dotąd jeszcze wspomnianych odpisów nie nadesłały.
Ks. J. O streyko w/z. Kancl. Kurji.
Nr. 1 W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie 3
W sprawie zmian w II cz. Rubryceli.
k u r j a m e t r o p o l i t a l n a w i l e ń s k a W i l n o , d n . 4. I. 1934 r. N° I 6 0 7 4 / L .
Do Przewielebnych X X . D ziekanów archidiecezji wileńskiej*
Kurja uprzejmie prosi o nadesłanie do dnia 1 lutego r. b.
proponowanych zmian oraz uzupełnień w części II Rubryceli na rok 1934.
Ks. J. O streyko w/z. Kancl. Kurji.
W sprawie odnoszenia Najśw. Sakramentu do chorych.
K U R J A M E T R O P O L I T A L N A W I L E Ń S K A W i l n o , d n . 4. 1. 1933 r. N° 16075.
Do Przewielebnego D uchow ieństw a archidiecezji wileńskiej.
Kurja, z polecenia J. E. X. Arcybiskupa przypomina, że należy ściśle przestrzegać zarządzenia z dn. 4. XII. 1929 r.
5138 ( Wiadom. A rchid. N» 24 z 1929 r., str. 340) oraz nakazu S ta t 384 Synodu z 1931 r. w sprawie odnoszenia Najśw. Sakra
mentu do chorych. R s j 0 streyko
w/z Kancl. Kurji.
RUCH PERSONALNY.
Na mocy zarządzenia JE. Księdza Areybiskupa-M etropolity Wileńskiego w k ł a d z i e osobis tym Duchow ie ństw a a r chidiec. zaszły n a s t. zm iany :
Ks. Leopold Blum, wik. F ary Bia
łostockiej, n a wik. do Suchowoli, dn.
2 9 ' XII. 33 r. N° 15907.
Ks. Anto ni Zabielski, wik. w Zel- wie, na wik. do F ary Białostockiej, dn. 29. XII. 33 r. X° 15908.
Ks. Stanisław B aranow ski, z arch.
mohylowskiej, na drugiego wik. do Suchowoli, dn. 2. I. 1934 r. jV° 16022.
Ks. A. Saw icki
Kancl. Kurji.
D Z I A Ł N I E U R Z Ę D O W Y
SZKIC KAZANIA 0 PIJAŃSTWIE1).
„Aza nie w iec ie... iż p ija n ic e ... nie posiądą K rólestw a B o żeg o “ (I Kor. 6. 9 —10).
Św. P aw eł w słow ach powyższych mówi o pijaństw ie, jako
° przeszkodzie wielkiej do nieba, stawia je narówni z bałw o
chwalstwem, krzywoprzysięstwem , kradzieżą i cudzołóstwem, uważa je tedy za grzech ciężki śm iertelny i z całą pewnością stwierdza, że kto się tego grzechu dopuszcza, nie wejdzie do
’) Można rozwinąć każ dą część, jako osobne kazanie.
4 W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie Nr. 1 Królestwa Bożego: „Nie m ylcie s ię : ani porubnicy, ani bałw anom służący, ani cudzołożnicy, ani psotliw i, ani sodom czycy, ani z ło dzieje, ani łakom i, ani pijanice, ani złorzeczący, ani drapieżcy nie posiądą Królestw a B ożego“ (1 Kor. 6. 9 — 10).
Grzech ten dzisiaj coraz bardziej się rozpowszechnia. Po
mimo ciężkich czasów ludzie piją bez miary przy urodzinach i pogrzebach, na w eselach i targach. Upijają się bogaci i ubodzy, uczeni i prostaczkowie, starzy i młodzi, ba, nawet dzieci nieletnie często idą za tym przykładem grzesznym . Niektórzy zaś zacią
gają nałóg pijaństwa i raczą się alkoholem codziennie. Wielu n ie stać na chleb i ubranie dla dzieci, a ostatni grosz oddają na trunek piekielny. Dlatego z obowiązku duszpasterza, który od
powiadać będzie za swoje ow ieczki przed Bogiem, mówić b ę d ą o p i j a ń s t w i e , j a k o c i ę ż k i m g r z e c h u , p r z e c i w k o B o g u , b l i ź n i e m u i s a m e m u s o b i e .
1. P i j a ń s t w o j e s t c i ę ż k i m g r z e c h e m p r z e c i w k o B o g u . Bóg stw orzył człow ieka na obraz swój i podo
bieństwo, a ten obraz swój wyraził nie w ciele, ale w duszy nieśm iertelnej, a podobieństwo — we władzach duchowych — rozumie i wolnej woli. Bóg chciał, by człowiek należał do Boga nietylko z tytułu stworzenia, lecz by sam rozumem własnym poznał Boga i to, co Bóg człow iekow i objawił, by dobrowolnie zapragnął Boga, jako największego sw ego szczęścia, i świadomie dążył do niego. Bóg nadto kazał siebie Ojcem nazywać, a jako Ojciec, daje dzieciom swoje życie Boże, podnosi człowieka do stanu nadprzyrodzonego, otacza go swoją szczególniejszą m iło
ścią i wymaga, by człow iek kochał Boga jak dziecko, by żył jak dziecko Boże i jak dziecko zwracał się do Pana ze słowam i m iłości: „Ojcze n a s z !“ Bóg w reszcie chciał, by człowiek zrozumiał, iż skoro Ojciec jest duchem czystym , tedy i dziecko duchowem być winno, że w niem duch ma panować nad ciałem — nad instynktami, popędami i namiętnościami zwierzęcemi, by natura ludzka nie była terenem ustawicznej walki wewnętrznej między duchem i ciałem, lecz harmonijną całością, w której niż
sze władze ulegają wyższym — rozumowi i w oli: „Pod tobą ma być pożądliw ość jego (grzechu), a ty n ad nią m a sz panow ać“
(Rodz. 4. 7); „Albowiem je ś li p o d łu g ciała ży ć będziecie, p o m rze
cie; ale je śli Duchem sp ra w y ciała um artw icie, ż y ć będziecie“
(Rzym. 8. 13).
Pijaństwo pozbawia człowieka rozumu, osłabia działalność umysłu, a przez to uniemożliwia poznanie Boga, objawionej przezeń nauki i dróg, prowadzących do S tw órcy: „A czło w iek
Nr. 1 Wiadomości A rchidiecezjalne W ileńskie 5 cielesny nie p ojm uje tego, co je s t Ducha Bożego; albowiem głu
p stw em je m u je s t i nie m oże ro zu m ieć: iż duchownie bywa ro z
są d zo n y “ (I Kor. 2. 14). Pijak tedy marnuje i niszczy rozum, ten największy dar przyrodzony, który ma poznawać Boga i swoje religijne powinności — obowiązki stanu, zawodu i powołania.
Dopuszczając się pijaństwa, pijak nadużywa darów Bożych do złego, okazuje ted y niew dzięczność względem swojego Stwórcy;
upadla sieb ie i z dziecka Bożego czyni się bezrozumnem źwie- rzęciem, a nawet nieraz staje się gorszym od zwierząt, które nie złorzeczą i nie bluźnią swojemu Stwórcy, jak to czynią ludzie w stanie nietrzeźwym. Może kto powie, iż Zbawiciel, rozmna
żając wino na godach w Kanie Galilejskiej, chciał dogodzić zbytkowi ucztujących i niejako tolerował pijaństwo. Ale ja za
pytam, czemże jest nauka Chrystusa, jeśli nie jednem upomnie
niem do umartwienia — do walki ustawicznej z skłonnościam i niskiemi. Wykonując ten cud, Syn Boży miał na celu uczynić tylko zadość przyzwoitej potrzebie zaproszonych gości, ale by
najmniej nie chciał im dać okazji do zbytków i pijaństwa. Z tego wynika, że umiarkowane używanie lekkich trunków jest dozwo
lone, ale surowo zakazane nadużywanie i picie trunków upaja?
jących, gdyż w innem miejscu Chrystus powiada: „Miejcie się na baczności, aby kiedy nie b y ły obciążone serca w asze obżar
stw em i opilstw em “ (Łuk. 21. 34). Tu sam Bóg przestrzega przed pijaństwem, jako przed ciężkim grzechem.
Pijaństwo nietylko pozbawia człowieka rozumu, ale nadto osłabia jego wolę i paraliżuje jej działalność. Wola ludzka skła
nia się ku dobru, które umysł poznał, jako odpowiednie, a uchyla się od zła; ma ona dążyć ku Dobru Najwyższemu, jakiem jest Bóg. Skoro przez pijaństwo umysł nie może poznać Boga, ani dróg prowadzących do niego, tedy i wola nie może dążyć do Stwórcy, którego rozum nie poznał. Dlatego pijak odwraca się od Boga, zapomina o Nim, niewdzięcznością odpłaca za dobro
dziejstwa Boże. Pijaństwo staje się powodem zaniedbania obo
wiązków religijnych. Dzień świąteczny, przeznaczony prawem Bożem na modlitwę, słuchanie Mszy świętej i kazanie, na po
trzebny odpoczynek po pracy i godziwą rozrywkę, zamienia pijak na dzień zgorszenia i obrazy Bożej. Pijak nałogowy do spow iedzi nie pójdzie i wmawia sobie, że piekła niema, zagłusza sumienie rozmowami przeciwko religji, nieraz bluźni Bogu i Kościołowi, wątpi o m iłosierdziu Bożem, wpada w rozpacz, tracąc wiarę, nadzieję i miłość Boga. Dlatego Bóg szczególniej na pijaków się uskarża, gdy ustami proroka w oła: „Zdumiejcie